عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Türkiye, Suriye sınır bölgelerini SİHA’lar ve ağır topçu bombardımanlarıyla hedef aldı

Türkiye’nin SİHA’lı saldırıları Kamışlı'da düzenlenen cenaze töreninde protesto edildi (Şarku’l Avsat)
Türkiye’nin SİHA’lı saldırıları Kamışlı'da düzenlenen cenaze töreninde protesto edildi (Şarku’l Avsat)
TT
TT

Türkiye, Suriye sınır bölgelerini SİHA’lar ve ağır topçu bombardımanlarıyla hedef aldı

Türkiye’nin SİHA’lı saldırıları Kamışlı'da düzenlenen cenaze töreninde protesto edildi (Şarku’l Avsat)
Türkiye’nin SİHA’lı saldırıları Kamışlı'da düzenlenen cenaze töreninde protesto edildi (Şarku’l Avsat)

Suriye'nin kuzeydoğusundaki sınır bölgelerinde Türkiye’nin silahlı insansız hava araçları (SİHA) ve obüslerle Suriye Demokratik Güçleri’ne (SDG) bağlı bölgeleri hedef almasının ardından askeri gerginlik daha da tırmandı.
Tüm sınır şeridini kapsayan son bombardıman en şiddetlisiydi. Haseke'nin kuzey kırsalındaki Amude, ed-Derbesiye, Ebu Rasin ve Zerkan ilçelerini geçerek kuzeybatı kırsalında Tel Temir ve kuzeydoğusundaki Kamışlı ilçelerine kadar uzanıyordu.
Kamışlı ilçesinden askeri bir kaynak ve bölge sakinleri, bombardıman sırasında dört kişinin öldüğünü söylediler. Kamışlı ilçesinin doğusundaki Segirka köyüne iki havan mermisi düşmesi sonucu, 3 kişinin ağır şekilde yaralandığı ve maddi hasar oluştuğu belirtildi.
Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’ne bağlı İç Güvenlik Güçleri (Asayiş), resmi internet sitesinde yayınlanan bir açıklamada, Türk obüslerinin Kamışlı'nın doğusundaki Tel Zivan köyünü iki havan mermisiyle hedef aldığını duyurdu.
Tel Temir ilçesine bağlı es-Selmase köyünü hedef alan top mermilerinin şarapnel parçasıyla bir sivil öldü, 13 sivil yaralandı. Bombardımanlar bölge sakinlerinin mülklerinde büyük hasar ve yıkıma neden oldu. SDG'ye bağlı Tel Temir Askeri Konseyi'nden askeri bir yetkili, Haseke’nin kuzey cephe hatlarının tanık olduğu 8 günlük göreceli sakinliğin ardından Türk obüslerinin aynı bölgedeki Kubur el-Karacne, Tel el-Leben ve el-Kuzliye köylerini bombaladığını söyledi.
Türkiye’ye ait bir SİHA, Amude ilçesinin batısındaki bir askeri noktayı ve Derbesiye ilçesinin batı girişindeki kontrol noktasını bombaladı. SDG’ye bağlı sınır muhafızları, bu bombardımanlara Türk topraklarını hedef alan havan mermileriyle karşılık verdi.  Bunun üzerine Türk Sınır Muhafızları, SDG unsurlarının üzerine ağır makineli tüfeklerle ateş açtı. İki taraf arasında orta ve ağır menzilli silahlar ve havan toplarıyla aralıklı olarak çatışmalar yaşandı.
Bölge sakinleri, hedef alınan köylerin ve yerleşim yerlerinin ilçenin batısında yer aldığını söyleseler de bombardımanın neden olduğu kayıpların boyutuna ilişkin bilgi edinilemedi. Saldırılar ayrıca sınır köylerinde yaşayan bazı bölge sakinlerinin Haseke’deki güvenli bölgelere kaydırılmasına neden oldu. Bölgeye 4 Rus askeri zırhlı aracının gelmesiyle göreceli bir sakinlik hâkim olurken SDG unsurları ile devriye gerçekleştirdiler.
Mevcut askeri gerilim, Türkiye'nin SDG’nin kontrolünde bölgelere yeni bir askerî harekât başlatmaya yönelik tehditleri devam ederken patlak verdi.
Rusya’ya ait iki askeri helikopter, dün, Türkiye’nin hedef aldığı Amude ve Derbasiye ilçeleri üzerinde alçak irtifadan uçuş gerçekleştirdi. Helikopterler daha sonra SDG güçleri ve Suriye rejimi güçleri ile Barış Pınarı Harekâtı bölgelerinde konuşlu Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve onunla birlikte hareket eden Suriye Milli Ordusu’ndaki silahlı gruplar arasındaki temas hatlarına yöneldi.
