Putin ve Avrupalı ​​liderler Gorbaçov’un yasını tutuyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in eski Sovyet Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov ile arşivden bir fotoğraf (AP)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in eski Sovyet Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov ile arşivden bir fotoğraf (AP)
TT

Putin ve Avrupalı ​​liderler Gorbaçov’un yasını tutuyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in eski Sovyet Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov ile arşivden bir fotoğraf (AP)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in eski Sovyet Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov ile arşivden bir fotoğraf (AP)

Kremlin bugün (Çarşamba) şafak vakti, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Sovyetler Birliği’nin son lideri olan Mihail Gorbaçov’un salı günü 91 yaşında vefat etmesinin ardından ‘en derin taziyelerini’ ilettiğini duyurdu.
Rus haber ajansı TASS’ın haberine göre, Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, “Vladimir Putin, Mihail Gorbaçov’un ölümüne yönelik en derin taziyelerini dile getiriyor. Putin bu sabah ailesine ve sevdiklerine bir taziye mesajı gönderecek” açıklamasında bulundu.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ise Gorbaçov’un ölümü sebebiyle ‘derin üzüntüsünü’ dile getirdi. Gorbaçov’un tarihin akışını değiştiren eşsiz bir devlet adamı olduğunu ve ölümüyle dünyanın büyük bir dünya liderini kaybettiğini belirterek, kedisinin çoğulculuğa bağlı olduğunu ve yorulmaksızın barışı savunduğunu da vurguladı.
Avrupa’da ise, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Gorbaçov’un ‘özgür bir Avrupa yolunu açan güvenilir bir lider’ olduğunu belirterek, ölümü nedeniyle taziyelerini iletti.
Ursula von der Leyen, Twitter hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, Gorbaçov hakkında “Soğuk Savaş’ın sona ermesinde ve Demir Perde’nin yıkılmasında önemli bir rol oynadı. Özgür bir Avrupa’nın yolunu açtı. Bu, asla unutmayacağımız bir miras. Huzur içinde yat Mihail Gorbaçov” ifadelerine yer verdi.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Twitter’dan yaptığı paylaşımda, Gorbaçov’un ‘Soğuk Savaşı sona erdirmek için gösterdiği cesaret ve dürüstlüğe’ dikkat çekerek, ölümünden duyduğu üzüntüyü dile getirdi.
Johnson “Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Ukrayna’ya karşı saldırganlığını sürdürürken, Gorbaçov’un Sovyet toplumunun açıklığına bağlılığı hepimiz için bir örnek olmaya devam ediyor” ifadelerine yer verdi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise Twitter’daki paylaşımında, “Seçimleri Ruslar’ın özgürlüğe giden yolunu açan bir barış adamı. Avrupa’da barışa olan bağlılığı ortak tarihimizi değiştirdi” ifadelerini kullandı.
Sovyetler Birliği’nin son lideri Mihail Gorbaçov, 91 yaşında hayatını kaybetti. Rusya Devlet Başkanlığı’na bağlı Merkez Klinik Hastanesi yaptığı açıklamada, “Bu akşam (Salı), ciddi bir hastalığa karşı uzun süren mücadelesinin ardından Mihail Sergeyeviç Gorbaçov hayatını kaybetti” ifadelerine yer verdi.
1985 yılında iktidara gelen Gorbaçov, ciddi krizler yaşayan Sovyetler Birliği’ni modernleştirmeye yönelik bir dizi siyasi ve ekonomik reform başlattı.
Gorbaçov, Batı ile yakınlaşma savunucusuydu ve 1990’da Nobel Barış Ödülü’nü kazandı.
Gorbaçov, 1990 ve 1991 yılları arasında Sovyetler Birliği Başkanlığı görevini üstlendi. 25 Aralık 1991’de, Sovyetler Birliği’nin çöküşüne yol açan bir adım ile istifaya zorlandı.
Gorbaçov, Soğuk Savaş döneminden hayatta kalan son liderdi.
Son 20 yılının çoğunu Rusya’nın siyasi yaşamından uzakta geçirdi. Rusya’nın 2014’te Kırım’ı ilhak etmesi ve Şubat 2022’de Ukrayna’ya yönelik işgal denemesini başlamasından bu yana Washington ve Moskova arasındaki gerilimin Soğuk Savaş seviyelerine yükselmesinin ardından, zaman zaman Kremlin ve Beyaz Saray’a ilişkileri düzeltme çağırılarında bulundu.
Gorbaçov, hayatının son yıllarını, sağlığı büyük ölçüde kötüleştiği ve Kovid-19 pandemisi döneminde önlem olarak kendisini izole ettiği için hastane ile ev arasında geçirdi.
Gorbaçov, Batı’da o kadar çok saygı gördü ki, sevgiyle ‘Gorbi’ olarak adlandırıldı.



