İran Devrim Muhafızları, Suriye’de İsrail hava saldırısında hedef alınan askeri noktalarının çevresinde güvenlik kordonu oluşturdu

İsrail’in perşembe günü İran’ın Masyaf’taki askeri depolarına düzenlediği saldırıya ait bir fotoğraf (Sosyal medya hesapları)
İsrail’in perşembe günü İran’ın Masyaf’taki askeri depolarına düzenlediği saldırıya ait bir fotoğraf (Sosyal medya hesapları)
TT

İran Devrim Muhafızları, Suriye’de İsrail hava saldırısında hedef alınan askeri noktalarının çevresinde güvenlik kordonu oluşturdu

İsrail’in perşembe günü İran’ın Masyaf’taki askeri depolarına düzenlediği saldırıya ait bir fotoğraf (Sosyal medya hesapları)
İsrail’in perşembe günü İran’ın Masyaf’taki askeri depolarına düzenlediği saldırıya ait bir fotoğraf (Sosyal medya hesapları)

Suriye rejimine bağlı güvenlik güçleri ve İranlı milisler, Suriye'nin orta kesimindeki Hama'nın 40 kilometre batısında yer alan Masyaf bölgesi yakınlarındaki Şeyh Gadban, Er-Resafe askeri kamplar ile Askeri Araştırma Merkezi çevresinde sıkı bir güvenlik kordonu oluştururken, İran Devrim Muhafızları’na bağlı mühendisler, İsrail'in Perşembe günü düzenlediği hava saldırılarının ardından askeri kamplardaki moloz, endüstriyel ekipman ve silahları temizleyip kamplarda güvenliği yeniden sağlamak için harekete geçti. Bölge sakinleri İsrail hava saldırısının şiddetli olduğunu, büyük patlamalara yol açtığını, itfaiye ve sağlık ekiplerinin saldırının gerçekleştiği bölgeye sevk edildiğini ve çok sayıda ölü ve yaralı olduğunu bildirdi.
Hama kırsalındaki Masyaf bölgesinde yaşayan Muhsin Deyub (asıl adının açıklanmasını reddeden bir kaynağın takma adı) Şarku'l Avsat'a konuştu. Deyub “İsrail savaş uçakları Perşembe günü Suriye’nin orta kesimindeki Hama vilayetinin batısında bulunan Masyaf ilçesi yakınında İran kontrolü altındaki en önemli 3 askeri noktaya hava saldırısı gerçekleştirdi. Bu üç nokta şunlar: Er-Resafe Kampı, Şeyh Gadban Kampı ve Askeri Araştırmalar Merkezi. Bu noktalarda çıkan büyük yangınların itfaiye ekipleri ve helikopterler tarafından söndürülmesinin ardından İran Devrim Muhafızları güçleri yerel güvenlik güçleriyle işbirliği içinde hedef alınan kamplara yüzlerce metre mesafede sıkı bir güvenlik kordonu oluşturdu. Mühendislerden oluşan ekipler, yıllar önce dağlarda inşa edilen mağaralardaki İran silah depoları ve imalathanelerinin girişindeki enkazı ve İsrail uçakları tarafından doğrudan bombalanan beton blokları kaldırma çalışmalarına başladı. Bazı askeri araçlar ve ekipmanlar bilinmeyen bir yere taşındı. Mühendis ekipler bu depoları onarmaya ve İsrail’in gelecekteki hava saldırılarına karşı güvenliklerini yeniden sağlamaya devam ediyor” ifadelerini kullandı.
Kaynak, “Masyaf’taki askeri kamplar ve Askeri Bilimsel Araştırmalar Merkezi içinde 5 saat boyunca patlamaya devam eden, parçaları civar köylere ulaşan, 4 sivilin yaralanmasına ve vücutlarına şarapnel isabet eden 2 sivilin daha sonra ölümüne neden olan roket ve mühimmatların yanı sıra kamplarda ve merkezde meydana gelen büyük yıkım ve çıkan devasa yangınlar göz önüne alındığında İsrail’in söz konusu kamplara ve merkeze düzenlediği son hava saldırısının, İsrail’in birkaç yıl önce İran’a ait noktaları hedef almaya başlamasından bu yana düzenlediği en güçlü saldırı olduğu söylenebilir. Yangınların civar köylere kadar uzanması ve bu sırada yükselen patlama sesleri sebebiyle bölgedeki vatandaşlar arasında panik yaşandı” dedi.
Suriye rejim güçlerinden ayrılan muhalif bir subay, “Geçtiğimiz günlerde İsrail uçakları tarafından hedef alınan Hama’nın batısındaki Masyaf bölgesindeki Askeri Araştırmalar Merkezi, Savunma Bakanlığı’nın Suriye rejimi ordusu içinde sahip olduğu en büyük bilimsel araştırmalar merkezi olarak kabul ediliyor. İranlı milisler (2011’deki) halk protestolarının
