Libya’da yabancı büyükelçilere yönelik şüphe ve tepkiler sürüyor

Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe ve İngiltere’nin Libya Büyükelçisi Caroline Hurndall (Ulusal Birlik Hükümeti)

Libya’daki kriz yılları, ülkeye gelen büyükelçiler ve uluslararası elçiler konusunda bir şüphecilik durumu yarattı.
Siyasi beyanları Libya’da savaşan iki taraftan herhangi biri ile çatışırsa, bazıları ülkeden sınır dışı edilmelerini talep edebilir ve onları istenmeyen kişiler olarak görebilir.
Bir grup Temsilciler Meclisi üyesi, İngiltere’nin Libya Büyükelçisi Caroline Hurndall’ı Abdulhamid Dibeybe başkanlığındaki Ulusal Birlik Hükümeti ile çalışmaya devam edeceğini  söylemesi nedeniyle eleştirdi.
Libya’daki kriz, politikacıları ve parlamenterleri iki gruba ayırdı. Her biri uluslararası ve batılı yetkililerin açıklamalarını kendi çıkarlarına göre destekliyor ve aksi bir söylem olduğunu tepki gösteriyor.
Milletvekilleri, Trablus’taki Dibeybe hükümetine destek veren İngiltere Büyükelçiliği tarafından yapılan açıklamalara ikinci kez itiraz ediyor.
Hurndall kısa bir süre önce yaptığı açıklamada, İngiliz hükümetinin, seçimleri düzenlemek için Birleşmiş Milletler (BM) himayesinde mutabakatla seçildiği için Ulusal Birlik Hükümeti ile birlikte çalıştığını söyledi.
Ayrıca, Ulusal Birlik Hükümeti ile çalışmaya devam etmenin uzlaşı bağlamında olduğunu da ekledi.
Ancak Temsilciler Meclisi’nin 53 üyesi, bu ifadeleri Temsilciler Meclisi kararlarının ihlali ve Libya’nın iç işlerine kabul edilemez müdahale olarak nitelendirdi.
Hurndall’ın bahsettiği ‘uzlaşı’ bağlamında değinen milletvekilleri şu açıklamayı yaptı;
“Bu bağlamın ancak Temsilciler Meclisi’nin onayı ile meşruiyet kazanması uygun olabilir. İngiliz Büyükelçisi Caroline Hurndall, atıfta bulunduğu uzlaşıya dayalı bağlamın meşruiyetini, Başağa hükümetini onaylayan Temsilciler Meclisi’nden aldığını unuttu. Bu bilgiler zorla gerçek bir düzen dayatmaya çalışan bir partiye karşı önyargısını ifade ediyor. Ayrıca ulusal meşruiyet kararlarına saygı duymayı reddettiğini ve iç işlerine artan müdahalesini yansıtıyor” yorumunda bulundu.
Şarku’l Avsat’a konuşan Temsilciler Meclisi üyesi Muhammed el-Abani, “İngiliz Büyükelçi’nin açıklamaları diplomatik çalışmalarını aşıyor” dedi.
Açıklamayı imzalayan milletvekilleri, güvenlik sürecine müdahale ve askeri komitenin (5+5) çalışmalarını aksatma girişimine ek olarak, büyükelçinin yerel partilerle yürüttüğü ve izin almadığı için yasadışı olarak nitelendirdikleri temas ve görüşmelere dikkat çekti.
Fethi Başağa liderliğindeki Libya İstikrar Hükümeti’ni destekleyen milletvekilleri, Libya’nın İngiltere veya başka ülkelere bağlı olmadığını vurguladı.
Milletvekilleri, “Meclisin onayı ve yerel ve uluslararası kabul görmüş siyasi anlaşmada belirtilen uzlaşı çerçevesi dışında hiçbir hükümet veya partinin meşruiyeti yoktur” ifadelerini de kullandı.
Ulusal Güçler İttifakı Yüksek Kurulu Başkanı Tevfik Şuheybi de, Büyükelçi Hurndall’in ifadelerine benzer şekilde Dibeybe hükümetine destek verdi.
Libya’ya gelen yetkililerin eylemlerinden şüphe duyma ve itiraz etme durumu uzun zamandır sürüyor.
BM eski Libya Özel Temsilcisi Gassan Selame’nin BM Güvenlik Konseyi’nde, Ulusal Birlik Hükümeti yanında savaşan yabancı paralı askerler ve radikal grupların varlığı hakkında konuştuğu bir brifing nedeniyle yaklaşık üç yıl önce ona karşı gösteriler yapıldı.
Selame’nin ifadeleri, Libya’nın batısındaki tüm siyasi, askeri, sosyal ve dini oluşumları kızdırdı.
Görevden azledilen Libya Müftüsü Sadık el-Giryani, Libyalıları sokaklara çıkarak ‘Selame’nin yalanları’ ve vatandaşlara karşı işlediği suçları kınamaya çağırdı.
Selame, Haziran 2017’de göreve başladığı andan Libya’dan ayrılana kadar ülkenin doğu ve batısındaki çatışmanın taraflarını memnun edemedi.
Meclis’teki Savunma Komitesi, 2019’da başkent Trablus’taki savaşın ardından Selame’nin ülkeden sınır dışı edilmesini talep etti.
İtalya’nın eski Libya büyükelçisi Giuseppe Peroni de, Ağustos 2018’de Libya’da cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin ertelenmesini talep ettiğinde benzer bir durumla karşı karşıya kaldı.
Peroni, ülkesinin, uygun koşullar sağlanana kadar (Paris konferansında belirtilen tarihe göre) seçimlerin yapılması için her türlü çabayı göstereceğini söyledi.
Libyalıların çoğu, yetkililere Peroni’nin sınır dışı edilmesi için çağrıda bulundu.
Libya’nın doğusunda bulunan geçici hükümetteki Libya Dışişleri Bakanlığı, bu durumu İtalya Büyükelçisi’nin, ülkeler arasındaki diplomatik ilişkilerin en basit kurallarına ve sözleşmelerine uymadan Libya’nın iç işlerine yönelik aleni ve sorumsuz bir müdahalesi olarak nitelendirdi.