Tahran, Washington'a “gerçekçi ve pratik” bir vizyon çağrısında bulundu

Avrupa Birliği tarafından açıklanan nihai metin İran’da uzman düzeyinde inceleniyor

İran heyeti başkanı Ali Bakıri Kani, Viyana'daki son müzakere turundan ayrılırken (EPA)
İran heyeti başkanı Ali Bakıri Kani, Viyana'daki son müzakere turundan ayrılırken (EPA)
TT

Tahran, Washington'a “gerçekçi ve pratik” bir vizyon çağrısında bulundu

İran heyeti başkanı Ali Bakıri Kani, Viyana'daki son müzakere turundan ayrılırken (EPA)
İran heyeti başkanı Ali Bakıri Kani, Viyana'daki son müzakere turundan ayrılırken (EPA)

Viyana'daki nükleer müzakerelerin sona ermesinden ve İran müzakere heyetinin Tahran'a dönmesinden günler sonra Nour News haber sitesi, Avrupa Birliği (AB) tarafından açıklanan nihai metnin uzman düzeyinde incelendiğini aktardı.
Nour News, “İran nükleer müzakere heyetinin dönüşünden hemen sonra Avrupa Birliği Koordinatörlüğü’nün fikirlerinin gözden geçirilmesi süreci uzman düzeyinde başladı ve devam ediyor” dedi. Aynı zamanda Avrupa koordinatörünün fikirlerini gözden geçirmek için Tahran'da henüz üst düzey bir toplantı yapılmadığına değinen haber sitesi, “Olağan prosedüre göre, uzman incelemesinin bitiminden sonra, nihai karar için ön bulgular karar verme seviyelerine sunulacak” ifadelerini aktardı.
İran medyası, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın İran'ın Avrupalılar aracılığıyla ABD’yebir mesaj gönderdiğini söylediğini aktardı. Abdullahiyan, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde, “ABD tarafının gerçekçi ve pragmatik bir bakış açısıyla ve İran'ın haklı ve yasal taleplerini kabul ederek bir anlaşmaya zemin hazırlamasını umuyoruz” şeklinde konuştu.
İran Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada Çavuşoğlu'nun, “Müzakerelerin İran halkının hakları ve tüm tarafların ortak çıkarları bağlamında bir an önce sona ermesi yönündeki umudunu dile getirdiği” belirtildi.
İran devlet televizyonu ise Rusya'nın Viyana'daki İran nükleer Başmüzakerecisi Mihail Ulyanov’un, İran nükleer sorununun er ya da geç çözülmesi gerektiğini vurgulayarak, “Anlaşma metnini yeniden yazma olasılığı var” açıklamasını alıntıladı. AB tarafından açıklanan metnin "son ve nihai metin" olup olmadığını merak eden Ulyanov, müzakereler aksamadan geçtiğimiz Mart ayında taslakta meydana gelen değişikliklere işaret etti ve “Dolayısıyla mevcut metnin nihai metin olduğunu söyleyemem” dedi.
Moskova'nın müzakerelerde İran'ın tutumuna verdiği desteği yineleyen Ulyanov, ABD (azami baskı) politikasının kurbanı olan ve pozisyonlarını ifade etme hakkına sahip olan İran başta olmak üzere tüm tarafların nihai metinden memnun olması gerektiğine dikkati çekerek,  İran’ın metinde değişiklik yapmak istemesi halinde desteklerini sürdüreceklerini bildirdi.
İran medyası, iki gün önce Avupa tarafından Viyana müzakereleri sonucunda sunulan ‘nihai metin’ konusundaki tutuma yönelik sert eleştiriler sarfetti. İran dini lideri Ali Hamaney'in ofisine yakın olan Kayhan gazetesi, Avrupa Birliği'nin sunduğu nihai metni “felaket” ve “zararlı” olarak nitelendirirken, müzakerelerin İran’ın istediği sonuca henüz ulaşmadığını aktardı.
Nour News isimli haber sitesi ise, AB’nin tutumuna işaret ederek, AB'nin nükleer anlaşmayı canlandırma müzakerelerinin koordinatörü olduğunu ve nihai bir metin olarak teklif sunamayacağını, müzakerelere ilişkin kararın "müzakere taraflarının elinde" olduğunu vurguladı.
İran Dış Politika ve Ulusal Güvenlik Komitesi Başkan Yardımcısı İbrahim Azizi de İran parlamentosunda yaptığı konuşmada, “Nihai metin, ulusal çıkarlarımızı ve rejimin stratejik hedeflerini sağlamalı” ifadelerini kullandı.