başlamasının ardından bu merkezdeki binaları Hama’nın batı kırsalında yürüttükleri operasyonları koordine etmek ve kendilerine bağlı unsurların kalması için bir karargaha dönüştürdü. Ardından İran Devrim Muhafızları merkezin kontrolünü tamamen ele geçirdi, altyapısını geliştirdi ve İran menşeli çeşitli roketlerin üretim ve montajının yapıldığı bir imalathaneye dönüştürdü. Ayrıca bu merkezde üretilen ve monte edilen roketlerin muhafaza edildiği devasa depolar bulunuyor. Muhtemelen bu roketler Suriye şehirlerine saldırması için Lübnan Hizbullah’ına veya İranlı milislere aktarılıyor” ifadelerini kullandı.
Eski rejim subayı konuşmasının devamında şunları kaydetti:
“Bu noktanın İsrail uçakları tarafından hedef alınmasından sonra patlamaların 24 saatten fazla sürmesi ve özellikle rejim güçleri personeli ve komutanları da dahil olmak üzere hiç kimsenin merkez içinde bulunan şeyler hakkında bilgi sahibi olmaması amacıyla bölgede sıkı güvenlik kordonu oluşturulması; bu merkezde depolanan İran’a ait silahların boyutunun ne kadar büyük olduğunun kanıtıdır.”
Hama vilayetinde muhalefete bağlı “İzleme ve Takip Birimi 80” yetkilisi, “İran Hama'nın batısında daha önce rejim güçlerine ait olan 4 önemli askeri noktada kontrolü tamamen ele geçirdi. Bu 4 nokta şunlar: Deyr Şumeyl bölgesindeki Savunma İmalathanesi, Masyaf'ın kuzeyindeki Gadban bölgesinde yer alan Et-Talai Kampı, Masyaf’ın batısındaki Er-Resafe Kampı ve yakınlarındaki Askeri Araştırmalar Merkezi. Kampların ve kamplara giden yollardaki kontrol noktalarının güvenliğini sağlama görevi Suriye rejim güçlerine ve İran’ın yerel milislerine ait” dedi.
Yetkili, “İzleme faaliyetlerine göre İran Devrim Muhafızları askeri ve imalat faaliyetlerini bu kamplarda ve noktalarda yürütüyor. Askeri Araştırmalar Merkezi’nde kısa menzilli roketler de dahil olmak üzere İran menşeli silahlar üretiliyor ve geliştiriliyor. İran Deyr Şumeyl’deki savunma imalathanelerini de orta kalibre mermiler, mayınlar ve patlayıcı maddeler gibi küçük askeri sanayiye tahsis etmiş durumda. Şeyh Gadban ve Er-Resafe kampları ise dağların altındaki derin mağaralarda silah depolamak için kullanılıyor” diye konuştu.
Bu bağlamda, İranlı milisler Halep’in doğusundaki askeri noktalarından bazılarını tahliye etti ve orada bulunan silah ve askeri mühimmatları olası bir İsrail ve ABD hava saldırısına karşı bilinmeyen bir yere transfer etti. Muhalif kaynaklar “geçtiğimiz saatlerde Halep’in doğusundaki Es-Sufeyre bölgesi yakınında İran milislerine ait 3 noktanın tahliye edildiğini, bu noktalardaki çok sayıda askeri mühimmat ve araçların Halep’in güneyinde bilinmeyen yerlere taşındığını, bununla eşzamanlı olarak ABD ve İsrail’in olası bir hava saldırısına karşı Halep-Hama karayolu üzerinde konuşlu bazı milislerin İran Operasyonlar Odası’nın talimatıyla yer değiştirmek üzere harekete geçtiklerini” aktardı. Kaynaklara göre ABD’nin insansız hava araçlarıyla (İHA) keşif ve gözlem yaptığı alanları Hama, Humus ve Rakka’nın güneyindeki çöl bölgelerine doğru genişletmesi üzerine İranlı milisler, Afgan milisler ve Irak Hizbullah milisleri Hama ve Humus çöllerindeki noktalarını kamufle etme çalışmalarına başladı. Bu kamufle çabaları, ABD ve İran arasında gerginliğin tırmandığı bir döneme denk geldi. Nitekim İran, ABD’nin İHA’larını hedef alırken, ABD de geçtiğimiz günlerde Deyrizor kırsalında İran yanlısı milislere ait askeri noktaları bombaladı. Bu saldırıda İran yanlısı milislerden ölenlerin ve yaralananların olduğu bildirildi.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.