Halep ilinin doğu kırsalında yer alan SDG’ye bağlı Menbiç Askeri Konseyi'nin resmi sözcüsü Şerfan Derviş, dün Şarku’l Avsat’a yaptığı telefon aracılığıyla yaptığı açıklamada, TSK ve Suriyeli muhalif gruplarla temas hatlarında bulunan köylere, bu ayın başlarından beri yaklaşık 81 havan mermisi düştüğünü söyledi. Bunların Arab Hasan, el-Muhsinli, Avn ed-Dadat, Tohar, el-Huşriye, el-Cat, es-Sayyade, el-Yaleni, el-Kavkeli, Kör Hüyük ve Burgaz köyleri olduğunu söyleyen Derviş, söz konusu köylere düşen topçu mermilerinin Fırat Kalkanı bölgesindeki et-Tohar el-Kebir, Şeyh Nasır ve el-Yaşili köylerindeki Türkiye’ye ait askeri üslerden ateşlendiğini iddia etti.
Öte yandan Rakka ilinin kuzeyindeki Tel Abyad ve Ayn İsa ilçelerindeki temas hatları da şiddetli çatışmalara sahne oldu.
Şarku’l Avsat’a konuşan Tel Abyad Askeri Konseyi Sözcüsü Visam el-Ömer, son on gün içinde, temas hatlarında yer alan ve aralarında Kör Hasan, el-Fatse, es-Suveyde ve el-Ahmediye köylerinin de bulunduğu köyleri hedef alan Türk güçleri tarafından gerçekleştirilen yaklaşık 30 saldırı ve ateşkes ihlalinin kaydedildiğini açıkladı. Ömer, söz konusu köylerin, SİHA’lar, tank mermileri, havanlar ve keskin nişancılar dahil her türlü silahla hedef alındığını kaydetti. Türk kuvvetlerinin bölgelerini genişlettiğini belirten Ömer, saldırılarda 4’ü İç Güvenlik Kuvvetleri mensubu olmak üzere 5 kişinin öldürüldüğünü belirtti.
Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Dış İlişkiler Dairesi Başkan Yardımcıları Fener Giet, Şarku'l Avsat'a verdiği röportajda Türkiye ile yaşanan son askeri gerilime değindi. Giet, Ankara'nın Fırat'ın doğusunda Özerk Yönetim tarafından kontrol edilen bölgelere ve bu bölgelerin sakinlerine karşı bir savaş yürüttüğünü söyledi.
Geit, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Türkiye, bir yandan sınırdaki güçleri kışkırtmak, diğer yandan kaos yaratmak, halkı kaçmaya zorlamak ve Suriye'yi ve tüm halkını hedef alan projesine ek yeni bölgeler işgal etmek amacıyla sivilleri hedef almak amacıyla obüsler ve SİHA’lar dahil çeşitli silahlar kullanıyor.”
Bölge ile ilgili imzalanan ateşkeslerin garantörleri ABD ve Rusya'nın uluslararası tutumlarındaki kırılganlığı eleştiren Geit, “Türkiye'nin bölgemize karşı saldırılarına bahsi geçen güçler (ABD ve Rusya) tarafından hoşgörülü davranıldığı ve kayıtsız kalındığı ortada” şeklinde konuştu.
Yükselen tansiyonun, halkının güvenliği ve istikrarı için tehdit oluşturmasından dolayı Suriye'nin çıkarlarına hizmet etmeyeceğine işaret eden Geit, “Uluslararası tarafların, Türkiye’nin işgalini meşrulaştıran, onu ve çetelerini Suriye'de kaosa ve yıkıma yol açmaları için serbest bırakan ve DEAŞ’ın geri dönüşüne destek olan onaylayıcı bir tutumu sergilediğine şüphe yok” diyerek sözlerini sonlandırdı.
Diğer taraftan Haseke’nin kuzeydoğusundaki Kamışlı’dan ve çevre bölgelerinden binlerce kişi, Haseke’nin merkezindeki Birleşmiş Milletler (BM) karargâhı önünde toplandı. Türkiye’nin son bombardımanlarına karşı protesto yürüyüşü düzenlediler. Yürüyüş sırasında sahadaki gerginliği kınayan sloganlar atan kalabalık, aynı kınayıcı mesajların yer aldığı pankartlar açtılar. Suriye'de konuşlu Rus güçlerinin komutanına, söz konusu bombardımanların sona ermesi için derhal müdahale etmesi ve ülkenin kuzeydoğusundaki Özerk Yönetim bölgelerine hava ambargosu uygulanması çağrısında bulundular.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Unutulmuş Ukrayna savaşı daha tehlikeli ve zor olandır

