İsrail: Gantz yeni ittifak katılımlarıyla elini güçlendiriyor

Gantz, Netanyahu'yu zayıflatmak için partisini kıdemli bir general ve bir din adamı ile güçlendirdi

Gantz, 7 Ağustos'ta İsrail Genelkurmay Başkanı da dahil olmak üzere üst düzey savunma yetkilileriyle yapılan bir toplantıya başkanlık ediyor (DPA)
Gantz, 7 Ağustos'ta İsrail Genelkurmay Başkanı da dahil olmak üzere üst düzey savunma yetkilileriyle yapılan bir toplantıya başkanlık ediyor (DPA)
TT

İsrail: Gantz yeni ittifak katılımlarıyla elini güçlendiriyor

Gantz, 7 Ağustos'ta İsrail Genelkurmay Başkanı da dahil olmak üzere üst düzey savunma yetkilileriyle yapılan bir toplantıya başkanlık ediyor (DPA)
Gantz, 7 Ağustos'ta İsrail Genelkurmay Başkanı da dahil olmak üzere üst düzey savunma yetkilileriyle yapılan bir toplantıya başkanlık ediyor (DPA)

İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz, yaklaşan seçimler yaklaşırken büyük bir siyasi kazanım elde etti. Eski İsrail Genelkurmay Başkanı Gadi Eisenkot ve Dini İşler Bakan Yardımcısı Matan Kahane, Mavi Beyaz İttifakı lideri Savunma Bakanı Benny Gantz ve Yeni Umut Partisi lideri Adalet Bakanı Gideon Saar’ın kurmuş olduğu ittifaka katıldı.
Yeni Umut Partisi, Gantz'ın bu ittifaka liderlik edeceğini, Saar'ın ikinci adam olacağını ve General Eisenkot'un üçüncü sırada yer alacağını teyit eden bir açıklama yayınladı.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Geniş ve istikrarlı bir ulusal hükümetin oluşumunun temelini oluşturacak bu ittifak, devam eden siyasi krizin sona ermesine, İsrail toplumunun parçaları arasındaki çatlağın onarılmasına ve İsrail devletinin güvenlik, ekonomi ve eğitim alanlarındaki ulusal çıkarlarının geliştirilmesine yol açacak.”
Partiden yapılan açıklamanın devamında, seçimlerin hemen ardından ulusal kampın kurumlarının düzenlenmesi ve 26. Knesset seçimlerine hazırlık için iç demokratik seçimler yapılmasının kararlaştırıldığı ifade edildi.
Partiye yakın kaynaklar, bu gelişme ile Gantz'ın muhalefet lideri Binyamin Netanyahu liderliğindeki sağcı kamptan on binlerce oyu geri çekmeyi hedeflediğini söyledi. Böylece, Netanyahu’yu tekrar iktidara getirecek bir çoğunluk elde etme olasılığı ortadan kalkacak. Söz konusu kaynaklar seçmenlerin yaklaşık yüzde 20'sinin kime oy vereceğine henüz karar vermediğini ve büyük bir kısmının kendi fikirlerini ifade eden ılımlı bir sağ parti arayan "sağcı liberaller" olarak kabul edildiğini vurguladı.
Ancak sağdaki çevreler, Gantz'ın partisinin sağcı olduğu iddiasını reddediyor. Eisenkot'un Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nde Filistin devletinin kurulmasını destekleyen bir solcu olduğuna dikkat çekten çevreler dolayısıyla yeni katılımların sağdaki kararsızları etkilemeyeceğini iddia ediyor.
Kahane'nin Gantz'a katılarak güvenilirliğini kaybettiğine dikkat çeken çevreler, onun daha birkaç hafta önce Gantz'ın çıkar peşinde koşan bir oportünist olduğunu söylediğini hatırlattılar. Sağcı çevreler Kahane'nin 5 Ekim 2020'de yaptığı bir konuşmayı arşivden çıkardılar. Kahane konuşmasında Gantz’ı, Filistin yönetimine borç vermeyi kabul ettiği için terörizmi desteklemekle suçluyor.
Eisenkot, Gantz'a ya da Başbakan Yair Lapid liderliğindeki Yesh Atid Partisi’ne katılmaya uzun zamandır hevesliydi. Onlarla birkaç kez bir araya geldi. Ama (Pazar) Gantz ve Saar lehine karar aldı. Eisenkot, Gantz altında yaklaşık 30 yıl orduda hizmet vermiş ve Saar hükümet sekreteriyken İzak Şamir'in hükümetinde askeri sekreterlik yapmıştı. Eisenkot'un yaklaşık dört yıl önce askeri üniformasını çıkardığı ve Tel Aviv'deki Ulusal Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü'nde kıdemli araştırmacı olarak çalıştığı biliniyor.
İsrail hükümetlerinin Filistinlilerle barışa yönelik politikasında radikal bir değişiklik yaratma ihtiyacını çokça dile getiren Eisenkot, Filistin sorununu görmezden gelmenin "iki halk için tek devlet" çözümüne yol açabileceği konusunda her zaman uyarıda bulunuyor. Bu çözümü “Siyonist rüyanın yıkımı” olarak değerlendiren Eisenkot, konuya ilişkin şunları söyledi: “İki uluslu bir devlet Siyonist rüyanın sonudur ve bunun milyonlarca Filistinlinin içimize karışması anlamına geleceğini kavramak için büyük bir dahi olmaya gerek yok. Ancak iki devletli çözümün de hemen uygulanması uygun değil ve bu nedenle bu dosyada aşamalı olarak hareket edilmeli.”
Eski İsrail Genelkurmay Başkanı, “Ebu Mazen (Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas) döneminin sonuna geldik. Gerçeği geliştirmek, düşmanlığı azaltmak ve güveni artırmak için üç ila beş yıllık bir ara adım önerilebilir. Gerçek değiştirilmelidir. İsrail toplumundaki çatlak İsrail'in geleceğine yönelik en büyük tehdit. Dış tehditleri küçümsemiyorum. Hayatım boyunca bunlarla karşılaştım. İsrail toplumunun ulusal dokunulmazlığı, ulusal güvenliğin en önemli unsurudur. İsrail toplumunun dokunulmazlığının ulusal güvenliğin en az yüzde 51'ini oluşturduğuna inanıyorum. Bu en önemli unsur. İnsanlar İran tehdidinden değil, iç zayıflıktan, zayıflayan bloklardan, eşitsizlikten, sektörler arasındaki sürtüşmelerden ve tüm kitlelerin topluma asimilasyonunun eksikliğinden endişe duyuyor. Toplumsal dayanışma olmadan ulusal güvenliğin, ulusal güvenlik olmadan toplumsal dayanışmanın olmadığını anlamalıyız” diye konuştu.



