Kovid-19'a karşı karantina ve sosyal mesafede ABD'den geri adım

"Hayal kırıklığı yarattı"

CDC, halkla iletişime geçme ve pandemiye dair gerçek zamanlı veri sağlama konusunda başarısız olduğu gerekçesiyle eleştiri toplamıştı (Reuters)
CDC, halkla iletişime geçme ve pandemiye dair gerçek zamanlı veri sağlama konusunda başarısız olduğu gerekçesiyle eleştiri toplamıştı (Reuters)
TT

Kovid-19'a karşı karantina ve sosyal mesafede ABD'den geri adım

CDC, halkla iletişime geçme ve pandemiye dair gerçek zamanlı veri sağlama konusunda başarısız olduğu gerekçesiyle eleştiri toplamıştı (Reuters)
CDC, halkla iletişime geçme ve pandemiye dair gerçek zamanlı veri sağlama konusunda başarısız olduğu gerekçesiyle eleştiri toplamıştı (Reuters)

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), Kovid 19'a karşı sosyal mesafe ve karantina gibi önerilerinde geri adım attı.
CDC'nin perşembe günü yayımladığı yeni kılavuzda, pandeminin koşulları değiştiği için, salgının ilk döneminden beri uygulanması tavsiye edilen sosyal mesafe ve karantina gibi önlemlerin halkın çoğunluğu için gereksiz hale geldiği belirtildi.
Kurumun saha epidemiyolojisi ve önleme biriminin başındaki Greta Massetti, "Pandeminin şu anki koşulları, iki yıl öncesine göre çok farklı. Hastalığın geçirilmesi ve aşılama sayesinde yüksek seviyede kitle bağışıklığı kazanılması, genel nüfusla yüksek risk altındaki kişilerin korunmasını sağlayacak çok sayıda aracın geliştirilmesi, bize Kovid-19 nedeniyle oluşan ciddi hastalıklara odaklanma fırsatı veriyor" ifadelerini kullandı. 
Kılavuzda, virüse maruz kalan kişilerin, hasta hissetmedikleri sürece karantinaya girmesine gerek olmadığı belirtildi. Bu kişilerin 5 gün sonra test yaptırması ve başkalarının yanında 10 gün boyunca maske takması önerildi.
Öte yandan testi pozitif çıkan kişilerin kendilerini en az 5 gün tecrit etmeleri gerektiğine dikkat çekildi. Ayrıca bu kişilerin en az 11 gün boyunca yüksek risk grubundakilerle fiziksel temasa geçmemesi de istendi.  
Hastalığı orta derece semptomlarla ya da ağır geçiren kişilerinse en az 10 gün kendilerini tecrit etmesi önerildi. 
CDC, hapishane ve bakım evleri gibi yüksek riskli ortamlar haricinde düzenli Kovid-19 testi yapılmasının da gerekli olmadığını belirtti. 
Buna ek olarak Massetti, hastaneye yatma oranının aşılanmayan kişilerde 4,6 kat daha fazla olduğuna dikkat çekerek, karantina ve sosyal mesafeden vazgeçilse bile yurttaşların Kovid-19 aşısı yaptırmaya devam etmesi gerektiğini vurguladı.
Kılavuzda, sosyal mesafe önlemlerinin halkın çoğu için gereksiz hale geldiği ve kapalı alanlarda havalandırma sistemlerinin iyileştirilmesine odaklanılması gerektiği belirtildi. Kovid-19 oranı yüksek bölgelerde kişilerin fiziksel mesafeye yine de önem göstermesi önerildi.
Öte yandan Boston Üniversitesi'nden Eleanor Murray, CDC'nin kararına tepki göstererek, "Vakaların yüksek seviyede seyrettiği bir dönemde CDC'nin önlemleri kaldırması ve önerdiği tedbirlerin sayısını azaltması hayal kırıklığı yarattı" dedi.
San Francisco'daki Kaliforniya Üniversitesi'nden Peter Chin-Hong da CDC'nin halkın güvenini yeniden kazanmaya çalıştığını belirterek, "Söylemleri, halkın zaten halihazırda yaptıklarıyla uyuşmaya başladı" ifadelerini kullandı.
ABD'nin önde gelen gazetelerinden Wall Street Journal'ın paylaştığı verilere göre bu hafta ülkede Kovid-19 nedeniyle günde yaklaşık 6 bin kişi hastaneye yatırıldı. Günlük can kaybı sayısıysa 400 civarında.
Worldometer'da yer alan bilgilere göre ülkede toplam vaka sayısı yaklaşık 94,5 milyonken, hayatını kaybedenlerin sayısıysa 1 milyonu geçti.
Independent Türkçe, Wall Street Journal, CNN



