Moskova Borsası'ndan yeni hamle: "Düşman olmayan" ülkelerin yurttaşları Rusya'da yaşamasa da işlem yapabilecek

Rusya daha önce "dost" ülkelerin Rusya'da ikamet etmeyen yurttaşlarının türev piyasasında işlem yapmasına izin vermişti

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP
TT

Moskova Borsası'ndan yeni hamle: "Düşman olmayan" ülkelerin yurttaşları Rusya'da yaşamasa da işlem yapabilecek

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP

The Independent'ta yer alan habere göre Rusya'nın başlıca borsası, dost kabul edilen ülkelerin Rusya'da ikamet etmeyen yurttaşlarına tahvil piyasasında gelecek haftadan itibaren işlem yapmaları için kapılarını açmaya hazırlanıyor.
Moskova Borsası'nın çarşamba günü yaptığı açıklamaya göre, Moskova Borsası'ndaki işlemler 15 Ağustos'ta başlayacak. Duyuru, Ukrayna'yı istilası nedeniyle Rusya'ya uygulanan geniş çaplı yaptırımlara karşılık yabancı simsarlara aylardır uygulanan yasağın ardından geldi.
Borsa, "düşman olmayan" ülkelerden Rusya'da ikamet etmeyen müşteriler için tarama sürecinin başladığını belirtti. Bunun dışında Moskova Borsası, "nihai lehtarları Rus tüzel kişilikleri veya bireyleri olan" ticari işlemlere de yeşil ışık yakacak.
Müşterileri ve anavatanlarını belirleme sorumluluğu bankalara ve aracı kurumlara ait olacak. Hem özel sektör hem de devlet tahvilleri borsada işlem görüyor.
Moskova daha önce Asyalı yatırımcıları cezbetmek için Çin yuanı cinsinden tahvil alım-satımına izin vermişti. Borsa ayrıca dost ülkelerin Rusya'da ikamet etmeyen yurttaşlarının, pazartesiden itibaren türev piyasasında işlem yapmalarına izin vermeye başladı.
İlk olarak geçen hafta yaptığı açıklamada borsa, cuma günü Rus hisselerinin yüzde 3 oranında düşmesine yol açan bir hareketle, dost ülkelerden Rusya'da ikamet etmeyenlere ticarete açılacağını belirtti. Borsa daha sonra, kararın sadece türev piyasasıyla sınırlı olacağını ve ana borsayı kapsamayacağını netleştirdi.
Analistler, Rusya'da ikamet etmeyenlerin borsada işlem yapmasına izin vermenin, halihazırda Moskova'da işlem yapmaları yasak olan Avrupa Birliği, Birleşik Devletler ve Birleşik Krallık'tan yatırımcılara hâlâ ellerinde bulunan Rus hisselerini satmak için bir yol sağlaması konusundaki endişelerini dile getirmişti.
Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'ya asker yollaması, Batı'nın Rusya'yı izole etmeyi amaçlayan geniş kapsamlı yaptırımlar uygulamasını ve Moskova'nın karşı tedbirler almasını tetiklemişti. Ticareti açma kararıysa o günden beri süren 6 aylık araya son veriyor.
"Dost" ülkelerin Rusya'da ikamet etmeyen yurttaşları, Rus hisselerinin yalnızca yüzde 1'ine sahip. Borsadan bir sözcü geçen hafta yaptığı açıklamada, henüz tescil edilmemiş olan "dost" yatırımcıların sayısının bilinmediğini fakat bu hamlenin bazı yatırımcılar arasında ilgi uyandırmasının beklendiğini söyledi.
Rusya, piyasadaki likiditeyi artırmak için daha fazla yabancı yatırımcı çekmeyi hedefliyor. Fakat ana borsada ticaretin ne zaman başlayacağı belli değil.

Ajanslardan da yararlanılmıştır



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.