İngiltere'nin yeni 'Demir Leydi'si Liz Truss, ülkenin 3. kadın başbakanı oldu

Boris Johnson'ın istifasının ardından Muhafazakar Parti liderlik yarışını kazanan ve aynı zamanda ülkenin yeni Başbakanı olan Liz Truss'ı, gelecek günlerde yüksek enflasyon, artan enerji maliyetleri ve grevlere çözüm arayışında zor günler bekliyor.

İngiltere'nin yeni Başbakanı Liz Truss oldu (DPA)
İngiltere'nin yeni Başbakanı Liz Truss oldu (DPA)
TT

İngiltere'nin yeni 'Demir Leydi'si Liz Truss, ülkenin 3. kadın başbakanı oldu

İngiltere'nin yeni Başbakanı Liz Truss oldu (DPA)
İngiltere'nin yeni Başbakanı Liz Truss oldu (DPA)

Ülkede 7 Temmuz'da parti liderliğinden istifa eden Johnson'ın yerini almak için mücadele veren Dışişleri Bakanı Liz Truss ve eski Maliye Bakanı Rishi Sunak arasındaki seçim yarışını, parti üyelerinin oylarının çoğunluğunu alan Truss kazandı.
Başbakanlık Konutu 10 Numara'nın da yeni sakini seçilen evli ve 2 çocuk annesi Truss, Margaret Thatcher ve Theresa May'den sonra "İngiltere'nin 3. kadın başbakanı" oldu.
Yarın İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth'ten hükümeti kurma görevini alacak olan yeni Başbakan Truss'ın önünde çözüm bekleyen öncelikli konular arasında yüksek enflasyon, hayat pahalılığı, artan enerji faturaları ve toplu grevler geliyor.

Truss: Vergileri azaltacak ve ekonomimizi büyütecek cesur bir plan sunacağım
Liz Truss, oylama sonuçlarının açıklanmasının ardından konuştu.
Truss, partisinin yeni lideri olarak seçilmekten onur duyduğunu dile getirerek, rakibi eski Maliye Bakanı Rishi Sunak'a da saygılarını sundu.
Konuşmasında, "dostum" olarak hitap ettiği Boris Johnson'a da teşekkür eden Truss, "Boris, Brexit'i yaptın, (ana muhalefetteki İşçi Partisinin eski lideri) Jeremy Corbyn'i ezdin, aşıyı çıkardın ve (Rusya Devlet Başkanı) Vladimir Putin'e karşı çıktın. Kiev'den Carlisle'a kadar takdir ediliyorsun." ifadelerini kullandı.
Truss, partisinin gelecek iki yıl içerisinde seçmenlere verdiği sözü yerine getireceği taahhüdünde bulunarak, "Parti lideriniz olarak, büyük ülkemizde oy verenlere söz verdiğimiz şeyi yerine getirme niyetindeyim." ifadesini kullandı.
Vaatlerine ilişkin ise "Vergileri azaltacak ve ekonomimizi büyütecek cesur bir plan sunacağım." diyen Truss, artan enerji faturaları konusunda, sadece faturalarla değil, aynı zamanda uzun vadeli enerji tedarik sorunlarıyla da ilgileneceğini söyledi.
İngiltere'de 7 Temmuz'da Boris Johnson'ın istifasının ardından iktidardaki Muhafazakar Parti üyelerinin yaptığı oylama sonucunda, Liz Truss 81 bin 326 oy alırken, rakibi Rishi Sunak 60 bin 399 oyda kaldı.
Böylelikle, parti içerisindeki liderlik yarışını kazanan Truss, aynı zamanda ülkenin yeni başbakanı olmaya hak kazandı.

Truss, yarın hükümeti kurma görevini alacak
Başbakan Boris Johnson, yarın tatilini İskoçya'daki Balmoral Malikanesi'nde geçiren Kraliçe 2. Elizabeth'e istifasını sunacak ve ardından Truss, Kraliçe'den yeni hükümeti kurma görevini alacak.
Yeni Başbakan Truss, Kraliçe ile görüşmesinin ardından başkent Londra'ya dönecek ve burada bir konuşma yapacak.
Liz Truss'ın yarın yeni kabineyi açıklaması öngörülüyor.
Boris Johnson, 7 Temmuz'da iktidardaki Muhafazakar Parti liderliğinden istifa ettiğini, başbakanlık görevini ise yeni lider seçilene kadar sürdüreceğini açıklamıştı.

