Tayvan: Çin'e ait 24 savaş uçağı ve 11 gemi Ada çevresinde görüldü

Çin'in Tayvan çevresindeki askeri tatbikatları izleyen bir Halk Kurtuluş Ordusu askerinin fotoğrafı (AP)
Çin'in Tayvan çevresindeki askeri tatbikatları izleyen bir Halk Kurtuluş Ordusu askerinin fotoğrafı (AP)
TT

Tayvan: Çin'e ait 24 savaş uçağı ve 11 gemi Ada çevresinde görüldü

Çin'in Tayvan çevresindeki askeri tatbikatları izleyen bir Halk Kurtuluş Ordusu askerinin fotoğrafı (AP)
Çin'in Tayvan çevresindeki askeri tatbikatları izleyen bir Halk Kurtuluş Ordusu askerinin fotoğrafı (AP)

Tayvan Savunma Bakanlığı, gün içinde Çin'e ait 24 savaş uçağı ve 11 savaş gemisinin, Ada çevresinde görüldüğünü bildirdi.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, Çin'e ait 24 savaş uçağı ve 11 geminin Ada çevresinde görüldüğü, uçaklardan 8'inin Tayvan Boğazı'nda tarafların etki alanlarını sınırladığı varsayılan hava ve deniz hattının doğusuna ve Tayvan'ın "Hava Savunma Tanımlama Bölgesi" (ADIZ) ilan ettiği yerin güneybatı bölümüne uçtuğu belirtildi.
Açıklamada, Çin'e ait hava ve deniz araçlarının, elektronik takip araçları, devriye uçakları, gemiler ve yer füze sistemleriyle izlendiği aktarıldı.
Öte yandan Tayvan lideri Tsai Ing-wen, Penghu Adası'ndaki askeri birliklere yaptığı ziyarette, "hava sahasına yönelik ihlallere karşı güçlü tedbirlerin alınması" talimatını verdiğini bildirdi.
Tsai'nin açıklaması, Çin ana karasından kontrol edilen sivil drone'ların, Kinmen (Quemoy) gibi Tayvan açığındaki adalardaki askeri bölgeler ve nöbet mevzileri üzerinde uçarken çektiği görüntülerin internette yayılmasının ardından geldi.
Önceki gün, Çin ana karasının 10 kilometre açığındaki Ada'da Tayvan askerlerinin nöbet tuttuğu mevziye yaklaşan drone'un görüntüleri Çin'de sosyal medyada yayılmıştı.
Kinmen Savunma Komutanlığı'ndan yapılan açıklamada, drone'un fişeklerle uyarılarak uzaklaştırıldığı belirtilmiş, "ateş ederek düşürme gibi gerilimi tırmandıracak daha agresif tedbirlerden kaçınıldığı" vurgulanmıştı.
Daha önce de aynı bölgedeki nöbet kulübesinin üzerinde uçan Çin drone'una Tayvan askerlerinin taş attığı görüntüler internette yayılmıştı.

Pelosi'nin ziyareti ve tırmanan askeri gerilim
Çin'in, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin ay başındaki ziyaretinin ardından Tayvan Boğazı'nı ayıran itibari "orta çizgi"yi geçtiği uçuşları ve gemi devriyelerini düzenli hale getirdiği gözleniyor.
Pelosi, Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Ada'yı 25 yıl aradan sonra ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı olmuştu. Ziyaret, Ada'yı topraklarının parçası olarak gören Çin'in tepkisini çekmişti.
Çin ordusu, ziyaretin ardından Ada çevresinde askeri tatbikatlar başlatmıştı. 7 gün süren tatbikatlar, Ada'nın çevresinde fiili abluka oluşturmuştu. Gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı tatbikatlar sırasında Çin ana karasından ateşlenen güdümlü füzeler, Tayvan yakınlarındaki sulara düşmüştü.
Ordu sözcüsü, 10 Ağustos'ta tatbikatların tamamlandığını duyurmuş ancak Tayvan Boğazı'ndaki askeri devriye faaliyetinin devam edeceğini bildirmişti.
Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi'nin ardından, Demokrat Partili Massachusetts Senatörü Ed Markey başkanlığında 5 kişilik bir heyet, Indiana eyaleti Valisi Eric J. Holcomb ve Cumhuriyetçi Partili Tennessee Senatörü Marsha Blackburn de bu ay içinde Tayvan'ı ziyaret etmişti.
Pekin, "tek Çin ilkesini" vurgulayarak Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilişkilerini kesmesini şart koşuyor.



