Husilerin uyguladığı vergiler çiftçileri yoksullaştırıyor

Çiftçiler, Husilere mahsulleri üzerinden zorunlu bağışta bulunmaya zorlanıyor. (Sosyal medya)
Çiftçiler, Husilere mahsulleri üzerinden zorunlu bağışta bulunmaya zorlanıyor. (Sosyal medya)
TT

Husilerin uyguladığı vergiler çiftçileri yoksullaştırıyor

Çiftçiler, Husilere mahsulleri üzerinden zorunlu bağışta bulunmaya zorlanıyor. (Sosyal medya)
Çiftçiler, Husilere mahsulleri üzerinden zorunlu bağışta bulunmaya zorlanıyor. (Sosyal medya)

Yemen’de Husilerin kontrolü altındaki bölgelerdeki çiftçiler, ürünlerinin fiyatlarının da artmasına sebep olması beklenen yakıt ve ekipman fiyatlarının yükselmesinin yanı sıra elektrik kesintileri ve soğuk hava depolarının az olmasından şikayetçi. Bu duruma ek olarak Husilerin cepheleri ve savaşçıları desteklemek adına aldığı vergiler de hayatlarını yaşanmaz hale getiriyor.
Yemenli çiftçiler, milislerin cephelerdeki savaşçılarına ya da milis medyasının dediği gibi “el-Murabitin” için zorunlu bağış kampanyaları yapmalarını istemelerine yönelik şikayetlerini dile getirdi. Bu bağışlar, bazıları resmi olan ancak çoğunluğu milis liderleri tarafından uydurulan isimler ve nitelikler altında ve farklı şekillerde, rastgele, organize ve değişik adlarla yürütülen haraç kampanyaları kapsamında yapılıyor.
Milisler geçen hafta başkent Sanaa’nın kuzeydoğusundaki Beni Haşiş’e bağlı Khirbet Sa’van halkının, bir aydan az bir süre içinde kaliteli üzüm ve şeftalilerin yetiştirilmesiyle ünlü bölgede bu yılki tarım sezonunun meyvelerinin toplanması ve hasat çalışmaları çerçevesinde, ‘cephedeki murabıtlar’ olarak adlandırdığı savaşçıları için beşinci şeftali sevkiyatını gönderdiklerini duyurmuştu.
Milisler iki hafta önce medya kanalları aracılığıyla Beni Haşiş’te bulunan Sarf bölgesi halkının bir üzüm konvoyu gönderdiği aktardı. Bu, milislerin geçen ay zorla aldıkları diğer sevkiyatların ardından yaşandı. Çeşitli bölgelerden alınan hediyeler arasında tatlılar, kuruyemişler, bayram pastaları ve nakit de vardı. Milislerin medya kanallarına göre Husiler geçen ay boyunca Beni Haşiş halkından büyükbaş hayvan, kuru üzüm, badem, fındık, ilaç ve tıbbi tedavileri kapsayan 5 milyon riyal değerindeki bir konvoyu teslim aldı. Milisler, başkent Sanaa’nın güneyindeki Zumar’daki eş-Şark ve Mağrib Ans halkılarının da hayvan, gıda ve tıbbi malzeme içeren iki konvoy gönderdiklerini bildirdiler.
Milisler çiftçileri her hasattan bağış yapmaya zorluyor ve tarım alanlarında bir tür gözetim sistemi yürütüyor. Denetçi olarak bilinen yerel liderler, çiftçilerin milislerin savaş çabalarını desteklemek üzere mahsullerinden bir miktarı bağışlamaya zorlandıkları kampanyaların başladığını duyurmak için yetiştirme sürecini hasat anına kadar gözetleyip takip ediyor.
Başkent Sanaa’daki kaynaklar Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamalarda bazı liderlerin bağış kampanyalarını duyurduktan sonra milis medyasının sözde yardımları haber yapmaya davet ettiklerini belirttiler. Ayrıca bazı liderlerin ise çiftçileri bağış yapmaya zorlasalar da miktarın az olacağı için medya ile ilişkili faaliyetlerden kaçındıklarını aktardılar.
Kaynakların belirttiğine göre, Husi liderlerinin ve denetçilerinin çoğu, milislere tedarik etmeden önce bu mahsullerin bir miktarlarını kendileri için ayırıyor. Zorunlu bağışlar mahsulün miktarına bağlı oluyor. Miktar büyükse etkinlik düzenleniyor, küçükse yetkililer, liderleri tarafından sorumlu tutulmamak için miktarın duyulmasını engelliyor.
Milislerin farklı bahane ve gerekçelerle nakdi meblağlara el koymak için yürüttüğü kampanyalar, kontrolü altındaki tüm bölgelerdeki çiftliklere ulaşıyor. Ancak bununla yetinmeyip her sezon çiftçileri mahsullerini bağışlamaya zorladıkları ve bağışların nakliye maliyeti için para talebini de ekledikleri, ‘Cephelere Vergi Kampanyası’ adını verdikleri kampanyayı da yürütüyorlar.
