Batı’dan Suriyeli muhaliflere ‘Türkiye ile bağlantılarını kesme’ karşılığında özerk bölge vaadi

Türkiye’nin rejim ile yakınlaşma ihtimaline dair açıklamalarından sonra muhaliflerin kontrolündeki El Bab kentindeki Suriyeli göstericiler (AFP)
Türkiye’nin rejim ile yakınlaşma ihtimaline dair açıklamalarından sonra muhaliflerin kontrolündeki El Bab kentindeki Suriyeli göstericiler (AFP)
TT

Batı’dan Suriyeli muhaliflere ‘Türkiye ile bağlantılarını kesme’ karşılığında özerk bölge vaadi

Türkiye’nin rejim ile yakınlaşma ihtimaline dair açıklamalarından sonra muhaliflerin kontrolündeki El Bab kentindeki Suriyeli göstericiler (AFP)
Türkiye’nin rejim ile yakınlaşma ihtimaline dair açıklamalarından sonra muhaliflerin kontrolündeki El Bab kentindeki Suriyeli göstericiler (AFP)

Türkiye destekli Suriye muhalefetinden bir kaynak, DEAŞ’la Mücadele Uluslararası Koalisyonu ülkelerinin muhalefete İdlib, Hama ve Halep’te kendi kontrollerinde bir bölge inşa etmelerine izin vermeyi taahhüt ettiğini ve bu yolla muhalefeti Ankara’dan ayırmaya çalıştığını ortaya çıkardı.
Hükümete yakınlığıyla bilinen Türkiye gazetesi, batılı ülkelerin Suriye’deki ‘kaosu’ derinleştirmek için harekete geçtiğine işaret ederek, DEAŞ’la Mücadele Uluslararası Koalisyonu ülkelerinin Suriyeli muhaliflerle temas kurup “Türkiye sizi Esed’e teslim edecek. Türkiye’den vazgeçer, bizimle anlaşırsanız İdlib, Halep bölgesi size verilecek ve özerk bir devletiniz olacak” vaadinde bulunduğunu yazdı.
DEAŞ’la Mücadele Uluslararası Koalisyonu ülkeleri ile muhalifler arasındaki toplantıya katıldığı belirtilen ve adı açıklanmayan büyük bir grubun komutanı gazeteye konuştu. Komutan, “Görüşmede koalisyon güçleri İdlib, Hama ve Halep’i size vereceğiz. Dera ve Suveyda, Durzi ve Sünnilerin ortak özerk bölgesi oluyor. Şam, Humus, Lâzkiye ve Tartus bölgelerinde ise Nusayri devleti kurulacak. İlerleyen süreçte PYD bölgeleri ile birleşmek isterseniz ABD ve müttefikleri size her türden desteği verecek. Uluslararası meşruiyet konusunda da yanınızda olacağız denildi” ifadelerini kullandı.
Gazeteye konuşan Suriyeli muhalif komutanlar, gösteriler ve bayrak yakmaya varan olayları savaş lobileri ve kaosun devamından yana olan güçlerin kışkırttığını ve Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) çatısı altındaki grupların halka “provokatörlerin oyununa gelmeyin” uyarısı yaptığını belirtti.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Perşembe günü yaptığı açıklamada, geçen yıl Belgrad’da düzenlenen Bağlantısızlar Toplantısında Suriyeli mevkidaşı Faysal el-Mikdad ile kısa bir sohbetinin olduğunu ve muhalif olan Suriyelilerle rejim arasında bir barışın olması gerektiğini ifade etmesi, Türk güçleri ve desteklediği Suriyeli muhaliflerin kontrol ettiği Suriye’nin kuzeyindeki bölgelerde öfkeli protestolara yol açtı. Ankara Suriye rejimini ve Suriye Demokratik Güçleri’ni (SDG) bu protestoları kışkırtmakla suçladı.

Hazvan Türk askeri üssüne roketli saldırı
Öte yandan, Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nin (SOHR) aktardığına göre dün (Pazartesi) Mara kırsalındaki El-Gur köyünün topçu ateşiyle bombalanmasıyla eş zamanlı olarak, Halep’in kuzeyindeki Ahterin kırsalında yer alan Dabık köyündeki Türk askeri üssü yakınlarına Suriye rejimi ve SDG’nin konuşlanma bölgelerinden ateşlenen birkaç roket mermisi düştü. El Bab kenti kırsalındaki Hazvan Türk askeri üssünün ısı güdümlü roket ile saldırıya uğraması ve roketin üs içindeki koruma noktasına ulaşmasının ardından Mara kenti eteklerinde yer alan Türk askeri üsleri pazar günü, Halep’in kuzey kırsalında SDG ve Suriye rejiminin konuşlanma bölgeleri olan Tel Rıfat ilçesi ve Tel Zuyan, Harbel ve Şeyh İsa köylerinin çevrelerini onlarca roket mermisiyle bombaladı. Mara kenti kırsalındaki Tavis köyündeki Türk askeri üssü de aynı bölgeden yapılan topçu ateşi ile saldırıya uğramıştı.



