İsrail ordusu İslami Cihad komutanına suikastın detaylarını ‘sızdırdı’

Filistin İslami Cihad komutanı Caberi’nin 170 saniye süren ‘komplike’ suikastına dair İsrail tarafından detaylar bazına sızdırıldı

İsrail'in Cuma günü Gazze'ye düzenlediği hava saldırısı sonrası bir binadan dumanlar yükseldi (EPA)
İsrail'in Cuma günü Gazze'ye düzenlediği hava saldırısı sonrası bir binadan dumanlar yükseldi (EPA)
TT

İsrail ordusu İslami Cihad komutanına suikastın detaylarını ‘sızdırdı’

İsrail'in Cuma günü Gazze'ye düzenlediği hava saldırısı sonrası bir binadan dumanlar yükseldi (EPA)
İsrail'in Cuma günü Gazze'ye düzenlediği hava saldırısı sonrası bir binadan dumanlar yükseldi (EPA)

Üst düzey İsrail askeri kaynakları, İslami Cihad’a bağlı Kudüs Seriyyeleri’nin Gazze Şeridi'nin kuzey bölgesi lideri Teysir el-Caberi’nin suikastı süreci hakkında basına bilgi sızdırdı.
İsrail'in geçtiğimiz Cuma günü Gazze Şeridi'ne yönelik saldırısının başlangıcında düzenlenen suikast kapsamında hedef alınan daire ve içindekileri vurmak için akıllı bombalar dahil olmak üzere iki yeni silah kullanımına değinildi.
Kaynaklar, Caberi’nin söz konusu dairede bulunduğuna dair doğru istihbarat bilgisinin Perşembe akşamı saat sekizde ulaştığını, haberin doğrulanması üzerine tasfiye hazırlıklarına başlandığını aktardı. Kendisinin günlerdir Gazze’de bulunan 14 katlı 28 daireli bir apartmanın altıncı katında bulunduğu üzerine duruldu. Binanın ve dairelerin haritasını çıkaran İsrail istihbaratı, suikast planını yüzey kalınlığı, betondaki demir miktarı, inşaatta kullanılan taşların kalitesi gibi veriler üzerine kurdu. 
Kaynaklara göre Caberi’nin beraberindeki bir yardımcısı ile birlikte dairede bulunduğu doğrulandı. Bunun üzerine kaynakların bildirdiğine göre ‘bina sakinlerine çok az zarar vereceği öngörülen’ yeni tip silahların kullanılmasına karar verildi. Yetkililerden biri şu açıklamalarda bulundu:
“Genellikle, sivilleri binayı birkaç dakika önceden terk etmeleri konusunda uyarmak için bir taktik kullanırız. Ancak bu durumda operasyonun açığa çıkmaması ve hedefin kaçmaması için uyarı verilmedi. Bir savaş uçağı, kaygan teknolojik özelliği bulunan bir ton ağırlığında patlayıcı taşıyan, düz bir çizgi üzerinde değil, Hava Kuvvetleri Tasfiye Birimi tarafından belirlenen açılar üzerinde seyreden ağır füze gönderdi. Bu füze, Caberi’nin bulunduğu dairenin bir üstündeki yedinci katta yer alan daireye gönderildi. Böylece tavanın Caberi’nin dairesinin üzerine çökertilmesi hedeflendi. Aynı zamanda Caberi’yi ve beraberindekileri hedef alacak beş adet akıllı bomba fırlatıldı. Kendisi böylece tasfiye edildi. Beraberinde binanın 15 sakini yaralandı. Suikast 170 saniye sürdü.”
İsrail askeri operasyonlarında aynı zamanda piyasaya yeni çıkacak silahlar test edilmiş oluyor. 2021'de İsrail'in silah ve güvenlik uzmanlığı satışından elde ettiği gelir, 2020'ye göre yüzde 18, 2019’a göre yüzde 30 oranında bir artışla 11,3 milyar dolara ulaştı. 
Diğer yandan Dışişleri Bakanı Yair Lapid ve Savunma Bakanı Benny Gantz, Filistin İslami Cihad Hareketi ile yapılan ateşkes anlaşmasının, İsrail'i tehdit eden liderlerinin suikasta uğramayacağını garanti etmediğini belirtti. Gantz, Filistin İslami Cihad Genel Sekreteri Ziyad en-Nehhale’nin suikasta uğrama olasılığına açıkça değindi. Bu konuda İbrani medyasına röportajlar veren Gantz, İsrail'in Mısır himayesinde varılan ateşkes anlaşmaları çerçevesinde iki tutuklu Bessam es-Saadi ve Halil Avavide’yi serbest bırakma taahhüdünde bulunmadığını açıkça belirtti. Cihad liderlerinin bu kişilerin serbest bırakılmalarının ateşkes şartlarından olduğuna dair açıklamaları ve bu konuda Mısır tarafından yapılan açıklamalara ilişkin cevabında ise “İsrail hükümeti bu konuda Mısır tarafıyla görüşmelere devam edecek” ifadelerini kullandı. Mısır tarafıyla diyaloğun devam ettiğini, bu dosyanın çözülme olasılığını incelemek için hareket etmek istediklerini de sözlerine ekledi. Saadi’yi tutuklama kararının isabetli olduğunu, ‘teröristleri’ serbest bırakma vaadinden haberi olmadığını belirten Gantz, “Serbest bırakılmayacaklarına dair bir vaat vermek istemiyorum. İnsanları sırf bunun için hapiste tutmuyoruz. Hamas'ın elindeki İsrailli mahkumların geri dönüşü çok önemli bir konu, uzun vadeli bir vizyon için çözümün bir parçası olmalı” vurgusunda bulundu.



