Suriye muhalefeti, İran basınında çıkan Türkiye’nin topraklarından ayrılmalarını istediği iddialarını yalanladı

Söz konu iddia İran basınında yer aldı.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu geçtiğimiz çarşamba günü SMDK liderleri ile Ankara'da toplantı düzenledi. (Dışişleri Bakanlığı)
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu geçtiğimiz çarşamba günü SMDK liderleri ile Ankara'da toplantı düzenledi. (Dışişleri Bakanlığı)
TT

Suriye muhalefeti, İran basınında çıkan Türkiye’nin topraklarından ayrılmalarını istediği iddialarını yalanladı

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu geçtiğimiz çarşamba günü SMDK liderleri ile Ankara'da toplantı düzenledi. (Dışişleri Bakanlığı)
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu geçtiğimiz çarşamba günü SMDK liderleri ile Ankara'da toplantı düzenledi. (Dışişleri Bakanlığı)

Suriye muhalefeti, Türkiye'nin Suriye rejimi ile ilişkilerini normalleştirmek için ciddi adımlar atmaya başlamasının ardından İran basınında yer alan Türkiye’nin topraklarından ayrılmalarını ve başka bir alternatif bulmalarını istediği yönündeki haberleri yalanladı.
Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) Başkanı Salim el-Muslat, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, İran haber ajansı Tesnim tarafından Pazar akşamı yayınladığı haberin doğru olmadığını ve Türkiye’nin bu yönde herhangi bir talepte bulunulmadığını vurguladı. SMDK Genel Başkan Yardımcısı Badr Jamous da İran basınında çıkan haberleri reddetti. Haberin tamamen yalan olduğunu söyleyen Jamous, Türkiye ile ‘mükemmelden de öte’ ilişkileri olduğunu vurguladı.
SMDK’nın bir üyesi olan Abdullah Serhan Kedo da Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne (SOHR) yaptığı açıklamada, İranlı haber ajansının, Türkiye'nin SMDK üyelerinin topraklarını terk etmesini talep ettiğine ilişkin haberini yalanladı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun geçtiğimiz Çarşamba günü SMDK, Müzakere Komitesi ve Suriye Geçici Hükümeti'ni temsil eden üst düzey bir heyeti kabul ettiğini söyleyen Kedo, görüşmede, Türkiye'nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 2254 sayılı kararına bağlılığına ve muhalefetin Suriye krizine siyasi bir çözüm bulunmasına yaptığı katkılara olan desteğin ve takdirin dile getirildiğini belirtti. İranlı haber ajansının haberinde belirtilenleri ‘söylenti’ olarak nitelendiren Kedo, bu tür kötü niyetli iddialara alıştıklarını söyleyerek Türkiye'nin kendi topraklarında kucakladığı SMDK’ya verdiği desteğin sürdüğüne işaret etti.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Maslat, Jamous ve Geçici Hükümet Başkanı Abdurrahman Mustafa ile Ankara’daki Dışişleri Bakanlığı binasında gerçekleşen görüşmenin ardından yaptığı açıklamada Türkiye’nin, Suriye muhalefetinin 2254 sayılı BMGK kararı çerçevesinde siyasi sürece katkısını takdir ettiğini ve desteklediğini söyledi. Görüşme, Çavuşoğlu'nun Suriyeli mevkidaşı Faysal Mikdad ile geçtiğimiz yıl Belgrad'da yaptığı görüşmeyle ilgili açıklamalarının ve Suriye’de kalıcı barış ve istikrarın sağlanması için muhalefet ile rejim arasında uzlaşıya ihtiyaç olduğunu söylemesinin yol açtığı tartışmaların ardından gerçekleşti. Söz konusu tartışmaları, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ülkesinin rejimi yıkma gibi bir niyeti olmadığını ve rejim ile iletişimi ileriye taşımak gerektiğini vurguladığı açıklamaları izledi.
İran Devrim Muhafızları Ordusu’na (DMO) yakın Tesnim Haber Ajansı, Pazar akşamı isimsiz kaynaklardan alıntı yaptığı haberinde, SMDK Başkanı Salim el-Muslat ile bir Türk yetkili arasında gerçekleşen görüşme sırasında, Türk yetkilinin Muslat’a Ankara'nın Şam ile ilişkileri yeniden kurmaya kararlı olduğunu söylediğini, ancak Suriye muhalefetinin buna itiraz ettiğini öne sürdü. Tesnim, Suriye muhalefetinin ‘Türkiye topraklarındaki tüm siyasi ve medya faaliyetlerini durdurduğunu ve alternatif bir ülke arayışında olduğunu’ iddia etti. Tesnim’in haberine göre isimsiz kaynaklar, söz konusu görüşme sırasında Suriye muhalefetinin Ankara’nın Türkiye topraklarından ayrılmaları talebini kabul ettiğini söylediler. Muslat, Suudi Arabistan'a göç etmeyi önerdi, ancak geçici hükümetin başkanı Abdurrahman Mustafa, orada da faaliyetlerinin sınırlı olacağı gerekçesiyle Ürdün'ü önerdi.
Çavuşoğlu daha önce Tesnim’in, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed arasında önümüzdeki Eylül ayında Semerkant'ta yapılması planlanan Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) zirvesinin oturum aralarında Rusya'nın arabuluculuğunda görüşebileceklerine dair haberini yalanlamış, Rusya'nın Esed'i zirveye davet etmediğini vurgulamıştı.
Öte yandan Halep’in kuzeyinde yer alan Marea kırsalındaki Sandef köyünde bulunan Türk askeri üssü, Halep'in kuzey kırsalında Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ve Suriye rejimi güçleri tarafından kontrol edilen bölgelerden fırlatılan 10'dan fazla top mermisi ve füze ile hedef alındı. Pazar akşamı, Halep'in kuzeybatısındaki Afrin kırsalında yer alan Kefer Cenne köyünde bulunan Türk askeri üssü yine aynı bölgelerden fırlatılan üç roket güdümlü el bombası ise hedef alınmıştı.
SOHR’un aktardığına göre Türk Silahlı Kuvvetleri ilk saldırıya 25'ten fazla roket ve top mermisi ile Şeyh İsa köyünü bombalayarak karşılık verdi. Halep'in kuzey kırsalında yer alan Kelcibrin köyündeki askeri üssü kullanan TSK personeli, Kelcibrin köyü yakınlarına çok sayıda roket düşmesinin ardından, Tel Rıfat şehri çevresini ve SDG ile rejim güçlerinin kontrolü altındaki bölgelerin sınırları içinde kalan Hasacık ve el-Vahşiyye köylerini de obüslerle bombaladı.
Diğer taraftan Türkiye'nin Esed rejimiyle yakınlaşmaya ilişkin açıklamalarının ardından Türkiye’nin bölgedeki askeri varlığına karşı bölge sakinleri tarafından protestoların düzenlenmesinin üzerinden bir hafta geçtikten sonra Rus askeri polisi ve TSK, Ayn el-Arab'da (Kobani) ortak devriyelere yeniden başladı.



‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
TT

‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)

Son iki gündür Gazze Şeridi'ne ilişkin dosyada ‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’ gibi yeni isimler öne çıkmaya başladı. Bu gelişme, ABD’nin arabuluculuğu ile Arap ve uluslararası desteğe rağmen İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişin sekteye uğradığı bir dönemde yaşanıyor.

İsrail basınındaki haberlere göre hükümet, ABD’nin kararına boyun eğerek orduya Refah’ın doğusunda ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik saha çalışmalarına başlaması için izin verdi. İlk hazırlıklar kapsamında ağır iş makinelerinin bölgeye sokularak molozların temizlenmesi ve arazinin düzenlenmesi planlanıyor.

İsrail’in geciktirme girişimleri

İsrail medyasında yer alan bilgilere göre Tel Aviv yönetimi, bu çalışmaların henüz geçiş yapılmamış olan anlaşmanın ikinci aşamasına dahil olduğu gerekçesiyle haftalarca süren bir geciktirme çabasına girişti. Ancak Washington’un artan baskıları sonucunda İsrail, planın bir sonraki etabına yönelik hazırlıkları başlatmak zorunda kaldı.

Bu çalışmalar; işgal altındaki topraklarda Refah’ın doğusunda bir insani bölge ve yeni bir kent inşasını içeriyor. Washington yönetimi, söz konusu adımla Filistinlilere ‘umut şehri’ modelini sunmayı ve ‘Hamas’ın kontrolündeki eski, yıkılmış ve karanlık Gazze’nin’ karşısına ‘yeni, modern ve gelişen bir Gazze’ örneği koymayı hedefliyor.

İsrail, planın ikinci aşamasında atılacak bu tür adımların Refah Sınır Kapısı’nın açılmasına yol açacağı, ayrıca Gazze Şeridi’nin başka bölgelerinden çekilmeyi ve yerlerine uluslararası güçlerin konuşlanmasını gerektireceği gerekçesiyle itiraz etti. Söz konusu ülkeler, İsrail’in taleplerini karşılamanın zorluğu ve bölgedeki işgal koşulları nedeniyle kuvvet göndermeyi reddetti.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kanal 12 televizyonundan aktardığına göre, İsrail’in bu tutumu üzerine Washington yönetimi Tel Aviv’i süreci oyalamakla suçladı ve çok uluslu güce katılmaktan çekilen ülkelerin sorumluluğunu İsrail’e yükledi. Bu baskının ardından İsrail geri adım atarak yeni kentin inşasına başlanmasını kabul etti.