Haaretz: Türkiye’nin Gazze’deki rolü ABD - İsrail hattında gerginlik yarattı

İsrail ordusu savaşın başından bu yana Gazze'de çoğu kadın ve çocuk en az 70 bin kişiyi katletti (Reuters)
İsrail ordusu savaşın başından bu yana Gazze'de çoğu kadın ve çocuk en az 70 bin kişiyi katletti (Reuters)
TT

Haaretz: Türkiye’nin Gazze’deki rolü ABD - İsrail hattında gerginlik yarattı

İsrail ordusu savaşın başından bu yana Gazze'de çoğu kadın ve çocuk en az 70 bin kişiyi katletti (Reuters)
İsrail ordusu savaşın başından bu yana Gazze'de çoğu kadın ve çocuk en az 70 bin kişiyi katletti (Reuters)

İsrail'in, Türkiye'nin Gazze'deki barış sürecinde oynayacağı rolle ilgili itirazları, Tel Aviv-Washington hattındaki gerilimleri göz önüne seriyor. 

ABD Merkez Komutanlığı'nın, Katar'ın başkenti Doha'da salı günü düzenlediği toplantıda ülkelerin Gazze'deki Uluslararası İstikrar Gücü'ne (ISF) çeşitli şekillerde destek verebileceği belirtilmişti.

Bunlar arasında asker gönderme, kolluk kuvvetlerinden görevlileri atama, lojistik destek sağlama, finansman ve Filistinli polis memurlarının eğitimini üstlenme gibi seçenekler yer alıyor.

Türkiye, ABD'nin barış planı kapsamında kurulacak güvenlik gücüne asker göndermeye hazır olduğunu açıklamış ancak İsrail yönetimi buna yanaşmayacağını söylemişti.

