Irak Başbakanı Kazımi siyasi grupları diyalog masasında bir araya getirdi: Sadr Hareketi toplantıya temsilci göndermedi

Federal Yüksek Mahkeme Meclis’in feshedilmesine ilişkin davaların bu ayın sonuna erteledi.

Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi, Cumhurbaşkanı Berhem Salih’in himayesinde düzenlenen ulusal diyalog toplantısında konuşuyor (AFP)
Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi, Cumhurbaşkanı Berhem Salih’in himayesinde düzenlenen ulusal diyalog toplantısında konuşuyor (AFP)
TT

Irak Başbakanı Kazımi siyasi grupları diyalog masasında bir araya getirdi: Sadr Hareketi toplantıya temsilci göndermedi

Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi, Cumhurbaşkanı Berhem Salih’in himayesinde düzenlenen ulusal diyalog toplantısında konuşuyor (AFP)
Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi, Cumhurbaşkanı Berhem Salih’in himayesinde düzenlenen ulusal diyalog toplantısında konuşuyor (AFP)

Irak’ta siyasi gruplar dün (Çarşamba) ülkedeki krizi görüşmek amacıyla Başbakan Mustafa el-Kazımi’nin davetine icabet ederek hükümet sarayı binasında bir toplantı düzenledi. Kazımi’nin ofisinden yapılan açıklamada, “Diyalog oturumu Birleşmiş Milletler Irak Temsilcisi Jeanine Hennis-Plasschaert’in yanı sıra Cumhurbaşkanı Dr. Berhem Salih, yasama ve yargı otoritelerinin başkanları ve Irak’taki siyasi grupların liderlerinin katılımıyla gerçekleştirildi” ifadeleri kullanıldı. Necef’te ikamet eden Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr’ın ofisinden yapılan açıklamada, Sadr Hareketi’nin hükümet sarayındaki toplantıya katılmadığı belirtildi. Ancak açıklamada toplantının sonuçlarının dikkate alınması hususunda açık kapı bırakıldı.
Sadr’ın ofisinden yapılan açıklamada, “Sadr Hareketi, tüm paydaşları ve siyasi figürleri, Irak Başbakanı’nın çağrıda bulunduğu siyasi diyaloğa ne doğrudan ne de dolaylı katılım sağladı” denildi. Kazımi’nin ulusal diyalog çağrısı, Iraklı siyasi grupların Sadr Hareketi ile Koordinasyon Çerçevesi arasındaki krizi çözmekte başarılı olamamaları ve Anayasa’nın öngördüğü takvime rağmen hükümeti kuramamalarının ardından geldi. Hükümet sarayındaki toplantının sonuçları kamuoyuyla paylaşılmadı. Bu durum, toplantıda mevcut krizin çözümüne dair yaklaşımlarla ilgili olumlu bir havanın hakim olup olmadığı hususunda şüphe uyandırıyor. Federal Yüksek Mahkeme, bu toplantıyla eşzamanlı olarak, Meclis’in feshedilmesine ilişkin davaları 30 Ağustos’a ertelediğini açıkladı.
Sadr Hareketi milletvekilleri ve yöneticileri, Yüksek Yargı Konseyi’nin Anayasa’ya göre Meclis’i feshetme yetkisi olmadığını ilan etmesinden iki gün sonra konuyla ilgili Federal Yüksek Mahkeme’de dava açtı. Koordinasyon Çerçevesi’ni sert sözlerle hedef almaya devam eden ve Çerçeve liderlerinden Nuri el-Maliki, Kays el-Hazeli ve Ammar el-Hekim’i ‘uğursuz üçlü’ diye niteleyen Sadr, Meclis’i feshetmesi için yargıya bir hafta süre tanıdı. Ancak Sadr daha sonra Twitter’dan yaptığı paylaşımlarda yargının kararlarına saygı duyduğunu ifade etti. Irak’taki siyasi çevreler Sadr’ın sosyal medyadaki son paylaşımlarını ve özellikle Cumartesi yapılması planlanan gösterileri erteleme kararını gerginliği azaltma işareti olarak değerlendiriyor.
Koordinasyon Çerçevesi’nin önde gelen liderlerinden Ahmed el-Esedi’nin yaptığı son açıklama, Koordinasyon Çerçevesi içinde Kazımi’nin ulusal diyalog çağrısıyla ilgili görüş ayrılıkları olduğunu açık bir biçimde ortaya koydu. Esedi, açıklamasında, “Fetih Koalisyonu lideri Hadi el-Amiri toplantıda beni, Asaib Ehlil Hak lideri Kays el-Hazeli’yi ve Yüksek Kurul Başkanı Hemmam Hamudi’yi temsil edecek” ifadesini kullandı. Esedi’nin, Kanun Devleti lideri Nuri el-Maliki ve Ulusal Hikmet Akımı lideri Ammar el-Hekim’in adlarını zikretmemesi dikkati çekti. Siyasi gözlemcilerin değerlendirmesine göre, Birleşmiş Milletler (BM) Irak Misyon Temsilcisi Jeanine Hennis-Plasschaert’in başkent Bağdat’ta Irak’ın iç meselesiyle ilgili bir diyalog toplantısına katılması, krizin derinliğini ve bu krizin Irak ve bölgeye etkileri konusunda uluslararası toplumun duyduğu endişeleri göstermesi açısından önem arz ediyor. Plasschaert bu yıl içinde BM Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) sunduğu bir brifingde Irak’ta yaşanan gelişmelerin muhtemel yansımaları hakkında uyarmıştı. Iraklı liderler de daha önce birçok münasebetle anlaşmazlık atmosferini sürdürmenin sonuçları konusunda uyarılarda bulunmuştu. Plasschaert geçtiğimiz günlerde Hadi el-Amiri ve krizin taraflarından olan Mukteda es-Sadr da dahil olmak üzere bir dizi yoğun temaslarda yürütmüştü. Ancak bu temasların sonuçları kamuoyuyla paylaşılmadı. Siyasi kulislere göre Plasschaert, mevcut krizin ülkede ağır sonuçlara yol açacak bir güvenlik zafiyeti oluşturmaması için BM tarafından krizi çözmekle görevlendirildi.



