İsrail: Gantz yeni ittifak katılımlarıyla elini güçlendiriyor

Gantz, Netanyahu'yu zayıflatmak için partisini kıdemli bir general ve bir din adamı ile güçlendirdi

Gantz, 7 Ağustos'ta İsrail Genelkurmay Başkanı da dahil olmak üzere üst düzey savunma yetkilileriyle yapılan bir toplantıya başkanlık ediyor (DPA)
Gantz, 7 Ağustos'ta İsrail Genelkurmay Başkanı da dahil olmak üzere üst düzey savunma yetkilileriyle yapılan bir toplantıya başkanlık ediyor (DPA)
TT

İsrail: Gantz yeni ittifak katılımlarıyla elini güçlendiriyor

Gantz, 7 Ağustos'ta İsrail Genelkurmay Başkanı da dahil olmak üzere üst düzey savunma yetkilileriyle yapılan bir toplantıya başkanlık ediyor (DPA)
Gantz, 7 Ağustos'ta İsrail Genelkurmay Başkanı da dahil olmak üzere üst düzey savunma yetkilileriyle yapılan bir toplantıya başkanlık ediyor (DPA)

İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz, yaklaşan seçimler yaklaşırken büyük bir siyasi kazanım elde etti. Eski İsrail Genelkurmay Başkanı Gadi Eisenkot ve Dini İşler Bakan Yardımcısı Matan Kahane, Mavi Beyaz İttifakı lideri Savunma Bakanı Benny Gantz ve Yeni Umut Partisi lideri Adalet Bakanı Gideon Saar’ın kurmuş olduğu ittifaka katıldı.
Yeni Umut Partisi, Gantz'ın bu ittifaka liderlik edeceğini, Saar'ın ikinci adam olacağını ve General Eisenkot'un üçüncü sırada yer alacağını teyit eden bir açıklama yayınladı.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Geniş ve istikrarlı bir ulusal hükümetin oluşumunun temelini oluşturacak bu ittifak, devam eden siyasi krizin sona ermesine, İsrail toplumunun parçaları arasındaki çatlağın onarılmasına ve İsrail devletinin güvenlik, ekonomi ve eğitim alanlarındaki ulusal çıkarlarının geliştirilmesine yol açacak.”
Partiden yapılan açıklamanın devamında, seçimlerin hemen ardından ulusal kampın kurumlarının düzenlenmesi ve 26. Knesset seçimlerine hazırlık için iç demokratik seçimler yapılmasının kararlaştırıldığı ifade edildi.
Partiye yakın kaynaklar, bu gelişme ile Gantz'ın muhalefet lideri Binyamin Netanyahu liderliğindeki sağcı kamptan on binlerce oyu geri çekmeyi hedeflediğini söyledi. Böylece, Netanyahu’yu tekrar iktidara getirecek bir çoğunluk elde etme olasılığı ortadan kalkacak. Söz konusu kaynaklar seçmenlerin yaklaşık yüzde 20'sinin kime oy vereceğine henüz karar vermediğini ve büyük bir kısmının kendi fikirlerini ifade eden ılımlı bir sağ parti arayan "sağcı liberaller" olarak kabul edildiğini vurguladı.
Ancak sağdaki çevreler, Gantz'ın partisinin sağcı olduğu iddiasını reddediyor. Eisenkot'un Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nde Filistin devletinin kurulmasını destekleyen bir solcu olduğuna dikkat çekten çevreler dolayısıyla yeni katılımların sağdaki kararsızları etkilemeyeceğini iddia ediyor.
Kahane'nin Gantz'a katılarak güvenilirliğini kaybettiğine dikkat çeken çevreler, onun daha birkaç hafta önce Gantz'ın çıkar peşinde koşan bir oportünist olduğunu söylediğini hatırlattılar. Sağcı çevreler Kahane'nin 5 Ekim 2020'de yaptığı bir konuşmayı arşivden çıkardılar. Kahane konuşmasında Gantz’ı, Filistin yönetimine borç vermeyi kabul ettiği için terörizmi desteklemekle suçluyor.
Eisenkot, Gantz'a ya da Başbakan Yair Lapid liderliğindeki Yesh Atid Partisi’ne katılmaya uzun zamandır hevesliydi. Onlarla birkaç kez bir araya geldi. Ama (Pazar) Gantz ve Saar lehine karar aldı. Eisenkot, Gantz altında yaklaşık 30 yıl orduda hizmet vermiş ve Saar hükümet sekreteriyken İzak Şamir'in hükümetinde askeri sekreterlik yapmıştı. Eisenkot'un yaklaşık dört yıl önce askeri üniformasını çıkardığı ve Tel Aviv'deki Ulusal Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü'nde kıdemli araştırmacı olarak çalıştığı biliniyor.
İsrail hükümetlerinin Filistinlilerle barışa yönelik politikasında radikal bir değişiklik yaratma ihtiyacını çokça dile getiren Eisenkot, Filistin sorununu görmezden gelmenin "iki halk için tek devlet" çözümüne yol açabileceği konusunda her zaman uyarıda bulunuyor. Bu çözümü “Siyonist rüyanın yıkımı” olarak değerlendiren Eisenkot, konuya ilişkin şunları söyledi: “İki uluslu bir devlet Siyonist rüyanın sonudur ve bunun milyonlarca Filistinlinin içimize karışması anlamına geleceğini kavramak için büyük bir dahi olmaya gerek yok. Ancak iki devletli çözümün de hemen uygulanması uygun değil ve bu nedenle bu dosyada aşamalı olarak hareket edilmeli.”
Eski İsrail Genelkurmay Başkanı, “Ebu Mazen (Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas) döneminin sonuna geldik. Gerçeği geliştirmek, düşmanlığı azaltmak ve güveni artırmak için üç ila beş yıllık bir ara adım önerilebilir. Gerçek değiştirilmelidir. İsrail toplumundaki çatlak İsrail'in geleceğine yönelik en büyük tehdit. Dış tehditleri küçümsemiyorum. Hayatım boyunca bunlarla karşılaştım. İsrail toplumunun ulusal dokunulmazlığı, ulusal güvenliğin en önemli unsurudur. İsrail toplumunun dokunulmazlığının ulusal güvenliğin en az yüzde 51'ini oluşturduğuna inanıyorum. Bu en önemli unsur. İnsanlar İran tehdidinden değil, iç zayıflıktan, zayıflayan bloklardan, eşitsizlikten, sektörler arasındaki sürtüşmelerden ve tüm kitlelerin topluma asimilasyonunun eksikliğinden endişe duyuyor. Toplumsal dayanışma olmadan ulusal güvenliğin, ulusal güvenlik olmadan toplumsal dayanışmanın olmadığını anlamalıyız” diye konuştu.



