Araştırma: Antarktika'da buz sahanlığı beklenilenden daha kısa sürede eriyor olabilir

AA
AA
TT

Araştırma: Antarktika'da buz sahanlığı beklenilenden daha kısa sürede eriyor olabilir

AA
AA

Yapılan bir çalışmada, Antarktika'da buz sahanlığının sanılandan daha hızlı sürede eriyor olabileceği ortaya konuldu.
The Olympian gazetesinin haberine göre, Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü ve Jet İtki Laboratuvarı'ndan araştırmacılar, Antarktika'da buz sahanlığının ne kadar sürede eridiğine dair bir çalışma yürüttü.
Bilim insanları, Antarktika'nın buz kıyılarına yoğun ve sıcak okyanus suyunun erime hızını gösteren bir model geliştirdi.
Bu model kullanılarak, buz sahanlığından eriyen tatlı suyun, buzul tabanındaki sıcak okyanus akıntısına ulaşabileceği ve böylelikle erime sürecinin hızlanabileceği belirlendi.
Çalışmanın yazarı Andy Thompson, eğer model gerçek dünyadaki gibiyse, buz sahanlığı erime hızının, küresel iklim modellerindeki tahminlerden yüzde 20 ila 40 daha yüksek olabileceğini aktardı.
Uzmanlar, değişen iklim nedeniyle hem atmosferin hem de okyanusların ısındığına işaret ederek, buz sahanlığının erime hızının artabileceği konusunda uyardı.
Araştırmacılara göre, yüzlerce metre kalınlığında olabilen buz tabakaları, ana buz kütlesi için koruyucu görev üstleniyor ve tüm buz tabakasının okyanusa akmasını engelliyor.
Araştırmanın ayrıntıları "Science Advances" dergisinde yayımlandı.



Gökbilimciler Satürn'e çarpan nesneyi tanımlamak için yardım istiyor

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA
TT

Gökbilimciler Satürn'e çarpan nesneyi tanımlamak için yardım istiyor

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA

Gökbilimciler cumartesi günü Satürn'e çarpmış olabilecek gizemli bir cismin tanımlanması için yardım çağrısı yaparken bu, bir uzay cisminin gaz devine çarptığının kaydedildiği ilk örnek olabilir.

Araştırmalara göre Satürn'e ortalama her 3 bin 125 yılda bir büyük (çapı 1 kilometreden fazla) cisimler çarpıyor.

Veriler her yıl 7-8 küçük uzay taşının gezegene çarptığını gösterse de gökbilimciler bugüne kadar hiçbirini tespit edemedi.

Kozmik çarpışmalar, kayalık gezegenlerde kraterler bıraksa da Jüpiter ve Satürn gibi gaz devlerinde bu tür izlere rastlanmaz.

Ancak NASA çalışanı ve amatör gökbilimci Mario Rana'nın çektiği yeni bir görüntü, ilk kez Satürn'e bir uzay cisminin çarptığı gösteriyor gibi duruyor.

Gaz devlerinin dış katmanları hidrojen ve helyumdan oluştuğu için asteroit ya da kuyrukluyıldız çarpmaları hızla kaybolabiliyor.

Rana, Jüpiter ve Satürn'ün görüntülerini bilgisayar yazılımıyla analiz eden DeTeCt projesinde çalışıyor. Gökbilimcinin geçen cumartesi günü çektiği Satürn videolarında, görüntülerin sol tarafındaki soluk bir parıltı bir çarpma olayı gibi duruyor.

Profesyonel ve amatör gökbilimcilerden oluşan bir konsorsiyum olan Gezegensel Sanal Gözlemevi ve Laboratuvarı (Planetary Virtual Observatory and Laboratory/PVOL), alanın uzmanlarını Satürn'e olası çarpma olayını doğrulamaya ya da çürütmeye çağırıyor.

PVOL yaptığı açıklamada "Marc Delcroix, Mario Rana tarafından elde edilen bir video gözlemindeki birkaç karede yakalanan, Satürn'deki potansiyel bir çarpışmayı bildiriyor. Potansiyel çarpma çok zayıf ve doğrulanmamış" ifadelerini kullanıyor.

Çok kısa süreli çarpma parlaması Satürn'de 5 Temmuz 2025'te, evrensel saate göre 09.00'la 09.15 arasında meydana geldi. Satürn'ün o zaman diliminde çekilmiş diğer videolarını elde etmek çok önemli.

frgtyh
Satürn'e çarpması muhtemel asteroid veya kuyrukluyıldızı gösteren görüntüler (Mario Rana/PVOL)

PVOL bu zaman diliminde gözlem yapmış olabilecek gökbilimcileri de Delcroix'yla e-posta yoluyla ([email protected]) iletişime geçmeye ve ellerindeki verileri paylaşmaya çağırıyor.

Leicester Üniversitesi'nde gezegen bilimi alanında öğretim üyesi olan Leigh N. Fletcher da amatör uzay gözlemcilerine, çarpışmayla ilgili ellerinde olabilecek videoları paylaşmaları çağrısında bulunuyor.

Dr. Fletcher, BlueSky'da şöyle yazıyor:

Marc Delcroix ve ekibinin hafta sonu yaptığı çağrıyı yineliyorum: Ekip, Satürn'e 5 Temmuz'da evrensel saate göre 09.00'dan 09.15'e kadarki olası bir çarpışmayı doğrulamak/çürütmek istiyor. Amatör gözlemcilerin o saatte çektiği videolar, işin anahtarı olabilir.

Independent Türkçe