Gazze ateşkesi: Geri çekilmeler anlaşmayı tehdit ediyor ve müzakereleri kurtarmak için ertelenmesi talep ediliyor

İsrail tanklarının Gazze Şeridi'nin güneyine girmesinin ardından, geçici mülteci kampındaki derme-çatma çadırların arasında enkazın üzerinde oturan bir kadın (AFP)
İsrail tanklarının Gazze Şeridi'nin güneyine girmesinin ardından, geçici mülteci kampındaki derme-çatma çadırların arasında enkazın üzerinde oturan bir kadın (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Geri çekilmeler anlaşmayı tehdit ediyor ve müzakereleri kurtarmak için ertelenmesi talep ediliyor

İsrail tanklarının Gazze Şeridi'nin güneyine girmesinin ardından, geçici mülteci kampındaki derme-çatma çadırların arasında enkazın üzerinde oturan bir kadın (AFP)
İsrail tanklarının Gazze Şeridi'nin güneyine girmesinin ardından, geçici mülteci kampındaki derme-çatma çadırların arasında enkazın üzerinde oturan bir kadın (AFP)

İsrail'in Gazze Şeridi’nde işgal ettiği yeni bölgelerden çekilme görüşmelerinin son iki aydır tıkanması, Katar’ın başkenti Doha'daki (yedinci gününe giren) ateşkes müzakerelerini yeni bir ‘karanlık tünele’ soktu. Hamas Hareketi, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümeti tarafından önerilen yeniden konuşlandırmayı reddetti.

Medyada yer alan sızıntılara göre arabulucular, özellikle Washington, müzakerelerin sonuna kadar çekilme maddesinin ertelenmesini talep ettiler. Şarku’l Avsat’a konuşan uzmanlar bu durumu, müzakereleri ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin istemediği yeni bir başarısızlıktan kurtarmak için son bir girişim olarak görüyorlar ve bu yüzden Netanyahu'ya esneklik göstermesi için baskı yapabileceğini düşünüyorlar. Uzmanlara göre bunun aksi bir durum söz konusu olursa Hamas, İsrail'in bu şekilde kalmasının, sürgün planını hızlandırmak, olası ateşkesin sona ermesinden sonra askeri bölgeler dayatmak ve anlaşmayı bozmak için bir manevra olduğunu düşünerek bunu reddedecek.