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, İsrail’in ‘gelecek hafta bölgede geniş çaplı moloz temizliği başlatmak üzere ağır iş makinelerini Refah’a sokmaya hazırlandığını’ ve bunun ‘Hamas unsurlarından arındırılmış yeni insani bölgenin oluşturulması’ amacıyla yapıldığını bildirdi.

Silahlı milislerden destek

Habere göre İsrail ordusu, ‘İsrail’le koordineli çalışan silahlı milislere’ atılacak adımlar konusunda bilgi verdi. ABD planına göre bir sonraki aşama, ‘İsrail’in kısmen kontrol ettiği bölgelerde yabancı bir askeri gücün faaliyete geçmesini’ öngörüyor.

i24NEWS ise İsrail ordusunun Refah’ın doğusunda Filistinliler için ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik geliştirme çalışmalarına fiilen başladığını bildirdi. Kanal, bölgede gelecek hafta kapsamı genişletilecek hazırlıkların sürdüğünü, bunların ‘moloz ve patlayıcı kalıntılarının temizlenmesini’ içerdiğini aktardı.

sdfrt
Gazze Şeridi'nin Refah kentindeki İsrail askerleri (Arşiv – Reuters)

Maariv gazetesinin haberine göre, Refah’ta faaliyet gösteren Yaser Ebu Şebab milisleri, söz konusu yeni kentin bulunduğu bölgede İsrail güçlerinin temsilcileriyle ve ayrıca İsrail’in güneyindeki Kiryat Gat’ta bulunan ABD komuta merkezi adına bölgede bulunan sivil temsilcilerle birlikte görülmeye başladı.

Kabinede itirazlar

Siyasi kaynaklar, İsrail’in bu adımına kabinenin büyük bölümündeki bakanların karşı çıktığını, hatta tepkinin öfkeye dönüştüğünü aktardı. Bakanların, İsrail’in ‘sarı hat üzerinde inşaat yaparak Gazze çevresindeki yerleşimleri tehlikeye atmaması gerektiğini’ savunduğu belirtildi. Bazı sağ görüşlü medya organları haberi ‘utanç’ başlığıyla duyurdu.

Başbakan Netanyahu ise kararını savunarak hazırlık çalışmalarının ‘tünellere büyük miktarda beton dökme ve geniş bölgeleri izole etme’ işlemlerini içerdiğini söyledi. Netanyahu, söz konusu adımların ‘Hamas’ın askeri altyapısını yok etme yönündeki İsrail çıkarlarına hizmet ettiğini’ ifade etti.

gthy
Başbakan Binyamin Netanyahu, Ocak 2025'te İsrail kabine toplantısına başkanlık ediyor. (DPA)

Netanyahu, uluslararası güce katılmaktan vazgeçen Arap ve İslam ülkelerinin tutumunun Katar ve Türkiye’nin çıkarlarına hizmet ettiğini savundu. Bu nedenle İsrail’in ABD yönetiminin taleplerine yanıt vermesi ve Washington’la çatışmaya girmemesi gerektiğini kaydetti.

Filistin Yönetimi ve Hamas’ın itirazları

Filistin Yönetimi, İsrail’in ‘Gazze’yi yeniden inşa’ başlığı altında yürüttüğü çalışmalara karşı çıkıyor. Yönetim, farklı düzeylerde yaptığı açıklamalarda bu dosyadaki rolünü korumakta kararlı olduğunu ve Arap planına desteğini sürdürdüğünü vurguluyor.

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa, perşembe günü bir İtalyan heyetini kabul ederken yaptığı açıklamada, “Gazze Şeridi için bir yeniden imar ve toparlanma planımız var. Bu planın bir icra programı bulunuyor ve Arap ile İslam ülkeleri tarafından benimsendi. Uluslararası toplum da New York Bildirgesi aracılığıyla destek veriyor. Kardeş Mısır’la birlikte Kahire’de bir yeniden imar ve toparlanma konferansı düzenlemek için çalışıyoruz” dedi.

Hamas, söz konusu projeyi ‘İsrail’in ateşkes anlaşmasını açık biçimde ihlal etmesini gerekçelendirmeye yönelik yeni bir aldatmaca’ olarak nitelendirdi. Hareket, yayımladığı açıklamada, “İsrail’in anlaşmayı çiğnediğini ve günlük ihlallerle daha ilk aşamayı ortadan kaldırdığını” belirtti.

