Sudan Halk Kurtuluş Hareketi içinde bölünme işaretleri

Sudan hükümetinin bakanlarından Buseyne Dinar, Facebook’tan yaptığı açıklamada görevinden istifa edeceğini duyurdu. Bu duyuru, Sudan Halk Kurtuluş Hareketi lideri Malik Ağar ile yardımcısı Yaser Arman arasında yaşanan anlaşmazlıkların ardından geldi. Hareketin lideri Malik Ağar Egemenlik Konseyi üyeliği konumunu sürdürürken Yaser Arman Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri İttifakı Merkez Konseyi üyeliği görevine devam ediyor. Bu tablo, Ekim 2020'de Sudan hükümeti ile silahlı hareketler arasındaki Cuba Barış Anlaşması'nı imzalayan harekette yakın bir bölünmeye işaret ediyor.

Buseyne Dinar yaptığı açıklamada, Ağar’ın hareketin üst düzey liderlerinin pozisyonlarını reddetmesinin ardından istifasını sunacağını bildirdi. Malik Ağar, yardımcısı Yaser Arman’ın ÖDBG toplantılarına katılmasını kabul etmediğini söyledi. Arman ve ekibi, başkanın konumundan duydukları üzüntüyü dile getirirken aynı zamanda Abdulfettah el-Burhan hükümetinin devrilmesi çağrısında bulunan ÖDBG muhalefet koalisyonunda kalmaya bağlılıklarını da teyit etti.

Dinar, Federal Hükümet Bakanlığı pozisyonundan istifa edeceğini duyururken kaynaklar, hareketin başkan yardımcısı Arman'ın, Dinar'ı istifasını sunmaktan vazgeçirdiğini ileri sürdü.

Sudan Halk Kurtuluş Hareketi, Genelkurmay Başkanı'nın yaklaşık on ay önceki eylemlerinden bu yana ‘muhalefet ve hükümet’ saflarında birlikte kaldı. Hareketin lideri Malik Ağar, barış anlaşmasına uygun olarak ve ordu liderleriyle ortaklaşa elde ettiği Egemenlik Konseyi üyeliği konumunu sürdürdü. Ağar’ın yardımcısı Yaser Arman da Özgürlük ve Değişim Güçleri İttifakı Merkez Konseyi üyeliği görevine devam ediyor.

Ağar, mevcut hükümetteki varlığını, pozisyonunun barış anlaşmasının bir sonucu olarak geldiğini söyleyerek açıklıyor. Ağar, Genelkurmay Başkanı’nın eylemlerini defalarca Başbakan Abdullah Hamduk hükümetine karşı bir ‘askeri darbe’ olarak tanımlamasına ve darbeden kısa bir süre sonra yardımcısı Yaser Arman'ın tutuklanmasına rağmen bu pozisyonundan vazgeçmiyor.

Ağar dün yayınladığı basın duyurusunda, Sudan Halk Kurtuluş Hareketi’nin hiçbir üyesini ÖDBG toplantılarına katılmaya göndermediğini kaydederek, bu toplantıya katılanların hareketi değil, yalnızca kendilerini temsil ettiğini bildirdi.

Sudan Halk Kurtuluş Hareketi lideri ayrıca hareketin herhangi bir siyasi oluşum veya bir girişimle ilişkisinin, Cuba Barış Anlaşması’ndaki konumuna ve anlaşma maddelerinin özellikle de ‘Güvenlik Düzenlemeleri ve Yerinden Edilmiş Kişiler ve Mültecilerin Geri Dönüşü’ maddesinin uygulanmasına göre belirlendiğini söyledi.

Arman başkanlığındaki ekip, hareketin liderinin açıklamasından duydukları üzüntüyü dile getirdikleri basın açıklamasında, Ağar’ın bu duyurusunun ‘hareketin liderleri, üyeleri, destekçileri ve dostları tarafından ezici bir çoğunlukla desteklenmeyeceğini’ bildirdi.

Yerel basında çıkan haberlerde, başkan ve yardımcısı tarafından yapılan karşılıklı açıklamalar, hareket içerisinde yakın bir bölünmenin işareti olarak tanımlandı.

Ülkenin çeşitli şehirlerinde hareketin çoğu önemli ismi yaptıkları açıklamalarla Arman’ın pozisyonunu desteklediklerini kaydettiler. Yalnızca Sennar sivil liderliği (güney) hareketin liderinin pozisyonuna desteğini açıkladı.

Malik Ağar ve Yaser Arman Ekim 2017'de, Sudan Halk Kurtuluş Hareketi içinde hareketin lideri Abdulaziz el-Hilu'ya karşı bir bölünmeye öncülük etmişti.

Ağar, geçtiğimiz ekim ayında görevinden ve Cuba Barış Anlaşması'nın kendisine sağladığı kazanımlardan vazgeçmeyeceğini Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada doğruladı. Ağar söz konusu dönemde yardımcısının tutuklanmasına rağmen Sudan ordusuyla yeni bir savaşa girmedi.

Sudan güvenlik güçleri, sivil hükümetin ve Egemenlik Konseyinin feshedildiği ve yeni bir Egemenlik Konseyinin kurulduğu prosedürlerin öncesinde, Başbakan Abdullah Hamduk'un siyasi danışmanı olan hareketin başkan yardımcısı Yaser Arman'ı tutuklamıştı. 

Sudan Halk Kurtuluş Hareketi Başkan Yardımcısı Arman daha sonra serbest bırakıldı. Arman, serbest kalmasından bu yana muhalefetteki Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri İttifakı Merkez Konseyi üyeliğini sürdürüyor.