23 Kasım'da İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde Rusya-Ukrayna savaşına karşı düzenlenen bir gösteri (AFP)
23 Kasım'da İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde Rusya-Ukrayna savaşına karşı düzenlenen bir gösteri (AFP)
TT
TT

Unutulmuş Ukrayna savaşı daha tehlikeli ve zor olandır

23 Kasım'da İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde Rusya-Ukrayna savaşına karşı düzenlenen bir gösteri (AFP)
23 Kasım'da İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde Rusya-Ukrayna savaşına karşı düzenlenen bir gösteri (AFP)

Refik Huri

Ukrayna savaşı, bazen unutulmuş bir savaş gibi görünse de Gazze ve Lübnan’daki savaştan ve İran'ın başını çektiği tüm “direniş ekseninden” çok daha tehlikelidir. Burada Ortadoğu için yeni bir sahne ya da büyüklerin onayladığı bir bölgesel güvenlik sistemine götürecek beklentiler olmaksızın çok fazla gürültü, slogan ve yıkım var. Gazze, savaş bitmeden sona erdi ve kimse onu yönetmeye hazır değil. Önceki “statüko”nun geri gelmesi yönündeki bahisler arasında, herhangi bir siyasi sempati olmaksızın ya da herhangi bir ülke İsrail ile ilişkilerinin gidişatında herhangi bir değişikliğe gitmeden Lübnan neredeyse tamamen yerle bir oldu. Ama Ukrayna'da oyun daha büyük.

Bu, kıtalararası balistik füzelerle ve Rusya'nın nükleer tehdidinin eşiğinde yürütülen bir savaş. Avrupa'yı kontrol etme ve yeni bir çok taraflı dünya düzeni kurma konusunda belirleyici bir savaş. Hayati bir jeopolitik ve stratejik konum ile bağlantıyı sağlama veya koparma savaşı. Zira Başkan Carter döneminde Ulusal Güvenlik Danışmanı olan Profesör Zbigniew Brzezinski'nin tekrarladığı gibi, “Ukrayna olmadan Rusya'nın imparatorluk olmaktan çıktığı” tarihsel bir gerçektir. Tıpkı Batı'nın, Moskova'nın bir imparatorluk olmasını engellemek için Ukrayna'yı Rusya'dan uzaklaştırmakta ısrar etmesi gibi, Başkan Putin de imparatorluğu kurmak için Ukrayna'yı geri almakta ısrar etti. Eski Almanya Şansölyesi Angela Merkel, başından beri bunu fark etmişti ve bunun nedenle anılarında Putin'i kızdırmamak için Ukrayna'nın NATO'ya katılımını ertelemeye çalıştığını söylüyor. Sovyetler Birliği ile Batı arasındaki Soğuk Savaş'ın sona ermesinden yıllar sonra, Rusya ile Batı arasında sıcak bir vekâlet savaşının yaşanması da bu nedenle kaçınılmaz.

ABD ile Çin arasında, Çin'in Tayvan'ı zorla ilhak etmeye karar vermesi durumunda daha da kızışabilecek soğuk savaşın kaçınılmazlığı da buradan kaynaklanıyor. Sahne her şeyi anlatıyor; ABD dünyanın zirvesinde endişeli ve gergin iken, Çin zirveye ulaştıktan sonra kendinden emin ve sakin. Rusya, korkutan ve korkan rolünde seferberlik halinde. NATO'nun kapısına kadar genişlemesinden korkuyor ve NATO'nun Ukrayna'yı kabul etmeyi düşünmesini engellemek için aceleyle savaşa girerek korkutuyor.

ABD, tüm uyarılara rağmen güçlünün yükselen güçten korkmasını simgeleyen “Thucydides” tuzağına düştü. Tarihçilere göre bu, Atina ile Sparta arasında yaşananların bir örneğidir. Güçlü Atina Sparta'nın artan gücünden korktuğu için kendisine savaş açmıştı. Ancak Çin, her ne kadar daha büyük, daha geniş bir tuzağa hazırlanıyor olsa da bu tuzağa düşmemeye çalışıyor.