Haaretz'in analizinde, Doha'daki toplantıya Türk yetkililerin katılmadığına dikkat çekiliyor. 

Bu durumun, "Ankara'nın Gazze'de oynamak istediği role karşı Tel Aviv'in itirazlarının Washington tarafından kabul edildiği yönünde bir işaret olduğu" savunuluyor. 

Diğer yandan Liza Rozovsky'nin kaleme aldığı analizde, Gazze'ye insani yardım ve bölgenin yeniden inşasına destek sağlama da dahil Ankara'nın süreçte rol oynaması için ABD ve İsrail arasındaki görüşmelerin sürdüğü yazılıyor. 

Türkiye'yle ilgili meselenin, ABD ve İsrail ilişkilerindeki gerginlikleri ön plana taşıdığı belirtiliyor. 

Binyamin Netanyahu'nun "her şeyden önce radikal sağcı koalisyonunu korumayı" istediğine dikkat çekiliyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın da Gazze planı etrafında kurduğu "kırılgan koalisyonu" korumaya çalıştığı ifade ediliyor. 

Washington'ın aynı anda Tel Aviv'i memnun etmek, Arap ve Müslüman ortaklarına istediklerini vermek ve Gazze'nin yeniden inşası için önemli miktarda finansman sağlamasını beklediği Avrupalı müttefiklerinin desteğini güvence altına almak istediği belirtiliyor. 

Diğer yandan Times of Israel'in dünkü haberinde de Trump'ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı Gazze'deki geçiş yönetiminin denetlenmesi amacıyla kurulacak Barış Kurulu'nda görmek istediği aktarılmıştı. 

Türkiye'nin hem Barış Kurulu'nda yer alması hem de ISF'ye asker göndermesi için ABD'nin gelecek haftalarda Tel Aviv'e baskıyı artırabileceği belirtilmişti. Washington'ın, Ankara'nın ISF'ye asker göndermese bile güvenlik gücünün komuta yapısında yer almasını istediği de yazılmıştı.

Gazze savaşının sonlandırılması için ABD öncülüğünde hazırlanan 20 maddelik barış planı 10 Ekim'de devreye girmişti. Anlaşmanın garantörleri arasında Türkiye, Mısır ve Katar var.

Plan kapsamında Hamas'ın silah bırakması ve Gazze'nin geleceğinde söz sahibi olmaması isteniyor. Bunun yerine Gazze Şeridi'nin yönetiminin Filistinlilerin yer alacağı bir teknokratlar komitesine geçici olarak devredilmesi planlanıyor. Trump'ın başkanlık edeceği Barış Kurulu'na ek olarak bölgeye ISF'nin konuşlandırılması öngörülüyor.

Anlaşmanın ilk aşamasında Hamas ve İsrail arasında rehine takası gerçekleştirilmişti. Ayrıca İsrail askerleri belirlenen "sarı hatta" geri çekilmişti. İsrail ordusu Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 53'ünü kontrol ediyor.

Independent Türkçe, Haaretz, Times of Israel, Reuters


Gazze’deki Barış Kurulu’na 6 ülkeden taahhüt geldi

İsrail ordusu savaşın başından bu yana Gazze'de çoğu kadın ve çocuk en az 70 bin kişiyi katletti (AP)
İsrail ordusu savaşın başından bu yana Gazze'de çoğu kadın ve çocuk en az 70 bin kişiyi katletti (AP)
TT

Gazze’deki Barış Kurulu’na 6 ülkeden taahhüt geldi

İsrail ordusu savaşın başından bu yana Gazze'de çoğu kadın ve çocuk en az 70 bin kişiyi katletti (AP)
İsrail ordusu savaşın başından bu yana Gazze'de çoğu kadın ve çocuk en az 70 bin kişiyi katletti (AP)

Gazze Şeridi'nde oluşturulacak Barış Kurulu'na Mısır, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Birleşik Krallık, İtalya ve Almanya'nın katılma taahhüdü verdiği aktarılıyor.

Kimliklerinin açıklanmaması şartıyla Times of Israel'e konuşan yetkililer, ABD Başkanı Donald Trump'ın 20 maddelik barış planı kapsamında kurulacak Barış Kurulu'na 6 ülkenin katılma taahhüdü verdiğini söylüyor.

