İranlı ve Lübnanlı yatırımcılar Suriye’de 3 şirket daha kurdu

Suriye başkentindeki Hamidiye pazarında günlük hayat (AFP)
Suriye başkentindeki Hamidiye pazarında günlük hayat (AFP)
TT

İranlı ve Lübnanlı yatırımcılar Suriye’de 3 şirket daha kurdu

Suriye başkentindeki Hamidiye pazarında günlük hayat (AFP)
Suriye başkentindeki Hamidiye pazarında günlük hayat (AFP)

Şam hükümeti, İranlı ve Lübnanlı yatırımcıların Suriye’de, kamera sistemleri, koruma cihazları, alarm ekipmanları, giyim, dekorasyon malzemeleri ve diğer ürünlerin ticaretinde faaliyet gösterecek yeni şirketler kurmalarına izin verdi.
Yerel basın, İç Ticaret ve Tüketiciyi Koruma Bakanlığı’nın merkezleri başkent Şam’da yer alan ve yatırımcıları İran uyruklu kişiler olan Nadintech Ticaret Şirketi ve Persian Ticaret Şirketi’nin kurulmasına onay verdiğini belirtti. Söz konusu şirketlerin faaliyetleri, kamera sistemi ve koruma cihazları, alarm ekipmanları, elektrikli ve elektronik aletler, bilişim ve optik endüstrileri ve güvenlik amaçlı kullanılan cihazların ticaretine odaklanıyor.
Aynı zamanda, merkezi Şam’da bulunan ve Lübnan uyruklu üç yatırımcıya ait olan Prenses Evleri Kaplama Limited Şirketi’nin kurulması da onaylandı. Lübnanlı yatırımcıların biri sermayenin yüzde 75’ini sağladı. Şirket her türlü giyim ve dekorasyon malzemeleri, elektronik ve elektrikli ev aletleri ve bunların bakımlarının yanı sıra sağlık malzemelerinin ticareti, ithalatı ve ihracatı ile taahhüt ve müteahhitlik işlerinde faaliyet gösterecek.
Onay alan bir diğer şirket ise İranlı yatırımcılara ait, başkent Şam merkezli Persian Ticaret Şirketi oldu. Şirket, gıda maddelerinin ithalat ve ihracatının yanı sıra ihale ve müzayedelere girmeye odaklanacak.
Esed rejimi, Temmuz ayında, Şam’ın kırsalında SPIE Şirketi’ne İranlı yatırımcılara, araba ve yedek parça ticareti, inşaat malzemeleri, demir ve çimento ticareti, petrol türevleri ithalatı ve alışveriş merkezlerine yatırım yapması için ruhsat vermişti. Şirket aynı zamanda, müteahhitlik işleri, fabrika ve hastane ekipmanları, elektrikli ve elektronik aletler ticaretinin yanı sıra sebze ve meyve ticareti ile her türlü kumaş ve giyim eşyası ihracatı alanında da çalışıyor.
Bu şirketlerin yanı sıra, bu yılın başından bu yana Şam’da hükümet tarafından kuruluşu onaylanan İranlı yatırımcılara ait 13 yeni şirket bulunuyor. Genel merkezleri Şam, Şam kırsalı ve Halep arasında dağılıyor. Söz konusu 13 şirketteki yatırımcı sayısı yaklaşık İranlı 30 yatırımcıya ulaşıyor.
İran, Suriye’deki siyasi nüfuzuna paralel olarak ekonomik nüfuzunu artırmaya çalışıyor. İran geçen yılın sonunda, Şam’daki serbest bölgede, Sanayi Bakanı, Madencilik Bakanı ve Ticaret Bakanının yanı sıra İran ve Suriye’deki bir dizi üst düzey ekonomi ve ticaret yetkilisinin katılımıyla İran Ticaret Merkezi’ni açtı.
Suriye’de yeni şirket kuran İranlı yatırımcı sayısı, İran’a yönelik kredi limitlerinin yeniden etkinleştirilmesinden sonra önemli ölçüde arttı. Bu gelişme, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed’in Mayıs ayında Tahran’a yaptığı ziyaret ve İran’ın doğrudan ekonomik desteğinin devamı için koşullarını öğrenmek üzere Dini Lider Ayetullah Ali Hamaney ile yaptığı görüşme sonucunda sağlanmıştı. Söz konusu görüşme, İran, 2011’de savaşın başlamasından bu yana ülkede artan siyasi nüfuzuna paralel olarak, Suriye’deki ekonomik etkisini artırabileceğine dair hiçbir garanti vermeyerek, destek vermeye devam etme konusunda isteksiz davranmasının ardından gelmişti.
İran, uluslararası yaptırımlar ve Arap izolasyonu ile yüzleşirken, Suriye rejimini ekonomik olarak desteklemek için 2012 yılında kredi limitleri açmaya başladı. Suriye-İran arasında ilk kredi limiti 2013 yılında, Suriye Ticaret Bankası ile İran İhracat Kalkınma Bankası arasında bir milyar dolar değerinde kredi limiti ile başlatıldı. Aynı yıl bu limite 3 milyar dolar eklendi. 2015 yılında Suriye Ticaret Bankası ile İran İhracat Kalkınma Bankası arasında 1 milyar dolarlık ikinci kredi limiti açıldı.