İngiltere'nin yeni başbakanı Liz Truss kim?
Tam adı Mary Elizabeth Truss olan ve 1975'te Oxford'da dünyaya gelen İngiltere'nin yeni Başbakanı Liz Truss, Oxford Üniversitesinde, felsefe, politika ve ekonomi bölümünden mezun oldu.
Truss, buradaki eğitiminin ardından uluslararası bir petrol şirketinde yönetim muhasebecisi olarak çalıştı.
Babası matematik profesörü, annesi hemşire olan ve sol eğilimli bir ailede büyüyen Truss, ailesinin aksine siyasi hayatına sağ eğilimli Muhafazakar Partide başladı.
Eski İngiltere Başbakanı David Cameron'ın, Muhafazakar Partinin "A listesine" almasının ardından Truss, 2010'da South West Norfolk'tan milletvekili seçildi. Truss, 2012'de Eğitim Bakanı olarak Cameron hükümetinde kabineye girdi.
Sonraki yıllarda kurulan hükümetlerde çeşitli görevlere getirilen Truss, 15 Eylül 2021'den bu yana İngiltere Dışişleri Bakanlığı görevini yürütüyor.
Truss, Dışişleri Bakanlığı öncesi Uluslararası Ticaret Bakanı olarak imzaladığı anlaşmalarla adını duyurmayı başardı.
Uluslararası Ticaret Bakanlığını "Instagram Bakanlığına" çevirmekle suçlanan Truss, bu eleştirilere kulak asmayan bir görünüm sergiledi. Truss, Instagram hesabından, bazen çiftliklerde kuzu veya buzağı severken bazen kendisini uçak gemisinde ve tank üstünde gösteren bazen de dünya başkentlerine ziyaretler yapan güçlü kadın imajı veren fotoğraflar paylaştı.

"Demir Leydi" lakaplı Thatcher'a benzetiliyor
Truss, verdiği pozlar ve savunduğu politikalarla "Demir Leydi" lakaplı eski Başbakan Margaret Thatcher'a benzetiliyor.
Parlak kırmızı, elektrik mavisi veya hardal sarısı giyen ve fotoğraflarında İngiliz bayrağının görülmesine özellikle dikkat eden Truss'ın Demir Leydi'ye öykündüğü öne sürülüyor.
"İngiltere'de Dışişleri Bakanlığı koltuğuna oturan ikinci kadın" olan Truss, uzun süredir İran'da tutuklu bulunan iki İngiltere vatandaşının serbest bırakılmasını sağladı.
Rusya-Ukrayna Savaşı'nda Kiev yönetimine verdiği destek ve Moskova'ya yönelik yaptırımlarda oynadığı rollerle de dikkati çekti.

İngiltere'nin yeni Başbakanı Truss neler vadediyor?
Vergi sisteminin tamamen gözden geçirilmesini isteyen Truss, vergilerde indirime gidilmesinin yanı sıra artan enerji faturalarına çözüm vaadinde bulundu.
Liz Truss, 2023'te yüzde 19'dan yüzde 25'e çıkarılması planlanan kurumlar vergisine yapılacak artışı iptal etmeyi taahhüt etti.
Truss, yenilenebilir enerji üretiminin finanse edilmesini sağlamak için de hanelerin ödediği "yeşil vergi"leri geçici olarak durdurma sözü verdi.
İngiltere Ulusal Sağlık Sistemi'ndeki (NHS) yığılmaları azaltmak için ayrılan milyarlarca sterlini, sosyal bakıma yönlendirme vaadinde bulundu.
Gelecek yılın sonuna kadar Brexit sonrası İngiltere'de devam eden tüm kuralları gözden geçirme sözü verdi.
Truss, İngiltere'nin düzensiz göçmenleri Ruanda'ya gönderme planına olan bağlılığını ve bu plana diğer ülkeleri de dahil ederek genişletmek istiyor.
Öte yandan, yeni Başbakan Truss, İngiltere'nin dış politikasının Çin ve Rusya'ya yeni bir odaklanma içerecek şekilde güncellenmesini destekliyor.



Trump-Putin zirvesi: Anlaşma yok ama ilerleme kaydedildi

ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 15 Ağustos 2025 Cuma akşamı Alaska'da düzenlenen zirvenin ardından düzenledikleri basın toplantısında tokalaşırken (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 15 Ağustos 2025 Cuma akşamı Alaska'da düzenlenen zirvenin ardından düzenledikleri basın toplantısında tokalaşırken (AFP)
TT

Trump-Putin zirvesi: Anlaşma yok ama ilerleme kaydedildi

ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 15 Ağustos 2025 Cuma akşamı Alaska'da düzenlenen zirvenin ardından düzenledikleri basın toplantısında tokalaşırken (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 15 Ağustos 2025 Cuma akşamı Alaska'da düzenlenen zirvenin ardından düzenledikleri basın toplantısında tokalaşırken (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında cuma akşamı gerçekleşen ve büyük ilgi gören zirvede Ukrayna'daki savaşı sona erdirecek veya ateşkes ilan ettirecek herhangi bir anlaşmayla sonuçlanmasa da iki lider de zirveyi ‘verimli’ olarak nitelendirdi. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Trump’ın zirvenin ardından Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile uzun bir telefon görüşmesi yaptığı ve NATO liderleriyle görüştüğü belirtildi.