İki Filistinli kaynak cumartesi günü, Doha’daki müzakerelerin, İsrail'in cuma günü sunduğu, İsrail ordusunun yeniden konuşlandırılması ve konumlandırılması için hazırladığı çekilme haritasında ısrar etmesi nedeniyle, karmaşık zorluklarla karşı karşıya olduğunu bildirdi. Bu plan, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin yüzde 40'ından fazlasında kalmasını öngörüyor, ancak Hamas bunu reddediyor.

Fransız Haber Ajansı AFP’ye konuşan kaynaklardan biri, ‘Hamas’ın müzakere heyetinin İsrail'in sunduğu haritaları kabul etmeyeceğini, çünkü bu haritaların Gazze Şeridi'nin yaklaşık yarısının yeniden işgalini meşrulaştırdığını ve İsrail'in insani olduğunu söylediği ve Gazze Şeridi'nin güneyinde yer alacak ve yaklaşık 600 bin Filistinliyi barındıracak olan şehre atıfla Gazze Şeridi'ni Nazi kampları gibi geçiş noktaları ve seyahat özgürlüğü olmayan izole bölgeler haline getirdiğini’ vurguladı.

Diğer kaynak, Hamas'ın İsrail güçlerinin 2 Mart'tan sonra, yani iki ay süren ateşkesin çökmesinden sonra yeniden kontrol altına aldığı tüm bölgelerden çekilmesini talep ettiğini belirtti. İsrail’i, ‘soykırım savaşını sürdürmek için oyalamaya devam etmek ve anlaşmayı engellemekle’ suçladı.

Kaynak, Katarlı ve Mısırlı arabulucuların ‘taraflara, ABD Başkanı Donald Trump'ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un Doha'ya gelene kadar çekilme müzakerelerini ertelemelerini’ istediklerini, ancak ‘yardımlar ve esir takası konusunda ilerleme’ kaydedildiğini belirtti.

ABD merkezli haber sitesi Axios, bazı kaynaklardan, ABD'nin Hamas'tan İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekilmesini tartışmayı ertelemesini ve diğer konulara geçmesini istediğini, böylece esir takası anlaşması müzakerelerinin çökmesini önlemeye çalıştığını aktardı.

juı
Yaralıları Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta bulunan Kızıl Haç kliniğine taşıyan Filistinliler (AFP)

Reuters, cumartesi günü Filistinli ve İsrailli kaynaklardan benzer bir doğrulama aktardı. Doha görüşmelerinin, İsrail’in Gazze Şeridi’nden çekilmesi konusunda tıkanma yaşadığını, Hamas Hareketi’nin İsrail'in önerdiği çekilme haritalarını reddettiğini, çünkü bu haritaların toprakların yaklaşık yüzde 40'ını İsrail kontrolünde bırakacağını, bunların arasında güneydeki Refah bölgesi ve Gazze'nin kuzeyindeki ve doğusundaki diğer bölgelerin de bulunduğunu belirtti. Kaynaklar, ‘görüşmelerin devam etmesinin beklendiğini’ ifade ettiler.

Mısır Dışişleri Konseyi üyesi Reha Ahmed Hasan, İsrail'in, güneydeki Morag Ekseni de dahil olmak üzere birçok yerden çekilmeyerek Filistinlileri sürmeye devam etmek gibi kendi şartlarını dayatmak istediğini düşünüyor. Kuzey bölgesini askeri olarak kontrol altına alarak buradaki nüfusu sürme olasılığı olduğunu ifade eden Hasan, böylece ateşkes sona erdikten sonra Filistinlilerin sürülmesinin kolaylaşacağına dikkati çekti. Hasan, ABD'nin İsrail'e baskı yapmamasının müzakerelere zarar verdiğini ve bu tür konuların ertelenmesinin bir fayda sağlamayacağını, bunların erken çözülmesi gerektiğini, çünkü bu konuların belirleyici olduğunu vurguladı.

Hasan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Anlaşmaya varılmasının gecikmesi, engellerin devam etmesi ve Filistinlilerin hedef alınması nedeniyle, direnişin İsrail'e teslim olmasını isteyen bir manevra ile karşı karşıya olduğumuzu düşünüyoruz ve Hamas bunu kabul etmeyecektir. ABD’nin İsrail'e baskı yapmaktan başka seçeneği yok. Özellikle Kahire'nin talep ettiği Mısır sınırındaki Philadelphia (Salahaddin) Koridoru’ndan çekilme gibi henüz çözülmemiş ve belirsizliği devam eden başka konular da var.”