ABD, Lübnan'da ateşkes izleme komitesini harekete geçirme sözü verdi

Lübnan Cumhurbaşkanı'nın ABD'li General ile görüşmesinden (Ulusal Haber Ajansı)
Lübnan Cumhurbaşkanı'nın ABD'li General ile görüşmesinden (Ulusal Haber Ajansı)
TT

ABD, Lübnan'da ateşkes izleme komitesini harekete geçirme sözü verdi

Lübnan Cumhurbaşkanı'nın ABD'li General ile görüşmesinden (Ulusal Haber Ajansı)
Lübnan Cumhurbaşkanı'nın ABD'li General ile görüşmesinden (Ulusal Haber Ajansı)

Lübnan ve İsrail arasındaki ateşkes izleme komitesinin yeni başkanı ABD'li General Joseph Clearfield, "askeri gerginliği önlemek" için çalışacağına söz vererek, komitenin çalışmalarını ve toplantılarını aktif hale getirme konusunda açık bir istek duyduğunu belirtti.

Şarku'l Avsat'a bilgi veren bakanlık kaynaklarına göre, General Clearfield, Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Meclis Başkanı Nebih Berri ve Başbakan Nevvaf Selam ile bir araya geldi ve görüşmelerin "iyi ve yeni bir ciddi çalışma ruhunu ve bir sonraki aşamada daha büyük çabayı temsil ettiği" belirtildi.

Görüşmede Cumhurbaşkanı Avn, Lübnan'ın "ordu komutanlığı tarafından alınan tüm güvenlik önlemlerini uygulamaya kararlı olduğunu ve çalışmalarına devam edeceğini, özellikle güneyde veya genel olarak Lübnan'da hiç kimsenin savaş durumuna geri dönmek istemediğini" teyit etti.

Aynı zamanda İsrail, savaş uçaklarının Bekaa Vadisi'nin kuzeyine düzenlediği bir dizi hava saldırısıyla gerilimi artırmaya devam etti; saldırılarda beş kişi öldü, birçok kişi de yaralandı.


UNRWA: İsrail, Batı Şeria topraklarının ilhakını durdurmalı

Gazze Şehri'ndeki UNRWA Genel Merkezi (Arşiv-Reuters)
Gazze Şehri'ndeki UNRWA Genel Merkezi (Arşiv-Reuters)
TT

UNRWA: İsrail, Batı Şeria topraklarının ilhakını durdurmalı

Gazze Şehri'ndeki UNRWA Genel Merkezi (Arşiv-Reuters)
Gazze Şehri'ndeki UNRWA Genel Merkezi (Arşiv-Reuters)

Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), bugün İsrail'i Batı Şeria'daki tüm toprak ilhaklarını durdurmaya çağırdı ve bunu uluslararası hukukun ağır bir ihlali olarak nitelendirdi.

BM ajansı, X platformu aracılığıyla, Doğu Kudüs de dahil olmak üzere Batı Şeria'da, Ekim 2023'te Gazze'deki savaşın patlak vermesinden bu yana şiddette keskin bir artış yaşandığı konusunda uyardı.

UNRWA, Gazze Şeridi ile Batı Şeria'nın geleceğinin bir olduğunu teyit ederek, BM tahminlerine göre Batı Şeria'daki şiddet olaylarında beşte biri çocuk olmak üzere binden fazla Filistinlinin öldürüldüğünü kaydetti.


ABD'nin Batı Şeria'nın ilhakına karşı sert tutumu İsrail'i şaşırttı

TT

ABD'nin Batı Şeria'nın ilhakına karşı sert tutumu İsrail'i şaşırttı

ABD'nin Batı Şeria'nın ilhakına karşı sert tutumu İsrail'i şaşırttı

ABD'nin Batı Şeria'yı İsrail'e ilhak etmek için hazırlanan iki yasa tasarısına karşı sergilediği sert tutum, Tel Aviv'deki siyasi ve medya çevrelerini şaşırttı.

ABD Başkanı Donald Trump, yardımcısı J.D. Vance ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio, ayrı ayrı yaptıkları açıklamalarda İsrail'in bu hamlesini reddettiklerini ifade ettiler. İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, ABD'nin eleştirilerine karşı hızlı bir şekilde savunmaya geçerek, ‘hükümetinin henüz ön aşamada olan ilhak tasarısını ilerletmeye çalışmayacağını’ söyledi.

Amerikan tepkisi, İsrail parlamentosunun (Knesset) çarşamba günü iki tasarıyı ön okumada onaylama kararı alması ve Batı Şeria'nın geniş bölgelerinin ilhakı ve bu bölgelere İsrail egemenliğinin dayatılmasına yol açacak süreci fiilen başlatması üzerine uluslararası alanda öfkeyle karşılanmasının ardından geldi.

‘Siyasi bir manevra!’

