İran Devrim Muhafızları sempatizanı… Selman Rüşdi’yi bıçaklayan Hadi Matar kimdir?

ABD polisi, Selman Rüşdi'nin bıçaklı saldırısının faili Hadi Matar'ı tutuklarken (CNBC)
ABD polisi, Selman Rüşdi'nin bıçaklı saldırısının faili Hadi Matar'ı tutuklarken (CNBC)
TT

İran Devrim Muhafızları sempatizanı… Selman Rüşdi’yi bıçaklayan Hadi Matar kimdir?

ABD polisi, Selman Rüşdi'nin bıçaklı saldırısının faili Hadi Matar'ı tutuklarken (CNBC)
ABD polisi, Selman Rüşdi'nin bıçaklı saldırısının faili Hadi Matar'ı tutuklarken (CNBC)

ABD polisi, dün New York eyaletinde bir konferansta bıçaklanan yazar Selman Rüşdi’ye (75) saldıran kişinin kimliği hakkında yeni bilgileri ortaya çıkardı.
Kaliforniya’da doğan 24 yaşındaki Hadi Matar kısa bir süre önce New Jersey’e taşındı. NBC New York’a göre, FBI yetkilileri dün Matar’ın New Jersey’nin Fairview kasabasındaki evinde arama yaptı.
Kaynaklar, Matar'ın New Jersey eyaletinden sahte bir ehliyet aldığını söyledi. Eyalet Polisi Eugene J. Stanicowski, saldırının nedeninin net olmadığını söyledi. Stanicowski, NBC News'e verdiği demeçte, Matar'ın sosyal medya hesaplarına yönelik bir ön incelemede, Matar'ın Şii radikalizmi ile İran Devrim Muhafızları Ordusu’na (DMO) sempati duyduğunu aktardı.

Yetkili, İran Devrim Muhafızları ile belirli bir bağı olmadığını, ancak ilk değerlendirmenin DMO’ya sempati duyduğunu gösterdiğini kaydetti.
Kathleen Jones, saldırganın siyah giysiler ve siyah bir maske taktığını söyledi.
Rüşdi, bıçaklanıp yere düştükten sonra Matar New York eyalet polisi tarafından anında gözaltına alındı. 1989 yılında İran'ın dini lideri Ayetullah Humeyni tarafından ‘Şeytan Ayetleri’ kitabının yazarı Selman Rüşdi’nin öldürülmesine yönelik bir fetva yayımlanmıştı. Matar’ın Rüşdi’ye düzenlediği saldırının ardından ne gibi suçlamalara maruz kalacağı net değil.

Eyalet polisi, 75 yaşındaki Rüşdi’nin, New York'un batısında bir konferans vermek üzereyken boynundan bıçaklandıktan sonra hastaneye kaldırıldığını duyurdu.
AP muhabiri ise bir adamın sahneye çıkarak Rüşdi’ye saldırdığını ve ardından 10-15 kez bıçakladığını bildirdi.
Rüşdi, ifade özgürlüğü ve liberal konularda yazıları ile tanınan bir yazar. İfade özgürlüğü kuruluşu PEN America'nın CEO'su Suzanne Nossel konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Amerikan topraklarında bir edebiyat yazarına herkesin ortasında yapılmış benzer bir saldırı hatırlamıyoruz” dedi.
Matar’ın avukatı ise AP’nin açıklama talebine cevap vermeyi reddetti.

Hizbullah ile bağlantılı sürücü belgesi
Şüphelinin, İranlı General Kasım Süleymani ve müttefiki Hizbullah liderlerinden birinin adını kullandığı sahte bir ehliyete sahip olduğu ortaya çıktı.
FBI ajanları dün akşam Matar'ın evinde arama yaparken, Rüşdi’yi bıçaklama nedenlerini bulmak için arkadaşlarını sorguya çekti.

Fox News kanalı ve birkaç Amerikan medyası, şüphelinin kullandığı ve sahte adı Hasan Muğniye olan sürücü belgesinin bir kopyasını yayınladı.
Muğniye, 2008 yılında Suriye'de CIA tarafından öldürülen Lübnanlı Şii Hizbullah'ın ikinci komutanı İmad Muğniye'nin soyadı.
Şüpheliyle bağlantılı bir Facebook hesabı, 2020'de ABD tarafından İHA saldırısında öldürülen Süleymani'nin fotoğraflarını yayınladı. Hesap Cuma gecesi geç saatlerde silindi.
Matar'ın evinde inceleme yapan memurlar, şahsın kız kardeşi olduğu düşünülen bir kadınla konuşurken görüldü, ancak aile medyaya konuşmayı reddetti. Komşuları ise mahalleye birkaç yıl önce taşınan aile hakkında, sakin olduklarını ve aslen Lübnanlı olduklarına inandıklarını bildirdi.
Yerel boks spor kulübünün bir üyesi, Matar'ın birkaç ay önce boks dersi aldığını, ancak bu konuda pek bir şey bilmediğini söyledi.



Türkiye Dışişleri Bakanı: Suriye'deki durum “kırılgan ve tehlikeli”

Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
TT

Türkiye Dışişleri Bakanı: Suriye'deki durum “kırılgan ve tehlikeli”

Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye'deki durumu "kırılgan ve tehlikeli" olarak nitelendirerek, ülkesinin güney komşusunun birliğinden yana olduğunu ve Şam'daki yeni yönetimi uluslararası topluma açılmaya teşvik ettiğini söyledi.