Ekonomi alanında araştırmalar yürüten Abdullah el-Maktari, Husi milislerinin bağış toplamak veya halkı ödeme yapmaya zorlamak için İran rejiminin tecrübelerini kullandığına inanıyor. İran rejimi bu uygulamaları ABD yaptırımların öncesinde başlatmıştı.
Maktari, Şarku’l Avsat’a verdiği röportajda milislerin bu konuda yeni bir fikre ulaştığını belirtti. Öyle ki koordine yağmalara, baskı ve tahakkuk altında alınan bağışlara resmi bir kılıf kazandırmak için çok sayıda fon ve banka kurduklarını belirtti. Maktari, Husi milislerinin aşırılıkçı mezhepçi bir grup olduğunu, destek ve finansman elde etmek için aşırılıkçı ve terörist gruplar ile aynı yöntemlerini ve araçlarını takip ettiklerini, aşırılıkçı dini söylem kullandıklarını ve bunun bu tür gruplar için çok önemli bir ekonomik araç haline geldiğini söyledi.
Milisler düzenli olarak ‘Cephelere destek dini ve milli bir görevdir’ başlığı altında sempozyumlar düzenliyor. Bu programlarda, Yemenlileri cephelere para, savaşçı ve teçhizat sağlamaya ve sahip olduklarını seferber etmeye teşvik etmek için aydınlarını, kendi mezhebinin aşırılıkçı adamlarını ve tanınan isimleri bir araya getiriyorlar.
Söz konusu etkinliklere katılanlar tıpkı cami vaizleri gibi, milisler tarafından para ve fedakarlıkla yapılan cihat da dahil olmak üzere ‘cihat ve şehitlik kültürü’ olarak adlandırılan duruma odaklanıyorlar. Maddi bağışın cihat için yapılacak en hafif fedakarlık olduğunu vurguluyorlar. Bağış yapmak için acele etmeyenleri kınarken bunu isteğe bağlı değil yasal bir görev olarak nitelendiriyorlar.
Mahalleler ve köylerde düzenlenen bu etkinliklerde, savaş çabalarına destek olmak, para ve savaşçı sağlamak, cepheleri desteklemek için yardım konvoyları göndermek gibi adımlar teşvik ediliyor. Bunlar, milislerin kurucusu Hüseyin el-Kusi’nin kullandığı kavramlar olan, iman kimliğine yönelik inanç ve savunmanın en büyük kanıtı olarak görülüyor.
Tüm bunların yanı sıra medya kanalları günlük olarak, cephelere yönelik bağışları teşvik etmek ve desteklemek üzere kullanılıyor. Hatta medya kanalları vatandaşları bağış toplama kampanyalarında iş birliği yapmamaları durumunda bir korkutma aygıtı olarak ön plana çıkıyor.
Milis medyası, cephelerde lüks bir durumun olduğu konusunda kamuoyunu kandırmaya çalışıyor. Çiftçiler, meyve, sebze ve kuruyemişlerin yanı sıra et ve tatlı ürünlerini bağışlamak zorunda kalıyor. Hatta milisler kadınların, ailelerinin özellikle de işsiz bireylerini söz konusu lükse ulaşmak üzere savaşmaya gitmeye ikna etmek için mücevherlerini bozdurduklarını iddia ediyor.
Cepheden geri dönenler ise tüm süreç boyunca üç öğün sadece besin değeri açısından zayıf olan Kudem ekmeği yemiş olmaları sebebiyle tüm bu şaşalı anlatımlara şaşkınlıkla yaklaşıyor.



Trablus, sınırların güvenliğini sağlama ve eğitim konusunda Türkiye’nin uzmanlığından yararlanmayı düşünüyor

UBH İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, pazartesi günü Libya'nın başkenti Trablus’ta Türk mevkidaşı Ali Yerlikaya'yı ağırlarken (İçişleri Bakanlığı)
UBH İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, pazartesi günü Libya'nın başkenti Trablus’ta Türk mevkidaşı Ali Yerlikaya'yı ağırlarken (İçişleri Bakanlığı)
TT

Trablus, sınırların güvenliğini sağlama ve eğitim konusunda Türkiye’nin uzmanlığından yararlanmayı düşünüyor

UBH İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, pazartesi günü Libya'nın başkenti Trablus’ta Türk mevkidaşı Ali Yerlikaya'yı ağırlarken (İçişleri Bakanlığı)
UBH İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, pazartesi günü Libya'nın başkenti Trablus’ta Türk mevkidaşı Ali Yerlikaya'yı ağırlarken (İçişleri Bakanlığı)

Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ile iki ülke arasındaki güvenlik iş birliğini güçlendirmenin yollarını görüştü.