İsrail medyası: İsrail'in askerlerini çekme konusunda taviz vermesinin ardından Gazze görüşmelerinde ilerleme kaydedildi

İsrail, Gazze Şeridi'nden çekilme planına ilişkin yeni haritalar sundu. (AFP)
İsrail, Gazze Şeridi'nden çekilme planına ilişkin yeni haritalar sundu. (AFP)
TT

İsrail medyası: İsrail'in askerlerini çekme konusunda taviz vermesinin ardından Gazze görüşmelerinde ilerleme kaydedildi

İsrail, Gazze Şeridi'nden çekilme planına ilişkin yeni haritalar sundu. (AFP)
İsrail, Gazze Şeridi'nden çekilme planına ilişkin yeni haritalar sundu. (AFP)

Jerusalem Post gazetesi, İsrail'in ek tavizler içeren yeni çekilme haritaları sunmasının ardından Gazze Şeridi'ndeki ateşkes görüşmelerinde önemli bir ilerleme kaydedildiğini bildirdi.

Gazete, Mısırlı ve Katarlı arabuluculara sunulan yeni haritalara göre, İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus ile Refah arasındaki Morag Koridoru’nun kontrolünü fiilen bıraktığını belirtti.

Gazeteye konuşan bir kaynak, “Şu anda odak noktası Morag Koridoru değil, Refah bölgesindeki İsrail varlığıdır. Bu, mevcut tartışmalarda odak noktası olan konu” ifadelerini kullandı.

Kahire el-İhbariyye televizyon kanalı dün erken saatlerde, Mısır ve Katar'ın arabuluculuk çabaları ve Gazze Şeridi'ndeki ateşkes müzakerelerinde anlaşmazlık konusu olan maddeler üzerinde bir çözüme yaklaşıldığı konusunda iyimserlik olduğunu duyurdu.

İsrail, şu anda tartışılan 60 günlük ateşkes süresince Gazze Şeridi'ndeki varlığını önemli ölçüde azaltmayı kabul etti. Arap bir diplomat ve arabuluculuk çabalarına katılan bir kaynak, Times of Israel gazetesine verdikleri demeçte, bu tavır değişikliğinin önümüzdeki günlerde bir anlaşmaya varılmasına kapı açtığını ifade etti.

Kaynaklar, ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un baskısı üzerine İsrail'in, ateşkes süresince Gazze Şeridi'nden kısmi çekilme konusunda en katı taleplerinden vazgeçmeyi kabul ettiğini belirtti. Kaynaklar, Witkoff'un baskısı sayesinde İsrail'in sunduğu yeni haritalarda, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus şehirlerini ayıran Morag Koridoru’nda kalmasının öngörülmediğini de bildirdi.

İsrail ayrıca, Gazze Şeridi sakinlerinin bir araya getirilip güvenlik taramasından geçirileceği ve bölgeden ayrılmalarının engelleneceği tartışmalı bir ‘insani yardım şehri’ kurmayı umduğu Refah'taki varlığını azaltmayı da kabul etti.

Arap diplomat, İsrail'in Gazze Şeridi'nden çekilme konusundaki güncellenmiş önerisinin, İsrail'in ‘insani yardım şehri’ planını uygulama yeteneğini engelleyeceğini söylüyor.

Müzakerelere katılan kaynağa göre, arabulucular şu anda Doha'da Hamas müzakerecileriyle bir araya gelerek İsrail'in en son haritalarını inceliyorlar. Kaynak, bu haritaların Hamas'ın İsrail ordusunun 2 Mart'ta önceki ateşkesin çökmesinden önce işgal ettiği konumlara çekilmesi talebiyle büyük ölçüde uyumlu olduğunu belirtti.

Bu arada Hamas, İsrail'in kalıcı ateşkes taahhüdü talebinden vazgeçmeye hazır olduğunu; bunun karşılığında ABD Başkanı Donald Trump'ın, taraflar kalıcı ateşkes konusunda anlaşmaya varana kadar ateşkesin devam edeceğini kişisel olarak garanti etmesini istedi.

Hamas'ın kalıcı ateşkes talebinden vazgeçmesi ve İsrail'in geri çekilme kapsamından taviz vermesi ile arabulucular, Doha'da devam eden görüşmelerdeki en zorlu engellerin aşıldığına inanıyor. Bununla birlikte, Arap diplomat, tarafların insani yardım dağıtım mekanizmaları ve iki aylık ateşkes süresince serbest bırakılacak Filistinli mahkûmların sayısı ve kimlikleri konusunda anlaşmaya varmaları gerektiğini belirtiyor. Buna karşılık, on İsrailli esir canlı olarak serbest bırakılacak ve öldürülen on sekiz esirin cesetleri teslim edilecek.