Alaska'da yaklaşık üç saat süren toplantının ardından basına kısa bir açıklama yapan iki lider, ayrıntılara girmeden belirli konularda ilerleme kaydettiklerini söylediler. İkili, soru almadı ve genellikle konuşkan olan Trump, gazetecilerin sorularını duymazdan geldi. ‘Barışa ulaşmak için çabalıyoruz’ yazan bir arka planın önünde duran Trump, “Bazı ilerlemeler kaydettik” dedi. ABD Başkanı, “Anlaşma sağlanana kadar anlaşma olmamıştır” diye ekledi.

Görüşmelerin, Trump'ın zirve öncesinde belirlediği hedef olan ve son 80 yılda Avrupa'nın en kanlı savaşında ateşkesin sağlanması yönünde somut adımlar atılmasını sağladığına dair herhangi bir işaret yoktu.

Ancak, Reuters'ın haberine göre 2022 yılında Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden bu yana Batılı liderler tarafından dışlanan Putin için, ABD Başkanı ile yüz yüze oturmak bile bir zafer sayılıyor.

frgt
ABD Başkanı Donald Trump, 15 Ağustos 2025 Cuma akşamı Alaska'daki zirvenin ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile konuşurken (AFP)

Trump, zirvenin ardından Fox News'ten Sean Hannity'ye, Putin ile ilerleme kaydettikten sonra Çin'in Rusya’dan petrol satın alması nedeniyle bu ülkeye gümrük vergisi uygulamayı erteleyeceğini söyledi.

Ancak, Rusya’dan büyük miktarda petrol satın alan bir diğer ülke olan Hindistan'dan bahsetmedi. ABD, Hindistan'ın ürünlerine toplamda yüzde 50 gümrük vergisi uyguladı ve bunun yüzde 25'i Rusya'dan petrol satın aldığı için uygulanan bir ceza.

Trump, bugün yaşananlar nedeniyle Çin'e uygulanan gümrük vergileri hakkında, “Şu an bu konuyu düşünmek zorunda olmadığımı düşünüyorum” dedi. Trump, “İki veya üç hafta sonra bu konuyu düşünmek zorunda kalabilirim, ancak şu anda bu konuyu düşünmemize gerek yok” diye ekledi.

Trump, Moskova’ya yaptırım uygulayacağı tehdidinde bulunmuştu ancak Putin'in bu ayın başlarında Trump'ın ateşkes için belirlediği son tarihi görmezden gelmesine rağmen şimdiye kadar bu tehdidini gerçeğe dönüştürmedi.

Şarku’l Avsat’ın Fox News’ten aktardığı röportajda Putin ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy arasında bir zirve düzenlenmesini de öneren Trump, kendisinin de bu görüşmeye katılabileceğini ilave etti. Zirveyi kimin düzenleyeceği veya tarihi hakkında ise daha fazla ayrıntı vermedi.

Putin, daha önce gazetecilere yaptığı açıklamada Zelenskiy ile görüşme konusunda herhangi bir açıklama yapmadı. Ukrayna ve Avrupalı müttefiklerinin ABD-Rusya müzakerelerinin sonuçlarını yapıcı bir şekilde kabul etmelerini ve ‘ortaya çıkan ilerlemeyi engellemeye’ çalışmamalarını beklediğini söyledi.

Moskova'nın uzun vadeli barışa ulaşmak için savaşın ‘temel nedenlerinin’ ortadan kaldırılması gerektiğini bir kez daha yineleyen Putin, bunlar ortadan kalmadan ateşkesi reddetmeye devam edeceğini ima etti.

Kiev, savaşın başlamasından bu yana Rusya Devlet Başkanı Putin ile bir ABD başkanının ilk buluşması olan zirveye ilişkin henüz herhangi bir yorumda bulunmadı.

“ABD Başkanı Donald Trump: “Anlaşmaya çok yaklaştığımızı düşünüyorum... Ukrayna bunu kabul etmeli. Belki hayır diyecekler.” Hannity, Zelenskiy'ye ne tavsiye edeceğini sorduğunda Trump, “Anlaşma sağlanmalı” dedi.