Rapor: Washington, Gazze'de Hamas'ın bulunmadığı bir ‘yeşil bölge’ kurulmasını istiyor

Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)
Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)
TT

Rapor: Washington, Gazze'de Hamas'ın bulunmadığı bir ‘yeşil bölge’ kurulmasını istiyor

Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)
Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)

ABD, Gazze Şeridi ile İsrail arasındaki sınır hattının İsrail tarafında Filistinliler için konut inşa etme planlarını ilerletiyor. Şarku’l Avsat’ın Wall Street Journal’dan aktardığına göre, sahaya gönderilen ekipler alan temizliği çalışmalarına başladı. Söz konusu planla, Hamas’ın kontrolündeki bölgelerden sivillerin uzaklaştırılması hedefleniyor.

Bu girişim, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’ye ilişkin 20 maddelik barış planında öngörüldüğü gibi silahlı grubun etkisiz hale getirilmesi ve yetkilerden uzaklaştırılmasının yakın gelecekte gerçekleşmeyeceğine dair dolaylı bir kabul olarak değerlendiriliyor.

Alternatif güvenli alanlar

ABD, Gazze Şeridi’nin İsrail kontrolündeki bölgelerinde ‘alternatif güvenli alanlar’ oluşturmayı planlıyor. Bu bölgeler, Amerikalı yetkililer tarafından ‘yeşil bölge’ olarak adlandırılıyor.

İsrail’in güneyindeki Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi’nde, ABD ordusunun çok uluslu bir çaba ile savaş sonrası Gazze’de istikrar sağlamayı ve geleceğe yönelik planlar geliştirmeyi yürüttüğü bildirildi. Yetkililer, mühendis ekiplerinin yeni yerleşim yerlerinin planlarını hazırladığını, enkaz ve patlamamış mühimmatların temizlenmesi çalışmalarını yürüttüğünü belirtti. İnşaat süreci henüz başlamadı.

ABD’li yetkililere göre bu yerleşim alanları, savaş nedeniyle yerinden edilmiş Gazze sakinlerine geçici olarak konut, okul ve hastane imkânı sunmayı amaçlıyor. Yetkililer, bu toplulukların gelecekteki yeniden imar projeleri için bir model oluşturmasını ve Gazze halkını Hamas’ın kontrolündeki bölgelerden uzaklaştırmasını hedefliyor.

Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)

Gazze'nin ikiye bölünmesi

İlk konutlar, İsrail saldırıları nedeniyle ağır hasar gören ve mayıs ayından bu yana İsrail'in tam kontrolü altında bulunan, Mısır sınırındaki Refah'ta inşa edilecek. İsrailli ve Amerikalı yetkililer, Refah planının henüz erken aşamalarda olduğunu söylediler.

Gazze Şeridi'nin kontrolü, Trump'ın arabuluculuğunda yapılan ateşkes anlaşması kapsamında ekim ayında kabaca ikiye bölündü. Filistinlilerin çoğu, Hamas'ın kontrolündeki batı yarısında yaşıyor. İsrail ise diğer yarısını kontrol ediyor.

Potansiyel bağışçılar, Hamas'ın kontrolünde bulunan bölgelerdeki yeniden inşa çalışmalarına fon sağlamayacağından, Hamas ortadan kaldırılana kadar yeniden inşa çalışmalarına başlamak için Amerikan önerisi muhtemelen tek yol. Bağışçılar, İsrail tarafındaki çalışmalara da fon sağlamayabilirler.

Ayrıca, yeni konut alanlarına sadece sivillerin girmesini ve Hamas'ın bu alanlara sızmamasını sağlamak için Gazze nüfusunun nasıl taranacağı sorusu da var.

İsrail ve Hamas, hareketin yaklaşık 100 mensubunun Refah'ın altındaki tünellerde saklandığını söylüyor. Bu güçler, ekim ayında ateşkesin başlamasından bu yana İsrail güçleriyle birkaç kez çatışmaya girdiler. Bölgede çatışma riski tamamen ortadan kalkmadan yeniden imar çalışmaları için güvenli bir ortam sağlanamayacak.

ABD ve Hamas, İsrail'e Hamas mensuplarının bölgeden ayrılmasına izin vermesi için baskı yaparken, İsrail onların teslim olmasını talep ediyor.

İsrail ordusu dün, 15 Hamas mensubunun Refah'ın doğusunda yeraltından çıktığını duyurdu. Altısını öldürdüğünü, beşini gözaltına aldığını ve diğer dördünü aradığını bildirdi. İsrail, ‘sarı hat’ olarak adlandırılan ve Gazze’yi bölen hattı asker, tank ve toprak setleriyle güçlendirdi; bu durum, bölgede bir süre kalmayı planladığını gösteriyor. Ordu ayrıca, hattın kendi tarafındaki gelişmeleri desteklemek için elektrik ve su altyapısı inşa ediyor.

Uluslararası güvenlik gücü

ABD ve müttefikleri, Gazze Şeridi’nde güvenliği sağlamak için uluslararası bir güç kurma çalışmalarını sürdürüyor. Bu hafta söz konusu plan, BM Güvenlik Konseyi’nden onay aldı. Ancak gücün görev tanımlarına ilişkin anlaşmazlıklar (silahsızlandırma ve uygulama yetkisi mi yoksa sadece barışı koruma rolü mü üstleneceği) oluşturulmasını zorlaştırıyor.

İsrailli yetkililere göre, gündeme gelen önerilerden biri, Hamas’a karşı olan ve İsrail tarafından desteklenen silahlı grupların yeni yerleşim alanlarının güvenliğini sağlaması. Bu grupların, Gazze’deki ‘yeşil bölge’ içinde yerleşim alanları kurmaya başladığı belirtiliyor. Farklı tahminlere göre, bu bölgede şimdiden yüzlerce, hatta birkaç bin sivil yaşamaya başlamış durumda.

Bu yerleşim yerlerinin ilki, Gazze savaşı sırasında İsrail kontrolündeki Refah'ta ortaya çıktı.

İsrail, Gazze savaşı sırasında Hamas karşıtı gruplarla güçlerini birleştirerek onlara silah ve mühimmat sağladı.Şarku'l Avsat'ın Wall Street Journal'den aktardığına göre, İsrail bu gruplara istihbarat da sağladı ve bazen Hamas saldırılarından korumak için müdahale etti.