Libya İçişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, başkent Trablus'ta düzenlenen ve çok sayıda güvenlik yetkilisinin katıldığı toplantıda ‘karşılıklı çıkar alanlarında ortak koordinasyonun yönlerinin’ ele alındığını belirtildi. Açıklamada ayrıca toplantı sırasında ‘hedefli eğitim ve yeterlilik programları ile Libya İçişleri Bakanlığı personelinin yeteneklerinin geliştirilmesinin’ yanı sıra ‘düzensiz göçle mücadele, sınırların güvenliği ve Türkiye'nin uzmanlığından yararlanma ile ilgili konulara’ değinildiği belirtildi.

fvg
Dün başkent Trablus'ta Libya ve Türkiye heyetleri arasında yapılan toplantı (İçişleri Bakanlığı)

İçişleri Bakanı Yerlikaya’nın Trablus ziyareti, General Halife Hafter'in oğlu ve Libya Ulusal Ordusu (LUO) Genel Komutan Yardımcısı Orgeneral Saddam Hafter’in geçtiğimiz hafta sonu Türkiye'nin başkenti Ankara'da siyasi ve askeri düzeyde gerçekleştirdiği toplantıların ardından geldi.

Libya İçişleri Bakanı Trablusi, bakanlığının ‘ülkenin son yıllarda karşılaştığı zorluklara ve bunların güvenlik durumuna etkisine rağmen büyük çaba sarf ettiğini’ söyledi.

Gidişatı iyileştirmek için çalışmaların sürdüğünü ve bir dizi olumlu sonucun elde edildiğini vurgulayan Trablusi, bakanlığın, Avrupa Birliği (AB) ve Afrika ülkeleriyle doğrudan iletişim kanalları aracılığıyla yasadışı göç konusuna ‘özel önem’ verdiğini kaydetti.

Trablusi, Libya İçişleri Bakanlığı’nın güvenlik planının, sınırların güvenliğini sağlamaktan başlayarak, ardından çöl ve şehirlerin, son olarak da kıyıların güvenliğini sağlamayı içeren aşamalı bir yaklaşım benimsediğini, ayrıca göçmenler için gönüllü geri dönüş programını uyguladığını ve insan kaçakçılığına karışan organize suç çetelerini takip ettiğini de sözlerine ekledi.

Libya İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada Bakan Yerlikaya’nın Libya İçişleri Bakanlığı’nın çabalarını övdüğünü ve Türkiye’nin düzensiz göçle mücadeledeki deneyimini ve son yıllarda elde ettiği olumlu sonuçları paylaştığını aktardı. İçişleri Bakanlığı, bu toplantının, istikrarı artırmak ve güvenlik alanındaki kurumsal çalışmaların konsolidasyonunu desteklemek amacıyla dost ülkelerle etkili iş birliği olanakları oluşturma yönündeki devam eden çabaları çerçevesinde gerçekleştirildiğini belirtti.

Saddam Hafter, birkaç gün önce Ankara'da Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Savunma Bakanı Yaşar Güler ile bir araya geldi.

LUO Genel Komutanlığı tarafından yapılan açıklamada, Ankara’daki görüşmelerde uluslararası sahnedeki son gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulunulduğu belirtilirken, “Savunma Bakanı Güler ile iki ülke arasındaki askeri iş birliğini güçlendirerek bölgedeki güvenlik sorunlarının çözümüne katkıda bulunacak ve güvenlik ve istikrar çabalarını destekleyecek yollar tartışıldı” denildi.

Öte yandan UBH Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe ile İngiltere'nin Libya’daki yeni Büyükelçisi Martin Reynolds arasında yapılan toplantıda düzensiz göç konusu başlıca gündem maddesi oldu.

İngiltere’nin Libya (Trablus) Büyükelçiliği tarafından sosyal medya platformu X üzerinden görüşmeye ilişkin yapılan kısa açıklamada, Büyükelçi Reynolds'un Libya'daki diplomatik görevinde ilk kez görüşmesini Dibeybe ile gerçekleştirdiği ve ‘yapıcı bir toplantı’ olduğu belirtildi. Açıklamada ayrıca toplantıda düzensiz göç, güvenlik ve ekonomik büyüme alanlarında ortak önceliklerin ele alındığı belirtildi.