Netanyahu, o sırada yanında bulunan ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance'i, bunun sağ kesim ve muhalefet tarafından oynanan bir siyasi oyun olduğuna ikna etmeye çalıştı.

defrt
ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance, çarşamba günü Kudüs'te İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile birlikte (AP)

Ancak Amerikalılar biraz daha derinlemesine baktıklarında, hükümetin bu kışkırtıcı hamlede masum olmadığını ve iki tasarıyı engellemek için daha fazla çaba sarf edebileceğini fark ettiler.

Daha da kötüsü, Eğitim Bakanı Yoav Kisch'in Knesset'e sunduğu yasaya ilişkin resmi yanıtta ‘hükümetin ilke olarak ilhakı desteklediği’ belirtildi.

Kisch, “Biz ilhak konusunda kararlıyız. Ancak ilhak, muhalefet veya hoşnutsuz siyasi güçlerin önerdiği yasa tasarılarıyla gerçekleşmez. Hükümet olarak, ilhakı her gün, sözlerle değil, sahada eylemlerle uyguluyoruz. Ülkenin işlerini yönetme konusundaki benzersiz yaklaşımımızla, ilhakı daha iyi yollarla gerçekleştireceğiz” ifadelerini kullandı.

Vance: Kendimi aşağılanmış hissediyorum

Vance dün öğleden önce Tel Aviv'den ayrılırken basın mensuplarına verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Garip bir şey olduğunu anladım, bu yüzden protesto ettim. Ama bana bunun sadece partizan bir siyasi manevra olduğunu söylediler. Eğer gerçekten sadece siyasi bir manevraysa, o zaman aptalca bir manevraydı ve kendimi biraz aşağılanmış hissediyorum. İsrail'in Batı Şeria'yı ilhak etmesine izin vermeyeceğiz ve bu oylamadan memnun değiliz.”

Donald Trump ise, Time dergisinin dün yayınladığı, bu ayın 15'inde yapılan röportajda, İsrail'in Batı Şeria'yı ilhak etmesine izin vermeyeceğini söyledi.

Trump, “İsrail, Arap ülkelerine Batı Şeria'nın hiçbir bölümünü ilhak etmeyeceğine dair söz verdi. Bu şu anda yapılamaz. Bu ilhak gerçekleşirse, İsrail ABD'nin tüm desteğini kaybedecek” şeklinde konuştu.

Bakan Rubio da Tel Aviv'e varışından önce uçağa binerken yaptığı açıklamada, “Knesset'in Batı Şeria'yı İsrail'e ilhak etme oylaması, Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirme anlaşmasını tehdit edebilir” dedi.

Rubio, “Başkan Trump, şu anda bu tür adımları desteklemediğimizi açıkça belirtti. Önümüzdeki haftalarda ateşkesin devam etmesi önemli” dedi. Ziyareti sırasında, Gazze'deki anlaşmanın uygulanmasını denetlemek üzere ABD merkezinde daimî temsilci olarak üst düzey bir ABD Dışişleri Bakanlığı temsilcisinin atandığını duyuracağını da bildirdi.

İsrail'de kargaşa

Sıklık ve liderlik düzeyi açısından eşi benzeri görülmemiş İsrail ziyaretlerinin muazzam ivmesiyle örtüşen Amerikan tutumu (bir hafta önce Trump'ın kendisiyle başlayan, ardından yardımcısı, danışmanları, dışişleri bakanı ve geniş bir general ekibinin devam ettiği), İsrail'de büyük bir kargaşaya neden oluyor.

Bir tarafta aşırı sağ ve diğer tarafta Netanyahu'nun muhalifleri bunu ‘siyasi baskı’ olarak değerlendirip, İsrail'in bağımsızlığını kaybetmiş bir ‘kukla devlet’ olduğunu iddia etseler de, ABD'li yetkililer tarafından ortaya atılan fikirler yavaş yavaş İsrail halkı ve liderleri arasında yaygınlaşıyor.

İsraillilerin ezici çoğunluğu Amerika'yı müttefik, koruyucu ve sadık bir dost olarak görüyor ve Trump'ı ‘tarihte İsrail'in yanında duran en iyi Amerikan başkanı’ olarak değerlendiriyor.

İsraillilerin yaklaşık yüzde 72'si, 19. maddesinde Filistin halkının kendi kaderini tayin etme ve bir devlet kurma yolunu özetleyen Trump'ın savaşı sona erdirme planına destek verdi.

Dolayısıyla İsrailliler, Trump'ın istediğinin, İsrail'i iki yıldır geçerli bir neden olmaksızın süren savaş döngüsünden çıkarıp tüm Arap ve İslam ülkeleriyle ‘barış yoluna’ getirerek İsrail'in çıkarlarına hizmet etmek olduğuna güvenebilirler.

Amerikalılar, bunun İsrail ve Filistinliler tarafından kaçırılmaması gereken bir fırsat olduğuna inanıyor gibi görünüyor. Buna karşı çıkan ve direnenlerin her iki tarafta da aşırılık yanlıları olduğunu ve barış isteyen her iki tarafın çoğunluğu tarafından aşılabilecek bir engel olduğunu iddia ediyorlar.