Yiyeceklerin yapısının tokluk hissinde rol oynayabileceği tespit edildi

Besin değeri aynı olan gıdaların hücre yapısındaki farklılıklar, tokluk hissinde kayda değer bir etki yaratabiliyor (Unsplash)
Besin değeri aynı olan gıdaların hücre yapısındaki farklılıklar, tokluk hissinde kayda değer bir etki yaratabiliyor (Unsplash)
TT

Yiyeceklerin yapısının tokluk hissinde rol oynayabileceği tespit edildi

Besin değeri aynı olan gıdaların hücre yapısındaki farklılıklar, tokluk hissinde kayda değer bir etki yaratabiliyor (Unsplash)
Besin değeri aynı olan gıdaların hücre yapısındaki farklılıklar, tokluk hissinde kayda değer bir etki yaratabiliyor (Unsplash)

Bilim insanları yiyeceklerin yapısının tokluk hissini etkileyebildiğini tespit etti. 

Obezite gibi hastalıkların artışında modern beslenme alışkanlıkları kritik bir rol oynuyor. Ultra işlenmiş gıdalar da bu sorunun temel nedenleri arasında sayılıyor.

Öte yandan bu yiyecekler genellikle yağ, şeker ve tuz gibi sağlığa risk teşkil ettiği bilinen besinleri de yüksek miktarda içeriyor. Uzmanlar gıdaların nasıl "işlendiğinin" gözden kaçabileceğini söylüyor.

Birleşik Krallık'taki Imperial College London ve Quadram Enstitüsü'nden araştırmacılar gıdaların yapısının, etkilerini nasıl değiştirdiğini anlamak üzere bir çalışma yürüttü.

Bulguları hakemli dergi Nature Metabolism'de yayımlanan çalışmada 10 sağlıklı yetişkin 4 günlüğüne bir kliniğe yerleştirildi. Katılımcılara beslenme sondası takılarak mide ve üst ince bağırsaklarından düzenli numune alındı. Böylece gıdaların nasıl sindirildiği ve bunun bağırsaktaki metabolizma sonucu ortaya çıkan maddeleri nasıl etkilediği değerlendirildi.

Katılımcılar, hücreleri kırılmış veya bütün haldeki nohut unundan yapılan lapalarla beslendi. Yani bir lapadaki nohutlar, geleneksel nohut unu yapımında olduğu gibi doğal hücre yapısı bozulacak şekilde işlenmişti. Diğerindeyse hücrelerin bozulmaması için farklı bir işlem uygulandı.

Araştırmacılar, besin değerleri birebir aynı olan bu gıdaların vücutta farklı etkilere yol açtığını gözlemledi. 

Hücre yapısı bozulan nohut unundan yapılan lapa, daha hızlı sindirilerek kandaki glikoz seviyesini, diğer lapaya kıyasla 2 ila 4 kat daha fazla yükseltti.

Parçalanmamış hücrelere sahip gıda ise daha yavaş sindirildi. Ayrıca iştahı bastırmasıyla bilinen GLP-1 ve PYY hormonları daha uzun süre boyunca salgılandı. Katılımcılar da daha uzun süre tokluk hissettiğini bildirdi. 

Çalışmanın çok az kişiyle yapılmış olması gibi önemli bir sınırlılığı var. Ancak bulgular obezite ve tip 2 diyabetle mücadelede, gıdaların yapısının kayda değer bir rol oynayabileceğine işaret ediyor.

Makalenin yazarlarından Gary Frost "Gıdaların yapısının değiştirilmesi, nihayetinde halkı tip 2 diyabet gibi kronik hastalıklardan korumaya katkı sağlayabilir ve bu araştırma bu yüzden çok heyecan verici" diyor.

Çalışmanın bir diğer yazarı Mingzhu Cai ise zayıflama iğnelerinin başarısına değinerek şu ifadeleri kullanıyor:

Ozempic gibi GLP-1 agonistleri hakkında çok fazla tartışma dönüyor. Doğal GLP-1 seviyeleri asla bu ilaçların dozuna ulaşmayacak olsa da nasıl ve nerede salındığını anlayarak vücudumuzun üretebileceği dozları artırma şansımız var.

Bulgular, gıdaların işlenme biçimindeki farklılıkların yalnızca tokluk hissini artırmakla kalmayıp daha sağlıklı sonuçlar da doğurabileceğini gösteriyor.

Independent Türkçe, Imperial College London, Quadram Enstitüsü, Nature Metabolism