Fidan, Türkiye'nin Suriye'ye yaklaşımının, Suriye'ye ilişkin temel kararların Suriyeliler tarafından alınması ilkesine dayandığını belirtti. Hem Suriye hem de Irak'ta "kaygan zemin" ve "kırılgan ve tehlikeli" bir durum olduğunu, Türkiye'nin genel olarak bu durumu ele alma ve iyileştirme kapsayıcılığına dayanan son derece yapıcı bir dış politika izlediğini vurguladı.

Suriye tarafının Türkiye'nin kendileri için neyi temsil ettiğini iyi fark ettiğini vurgulayarak, "Oradaki kardeşlerimizle (yeni Suriye yönetimi) bazı istişarelerde bulunuyoruz ve Suriye bölgesinin birliğine önem veriyoruz" ifadelerini kullandı.

Görsel kaldırıldı.
Fidan, dün gece televizyon röportajında ​​konuşuyor (TC Dışişleri Bakanlığı)

Fidan, dün gece 24TV'ye verdiği röportajda, yeni Suriye hükümetinin diğer ülkelerle çıkarlarını ilerletmek için atacağı adımların önemli olduğunu söyledi.

Türkiye'nin, Suriye hükümetinin üçüncü ülkelerle görüşmeler yapmasını, uluslararası topluma yeni Suriye'nin mahiyetini anlatma çabalarının doğal bir adımı olarak gördüğünü ve bunu önemli bulduğu için açıkça teşvik ettiğini ifade etti. Fidan, hedeflediği üçüncü ülkelerin hangileri olduğunu belirtmezken, Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara son günlerde ülkesindeki durumu yatıştırmak için İsrail ile dolaylı temaslarda bulunduğunu söyledi. Şara yönetimi, İbrani devletiyle dolaylı temasların yanı sıra Batı ve Arap ülkeleriyle de temaslarını sürdürüyor.

Eski rejim döneminde Suriye'ye uygulanan yaptırımların kaldırılması gerektiğini vurgulayan Fidan, Avrupa Birliği ve ABD tarafından uygulanan yaptırımların kaldırılması için çaba sarf edilmesi gerektiğini, bölgedeki bazı ülkelerin tutumlarındaki ayrışmanın diyalog ve ikna yoluyla çözülmesi gerektiğini kaydetti.

PKK'nin Suriye'deki varlığına, örneğin Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) öncülüğündeki Kürt Halk Koruma Birlikleri (YPG) üzerinden ve Suriye Kürt Demokratik Birlik Partisi'nin (PYD) Türkiye'de devam eden PKK'yi tasfiye sürecine yönelik izleyeceği yola ilişkin soruya Fidan, "Bizim için önemli olan, Türkiye'yi başından beri etkileyen silahlı terörist unsurların artık bölgede olmamasıdır" dedi.

"PKK kendini feshedip silah bırakmaya karar verirse, bunun Suriye ve Irak'taki varlığını nasıl etkileyeceğini zamanla hep birlikte göreceğiz."

Fidan, "Suriye ve Irak'taki durum istikrarsız ve Kürdistan İşçi Partisi'nin (PKK) Türkiye içindeki varlığı neredeyse imkânsız hale geldi. Ancak bu iki ülkenin toprakları hala işgal altında. Onlara adım atmaları gerektiğini söylüyoruz ve topraklarının işgalinden de rahatsız olduklarını kaydediyoruz" diye devam etti.

Görsel kaldırıldı. Amerikan güçleri Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kamışlı'da (AFP)

Geçtiğimiz hafta Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasında Suriye'deki durum ve ABD'nin çekilme planlarını ele alan telefon görüşmesiyle ilgili olarak Fidan, "ABD'nin Suriye'deki askeri varlığı mutlak gereklilik değildir" ifadelerini kullandı.

ABD'nin, terör örgütü DEAŞ'a karşı mücadelede müttefik olarak Kürt birliklerine verdiği destek, Ankara ile Washington arasındaki tartışmalı konulardan biri. Türkiye, DEAŞ'a karşı mücadelede Suriye hükümetine destek vermeyi ve binlerce DEAŞ üyesi ve ailelerinin tutulduğu cezaevlerinin güvenliğini SDG yerine sağlamayı teklif etti. Türkiye ayrıca Suriye'de örgütle mücadele etmek için Ürdün, Irak, Suriye ve Lübnan'ın da aralarında yer aldığı beşli bir mekanizma oluşturmak için çalışıyor. 

Fidan, Türk-Amerikan ilişkilerinin mükemmel olması gerektiğini belirterek, Erdoğan ve Trump'ın, eğer sorunlar varsa bunların çözülmesi gerektiği konusunda mutabakata vardıklarını söyledi. Trump yönetiminin, ABD'de yıllardır görülmemiş, klasik Cumhuriyetçi yaklaşımdan daha devrimci, radikal değişimi hedefleyen bir dış politika yaklaşımı benimsediğini kaydetti.

Trump'ın politikalarının Türkiye üzerindeki olası etkilerinin Türkiye tarafından yakından takip edildiğini ve birçok alanda yankılarının neler olabileceğinin görüşüldüğünü belirtti.