Filistin Yönetimi, Netanyahu ve Trump'ın açıklamalarından sonra Gazze Şeridi'nin devletleşmesi ve yönetilmesi konusunda ısrarcı

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. (DPA)
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. (DPA)
TT

Filistin Yönetimi, Netanyahu ve Trump'ın açıklamalarından sonra Gazze Şeridi'nin devletleşmesi ve yönetilmesi konusunda ısrarcı

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. (DPA)
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. (DPA)

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa dün yaptığı açıklamada, İsrail'in bir Filistin devletinin kurulmasını ve Filistin Yönetimi’nin Gazze Şeridi’ne geri dönmesini engelleme planının başarılı olamayacağını belirtti.

Bakanlar Kurulu toplantısının başında yaptığı açıklamada Mustafa, “Kesin resmi pozisyonumuz, Gazze Şeridi'ndeki halkımıza yardım sağlayabilmemiz ve uzun zamandır beklenen bağımsız Filistin devletinin somutlaşmasına yol açacak yeniden inşa sürecini kolaylaştırabilmemiz için tek bir siyasi sistem, birleşik ulusal kurumlar ve tek bir güvenlik kurumu altında herkesin iş birliğini gerektiren Filistin topraklarında Filistin devletinin somutlaştırılmasıdır” dedi.

Mustafa sözlerine şöyle devam etti: “İsrail tarafı bu vizyonla savaşıyor. Tüm kurum ve kuruluşları ulusal otoriteyi zayıflatmak, Gazze Şeridi'ndeki halkımıza karşı sorumluluklarını yerine getirmemesi için mali abluka altına almak ve geniş bir uluslararası mutabakatın konusu haline gelen Filistin devletinin kurulmasını engellemek için çalışıyor… İsrail planının desteklenmesi başarılı olamayacak. Zira halkımızın iradesi güçlü. Tüm gücümüz ve kararlılığımızla ulusal görevlerimizi yerine getirmek için sorumluluklarımızı üstlenmeye kararlıyız.”

Mustafa, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesi sırasında ‘bir Filistin devletinin kurulmasına izin vermeyeceğini’ açıklamasının ardından Filistin Yönetimi'nin bir Filistin devleti kurma ve Gazze Şeridi'ndeki sorumluluklarını üstlenme konusundaki ısrarından bahsetti. Mustafa ayrıca, Netanyahu’nun Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri kabul etmek için bir dizi ülkeyle iletişim halinde olduğunu ifade etti.

cdfgthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu pazartesi akşamı Beyaz Saray'daki yemekte ABD Başkanı Donald Trump'ı Nobel Barış Ödülü'ne aday gösteren mektubun bir kopyasını elinde tutuyor. (DPA)

Netanyahu'ya Washington ziyaretinde eşlik eden üst düzey bir yetkili, İsrail'in bir süre daha Gazze Şeridi'nde kalabileceğini doğruladı. Yetkili, Netanyahu'ya eşlik eden gazetecilere yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'nde Filistin Yönetimi'nin olmayacağını söyledi.

‘Ertesi gün’ meselesi

Maariv gazetesi ve Walla internet sitesine göre Netanyahu ve Trump, ‘Gazze Şeridi'nde ertesi gün’ gibi merkezi ve karmaşık bir meseleyi görüştü. Görüşmenin ardından bir siyasi yetkili, “Ertesi gün elbette Filistinliler olacak ama Filistin Yönetimi olmayacak” dedi.