Trump yönetimi, Barış Kurulu'na katılacak ülkeler sayesinde Gazze'de kurulacak yapının uluslararası meşruiyetinin artacağını düşünüyor.

Sözkonusu ülkelerin fon, asker veya diğer türden destekleri sağlama olasılığının da artacağı değerlendirmesi paylaşılıyor.

Diğer yandan ABD, İsrail ve Arap ülkelerinden diplomatlar, Barış Kurulu'na katılmanın Uluslararası İstikrar Gücü'ne (ISF) asker gönderme taahhüdü anlamına gelmediğini vurguluyor.

Gazze savaşının sonlandırılması için ABD öncülüğünde hazırlanan 20 maddelik barış planı 10 Ekim'de devreye girmişti. Anlaşmanın garantörleri arasında Türkiye, Mısır ve Katar var.

Plan kapsamında Hamas'ın silah bırakması ve Gazze'nin geleceğinde söz sahibi olmaması isteniyor. Bunun yerine Gazze Şeridi'nin yönetiminin Filistinlilerin yer alacağı bir teknokratlar komitesine geçici olarak devredilmesi planlanıyor. Trump'ın başkanlık edeceği Barış Kurulu'na ek olarak bölgeye ISF'nin konuşlandırılması öngörülüyor.

Türkiye de güvenlik gücüne asker göndermeye hazır olduğunu açıklamıştı ancak İsrail yönetimi buna yanaşmayacağını söylemişti.

Diplomatlar, Türkiye'nin hem Barış Kurulu'nda yer alması hem de ISF'ye asker göndermesi için ABD'nin gelecek haftalarda Tel Aviv'e baskıyı artırabileceğini belirtiyor.

Washington'ın, Ankara'nın ISF'ye asker göndermese bile güvenlik gücünün komuta yapısında yer almasını istediği aktarılıyor.

Trump'ın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yanı sıra Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ı da kurulda görmek istediği aktarılıyor.

Diğer yandan yetkililer, Riyad yönetiminin Gazze'deki durum netleşene kadar böyle bir karar almaktan kaçındığını söylüyor.

ABD Merkez Komutanlığı'nın, Katar'ın başkenti Doha'da salı günü düzenlediği toplantıda ülkelerin ISF'ye çeşitli şekillerde destek verebileceği belirtilmişti.

Bunlar arasında asker gönderme, kolluk kuvvetlerinden görevlileri atama, lojistik destek sağlama, finansman ve Filistinli polis memurlarının eğitimini üstlenme gibi seçenekler yer alıyor.

Ancak Arap yetkililer, ISF'nin Hamas'ı silahsızlandırma planıyla ilgili sorunların devam ettiğine dikkat çekiyor. Örgüt, bağımsız Filistin devletinin kurulmasına ilişkin bir süreç başlatılmadan silah bırakmaya yanaşmayacağını bildirmişti.

Anlaşmanın ilk aşamasında Hamas ve İsrail arasında rehine takası gerçekleştirilmişti. Ayrıca İsrail askerleri belirlenen "sarı hatta" geri çekilmişti. İsrail ordusu Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 53'ünü kontrol ediyor.

Independent Türkçe, Times of Israel, Reuters


Netanyahu ve Trump İran’a saldırıları çok önceden planlamış

Netanyahu, Trump'ı seçim zaferi için tebrik etmiş, ABD Başkanı'nın "tarihin en büyük dönüşünü yaptığını" savunmuştu (AP)
Netanyahu, Trump'ı seçim zaferi için tebrik etmiş, ABD Başkanı'nın "tarihin en büyük dönüşünü yaptığını" savunmuştu (AP)
TT

Netanyahu ve Trump İran’a saldırıları çok önceden planlamış

Netanyahu, Trump'ı seçim zaferi için tebrik etmiş, ABD Başkanı'nın "tarihin en büyük dönüşünü yaptığını" savunmuştu (AP)
Netanyahu, Trump'ı seçim zaferi için tebrik etmiş, ABD Başkanı'nın "tarihin en büyük dönüşünü yaptığını" savunmuştu (AP)

ABD Başkanı Donald Trump ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran'a saldırıları çok daha önceden planlamış.

