Bilim insanları ölü yıldızın izlerini araştırıyor

"Ölü bir yıldızın" kalıntılarını görmek için uzaya roket fırlatılıyor

Cassiopeia Takımyıldızı / Kraliçe Takımyıldızı (Northwestern Üniversitesi)
Cassiopeia Takımyıldızı / Kraliçe Takımyıldızı (Northwestern Üniversitesi)
TT

Bilim insanları ölü yıldızın izlerini araştırıyor

Cassiopeia Takımyıldızı / Kraliçe Takımyıldızı (Northwestern Üniversitesi)
Cassiopeia Takımyıldızı / Kraliçe Takımyıldızı (Northwestern Üniversitesi)

ABD’nin Chicago kentindeki Northwestern Üniversitesi'nden astrofizik araştırma ekibi, birkaç gün sonra başlayacak bir görevde ölü bir yıldızın kalıntılarının fotoğrafını çekmeyi amaçlıyor. Önceki gün üniversitenin web sitesinde yapılan açıklamada, NASA tarafından finanse edilen araştırma ekibinin 21 Ağustos'ta güney New Mexico'daki bir askeri üstten bir "MicroX" roketi fırlatacağını ve roketin uzayda 15 dakika kalacağını söyledi. Bu, Cassiopeia Takımyıldızı veya Kraliçe Takımyıldızı olarak bilinen takımyıldız içinde bir "Süpernova A" yıldızı kalıntısının hızlı bir resmini çekmek için yeterli bir zaman.
Süpernova, enerjisi biten büyük yıldızların yaşamının son evrimsel aşamalarındaki astronomik bir olay. Yıldızın ömrünün sonunda büyük bir yıldız patlaması meydana gelir. Kalıntıları fotoğraflanacak olan yıldız, Dünya'dan yaklaşık 11 bin ışık yılı uzaklıkta patladı. Roket, fotoğrafı çektikten sonra Dünya'ya dönecek ve fırlatma rampasından yaklaşık 45 mil uzakta bir çöle inecek. Northwestern Üniversitesi ekibi, roketin getirdiklerini buradan alacak.
Yüksek Çözünürlüklü Mikro X-ışını Görüntüleme Roketi anlamına gelen MicroX roketi, astronomik kaynaklardan gelen her X-ışınının enerjisini benzeri görülmemiş bir doğrulukla ölçebilen süper iletken tabanlı bir X-ışını görüntüleme spektrometresi taşıyacak. Projeye liderlik eden Northwestern Üniversitesi'nden Inectali Figueroa Feliciano konuyla ilgili olarak şunları söyledi: "Süpernova kalıntısı o kadar sıcak ki ondan yayılan ışığın çoğu görünür aralıkta değil. Bu nedenle X-ışını görüntülemeyi kullanmamız gerekiyor. Atmosferimiz X-ışınlarını emdiği için bu işlemi Dünya'dan gerçekleştirmemiz mümkün değil. Bu yüzden uzaya gitmemiz gerekiyor. Atmosfere göz atıp tekrar aşağı inerken sanki havaya zıplamış ve bir fotoğraf çekmiş gibi olacağız.”
Araştırma ekibi, altı katlı roketi daha önce NASA'nın Virginia'daki Wallops Uçuş Tesisinde test etmiş ve ilk kez 2018 yazında fırlatmıştı. Roketin ilk uçuşu sırasında araştırmacılar, dedektörlerinin süper iletken elektronik okumalarıyla birlikte uzayda çalıştığını gösterdi.
Araştırmacılar, 10 ışık yılı genişliğindeki bir süpernovanın kalıntılarını inceleyerek, Dünya'daki ve vücudumuzun içindeki yaşam hakkında daha fazla bilgi edinmeyi umuyorlar.
Feliciano açıklamasında, “Hepimiz yıldızlardan oluşuyoruz. Vücudumuzdaki elementler yıldızların merkezinden geliyor. Yıldızlar patladığında uzaya parçacıklar fırlatıyor ve bu tür olaylar tüm galaksiye yayılıyor, sonunda Dünya gibi gezegenleri oluşturuyor” ifadelerini kullandı.



Bataryalar için yeni bir malzeme geliştiren bilim insanlarından dünya rekoru

(Reuters)
(Reuters)
TT

Bataryalar için yeni bir malzeme geliştiren bilim insanlarından dünya rekoru

(Reuters)
(Reuters)

Andrew Griffin 

Bu çığır açıcı gelişme, sonunda katı hal bataryalarının üretimine ve yaygın kullanımına olanak sağlayabilir. Bunlar, alev alabilen mevcut lityum iyon bataryalardan daha fazla kapasiteye sahip olduğundan geleceğin kilit teknolojisi olarak görülüyor ve bir gün elektrikli arabalara ve diğer teknolojilere güç sağlamak için kullanılabilir.

Ancak katı hal bataryaları, imalat ve kullanım aşamasındaki çeşitli zorluklar nedeniyle henüz yaygın bir şekilde benimsenip üretilemiyor.

Araştırmacılar yeni bir malzemenin, artık bu sorunların bazılarını çözmeyi sağlayarak bu bataryaları gerçekten piyasaya sürmeye yönelik bir adım olabileceğini söylüyor.

Araştırmacılar lityumdan, daha önce bilinen tüm maddelerden yüzde 30 daha hızlı yeni bir malzeme üretti. Lityum, antimon ve skandiyumdan oluşan malzeme sadece rekor kırmakla kalmayıp başka pratik uygulamaların geliştirilmesinin de önünü açabilir.

Bulguları açıklayan makalenin yazarlarından Jingwen Jiang, "Keşfimizin geniş bir yelpazedeki diğer malzemelerde iletkenliği artırma yönünde daha geniş etkileri olabileceğine inanıyoruz" diyor. Araştırmacılar, yeni bataryaların geliştirilmesine yol açan aynı ilkelerin başka atılımlara da uygulanabileceğini öne sürüyor.

Münih Teknik Üniversitesi'nden Hubert Gasteiger, "Az miktarda skandiyum ekleyerek diğer element kombinasyonlarına model olabilecek yeni bir ilkeyi ortaya çıkardık" ifadelerini kullanıyor. 

Malzemenin batarya hücrelerinde kullanılabilmesi için hâlâ birçok test yapılması gerekse de iyimseriz.

Çığır açıcı adım, hakemli dergi Advanced Energy Materials'ta yayımlanan "Scandium Induced Structural Disorder and Vacancy Engineering in Li3Sb – Superior Ionic Conductivity in Li3−3xScxSbv" (Li3Sb'de Skandiyum Kaynaklı Yapısal Bozukluk ve Boşluk Tasarımı: Li3-3xScxSbv'de Üstün İyonik İletkenlik) başlıklı yeni bir makalede aktarılıyor.

Independent Türkçe, independent.co.uk/tech