UAEA Genel Direktörü Grossi: İran birkaç ay içinde yeniden uranyum zenginleştirebilir

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Genel Direktörü Rafael Grossi bir basın toplantısı sırasında (EPA)
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Genel Direktörü Rafael Grossi bir basın toplantısı sırasında (EPA)
TT

UAEA Genel Direktörü Grossi: İran birkaç ay içinde yeniden uranyum zenginleştirebilir

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Genel Direktörü Rafael Grossi bir basın toplantısı sırasında (EPA)
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Genel Direktörü Rafael Grossi bir basın toplantısı sırasında (EPA)

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Genel Direktörü Rafael Grossi, İran'ın ABD ve İsrail’in saldırıları nedeniyle nükleer tesislerinde meydana gelen hasara rağmen ‘birkaç ay içinde’ zenginleştirilmiş uranyum üretimine başlayabileceğini açıkladı.

İsrail, 13 Haziran'da İran'ın nükleer silah geliştirmesini engellemek amacıyla İran'ın askeri ve nükleer tesislerine bir dizi saldırı düzenledi. İran ise nükleer silah geliştirdiği iddiasını defalarca kez yalanladı.

Ardından ABD, İsrail'in saldırılarına katılarak İran'ın nükleer programını yürüttüğü üç önemli nükleer tesisi hedef aldı.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi perşembe günü, İsrail ile 12 gün süren savaşın ardından ülkesinin nükleer tesislerinde meydana gelen hasarın ‘büyük’ olduğunu açıkladı. ABD Başkanı Donald Trump ise İran'ın nükleer programının ‘onlarca yıl’ geriye gittiğini vurguladı.

Ancak UAEA Genel Direktörü Grossi, CBS News'ün ‘Face the Nation’ programına verdiği röportajda bazı santrifüjlerin çalışmaya devam ettiğini söyledi.

Grossi, dün yayınlanan röportajda, “Bildiğiniz üzere birkaç ay içinde birkaç santrifüj grubunu ya da daha azını çalıştırarak zenginleştirilmiş uranyum üretebilirler” dedi.

Yanıt bekleyen başlıca soru ise İran'ın saldırılardan önce 408,6 kilogram olarak tahmin edilen yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum stokunun bir kısmını veya tamamını başka bir yere nakletmeyi başarıp başaramadığı sorusu.

İran söz konusu uranyumu yüzde 60 oranında zenginleştirdi, yani sivil kullanım için belirlenen seviyelerin üzerinde. Ancak nükleer silah yapımı için gereken seviyenin de altında. Eğer bu maddeler daha fazla zenginleştirilirse, teorik olarak dokuzdan fazla nükleer bomba üretmeye yetebilir.

Röportajda “Bu maddelerin nerede olabileceğini bilmiyoruz” diyen Grossi, “Bazı santrifüjler saldırıda hasar görmüş olabilir, ancak bazıları da taşınmış olabilir. Bir noktada bu konunun açıklığa kavuşturulması gerekiyor” ifadelerini kullandı.

Öte yandan İran Şura Meclisi, UAEA ile iş birliğini askıya alan kararı oyladı ve Tahran, Grossi'nin hasar gören tesisleri, özellikle de Fordo Nükleer Tesisi’ni ziyaret etme talebini reddetti.

Grossi, “Orada ne olduğunu doğrulayabileceğimiz ve teyit edebileceğimiz bir konumda olmalıyız” dedi.

Diğer taraftan ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio dün, Washington'ın UAEA’nın İran'da yürüttüğü önemli doğrulama ve denetim çabalarını desteklediğini vurguladı. Rubio Grossi ve UAEA’ya ‘özverili çalışmaları ve profesyonellikleri’ nedeniyle övgüde bulundu.