Libya: Terhune’deki toplu mezarlarla ilgili 280 dava açıldı

Terhune'de bulunan toplu mezarlardan biri (Reuters)
Terhune'de bulunan toplu mezarlardan biri (Reuters)
TT

Libya: Terhune’deki toplu mezarlarla ilgili 280 dava açıldı

Terhune'de bulunan toplu mezarlardan biri (Reuters)
Terhune'de bulunan toplu mezarlardan biri (Reuters)

Libya Başsavcısı Sıddık es-Sur, Libya'nın Terhune kentinde yeni keşfedilen toplu mezarlarla ilgili 280 dava açıldığını duyurdu. Bunlardan 10’unun mahkemeye sevk edildiğine dikkati çeken Başsavcı Sur, 20 sanık hakkında cinayet, işkence, adam kaçırma, zorla kaybetme, silahlı soygun ve hırsızlık suçlarından dava açıldığını belirtti.
Başsavcı Sur, düzenlediği basın toplantısında davaların siyasi amaçlar ve propaganda için kullanılmaması uyarısında bulunarak “İlk etapta bizi, Başsavcılığı takip eden mağdurların aileleri ilgilendiriyor. Kimin davaları siyasi amaçlar ya da propaganda amacıyla kullanmak istediği umurumuzda değil” ifadelerini kullandı. Terhune'deki toplu mezarlar dosyasının tam olarak ‘soykırım’ anlamı taşıdığını vurgulayan Başsavcı Sur, dosyaya büyük önem verildiğinin altını çizdi. Bir savcının ve özel olarak oluşturulan bir ekibin soruşturmayı başlatmak ve hızla bitirmekle görevlendirdiğini belirten Sur, Terhune ve çevresinde bulunan 82 toplu mezardan 259 ceset çıkarıldığını ve 120 cesedin kimliğinin tespit edildiğini aktardı.
Bu kapsamda başkent Trablus'un 90 kilometre güneydoğusunda yer alan Terhune kentindeki toplu mezarların kurbanlarının ve hala kayıp olan vatandaşların aileleri, Kaniyat milislerinin, kentte 2020 yılının ortalarına kadar işledikleri suçların süratle soruşturulması gerektiğini ısrarla vurguluyorlar. Kaniyat milisleri, grubun lideri Muhsin el-Kani ve kardeşi Abdulazim el-Kani’nin öldürülmesine misilleme olarak eline düşen yüzlerce mahkumu öldürmek ve onları kentin eteklerinde açtıkları toplu mezarlara gömmekle suçlanıyorlar.
Kani soyadını taşıyan 6 kardeş ve onların takip edenlerden oluşan Kaniyat grubu, 2020 yılından önce kentte mutlak askeri güce sahipti. Kaniyat milisleri, kent sakinleri arasında terör estirdi. Yaptıklarına karşı yükselen eleştirel sesler sistemli bir şekilde ortadan kaldırılırken, akrabaları dahi onların vahşetinden kurtulamadı. Terhune'de terörü estirmek için aslanları kullanacak kadar ileri gitti.
Libya Başsavcılığı, kısa bir süre önce toplu mezar suçlarına karıştıkları gerekçesiyle gözaltına alınan bazı kişiler hakkında kapsamlı soruşturma başlattı. Davayı yakından takip eden bir yargı kaynağa göre Kaniyat milislerinin kenti ele geçirmesinden bu yana çok sayıda suç işlediğini kabul eden Fevzi el-Cevadi de onlardan biri.
Geçici Ulusal Birlik Hükümeti’ne (UBH) bağlı Libya Kayıp Kişileri Arama ve Tespit Etme Genel Komisyonu’ndan arama ekipleri, Terhune çevresinde yeni toplu mezarlıklar aramaya devam ediyorlar. Ayrıca aile büyüklerini ya da çocuklarını kaybeden bazı aileler, geçtiğimiz günlerde kentin çöl bölgesinde kazı yaparak yakınlarının cesetlerini bulmaya çalışıyorlar.



Arap diplomatik kaynak: Şara, cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Zirvesi'ne katılmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
TT

Arap diplomatik kaynak: Şara, cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Zirvesi'ne katılmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)

-Arap diplomatik kaynaklar, dün, Suriye'nin geçici Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara'nın cumartesi günü Bağdat'ta düzenlenecek Arap zirvesine katılmayacağını açıkladı. Eş-Şara’ya gönderilen resmi davet, İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından sert eleştirilere maruz kalmıştı.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre kaynak yaptığı açıklamada, “Suriye Arap Cumhuriyeti Geçici Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta düzenlenecek 34. Arap Zirvesi'ne katılmayacak” dedi. Kaynak, “Suriye’yi zirvede Dışişleri Bakanı Esad Şeybani'nin temsil edeceğini” belirtti.

Bağdat, yakın müttefiki Beşşar Esed'in devrilmesinden bu yana komşusu ile yakın ilişkiler kurmak isteyen Şam'a karşı temkinli davranıyor. Ulusal İstihbarat Servisi Başkanı Hamid eş-Şatri başkanlığındaki Irak heyeti, geçen ayın sonlarında Şam'ı ziyaret ederek, güvenlik, ticaret ve terörle mücadele konularında iş birliği konularını görüşmek üzere eş-Şara ve hükümet yetkilileriyle bir araya geldi.

Esed'e en büyük destek Rusya, İran ve Hizbullah'tan gelirken, İran yanlısı Iraklı milisler de Esed'in demokrasi yanlısı protestoları bastırmak için başlattığı kanlı kampanyanın sürdüğü 13 yıllık savaşta rejimi savunmak için mücadele etti. Bu gruplar, sosyal medyadaki destekçileriyle birlikte Şeriat yasalarına karşı sert söylemlerini sürdürüyor.

xsdfrgt

Irak güvenlik kaynakları AFP'ye yaptığı açıklamada, Eş Şara'nın Irak'ta, eski bir tutuklama emri olduğunu ve bu emrin, Şara'nın El Kaide örgütü saflarında ABD ve müttefiklerine karşı savaştığı ve ardından Irak'ta yıllarca hapis yattığı döneme ait olduğunu söyledi.

sdfgthy
Şam sokaklarında devrik Başkan Esed ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in afişi, Mart 2022 (Arşiv-Reuters)

İçişleri Bakanı Abdul Emir el-Şammari, geçen hafta El-Hadath televizyonuna verdiği röportajda, 40 yıllık çatışma ve savaşın ardından göreceli bir istikrara kavuşan Irak'ın, zirveye katılan ileri gelenleri korumak için "kapsamlı güvenlik planları" uygulamaya koyduğunu doğruladı. Irak'ın Şara'nın katılımı için güvenlik garantisi vermesinin istenip istenmediği sorusuna El-Şammari, "Bizden herhangi bir güvenlik garantisi istenmedi ve güvenlik önlemlerimiz herkesi kapsıyor. Bütün konuklar eşit derecede önemlidir" yanıtını verdi.

Zirve ile eş zamanlı olarak Irak İçişleri Bakanlığı cumartesi günü, “11 Mayıs'tan 20 Mayıs'a kadar” gösterilerin yasaklandığını ve “gösteriye yapmaya çalışanların tutuklanacağını” duyurdu.