Maariv, toplantının ardından yalnızca Amerikalı gazetecilerin içeri alınmasına izin verilmesinin ardından Netanyahu'nun, İsrailli gazetecilerin üst düzey bir yetkili tarafından brifing verilmek üzere çağrılmasını istediğini bildirdi.

scdfgrthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu pazartesi akşamı Beyaz Saray'da ABD Başkanı Donald Trump'la yediği yemekte konuşuyor. (EPA)

Yetkili, ertesi gün ile ilgili olarak şu ifadeleri kullandı: “Ana ve gerekli koşul Gazze Şeridi'nde Hamas'ın olmamasıdır. Hamas silahsızlandırılmalı ve liderleri sürgün edilmeli. Başka bir güç Gazze Şeridi'ni kontrol etmeli ve silah kullanımını engellemeli.”

Hangi gücü kastettiği sorulduğunda ise “Bunu tartışıyoruz. İsrail ordusu her türlü tehdidi engellemek için her zaman hazır bulunacak. Gazze Şeridi'nde güvenlikten İsrail sorumlu olacak” yanıtını verdi.

Yetkili, Gazze Şeridi’nin sivil kontrolü konusunda şunları söyledi: “Gazze Şeridi'nde gündelik hayatı yöneten bir hükümet sistemi olmalı. Belki belli bir süre için orada olacağız ve bu konuda endişelenmemeliyiz. Eğer ilk aşamada orada olmazsak, iktidarı başka bir tarafa devredebileceğimizden emin olamayız. Gazze Şeridi'ndeki yönetim sistemi Filistinliler tarafından yürütülecek. Kesinlikle Filistinliler olacak ama Filistin Yönetimi olmayacak. Filistin Yönetimi Gazze Şeridi'ni yönetmeyecek.”

Üçüncü görüşme

Trump ile Netanyahu arasında pazartesi akşamı Beyaz Saray'da gerçekleşen görüşme, Trump'ın geçtiğimiz ocak ayında başkanlık koltuğuna oturmasından bu yana gerçekleşen üçüncü görüşmeydi.

Filistinlilerle barış istediğini ifade eden İsrail Başbakanı, Filistinlilerin gelecekte kuracakları bağımsız bir devleti İsrail'in yıkımı için bir platform olarak tanımladı ve bu nedenle egemen güvenlik yetkisinin İsrail'de kalması gerektiğini savundu.

dfrgty
ABD Başkanı Donald Trump, pazartesi akşamı Beyaz Saray'da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile birlikte (DPA)

Trump, gazetecilerin iki devletli bir çözümün mümkün olup olmadığı sorusuna “Bilmiyorum” dedi ve soruyu Netanyahu'ya yönlendirdi.

Netanyahu soruyu, “Filistinlilerin kendi kendilerini yönetmek için tüm yetkilere sahip olmaları gerektiğine inanıyorum, ancak bizi tehdit edecek herhangi bir yetkiye değil” diye yanıtladı.

Netanyahu ayrıca, Filistinlilerin Gazze Şeridi'nden çıkarılması konusuna da değinerek, İsrail ve ABD'nin, savaştan zarar gören Gazze Şeridi'nden ayrılmak isteyen Filistinlileri kabul edecek ‘birkaç ülke bulmaya yakın’ olduğunu söyledi.

Netanyahu, “Başkan Trump'ın seçim özgürlüğü diye harika bir vizyonu var. Eğer insanlar kalmak istiyorlarsa kalabilirler ama gitmek istiyorlarsa da gidebilmeliler” şeklinde konuştu.

Üst düzey bir İsrailli yetkili yemekten sonra yaptığı açıklamada, İsrail'in Trump'ın Gazzelileri gönüllü olarak göç etmeye teşvik etme konusunda ciddi olduğuna ikna olduğunu belirtti.

Söz konusu açıklamaların ardından Filistin Yönetimi'nden bir kaynak Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: “Onların tutumu biliniyor. Ancak biz siyasi bir süreç başlatmak için uğraşıyoruz. Batı Şeria, Gazze Şeridi ve Doğu Kudüs'ü kapsayan bir devlet kurma hakkımızdan taviz vermeyeceğiz.”