Şam, Suriye-Irak İş Konseyi’nin kurulduğunu duyurdu

Suriye Ekonomi ve Dış Ticaret Bakanlığı dün (Salı) yaptığı bir açıklamada, Suriye-Irak İş Konseyi’nin kurulmasına yönelik bir karar aldığını, Konsey başkanlığına Muhammed Nasır es-Sevvah’ın, Suriye tarafı için Başkan Yardımcılığına ise Ziyad Obari’nin atandığını duyurdu. Açıklamaya göre, Suriye-Irak İş Konseyi’nin kurulması, Suriye ile Irak arasında ticaret, yatırım, sanayi, tarım ve turizm gibi çeşitli alanlarında ekonomik ilişkilerin geliştirilmesini, özel sektörün rolünü güçlendirilmesini ve ülkelerin imkanlarından yararlanmayı amaçlıyor. Konseyin kurulması, Iraklı tüketicilerin ihtiyaçlarını karşılayan Suriye ihraç ürünleri açısından Irak pazarının önemine de dikkat çekiyor. Suriye’nin 2010 yılına kadar Arap ülkelerine yaptığı toplam ihracatının yaklaşık yüzde 46,5’ini Irak ithal ediyordu.

Suriye ve Irak tarafları, savaşa ve iki ülkedeki çalkantılı duruma rağmen ekonomik ilişkilerini korudu. Irak pazarı, ülkeye uygulanan uluslararası ekonomik yaptırımlar ve Suriye rejimine uygulanan izolasyon gölgesinde, Suriye ürünlerine açık en önemli yakın pazar haline geldi. Suriye-Irak İş Konseyi’nin kurulması, Şam hükümetinin, Suriye'nin Şam kırsalında Iraklı, İranlı ve Lübnanlı yatırımcılara ait onlarca ticari şirketin kurulmasına onay vermesiyle aynı zamana denk geliyor.

İki ülke arasındaki mal akışı, nakliye ve üretici ülke sertifikaları ile ilgili birçok sorunla yüzleşiyor. Söz konusu sorunlar, geçen hafta Şam Sanayi Odası Başkanı Samir ed-Debs ile Irak’ın Şam’daki büyükelçiliğinin ticari ataşesi Hattab Ali İsmail tarafından ele alındı. İki taraf yaptıkları görüşmede, ekonomik ve ticari işbirliği mekanizması ile birlikte Suriye mallarının Irak pazarlarına akışının, iki ülkenin ürünleri için genel ve özel fuarlar ve pazarlar düzenlenmesinin yanı sıra  Suriye mallarının Irak’a sevkiyatının güvence altına alınmasının yollarını ele aldı. Hem Sanayi Odası hem de Şam’daki Irak Büyükelçiliği tarafından doğrulanmış üretim belgelerinin tanınması ve doğrulanmayan belgelerin Irak makamlarının talebi üzerine sınır geçişleri tarafından reddedilme imkanı üzerinde anlaşıldı. Suriye’de İran’ın etki alanı içinde yer alan ve rejim güçleri kontrolü altında olan Elbukemal kapısı, Suriye’den Irak’a mal sevkiyatında en önemli geçiş kapısı olarak kabul ediliyor.

İki ülke arasındaki ortalama ticari sevkiyat hareketinin, çoğu Irak’a giden Suriye malları olmak üzere, günlük 25 kamyon olduğu tahmin ediliyor. Suriye resmi makamları tarafından yayınlanan rakamlarına göre, Suriye’den Irak’a mal sevkiyatlarının 2020’deki toplam geliri yaklaşık 276 bin ABD dolarına ulaşmıştı.

Suriye ile Irak arasında ortak bir ticaret odasının bulunması ve aralarında gümrük vergilerinin bulunmaması, İran’ın da teşvikiyle ekonomik ilişkilerin sürdürülmesine katkıda bulundu. İran’ın deniz yollarının uluslararası kontrolünden uzakta kalmak için Irak kara yollarını, Suriye’ye giden bir koridor olarak kullandığını belirtmek gerekiyor.