Geçtiğimiz salı günü konuya ilişkin bilgi veren Mısırlı bir kaynak, Gazze’nin erken toparlanması ve yeniden inşasına yönelik Kahire Konferansı’nın kasım ayı sonunda yapılmasının planlandığını ancak toplantının erteleneceğini söyledi. Kaynak, “Konferans ay sonunda düzenlenmeyecek; biraz gecikmesi muhtemel. Özellikle şu anda paralel bir çaba yürütülüyor. Görünen o ki ABD, Refah’la ilgili kendi özel girişimini planlıyor” değerlendirmesinde bulundu. Bu açıklama, İsrail’in kontrolündeki bölgelerde oluşturulması öngörülen ‘yeşil bölgeye’ işaret olarak yorumlandı.

Gazze İnsan Hakları Merkezi, ateşkesin başlamasından bu yana geçen 47 günde İsrail tarafından işlenen ihlallerde 350 Filistinlinin öldürüldüğünü açıkladı. Ölenler arasında 130 çocuk ve 54 kadın bulunuyor.

Merkez, aynı dönemde günlük ortalama 11’i aşan 535 ihlal kaydettiğini bildirerek ateşkesin yürürlüğe girdiği ilk andan itibaren ihlallerin sürdüğünü vurguladı.

Açıklamada, İsrail’in insani yardım girişlerini kısıtladığı, günde yalnızca 211 kamyonun geçişine izin verdiği, oysa 600 kamyona izin verildiği yönünde iddialarda bulunduğu aktarıldı. Ayrıca İsrail’in üzerinde mutabık kalınan çekilme haritasına uymadığı ve sivil bölgelere yönelik ateş kontrolünü sürdürerek zaman zaman bölgeye girdiği belirtildi.


İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
TT

İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)

Suriye kaynakları, İsrail devriyesinin bölgeye girmesi sonrası çatışma çıktığını; hava saldırılarının ardından yoğun sivil göç yaşandığını bildirdi.

Suriye medyası, Şam’ın güneyindeki Beyt Cin kasabasına düzenlenen İsrail baskının  ve hava saldırısının ayrıntılarını açıkladı. Suriye kaynakları, saldırılarda en az 9 kişinin öldüğünü aktardı.

Suriye’nin “El-İhbariyye” kanalı, kasabanın İsrail savaş uçaklarının yoğun bombardımanına hedef olduğunu, çok sayıda ölü ve yaralı bulunduğunu bildirdi.

Açıklamalara göre olay, İsrail’e ait bir askeri devriyenin bölgeye kara yoluyla girmesi, sakinlerle çatışma yaşanması ve devriyenin geri çekilmesi sonrası hava saldırılarının başlamasıyla tırmandı. Bölge üzerinde İsrail uçaklarının yoğun şekilde uçtuğu belirtildi.

Saldırıların ardından Beyt Cin’de büyük bir sivil göç hareketi yaşandı; çok sayıda kişi çevre kasabalara yöneldi.


Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
TT

Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)

aIrak'ın kuzeyindeki Süleymaniye'de bir doğalgaz sahasının insansız hava aracıyla (İHA) bombalanması öfkeli tepkilere yol açtı ve ABD'nin silahlı gruplara uyarıda bulunması ve hükümetin faillerin yakalanması için harekete geçmesiyle sonuçlandı.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne göre çarşamba akşamı Dana Gas tarafından işletilen Khor Mor gaz sahasını hedef alan bir İHA saldırısı, elektrik santrallerine gaz arzının tamamen kesilmesine neden oldu. ABD'nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya, saldırıyı "düşmanca dış amaçlarla hareket eden yasadışı grupları" gerçekleştirmekle suçladı.

Savaya, Bağdat'ı "bu saldırının sorumlularını tespit etmeye ve adalete teslim etmeye" çağırdı ve "tam egemen bir Irak'ta bu tür silahlı gruplara yer olmadığını" vurguladı.

Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur ​​Barzani ise Washington'a "sivil altyapıyı korumak için gerekli savunma ekipmanını sağlama" çağrısında bulundu. Barzani, "Bu tür saldırıların faillerinin geçmişte olduğu gibi cezadan kaçmaması gerektiğini" vurguladı.

Saldırıyı henüz üstlenen olmadı ancak Irak yetkilileri dün saldırıyı araştırmak üzere bir komite kurulduğunu duyurdu ve askeri bir sözcü de saldırıda yer alanların "cezalandırılacağına" söz verdi.