Irak’ın batısındaki vilayetlerde Sünni-Sünni krizi emareleri

Hükümet kurma ve cumhurbaşkanını seçme krizinin tırmanmasıyla birlikte ayrılıklar ve yeni ittifaklar gün yüzüne çıkıyor.

Başkent Bağdat’taki Yeşil Bölge’de Meclis binasının dışında bekleyen Iraklı göstericiler (AFP)
Başkent Bağdat’taki Yeşil Bölge’de Meclis binasının dışında bekleyen Iraklı göstericiler (AFP)
TT

Irak’ın batısındaki vilayetlerde Sünni-Sünni krizi emareleri

Başkent Bağdat’taki Yeşil Bölge’de Meclis binasının dışında bekleyen Iraklı göstericiler (AFP)
Başkent Bağdat’taki Yeşil Bölge’de Meclis binasının dışında bekleyen Iraklı göstericiler (AFP)

Irak siyasetinde Şii kanadı temsil eden Koordinasyon Çerçevesi ve Sadr Hareketi arasındaki krizin ve Kürt kanadı temsil eden Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ve Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) arasındaki krizin ardından ufukta yeni bir krizin emareleri görülmeye başlandı. Ancak bu seferki kriz ülkenin batısındaki vilayetlerde Sünni partiler arasında.
Şii-Şii krizi, hükümet kurma hakkının Sadr Hareketi ve Koordinasyon Çerçevesi’nden hangisine ait olduğuyla ilgiliyken -zira Sadr Hareketi lideri ulusal çoğunluk hükümetinin kurulmasını talep ederken, Koordinasyon Çerçevesi uzlaşı hükümetinin kurulmasını istiyor- KDP ve KYB arasındaki krizin temelinde ise cumhurbaşkanı adayı gösterme hakkının hangi tarafa ait olduğu sorunu yatıyor. Fakat Sünni nüfusun çoğunlukta olduğu Irak’ın batı vilayetlerinde yaşanan kriz Sünnileri temsil etme meselesiyle ilgili olmakla birlikte diğer krizlerden farklı gözüküyor.
Sünni Araplar Meclis Başkanlığı seçiminde Muhammed el-Halbusi’yi ortak aday ilan ederek aday meselesini çözdü. Böylece Halbusi seçimde büyük bir çoğunluğun oylarını (200 oy) alarak yeniden Meclis Başkanı seçildi. Sünnileri temsil etmek ve devlet makamları üzerindeki kazanımlarını korumak amacıyla iş insanı Hamis el-Hancer ile Halbusi arasında “Egemenlik İttifakı” adıyla büyük bir Sünni ittifakı kuruldu. Bu ittifakın Meclis’te 65 sandalyesi bulunuyor.
Egemenlik İttifakı’nın kurulmasıyla Hancer liderliğindeki Sünni Azim Koalisyonu dağıldı. Halbusi ile yapılan ittifaktan rahatsız olan Azim Koalisyonu’ndaki bazı milletvekilleri koalisyondan ayrılarak Milletvekili Musenna es-Samarai liderliğinde ‘Azim Koalisyonu’ adı altında yeni bir siyasi oluşum kurdu. Ekim 2021’de düzenlenen erken seçimlerin akabinde Halbusi ve Hancer liderliğindeki Egemenlik İttifakı, Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr’ın kurduğu Vatanı Kurtarma İttifakı’na katıldı. Vatanı Kurtarma İttifakı’nda Sadr Hareketi ve Egemenlik İttifakı’na ek olarak Mesut Barzani liderliğindeki KDP de yer aldı.
Buna karşılık Samarrai liderliğindeki Sünni Azim Koalisyonu, Koordinasyon Çerçevesi ile KYB’nin kurduğu ittifaka katıldı. KYB kendi cumhurbaşkanı adayının seçilmesini başaramazken, Koordinasyon çerçevesi beraberindeki diğer iki müttefikin de milletvekilleriyle birlikte Meclis’te üçte birlik çoğunluğa ulaştı. Koordinasyon Çerçevesi üçte birlik çoğunluğu kullanarak Vatanı Kurtarma İttifakı’nın ortak cumhurbaşkanı adayının seçilmesini engelledi. Bu durum daha sonra Sadr Hareketi’nin Meclis’ten çekilmesine ve Sadr destekçilerinin başkent Bağdat’taki Yeşil Bölge’de oturma eylemleri düzenlemesine giden sürecin başlangıcı oldu. Bu sırada taraflardan hiçbiri cumhurbaşkanı ve başbakanın seçilmesinde başarılı olamadı.
Irak’ın batısındaki Enbar vilayetinin kent merkezi Ramadi’de önceki gün yeni bir Sünni siyasi oluşumun kuruluşuyla ilgili adımlar atıldı. Bu siyasi oluşumun öncelikli hedefi ise Sünni halkı temsil konusunda söz sahibi olabilmek. Konuya yakın bir kaynak, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Vilayette siyasetten ve aşiretlerden yaklaşık bin kişinin katılacağı bir oluşumun kuruluş hazırlıkları sürüyor. Yeni siyasi oluşumun adı, sloganı ve programı Enbar’da resmi bir şekilde ilan edilecek” dedi.
Kaynak, “Bu oluşumun liderinin kim olduğu henüz net değil. Ancak hazırlık toplantısına katılan önde gelen kişiler arasında Eski Elektrik Bakanı Kasım el-Fehdavi, Eski Enbar Valisi Suheyb er-Ravi, Eski Planlama Bakanları Selman el-Cumeyli ile Nuri ed-Duleymi, Çözüm Partisi lideri Cemal el-Kerbuli ve Ulusal Proje Başkanı Cemal ed-Dari bulunuyordu” dedi.
El-Irakiyye Üniversitesi Uluslararası Medya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fadıl el-Bedrani, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Daha önce farklı gruplara mensup olan bazı siyasi isimlerin beklentileri onları bu oluşumu kurmaya sevk etti. Bir başka mesele ise yeni siyasi oluşuma katılanlardan hiçbirinin adı şu ana kadar bilinmiyor. Ancak bu kişiler Enbar vilayetinden ve İlerleyiş Partisi lideri Muhammed el-Halbusi ile hasımlar” dedi. Bedrani, bu oluşumun Irak’ın batısındaki diğer vilayetlerde de örneklerinin görülmesi imkanı hakkında, “Eğer öyle bir şey olursa Enbar’daki şekliyle olmaz” ifadesini kullandı.