HDK, Sudan'da tek taraflı olarak üç aylık insani ateşkes ilan etti

Sudan ordusu ile HDK arasında devam eden çatışmalardan kaçarak kısa süre önce Faşir’den gelen ve Çad'ın doğusundaki bir kampta yerde oturan Sudanlı mülteciler, 23 Kasım 2025 (Reuters)
Sudan ordusu ile HDK arasında devam eden çatışmalardan kaçarak kısa süre önce Faşir’den gelen ve Çad'ın doğusundaki bir kampta yerde oturan Sudanlı mülteciler, 23 Kasım 2025 (Reuters)
TT

HDK, Sudan'da tek taraflı olarak üç aylık insani ateşkes ilan etti

Sudan ordusu ile HDK arasında devam eden çatışmalardan kaçarak kısa süre önce Faşir’den gelen ve Çad'ın doğusundaki bir kampta yerde oturan Sudanlı mülteciler, 23 Kasım 2025 (Reuters)
Sudan ordusu ile HDK arasında devam eden çatışmalardan kaçarak kısa süre önce Faşir’den gelen ve Çad'ın doğusundaki bir kampta yerde oturan Sudanlı mülteciler, 23 Kasım 2025 (Reuters)

Sudan’da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) dün, Sudan Ordusu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan'ın uluslararası taraflarca sunulan ateşkes önerisini reddettiğini açıklamasının ardından, üç ay sürecek tek taraflı bir insani ateşkes ilan etti.

HDK Komutanı Muhammed Hamdan Dagalu, ses kaydı olarak yayınlanan konuşmasında şunları söyledi:

“Ulusal sorumluluğumuz ve başta ABD Başkanı Donald Trump'ın girişimi ve Uluslararası Dörtlü ülkelerinin (Mısır, Suudi Arabistan, BAE ve ABD) çabaları olmak üzere uluslararası çabalar doğrultusunda üç aylık bir süre için saldırıların durdurulmasını ve uluslararası bir izleme mekanizmasının oluşturulmasını içeren insani bir ateşkes ilan ediyoruz.”

Dagalu konuşmasına şöyle devam etti:

“Radikal İslamcı terörist hareket Müslüman Kardeşler (İhvan-ı Müslimin) ve Ulusal Kongre Partisi dışında herkesin katıldığı bir siyasi sürece bağlıyız. Zira bu gruplar halkımızın son otuz yılda çektiği tüm acılardan sorumlu.”

Sudan iç savaşının her iki tarafı da son iki yıl içinde, tüm ateşkes anlaşmalarını ihlal ederek müzakere çabalarının başarısızlıkla sonuçlanmasına neden oldu. Orgeneral Burhan daha önce geçiş dönemi veya Sudan'ın geleceği ile ilgili herhangi bir anlaşma yoluyla HDK'yı muhafaza edecek veya iktidar ortaklığına geri getirecek herhangi bir çözümü reddettiğini vurgulamıştı. Orgeneral Burhan, ABD'nin Afrika Kıdemli Danışmanı Massad Boulos'u HDK lehine önyargılı olduğu gerekçesiyle sert bir şekilde eleştirdi. Ayrıca, savaşı durdurmak için kendilerine sunulan ‘en kötü kart’ olarak gördüğü Uluslararası Dörtlü’nün girişimine olan güvensizliğini dile getiren Orgeneral Burhan, Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Uluslararası Dörtlü’ye katılımını eleştirerek HDK'yı desteklemekle suçlarken, Suudi Arabistan'ın rolünü ve ABD Başkanı Donald Trump'ın girişimini övdü.

Orgeneral Burhan'ın açıklamaları, 12 Eylül'de açıklanan ve ABD, Suudi Arabistan, BAE ve Mısır'ın yer aldığı Uluslararası Dörtlü ülkelerinin girişimi etrafındaki tartışmaları yatıştırdı. En önemli özelliği üç aylık bir insani ateşkes olan girişim, Sudan'daki krizi çözmek için bir yol haritası içeriyor. Bunu, kalıcı bir ateşkes ve sivil bir hükümete giden kısa bir geçiş dönemi izliyor. Girişimde, askeri bir çözümün olmadığına ve savaş sonrası dönemde İslamcıların siyasi sahneden uzaklaştırılacağı vurgulanıyor.

