Yemen: Husiler son bir yıl içinde 2 bin 856 sivili kaçırdı

Silahlı Husi milisler (EPA)
Silahlı Husi milisler (EPA)
TT

Yemen: Husiler son bir yıl içinde 2 bin 856 sivili kaçırdı

Silahlı Husi milisler (EPA)
Silahlı Husi milisler (EPA)

İran destekli Husi milisler, geçtiğimiz 12 ay içerisinde darbeye maruz kalan çeşitli bölgelerde kadın dahil 2 bin 856 sivili darbe karşıtı olmak, meşru hükümeti desteklemek ve hükümete karşı casusluk da dahil olmak üzere birçok ithamla suçladıktan sonra kaçırdıklarını itiraf etti.
Sana'daki insan hakları aktivistleri Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, Husilerin sözde “önleyici güvenliğinin”, Sana'da ve bazı bölgelerde yüzlerce sivile yönelik takip ve adam kaçırma kampanyalarının son birkaç ay ve haftasında yoğunlaştığını açıkladı.
Kaynaklar, grubun kontrolündeki ondan fazla ilde onlarca hapishane ve bodrum katında halen çeşitli suçlamalarla kadınların da aralarında bulunduğu binlerce sivilin kaçırıldığını söyledi.
Kaynaklar ayrıca, Husilerin genellikle darbe ve yolsuzluk karşıtlarını kaçırdığını, bunu ise meşru hükümete sadık olmak ya da “ABD ve İsrail” olarak adlandırdıkları örgüte bağlı casuslar olduklarını söyleyerek haklı çıkarmaya çalıştıklarını bildirdi.
Husi grubu siyasi büro üyesi Abdulmelik el-Acri, Sana'da yakın zamanda düzenlediği bir basın toplantısında, grubunun son yılda 2 bin 856 sivili kaçırdığını itiraf etti.
Husi güvenlik servislerinin Arap Koalisyonunu desteklemek suçlamasıyla çeşitli bölgelerden 2 bin 219 kişiyi kaçırdığını, 183 sivilin ise meşru hükümet saflarına katılmak sulamasıyla yargılandığını belirten Acri, diğer 54 vatandaşın ise casusluk ile suçlandığını bildirdi.
Sana’daki hukukçular, Husiler tarafından zorla kaçırılanların bu sayısının, yalnızca darbenin iç güvenlik güçleri tarafından kaçırılanlarla sınırlı olduğuna ve bu kişiler tarafından kaçırılan diğer tutukluları içermediğine inanıyor. İtirafta belirtilen sayıya milisler tarafından diğer istihbarat servisleri aracılığıyla kaçırılan ve sayıları binleri bulduğu tahmin edilen, çoğu partili ve sivil aktivist diğer tutuklular dahil değil.
Başkent Sanaa ve grubun kontrol ettiği diğer şehirler, suç oranlarında her türlü önemli artışın eşlik ettiği eşi görülmemiş bozulma ve güvenlik kaosundan muzdarip. Acri, geçtiğimiz yıl 74 bin 728 suçun kaydedildiğini söyledi.
Kaynaklar, kaçırılanların ve şu anda milislerin bodrumlarında bulunanların çoğunun evlerden, yerleşim yerlerinden, resmi ve özel işletmelerden, restoranlardan, kafelerden, marketlerden, parklardan, üniversitelerden, enstitülerden, okullardan, öğrenci yurtlarından ve diğer farklı yerlerden kaçırıldığını söylüyor.
Yemenli insan hakları savunucuları, Husi milislerinin her zamanki gibi güvenlik raporları sırasında, kaçırılanların kimlikleri, kaçırıldıkları yerler ve akıbetleriyle ilgili herhangi bir bilgi veya ayrıntıya değinmekten kaçındığını kaydetti.
Husi milisler, sivillere yönelik takip ve kaçırma suçlarının işlenme nedenlerinin Yemen hükümeti ve hükümet destekli Arap Koalisyonu’yla “iletişim” dedikleri şeyden kaynaklandığını iddia ediyor.
Sanaa ve diğer şehirlerin sakinleri daha önce, milislerin “milli vatana ihanet” suçlamaları ve kendilerine karşı olduğuna inandıkları kişilere gaddarca davranmak ve suistimal etmek için kullanmaya devam etmeleri konusunda Şarku'l Avsat’a şikâyetlerini dile getirmişlerdi.
Sakinler, Husileri binlerce sivili kendilerine karşı duruşları ve görüşleri nedeniyle gizli cezaevleri ve bodrumlara hapsetmeye devam etmekle suçladı. Ayrıca, en basit şehirlerde sivillere karşı en iğrenç suistimalleri uygulamak için yargı ve güvenlik de dahil olmak üzere tüm devlet kurumlarını kullanmaya devam etmekle itham etti.
Husilerin geçmiş dönemlerde sivillere yönelik zulüm ve adam kaçırma suçlarına ilişkin bir dizi itirafına, bu suçların bir kısmına grubun liderleri ve amirlerinin arkasında olduğuyla ilgili suçlamalar eşlik etti.
Şarku’l Avsat’a konuşan Sana’daki hukukçular, geçtiğimiz yıl Ağustos ayında, grubun silahlı adamları, başkentte ve kontrolleri altındaki diğer şehirlerde farklı yaş ve siyasi eğilimlerden kadın ve erkekleri hedef alan büyük bir gözaltı dalgası başlattığını söyledi.
Kaynaklar, darbeci Husilerin evleri, yerleşim yerlerini, okulları, üniversiteleri, enstitüleri, öğrenci yurtlarını, pazarları, parkları, bahçeleri, kafeleri, devlet ve özel işyerlerini ve kontrol noktalarını hedef alan haksız kampanyalarının yüzlerce sivilin tutuklanmasıyla sonuçlandığını kaydetti.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times