Çin, kamu çalışanlarının pasaportlarını neden topluyor?

Pekin'in yurtdışına gitmek isteyen kamu görevlilerinin yabancılarla temas etmesinden korktuğu iddia ediliyor (AFP)
Pekin'in yurtdışına gitmek isteyen kamu görevlilerinin yabancılarla temas etmesinden korktuğu iddia ediliyor (AFP)
TT

Çin, kamu çalışanlarının pasaportlarını neden topluyor?

Pekin'in yurtdışına gitmek isteyen kamu görevlilerinin yabancılarla temas etmesinden korktuğu iddia ediliyor (AFP)
Pekin'in yurtdışına gitmek isteyen kamu görevlilerinin yabancılarla temas etmesinden korktuğu iddia ediliyor (AFP)

Ülkedeki "ideolojik sadakat" ve "siyasi disiplini" artırmayı amaçlayan Pekin; aralarında ilkokul öğretmenleri, hemşireler ve alt kademedeki pozisyonlarda görev yapanların da bulunduğu kamu çalışanlarının yurtdışı seyahatlerini zorlaştırıyor. 

New York Times'ın (NYT) haberine göre çok sayıda kişiden pasaportlarını iade etmeleri istendi.

Kişisel nedenlerle de olsa Çin topraklarının dışına çıkmaya niyetlenenlerin birden fazla makamdan onay alması gerekiyor. 

Bazı emekliler, pasaportlarını geri almak için iki yıl beklemek zorunda kalıyor. 

Yaşadıkları kentten ayrılmak isteyenlerin sosyal medya hesaplarını yetkililere göstermesi de beklenebiliyor. 

Çin'in güneyindeki bir ilkokulda edebiyat dersleri veren Tina Liu, işe girerken "Okulun izni olmadan yurtdışına seyahat etmek kovulma nedenidir" maddesinin de olduğu bir sözleşmeyi imzaladığını aktarıyor. 

Sonrasında çalışanların olduğu bir grup sohbetine şu mesaj gelmiş:

Üst makamların düzenlemelerine göre öğretmenler disiplin konusundaki farkındalıklarını güçlendirmeli. Şu anda herhangi bir yurtdışı tatiline izin vermeyeceğiz.

Pasaportlarını teslim etmesi istenenler, bir hafta içinde bu talebe yanıt vermezse 5 yıla varan sürelerde seyahat yasağı alabiliyor.

Pekin bu politikaları ulusal güvenlik, yolsuzlukla mücadele ve masrafları kısma gibi gerekçelerle uyguladığını savunsa da hassas bilgiye sahip olmayan bireylerin de artan biçimde bu durumdan etkilendiği bildiriliyor. 

Bazı yerel yönetimlerin en fazla üç kişinin birlikte dışarıda yemek yemesine izin verdiği öne sürülüyor. 

7 kamu çalışanıyla konuşan NYT, dış istihbarat örgütlerine dair korkuların Çin'de paranoyaya dönüştüğünü savunurken, bu durumun Pekin'in dış yatırım ve yabancı turist çekme arzusuyla bağdaşmadığını belirtiyor. 

Çin dışındaki üniversitelerden mezun olanların kamuda iyi kariyerler yapmalarını sağlayabilecek işlere alınmadığı da Amerikan gazetesinin haberinde iddia ediliyor. 

Hong Kong Şehir Üniversitesi'nden Dongshu Liu, Pekin'in orta kademe yöneticilere baskı yaparken net kanunlar sunmadığını, bu durumun da riskli olabilecek her şeyin yasaklanmasıyla sonuçlandığını söylüyor:

ABD-Çin ilişkileri ve rekabet yüzünden Çin toplumunun yabancı ülkelere karşı daha hassas olduğunu söylemek mümkün. Dış ülkelere dair her şeyi riskli görüyorlar.

ABD merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü şubatta yaptığı açıklamada Pekin'in Çin yurttaşlarının seyahat hakkına keyfi kısıtlamalar getirdiğini bildirmişti. Tibetliler ve Uygurların yoğun olduğu yerlerdeki uygulamaların ülkenin başka yerlerine yayıldığı da vurgulanmıştı.

Independent Türkçe, New York Times, İnsan Hakları İzleme Örgütü