Gazze'de İsrail ateşi sonucu 12'si yardım bekleyen olmak üzere 22 kişi öldü

Filistinli bir kadın, Cibaliye'de yıkılmış yolda gıda yardımı taşıyor (DPA)
Filistinli bir kadın, Cibaliye'de yıkılmış yolda gıda yardımı taşıyor (DPA)
TT

Gazze'de İsrail ateşi sonucu 12'si yardım bekleyen olmak üzere 22 kişi öldü

Filistinli bir kadın, Cibaliye'de yıkılmış yolda gıda yardımı taşıyor (DPA)
Filistinli bir kadın, Cibaliye'de yıkılmış yolda gıda yardımı taşıyor (DPA)

İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nde bu sabah erken saatlerde açtığı ateş ve top atışları sonucu 12’si yardım bekleyen ve 3’ü kadın olmak üzere 22 kişi hayatını kaybetti.

Şarku’l Avsat’ın Filistin resmi haber ajansı WAFA’dan aktardığına göre sağlık kaynakları, Gazze şehrinin batısındaki Şifa Hastanesi'ne Netzarim Koridoru’ndaki yardım bölgesinden 12 şehidin ulaştığını bildirdi.

İsrail savaş uçaklarının Gazze Şeridi'nin orta kesiminde ez-Zevaide kasabasındaki evleri hedef alması sonucu Hamid İbrahim el-Karavi, eşi ve üç çocuğu hayatını kaybetti. WAFA, İsrail ordusuna ait bir insansız hava aracının (İHA) Han Yunus'un kuzeyindeki Sina kavşağı yakınlarında yerlerinden edilmiş kişilerin çadırlarına attığı bomba sonucu Samur ailesinden 3 kişinin yaşamını yitirdiğini, çok sayıda kişinin de yaralandığını bildirdi.

Ayrıca, Han Yunus’un kuzeybatısında bir çadırın bombalanması sonucu, Rana Remzi Yahya Ebu Hamra ve annesi Hana Ebu Hamra hayatını kaybetti.