Washington Post'un aktardığına göre Trump ve Netanyahu, İran'ın nükleer tesislerine yönelik saldırıları şubatta yaptıkları ilk görüşmede planlamaya başladı.

Beyaz Saray'da gerçekleştirilen toplantıda Netanyahu'nun Trump'a 4 seçenek sunduğu belirtiliyor. Bunlar arasında İsrail ordusunun tek başına saldırı düzenlemesi, ABD'nin asgari yardımda bulunması, tam işbirliğiyle harekat yapılması ya da ABD'nin saldırıyı yönetmesi yer alıyordu.

Haberde, Trump'ın ilk etapta İran’ın nükleer programıyla ilgili diplomatik sürece şans vermeyi tercih ettiği belirtiliyor. Washington ve Tahran, nükleer program ve uranyum zenginleştirme konularıyla ilgili bu yıl birçok görüşme düzenlemişti.

Diğer yandan bu süreçte İsrail ve ABD'nin muhtemel saldırı planlarını gizlice hazırlamaya devam ettiğine dikkat çekiliyor.

ABD ve İsrail'in İran'ı hazırlıksız yakalamak için medyaya yanıltıcı bilgiler servis ettiği de ortaya çıktı.

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan bir yetkili şunları söylüyor:

Netanyahu'nun Witkoff veya Trump'la fikir ayrılığı yaşadığına dair haberlerin hiçbiri doğru değildi. Ancak böyle bir genel algının yaratılması iyi oldu. Bu sayede birçok kişi fark etmeden planlamalara devam ettik.

Haberde, Mossad'ın operasyon için 100'den fazla İranlıyı devşirip silahlandırdığı aktarılıyor. Bu kişilerin bir kısmı İsrail'de özel eğitimden geçirilmiş.

Ajanlara belirli görevler verildiği ancak bunların İran'ın nükleer ve balistik füze programına yönelik geniş çaplı bir operasyonun parçası olduğu söylenmedi.

İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF) "Narnia Operasyonu" adı verdiği harekatta Tahran'da Mossad'a ait drone rampaları ve çeşitli askeri düzenekler kurulduğu da ortaya çıkmıştı.

İran ve İsrail arasında Gazze savaşı nedeniyle tırmanan gerginlik haziranda sıcak çatışmaya dönüşmüştü. İsrail'in 13 Haziran'daki saldırısıyla başlayan çatışmalarda İran vakit kaybetmeden misilleme yapmıştı.

Washington Post, çatışmalar sürerken Trump yönetiminin Tahran'a gizli bir teklif götürdüğünü de yazıyor. 15 Haziran'da iletilen teklifte, İran'ın Ortadoğu'daki milislere desteğini kesmesi ve uranyum zenginleştirme tesislerini kapatması istendi. Bunun karşılığında Washington tüm yaptırımların kaldırılacağını söyledi.

Ancak kaynaklar, ABD'nin Katar aracılığıyla İran'a gönderdiği teklifin reddedildiğini söylüyor. Bunun ardından Trump'ın İsrail'in yanında savaşa katılmaya karar verdiği aktarılıyor.

Çatışmalarda ABD'ye ait bombardıman uçakları İran'daki İsfahan, Fordo ve Natanz tesislerine 22 Haziran'da hava saldırısı düzenlemiş, operasyonda 14 "sığınak delici" GBU-57 bombası kullanılmıştı.

İran, ABD'nin saldırısına cevap olarak 23 Haziran'da Amerikan ordusunun Katar'daki El-Udeyd Hava Üssü'ne saldırmıştı. Operasyonda Tahran'ın önceden Washington'a haber verdiği ve hiçbir can kaybı yaşanmadığı aktarılmıştı.

Washington operasyonun ardından 24 Haziran'da taraflar arasında ateşkes sağlandığını duyurmuştu.

Saldırılarda İran, İsrail'e 500 balistik füze ve binden fazla drone göndermişti. İsrail'de 32 kişi yaşamını kaybetmiş, 3 binden fazla kişi de yaralanmıştı. İran'da ise binden fazla kişi ölmüş, 4 bini aşkın kişi yaralanmıştı. 

İsrail ve ABD, İran'ın uranyum zenginleştirerek nükleer silah elde etmeye çalıştığını savunurken Tahran iddiaları reddediyor. 

Independent Türkçe, Washington Post, Times of Israel