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal, Hamas'ın talebi olan İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesinin gerçekleşmemesi halinde bunun müzakereleri engelleyebileceğini düşünüyor. Nazzal, çekilme maddesinin ertelenmesinin müzakereleri kurtarmak için yapılan bir girişimden ibaret olduğunu ve Netanyahu hükümetinin çekilme gibi siyasi konularda taviz vermediği sürece, Washington veya İsrail'in iddia ettiği gibi anlaşmanın yakın zamanda imzalanmayacağını belirtti.

Cuma günü ABD ziyaretinden dönmeden önce, ABD Başkanı Donald Trump ile bir araya gelen İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, perşembe günü yaptığı açıklamada, “Birkaç gün içinde (anlaşmayı) tamamlayabileceğimizi umuyorum” ifadelerini kullandı.

Geçtiğimiz hafta Beyaz Saray'da Netanyahu ile iki kez görüşen Trump, yakın zamanda ateşkes sağlanacağına dair açıklamalarını yineledi ve bu haftayı (yani birkaç gün sonra) olası bir tarih olarak belirledi. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da perşembe günü yaptığı açıklamada, anlaşmaya varılması konusunda ‘büyük umutları’ olduğunu söyledi.

dfgthy
İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye’ye düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)

Ancak sahada durum bu umutların aksine gelişiyor. Gazze Sivil Savunma Sözcüsü Mahmud Basal yaptığı açıklamada cumartesi günü 20'den fazla Filistinlinin öldüğünü ve İsrail ordusunun son 48 saat içinde Gazze Şeridi'nde ‘yaklaşık 250 terörist hedefi vurduğunu’ söyledi.

Hamas, İsrail ordusuna karşı operasyonlarını sürdürürken, İsrail ordusu cuma günü, Gazze'nin güneyindeki Han Yunus kentinde çıkan çatışmalarda Golani Tugayı'na bağlı keşif biriminden bir subayın öldürüldüğünü, ayrıca Gazze'nin kuzeyinde çıkan çatışmada iki askerin yaralandığını açıkladı. Bu açıklamadan iki gün önce Gazze'nin güneyinde kaçırılmak üzere olan bir İsrail askerinin öldürüldüğü bildirilmişti.

Birleşmiş Milletler (BM), cumartesi günü yaptığı ortak açıklamada, Gazze'deki yakıt kıtlığının kritik seviyelere ulaştığı konusunda uyarıda bulundu. BM’nin aralarında İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA), Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Dünya Gıda Programı (WFP) da bulunduğu yedi ayrı kuruluşu tarafından yapılan ortak açıklamada, “Yakıt, Gazze'de hayatta kalmanın bel kemiğidir” denildi.

Bu olumsuz gelişmeler devam ederken Reha Ahmed Hasan, Trump'ın dün değil, bugün bir anlaşma sağlayabileceğini düşünüyor. Hasan’a göre ABD'nin tutumu, İsrail'e baskı uygulayarak bir anlaşma sağlamaya ve Gazze'yi yerinden etme ve yok etme planlarından vazgeçmeye yönelik gerçek bir adım atarak tüm bu sorunları sona erdirebilir.

Bu görüşe katılan Nizar Nazzal da Washington'ın, Nobel Barış Ödülü almayı uman Trump'ın çabalarının başarısız olmaması için müdahale edeceğini ve Netanyahu'yu daha geniş çaplı yayılma haritasını kabul etmeye zorlayacağını (bu cümle tuhaf geldi ama böyle yazıyordu) vurguladı. Ateşkes yapılmaması halinde İsrail Başbakanı’nın popülaritesinin daha da zarar göreceği ve İran'a karşı savaşından elde ettiği son siyasi kazanımlarını kaybedebileceği uyarısında bulunan Nazzal, bu nedenle Netanyahu'nun çıkarlarına en uygun olanın anlaşmayı geçici olarak kabul etmek olduğunu belirtti.