Şiddet devam ediyor

HDK, 7 Kasım'da insani ateşkes önerisini kabul ettiğini açıkladı, ancak ertesi gün ordunun kontrolü altındaki Hartum ve Atbara'yı bombaladı. Bunu HDK üyelerinin ‘büyük kalabalıklar’ halinde Batı Kordofan'daki Babnusa şehrine ulaşarak oradaki ordu karargahını ele geçirmeye çalıştığı, ancak Güney Kordofan'daki Kadugli ve Dilling şehirlerini kuşatmaya devam ettiği yönünde bir açıklama izledi.

HDK kasım ayı ortalarında Sudan'ın kuzeyindeki Merowe Barajı'nı birkaç kez insansız hava araçları (İHA) ile hedef aldı ve şehirdeki ordu karargahını bombaladı.

Sudan ordusu 26 Ekim'de Sudan'ın batısını tamamen kontrol altına alan HDK’nın uzun süren kuşatmasının ardından Faşir’i kaybetti.

Çatışmalar Darfur bölgesinden, başkent Hartum’u batı Sudan'a bağlayan petrol zengini komşu eyalet Kordofan’a sıçradı.

Faşir'in HDK’nın kontrolüne geçmesinden bu yana, toplu katliamlar, etnik şiddet, kaçırma ve cinsel saldırıların yaşandığına dair haberler gelirken, insan hakları örgütleri HDK'nın kontrolündeki bölgelerde etnik katliamlar yaşandığını bildirdi.

Uluslararası Göç Örgütü'ne (IOM) göre geçtiğimiz ayın sonundan bu yana, Kuzey Kordofan'dan yaklaşık 40 bin yerinden edilmiş kişinin yanı sıra 100 binden fazla sivil Faşir'den komşu şehirlere kaçtı. ABD Başkanı Donald Trump geçtiğimiz hafta, Washington'da Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile yaptığı görüşmede, Veliaht Prensin talebi üzerine Sudan'daki ‘zulmü’ sona erdirme niyetini açıkladı.

HDK ve BAE, Trump’ın açıklamasını memnuniyetle karşıladı ve Burhan, savaşı sona erdirmek için Washington ve Riyad ile iş birliği yapmaya hazır olduğunu teyit etti.

İki yıldan fazla süredir devam eden Sudan savaşında on binlerce kişi hayatını kaybetti ve yaklaşık 12 milyon kişi yerinden edildi, bu durum milyonlarca sivili tehdit eden ciddi bir açlık krizine yol açtı.


Irak'taki Sünniler siyasi olarak birleşiyor

Ulusal Siyasi Konsey'i oluşturan partilerin ve güçlerin liderleri (Ulusal Siyasi Konsey basın ofisi)
Ulusal Siyasi Konsey'i oluşturan partilerin ve güçlerin liderleri (Ulusal Siyasi Konsey basın ofisi)
TT

Irak'taki Sünniler siyasi olarak birleşiyor

Ulusal Siyasi Konsey'i oluşturan partilerin ve güçlerin liderleri (Ulusal Siyasi Konsey basın ofisi)
Ulusal Siyasi Konsey'i oluşturan partilerin ve güçlerin liderleri (Ulusal Siyasi Konsey basın ofisi)

Irak’ta 11 Kasım’da yapılan parlamento seçimlerinde 65'ten fazla sandalye kazanan başlıca Sünni güçler ve partiler, ‘siyasi ve sosyal istikrarı korumak, anayasal hakları güvence altına almak ve devlet kurumlarında temsiliyeti güçlendirmek için çabaları birleştirmek ve ortak bir vizyonla çalışmak’ amacıyla ‘Ulusal Siyasi Konsey’in kurulduğunu duyurdu.

Konseyde eski Meclis Başkanı Muhammed el-Halbusi, milletvekili Musenna es-Samarrai liderliğindeki Azim Partisi, Hamis el-Hancer liderliğindeki Egemenlik İttifakı, mevcut Savunma Bakanı Sabit el-Abbasi liderliğindeki Ulusal Hasim İttifakı ve mahkeme kararıyla parlamento seçimlerine katılmaktan men edilen eski milletvekili Ahmed el-Cuburi'nin liderliğindeki Ulusal Cemahir Partisi yer alıyor.

Bazıları bu adımı memnuniyetle karşılarken, Şarku’l Avsat’a konuşan bir kaynak, sorunun Sünni partilerin ve isimlerin Türkiye, Ürdün, bazı Körfez ülkeleri ve İran dahil olmak üzere çok sayıda bölgesel destekçisinin bulunması ve buna karşın Şii tarafındaki herkesin (Koordinasyon Çerçevesi) Tahran ile ittifak halinde olmasından kaynaklandığını söyledi.