Amerikan bankalarından Arjantin'e soğuk duş

Milei - Trump yakınlığının ekonomik boyuta taşınması, Arjantin'de "ABD içişlerimize karışacak" korkusunu büyüttü (AFP)
Milei - Trump yakınlığının ekonomik boyuta taşınması, Arjantin'de "ABD içişlerimize karışacak" korkusunu büyüttü (AFP)
TT

Amerikan bankalarından Arjantin'e soğuk duş

Milei - Trump yakınlığının ekonomik boyuta taşınması, Arjantin'de "ABD içişlerimize karışacak" korkusunu büyüttü (AFP)
Milei - Trump yakınlığının ekonomik boyuta taşınması, Arjantin'de "ABD içişlerimize karışacak" korkusunu büyüttü (AFP)

Wall Street Journal'ın (WSJ) özel haberine göre JPMorgan Chase, Bank of America ve Citigroup, Arjantin'e 20 milyar dolarlık kredi vermekten vazgeçti.

Amerikan gazetesinin kaynakları, Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei'yi desteklemek isteyen Donald Trump yönetiminin çağrısıyla harekete geçen bankaların bunun yerine daha küçük bir paket hazırladıklarını söyledi. 

WSJ, geçen ay ad ve görevlerini açıklamadığı kaynaklara dayandırdığı haberde bankaların kendilerini riske atmadan kredi vermeye çalıştığını bildirmişti. 

Normalde bu tarz işlemleri kendileri yürüten bankaların ABD Hazine Bakanlığı'na Buenos Aires yönetiminin kendilerine nasıl bir teminat verebileceğini sorduğu ve yeterli güvenceyi alamazlarsa ekonomik istikrarsızlığın sürdüğü Arjantin'e kredinin çıkmayabileceği aktarılmıştı. 

WSJ'nin yeni haberinde 20 milyar dolarlık krediden vazgeçen üç bankanın yaklaşık 5 milyar dolarlık bir repo anlaşması hazırladığı ve bu parayı birkaç ay içinde geri almayı planladığı belirtildi. 

Ancak müzakerelerin daha başlangıç aşamasında olduğu ve koşulların değişebileceği ya da anlaşmanın hiç yapılmayabileceği de vurgulandı. 

Buenos Aires yönetiminin ocakta ödemesi gereken 4 milyar dolarlık borcunu bu anlaşmayla kapaması bekleniyor. 

Arjantin, ABD Hazine Bakanlığı'yla yaptığı döviz takası anlaşmasıyla 20 milyar dolara erişmişti. Bu miktarın ne kadarının kullanıldığı net değil. 