Bir Amerikalı yetkiliye göre, ABD bu gruplarla Gazze’de çalışmayı planlamıyor. Yetkililer, Hamas’ın kontrol ettiği bölgelerin zamanla küçülmesini ve nihayetinde ortadan kalkmasını, güvenliğin ise uluslararası istikrar gücü ve Filistin polisi tarafından sağlanmasını umuyor. Trump’a bağlı Barış Konseyi ise sivil yönetim ve yeniden imar sürecini denetleyecek, nihayetinde yetki Filistin hükümetine devredilecek.

Ancak Hamas silah bırakmayı reddediyor ve ABD'nin Gazze vizyonuna karşı olduğunu, bunun Filistinlilerin siyasi haklarını zedelediğini savunuyor.


Hamas: Netanyahu'nun Gazze'de oldubitti dayatma girişimlerini reddediyoruz

Gazze Şeridi'nin merkezinden bakıldığında, İsrail ordusunun Nuseyrat'ın doğusunda gerçekleştirdiği bombardımanın ardından yükselen dumanlar görülüyor (AP)
Gazze Şeridi'nin merkezinden bakıldığında, İsrail ordusunun Nuseyrat'ın doğusunda gerçekleştirdiği bombardımanın ardından yükselen dumanlar görülüyor (AP)
TT

Hamas: Netanyahu'nun Gazze'de oldubitti dayatma girişimlerini reddediyoruz

Gazze Şeridi'nin merkezinden bakıldığında, İsrail ordusunun Nuseyrat'ın doğusunda gerçekleştirdiği bombardımanın ardından yükselen dumanlar görülüyor (AP)
Gazze Şeridi'nin merkezinden bakıldığında, İsrail ordusunun Nuseyrat'ın doğusunda gerçekleştirdiği bombardımanın ardından yükselen dumanlar görülüyor (AP)

Hamas, bugün yaptığı açıklamada, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümetinin, Gazze Şeridi'ndeki ateşkeste varılan mutabakata aykırı yeni bir gerçeklik dayatma girişimlerini tamamen reddettiğini vurguladı.

Hamas açıklamasında, İsrail'in ihlallerinin artmasının, arabulucuları ve ABD yönetimini, ateşkes anlaşmasını baltalama girişimlerine karşı koyma sorumluluğuyla karşı karşıya bıraktığını belirtti.

Hamas, arabuluculara acilen müdahale etmeleri ve İsrail'in ateşkesi ihlallerini durdurması için baskı yapmaları çağrısında bulundu.


Irak, sınır şeridi boyunca "entegre savunma ağı"nın tamamlandığını duyurdu

7.Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetim operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)
7.Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetim operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)
TT

Irak, sınır şeridi boyunca "entegre savunma ağı"nın tamamlandığını duyurdu

7.Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetim operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)
7.Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetim operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)

Irak Haber Ajansı'nda bugün yer alan habere göre Sınır Kuvvetleri Komutanlığı, tüm komşu ülkeler dahil olmak üzere Irak'ın bütün sınır şeridinde "entegre savunma ağı"nın tamamlandığını duyurdu.

Şarku’l Avsat’ın Ajans’tan aktardığına göre Komutanlık, “Suriye sınırında 618 kilometreden uzun tahkimat çalışmalarına 2022'de başladığını ve "Şu ana kadar beton güvenlik duvarının 350 kilometresinde çalışmaların tamamlandığını, sızma ve kaçakçılığı önlemek için kalan tüm boşlukların kapatılması çalışmalarının devam ettiğini" ifade etti.

7. Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetleme operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)7. Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetleme operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)

Sınır Kuvvetleri Komutanlığı, tahkimatların sadece beton duvarla sınırlı olmadığını, hendekler, dikenli teller, erken uyarı sistemleri, gece ve gündüz gözetleme kameraları gibi çok sayıda engelin bulunduğunu belirtti.

Komutanlık, tüm komşu ülkelerle sınırlarda sınır tahkimatlarının uygulandığını, ancak "her bölgedeki güvenlik tehditlerine bağlı olarak farklı derecelerde" uygulandığını vurguladı.