İsrail ile Almanya arasındaki kriz derinleşiyor

Berlin hükümetinin İsrail'in 1972 Münih Olimpiyatları'nda meydana gelen saldırıda öldürülen atletlerin ailelerine büyük miktarda ek tazminat ödeme taleplerini reddetme kararı almasının ardından İsrail ile Almanya arasındaki diplomatik kriz derinleşti. İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, önümüzdeki ay düzenlenecek yıl dönümü törenlerini boykot etme kararı aldı.

Tel Aviv'deki diplomatik kaynaklar, Almanya’nın yeni İsrail Büyükelçisi Steffen Seibert’in anlaşmazlıkları çözmek için çaba gösterdiğini ancak meselenin kendisini aştığını vurguladı. Söz konusu görevi öncesinde Almanya eski Başbakanı Angela Merkel hükümetinin sözcülüğünü yürüten Seibert, ülkesi için olumlu bir atmosfer yaratmaya çalışmış, perşembe günü Tel Aviv'de bir basın toplantısı düzenleyerek İslami Cihad'ın roketlerine ve Hamas'ın iki İsrail askerini tutuklamasına karşı İsrail ile dayanışma içerisinde olduğunu bildirmişti. Söz konusu atletlerin ailelerinin sözcülüğünü yürüten Ankie Spitzer, Alman makamlarından bu davadaki tüm hataları ve yalanları için kamuoyundan özür dilemelerini, terör örgütleriyle iş birliği gerçeğinin ortaya çıkarılmasını ve gerekli tazminatın ödenmesini istediğini doğruladı.

Filistinli Kara Eylül grubu ve beraberlerindeki bir silahlı Japon 5 Eylül 1972'de düzenlediği saldırıda 11 İsrailli atleti öldürdü. Münih Olimpiyatları’nın düzenlendiği yerleşkede İsrail heyetinin odasına giren saldırganlar, İsrail hapishanelerindeki 232 Filistinli mahkumun serbest bırakılmasını sağlayacak bir takas anlaşması yapmak amacıyla sporcuları rehin almıştı. İsrail ise bu şartı reddetmişti. Grup ile yürütülen müzakereler sırasında Alman güvenlik güçleri söz konusu odayı basarak buradakileri Münih'ten yaklaşık 30 kilometre uzaklıktaki Fürstenfeldbruck Hava Üssü’ne nakletmişti. Neticede çıkan çatışmalarda tüm rehinlerin yanı sıra bir Alman polisi ve Filistinli beş silahlı şahıs ölmüştü. O sırada Batı Almanya operasyonun sorumluluğunu kabul etmişti. Daha sonra mağdurların ailelerine 1 milyon euro tazminat ödenmişti. İyi niyet göstergesi olarak 3,5 milyon euro daha ödemeye hazır olunduğu bildirilmişti.

Aileler, o dönemden bu yana daha fazla tazminat taleplerinde bulundular. Son zamanlarda, öldürülen İsrailli atletlerin akrabalarından 23’ü, Alman hükümetine tazminatın en az beş katına çıkarılmasını talep ettikleri resmi ve adli bir başvuru yaptı. Aynı zamanda Alman hükümetinin söz konusu süreçteki hatalarından dolayı resmi özür dilemesini, devlet arşivlerinde tutulan on binlerce belgenin, gizli olanlar da dahil olmak üzere erişime açılmasını istedi. Gizli belgelerin hem güvenlik güçlerinin ihmalini ortaya koyduğu hem de Alman güvenlik güçlerinin operasyon öncesinde Kara Eylül grubu da dahil olmak üzere dünya çapındaki terör örgütleriyle kendi topraklarında operasyon yapılmamasını sağlamak için iş birliği yaptığı bilgilerini içerdiği söyleniyor. Ancak Almanya, ulusal güvenlik sırlarını içerdiği gerekçesiyle bu belgelere erişime izin vermiyor. Bu arşivlerin Alman hükümeti tarafından atanan bir tarih komitesi tarafından açılması planlanıyor.  

Spitzer’in ifade ettiğine göre Alman hükümeti geçtiğimiz günlerde kendilerini özür dilenmesi, arşivlerin açılması ve 5,4 milyon euro değerindeki ek tazminatın ödenmesi hususundaki onayı konusunda bilgilendirdi. Ancak aileler söz konusu miktarı önemsiz ve aşağılayıcı bularak saldırının 50’inci yıl dönümü planını boykot etme kararı aldı. İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, İsrailli kurbanların aileleri böyle bir karar aldığı sürece kendisinin de anma törenine katılmayacağını açıkladı. Diğer yandan bu kararı ‘üzücü’ olarak değerlendiren Alman tarafının yaptığı açıklamada ise “Alman hükümeti geçtiğimiz haftalarda Münih operasyonunu ve sonuçlarını yeniden değerlendirdi. Ancak İsrailliler bu gelişmeyi haksız ve anlaşılmaz bir şekilde saldırgan bir tavırla karşıladı” ifadeleri kullanıldı.