Libya: Terhune’deki toplu mezarlarla ilgili 280 dava açıldı

Terhune'de bulunan toplu mezarlardan biri (Reuters)
Terhune'de bulunan toplu mezarlardan biri (Reuters)
TT

Libya: Terhune’deki toplu mezarlarla ilgili 280 dava açıldı

Terhune'de bulunan toplu mezarlardan biri (Reuters)
Terhune'de bulunan toplu mezarlardan biri (Reuters)

Libya Başsavcısı Sıddık es-Sur, Libya'nın Terhune kentinde yeni keşfedilen toplu mezarlarla ilgili 280 dava açıldığını duyurdu. Bunlardan 10’unun mahkemeye sevk edildiğine dikkati çeken Başsavcı Sur, 20 sanık hakkında cinayet, işkence, adam kaçırma, zorla kaybetme, silahlı soygun ve hırsızlık suçlarından dava açıldığını belirtti.
Başsavcı Sur, düzenlediği basın toplantısında davaların siyasi amaçlar ve propaganda için kullanılmaması uyarısında bulunarak “İlk etapta bizi, Başsavcılığı takip eden mağdurların aileleri ilgilendiriyor. Kimin davaları siyasi amaçlar ya da propaganda amacıyla kullanmak istediği umurumuzda değil” ifadelerini kullandı. Terhune'deki toplu mezarlar dosyasının tam olarak ‘soykırım’ anlamı taşıdığını vurgulayan Başsavcı Sur, dosyaya büyük önem verildiğinin altını çizdi. Bir savcının ve özel olarak oluşturulan bir ekibin soruşturmayı başlatmak ve hızla bitirmekle görevlendirdiğini belirten Sur, Terhune ve çevresinde bulunan 82 toplu mezardan 259 ceset çıkarıldığını ve 120 cesedin kimliğinin tespit edildiğini aktardı.
Bu kapsamda başkent Trablus'un 90 kilometre güneydoğusunda yer alan Terhune kentindeki toplu mezarların kurbanlarının ve hala kayıp olan vatandaşların aileleri, Kaniyat milislerinin, kentte 2020 yılının ortalarına kadar işledikleri suçların süratle soruşturulması gerektiğini ısrarla vurguluyorlar. Kaniyat milisleri, grubun lideri Muhsin el-Kani ve kardeşi Abdulazim el-Kani’nin öldürülmesine misilleme olarak eline düşen yüzlerce mahkumu öldürmek ve onları kentin eteklerinde açtıkları toplu mezarlara gömmekle suçlanıyorlar.
Kani soyadını taşıyan 6 kardeş ve onların takip edenlerden oluşan Kaniyat grubu, 2020 yılından önce kentte mutlak askeri güce sahipti. Kaniyat milisleri, kent sakinleri arasında terör estirdi. Yaptıklarına karşı yükselen eleştirel sesler sistemli bir şekilde ortadan kaldırılırken, akrabaları dahi onların vahşetinden kurtulamadı. Terhune'de terörü estirmek için aslanları kullanacak kadar ileri gitti.
Libya Başsavcılığı, kısa bir süre önce toplu mezar suçlarına karıştıkları gerekçesiyle gözaltına alınan bazı kişiler hakkında kapsamlı soruşturma başlattı. Davayı yakından takip eden bir yargı kaynağa göre Kaniyat milislerinin kenti ele geçirmesinden bu yana çok sayıda suç işlediğini kabul eden Fevzi el-Cevadi de onlardan biri.
Geçici Ulusal Birlik Hükümeti’ne (UBH) bağlı Libya Kayıp Kişileri Arama ve Tespit Etme Genel Komisyonu’ndan arama ekipleri, Terhune çevresinde yeni toplu mezarlıklar aramaya devam ediyorlar. Ayrıca aile büyüklerini ya da çocuklarını kaybeden bazı aileler, geçtiğimiz günlerde kentin çöl bölgesinde kazı yaparak yakınlarının cesetlerini bulmaya çalışıyorlar.



Avrupa’nın en büyük füze üreticisi, Gazze’de çocukların öldürülmesinden kâr elde ediyor

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 59 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 59 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Avrupa’nın en büyük füze üreticisi, Gazze’de çocukların öldürülmesinden kâr elde ediyor

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 59 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 59 bine yaklaştı (Reuters)

Avrupa'nın en büyük füze üreticisi MBDA, Gazze’de çocukların ölümüne yol açan bombalarda kullanılan parçaları İsrail'e tedarik ediyor.

Guardian ve bağımsız gazetecilik kuruluşu Disclose’la Follow the Money’nin ortak araştırmasında, MBDA’nın ABD’deki fabrikası aracılığıyla İsrail’e GBU-39 bombaları için kanat sistemleri sağladığı tespit edildi. 

MBDA, ABD’nin Alabama eyaletindeki fabrikasında ürettiği “Diamond Back” isimli kanatları, Boeing yapımı GBU-39 bombalarına takılmak üzere temin ediyor. Bu bileşenler, İsrail’e ABD'nin askeri yardımı kapsamında gönderilen binlerce bombada kullanılıyor. 

Fransa merkezli firma, İtalyan Leonardo, Hollandalı Airbus ve Britanyalı BAE Systems’ın ortaklığından oluşuyor. Şirketin gelirleri, Birleşik Krallık’taki MBDA UK aracılığıyla Fransa’daki ana firmaya aktarılıyor. 2024’te MBDA grubu, hissedarlarına toplamda 350 milyon sterlin (yaklaşık 19 trilyon TL) temettü dağıttı.

Analize göre GBU-39 bombaları Gazze’de en az 24 saldırıda kullandı. Bu saldırılarda 100’den fazlası çocuk olmak üzere en az 500 kişi öldürüldü. Saldırıların 16’sında okullar hedef alınırken, diğerlerinde kamplar, evler ve camiler vuruldu. 

Avustralya merkezli Silahlanma Araştırma Hizmetleri’nden (ARES) Trevor Ball, GBU-39 bombalarının okul ve sığınak gibi yerleri vurmak için sıkça kullanıldığını söylüyor. Bunun kanat sistemleri üzerindeki yazılardan ve kuyruk parçalarından tespit edilebildiğini belirtiyor. 

Britanya merkezli Silah Ticaretine Karşı Kampanya (CAAT) grubundan Sam Perlo-Freeman da “MBDA, İsrail’in silahlandırılmasından kâr ediyor” diyor.

MBDA'nın Guardian’a gönderdiği açıklamada, şirketin ABD'deki faaliyetlerini veya İsrail'e satılan ekipmanlara parça tedarikini durdurma planına ilişkin bilgi verilmedi. Açıklamada, “şirketi yasadışı uygulamalara dahil edebilecek faaliyetler yasaktır” dendi.

BAE Systems ve Airbus, MBDA'nın yanıtına ekleme yapmadı. Leonardo, “askeri teçhizat ihracatıyla ilgili ulusal ve uluslararası düzenlemelere her zaman tam olarak uyulduğunu” savundu. Boeing, soruları ABD Dışişleri Bakanlığı’na yönlendirdi, bakanlığın açıklamasında Washington’ın İsrail'in kendini savunma hakkını desteklediği belirtildi. 

Independent Türkçe, Guardian, France 24