ABD Hazine Bakanlığı'ndan WSJ'ye yapılan açıklamada "Birleşik Devletler, Başkan Milei ve Bakan Caputo'nun Arjantin'i Yeniden Harika Yapma konusundaki temel prensiplere bağlılığına güvenmeyi sürdürüyor" dendi. 

Diğer yandan Hazine Bakanlığı'nın bazı eski yetkilileri, ABD'nin Arjantin'e maddi desteğinin boyutlarının net bir şekilde kamuoyuna açıklanmadığını söylüyor. 

Barack Obama dönemi yetkililerinden Brad Setser da bunlardan biri:

Esasen bu paranın nasıl kullanıldığına dair hiçbir bilgi yok. Vergi mükelleflerinden alınan paranın verildiği düşünüldüğünde, bu sıradışı bir durum.

Independent Türkçe, WSJ, AP


Çin'in Japonya'ya öfkelenmesinin asıl sebebi ne?

Çin lideri Şi Cinping, göreve geldiğinden beri orduyu modernize etmeye çalışıyor (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, göreve geldiğinden beri orduyu modernize etmeye çalışıyor (Reuters)
TT

Çin'in Japonya'ya öfkelenmesinin asıl sebebi ne?

Çin lideri Şi Cinping, göreve geldiğinden beri orduyu modernize etmeye çalışıyor (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, göreve geldiğinden beri orduyu modernize etmeye çalışıyor (Reuters)

Çin'le Japonya arasında Tayvan meselesi nedeniyle çıkan gerginlik sürüyor. 

Pekin ve Tokyo'yu karşı karşıya getiren gerginlik, Japonya Başbakanı Sanae Takaiçi'nin Parlamento'da 7 Kasım'da düzenlenen oturumda yaptığı açıklamayla patlak vermişti. 

Takaiçi, Tayvan Boğazı'na yönelik muhtemel müdahaleyi "ülkesini tehdit eden bir hareket" olarak göreceğini, böyle bir durumda askeri güç kullanılabileceğini belirtmişti. Böylelikle ilk kez bir Japon başbakanı, Tayvan'ın işgali halinde ülkenin askeri müdahalede bulunacağını açıkça söylemişti. 

Pekin yönetimiyse Takaiçi'den sözlerini geri almasını istemiş, başbakan bunu reddedince Japonya'nın Pekin Büyükelçisi Kenji Kanasugi'yi çağırarak Tokyo'ya protesto notası vermişti.

Çin Dışişleri Bakanlığı, güvenlik koşullarının uygun olmadığı gerekçesiyle Japonya'ya seyahat uyarısı da yayımlamıştı. Çin Eğitim Bakanlığı da öğrencilere, güvenlik riskleri nedeniyle Japonya'da "eğitim koşullarının uygun olmadığı" uyarısında bulunmuştu.

Pekin'in Osaka Başkonsolosu Şüe Cien'in "kendilerine saldıran kirli bir boynu tereddüt etmeden kesmeleri gerekeceğini" yazdığı sosyal medya gönderisi de krizi körüklemişti. Japonya, diplomatın "gönüllü olarak ülkesine dönmesini" talep etmişti. 

Ancak CNN'in analizinde, Pekin'in asıl "Asya'daki askeri dengelerin değişme olasılığından endişelendiği" yorumu yapılıyor. 

Tokyo yönetimi, II. Dünya Savaşı'nda 1937-1945'te Çin'i işgal etmişti. İmparatorluk Ordusu, 1895-1945'te de Tayvan'ı da kolonileştirmişti. 

Geçen ay göreve gelen Takaiçi, Japonya'nın savunma harcamalarını marta kadar Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın (GSYH) yüzde 2'sine çıkaracaklarını duyurmuştu. Merkez sağ Liberal Demokrat Parti (LDP) lideri, Parlamento'da yaptığı ilk konuşmada Asya-Pasifik bölgesinde Çin, Kuzey Kore ve Rusya'yla artan gerilimlere dikkati çekmişti. 

Analizde, Pekin yönetiminin "Japonya'nın Çin'in yükselişini tehdit edebilecek askeri emelleri olduğunu" düşündüğüne dikkat çekiliyor. 

Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) resmi gazetesi Halkın Günlüğü'nde 17 Kasım'da yayımlanan bir köşe yazısında şu ifadeler kullanılmıştı: 

İlk kez bir Japon lider Tayvan'a silahlı müdahale niyetini dile getirdi ve Çin'e karşı askeri tehditte bulundu. Bunun arkasında, Japonya'nın sağcı güçlerinin pasifist Anayasa'nın kısıtlamalarından kurtulup ‘askeri güç' statüsü elde etme yönündeki tehlikeli girişimi yatıyor.