Biden yönetimi Çin ile ilişkileri üç şekilde özetliyor: rekabet, husumet ve iş birliği. Trump yönetimi ise daha büyük bir şeyden söz ediyor. Başkan Şi Cinping iş birliği arzusunu kullanıyor ancak pratikte “dünyayı yeniden oluşturmak, Batı değerlerini uluslararası kurumlardan kovmak ve doları tahtından indirmek” istiyor. Stanford Üniversitesi'nden ve “Çin'e Göre Dünya” kitabı yazarının Elizabeth Economy’nin söylediğine göre, Şi ayrıca, “Kuşak ve Yol, küresel büyüme, küresel güvenlik ve küresel medeniyet” programlarını gerçekleştirmek için uluslararası uzlaşma çağrısında bulunuyor. Bu ise kısaca, sadece çok kutuplu bir sistemden ibaret olmayan yeni bir dünya düzenidir.

Ancak ABD'de ve tabii ki Avrupa'da, Çin ile anlaşmayı savunanlar da az değil. G7 ve G20 arasında ABD ve Çin’den oluşan “G2” fikrini öne sürenler var. Nitekim tarihçi Adam Tur, “Çin'in tarihsel yükselişine uyum” çağrısında bulundu. Siyaset bilimci Graham Allison, “Asya'daki Çin etkisinin” kabul edilmesi çağrısında bulundu. Ancak olumsuz dalga da artıyor. Tufts Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü Michael Buckley, “hayati çıkarların çatıştığına ve iki ülkenin sistemlerinde bunun güçlü köklere sahip olduğuna, güç dengesinde büyük bir değişiklik olmadan düşmanlığın azaltılamayacağına, düşmanlığın iki tarafın birbirini yanlış anlamasından değil, birbirini iyi tanımasından kaynaklandığına” inanıyor. Dahası eski ulusal güvenlik danışman yardımcısı Matt Pottinger ve eski kongre üyesi Mike Gallagher Çin ile rekabeti yönetmeyi reddedip, Pekin ile çatışmacı bir söylem ve böylece “rekabeti kazanmayı” talep ediyorlar.

Şi’ye gelince Çin'in yükselişte, ABD'nin ise düşüşte olduğuna inanıyor. Çin Komünist Partisi'nin 2021 yılında yayınlanan “100 Yıllık Resmi Tarihçe”sinde şu ifadelere yer verildi: “Çin, dünya sahnesinde merkeze eskisinden daha yakın. Kendi doğuşuna hiçbir zaman bugün olduğundan daha yakın olmamıştı.”  Şi'nin istediği, Çin ile savaşın üzerinde çok fazla duman görmek isteyen ABD ile “dumansız bir savaş” kazanmaktır. Gerçek şu ki her zaman soğuk savaş zihniyetinden uzaklaşma çağrısında bulunan Çin, ABD’ye karşı bir soğuk savaş başlattı. Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia'dan aktardığı analize göre ABD'ye karşı koymak ve dünyadaki Amerikan hegemonyasını zayıflatmak için Rusya ile “sınırsız ortaklık” kurmayı tercih etti. Her ne kadar Çin, Kuşak ve Yol çerçevesinde yüzden fazla ülke ile anlaşmalar imzalamış olsa da Pew Vakfı'nın 2023 yılında tüm kıtalardan 24 ülkede yaptığı kamuoyu yoklaması, katılımcıların yüzde 22'sinin Çin'i tercih ettiğini, yüzde 60'ının ise ABD'ye olumlu baktığını ortaya koydu.

Oyun ikili bir oyun değil, üçlü bir oyun; Çin ve Rusya, ABD'ye karşı. Sıcak arena Ukrayna savaşı nedeniyle Avrupa, Gazze ve Lübnan savaşları nedeniyle de Ortadoğu ise ekonomik ve jeopolitik rekabetin soğuk arenası, Küresel Güney olarak adlandırılan bölgedir. Ama bu, Hindistan, Güney Afrika, Brezilya ve Endonezya gibi rolleri olan büyük ülkeleri içerdiğinden coğrafi olarak tamamen güneyli değil. Aynı zamanda İran, Türkiye ve İsrail gibi rolleri olan bölge ülkelerini de içeriyor.

Hiç kimse bir soğuk savaşı tamamen kazanamaz. İlk soğuk savaş bile bir ölü ve bir yaralı ile sona erdi. Zafer coşkusu ve “tarihin sonu” konuşmalarının ardından yaşanan olayların da doğruladığı gibi, ölen Sovyetler Birliği, yaralı ise ABD’deydi.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia'dan çevrilmiştir.