CNN'in analizinde, Takaiçi'nin savunma bütçesini artırdığı gibi ABD Başkanı Donald Trump'la daha yakın ilişkiler kurmayı hedeflediğine de dikkat çekiliyor. 

Singapur Ulusal Üniversitesi'nden Chong Ja Ian, Çin'in "ilk baştan Takaiçi'yi köşeye sıkıştırmayı" hedeflediğini ve Japonya'ya savunma harcamalarını artırmaması için gözdağı vermeyi istediğini söylüyor. 

Independent Türkçe, CNN, Reuters


ABD’nin Ukrayna barış planında “tam af” detayı

Ukrayna'nın baştan beri yanaşmadığı toprak tavizi seçeneğini kabul edip etmeyeceği henüz belli değil (AFP)
Ukrayna'nın baştan beri yanaşmadığı toprak tavizi seçeneğini kabul edip etmeyeceği henüz belli değil (AFP)
TT

ABD’nin Ukrayna barış planında “tam af” detayı

Ukrayna'nın baştan beri yanaşmadığı toprak tavizi seçeneğini kabul edip etmeyeceği henüz belli değil (AFP)
Ukrayna'nın baştan beri yanaşmadığı toprak tavizi seçeneğini kabul edip etmeyeceği henüz belli değil (AFP)

ABD'nin Rusya-Ukrayna savaşını sonlandırmak için hazırladığı 28 maddelik plan, Kiev yönetiminin birçok taviz vermesini öngörüyor. 

Wall Street Journal'ın (WSJ) incelediği taslak metne göre Ukrayna'dan işgal altındaki Donbas bölgesini Rusya'ya vermesi isteniyor. Ayrıca Ukrayna ordusunun 600 bin personelle sınırlandırılması ve ülkenin NATO'ya katılımının rafa kaldırılması talep ediliyor. 

Planın kabul edilmesi halinde Rusya'nın birçok talebi de gerçekleştirilmiş olacak. 

Bu hafta ABD heyetiyle toplantı yapan Ukrayna lideri Volodimir Zelenski, adil bir barış talep ettiklerini belirterek, "Bağımsızlığımıza, egemenliğimize ve Ukrayna halkının onuruna saygılı koşullar sağlayan değerli bir barış istiyoruz" demişti.

Ukrayna lideri 18 Kasım'da Ankara'yı da ziyaret ederek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la görüşmüştü. Zelenski "Acil bir barış ve bunun için güvenlik garantisi sağlanmasını istiyoruz" demiş, Erdoğan da "Adil ve kalıcı barışın önünü açacak önerileri Rusya'yla da ele almakta kararlıyız" ifadelerini kullanmıştı.

Diğer yandan WSJ'nin aktardığına göre anlaşmada son dönemde Ukrayna'yı çalkalayan yolsuzluk soruşturmasıyla ilgili bir maddede yer alıyor. Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla gazeteye konuşan üst düzey bir ABD'li yetkili, basına sızan taslak metinde Kiev yönetiminin sonradan önemli bir değişikliğe gittiğini belirtiyor. 

Buna göre taslakta yolsuzluk iddialarının detaylandırılması amacıyla, "Ukrayna, aldığı tüm yardımları kapsamlı denetime tabi tutacak ve hataları düzeltmek ya da savaştan yasadışı kazanç sağlayanları cezalandırmak için yasal bir mekanizma oluşturacak" maddesi yer alıyordu. 

Kiev'in bu maddenin "savaştaki tüm taraflar savaş sırasındaki eylemleri için tam af alacak ve gelecekte herhangi bir talepte veya bulunmayacaklarını kabul edecekler" şeklinde değiştirilmesini istediği aktarılıyor. 

Ayrıca Rusya'nın büyük kısmı Avrupa bankalarında yer alan 300 milyar dolarlık dondurulmuş varlıklarının akıbetinin de anlaşma çerçevesinde belirlenmesi bekleniyor. 

ABD'nin öncülüğünde hazırlanan plana Avrupa'dan tepkiler de geldi. Fransız Dışişleri Bakanı Jean-Noël Barrot dünkü açıklamasında "Barış, teslimiyet anlamına gelemez. Ukrayna'nın teslimiyetini istemiyoruz" dedi. 

Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski de Ukrayna ordusuna sınırlandırma getirilmemesi gerektiğini belirterek, bunun yerine Rusya'nın "saldırgan potansiyelinin" törpülenmesi çağrısında bulundu. 

Independent Türkçe, Wall Street Journal, CNN, New York Post, Washington Post