Hannity'ye verdiği röportajda Putin ile toprak takası ve Ukrayna'ya güvenlik garantisi verilmesi olasılığını görüştüğünü belirten Trump, “Bence bunlar müzakere ettiğimiz ve büyük ölçüde üzerinde anlaştığımız noktalar” dedi.

Trump, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Anlaşmaya çok yaklaştığımızı düşünüyorum... Ukrayna bunu kabul etmeli. Belki hayır diyecekler.”

Hannity, Zelenskiy'ye ne tavsiye edeceğini sorduğunda Trump, “Anlaşma sağlanmalı” dedi.

Trump, “Bakın, Rusya çok büyük bir güç, onlar ise öyle değil” diye ekledi. Analistler, savaşın her iki tarafta da binlerce sivil, çoğu Ukraynalı olmak üzere bir milyondan fazla kişinin ölümüne veya yaralanmasına neden olduğunu söylüyor.

Zelenskiy, Moskova'ya resmi olarak herhangi bir toprak teslim etmeyi reddederken ABD destekli bir güvenlik garantisi almaya çalışıyor. Öte yandan Trump, Zelenskiy ve NATO liderleriyle iletişime geçerek Alaska'daki zirveyle ilgili son gelişmeleri aktardı.

Trump, cumartesi günü Washington'a geri döndü.

dfrgt

Trump ve Putin görüşmelerini sürdürürken savaş tüm şiddetiyle devam etti ve Ukrayna'nın doğu bölgelerinin çoğunda hava saldırısını haber veren sirenler çaldı. Rusya'nın Rostov ve Bryansk bölgelerinin valileri, bölgelerinin bazı kısımlarının Ukrayna tarafından insansız hava araçlarıyla (İHA) saldırıya uğradığını bildirdi.

Rusya Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre Rusya Hava Savunma sistemleri gece boyunca Rusya'nın çeşitli bölgelerinde Ukrayna’ya ait 29 İHA imha edildi. İHA’lardan 10’u Rostov bölgesinde düşürüldü.

Ukrayna Hava Kuvvetleri, Sumi, Donetsk, Çernigiv ve Dnipropetrovsk bölgelerindeki cephe hatlarının gece boyunca saldırı altında kaldığını açıkladı. Açıklamada, hava savunma birimlerinin fırlatılan 85 İHA’dan 61’ini imha ettiği de belirtildi.

Yakından takip edilen zirvenin hayal kırıklığı yaratan sonu, zirvenin başlangıcındaki ihtişam ve törenlerle çelişkili bir şekilde geldi. Putin Alaska'daki hava üssüne ulaştığında Trump onu kırmızı halıda sıcak bir şekilde karşıladı. Karşılama sırasında Amerikan askeri uçakları bölgede uçuş gerçekleştirdi.

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Putin hakkında Ukrayna'dan yüzlerce çocuğu sürgün etmek suretiyle savaş suçu işlediği gerekçesiyle arama kararı çıkardı. Rusya bu suçlamaları reddederken Kremlin, UCM’nin arama kararının geçersiz olduğunu belirterek reddetti. Rusya ve ABD, UCM üyesi ülkeler arasında yer almıyor.

“Trump, Putin'e “Size çok teşekkür ederim, çok yakında tekrar görüşeceğiz ve belki de çok yakında tekrar görüşürüz” dedi. Putin ise İngilizce olarak gülümseyerek “Bir dahaki sefere Moskova'da” diye cevap verdi.

Alaska zirvesine davet edilmeyen Zelenskiy ve Avrupalı müttefikleri, Trump'ın savaşı dondurarak ve Rusya'nın Ukrayna topraklarının beşte birini kontrol ettiğini -gayri resmi de olsa- kabul ederek Ukrayna'yı terk etmesinden çekiniyorlar.

Trump, cuma günü görüşmeler öncesinde bu endişeleri yatıştırmaya çalışarak, olası toprak tavizleri konusunda kararı Ukrayna'ya bırakacağını söyledi.

Trump, zirvenin başarılı olmasını sağlayacak sonuçlar sorulduğunda, gazetecilere verdiği yanıtta, “Hızlı bir şekilde ateşkes görmek istiyorum. Bugün olup olmayacağını bilmiyorum ama bugün olmazsa mutlu olmayacağım. Herkes 'bugün olamayacağını' söyledi. Ama şunu söylüyorum: Öldürmelerin durmasını istiyorum” ifadelerini kullandı.

tghyu78ı
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 15 Ağustos 2025 cuma akşamı Alaska'da düzenlenen zirvenin ardından ortak basın toplantısı düzenlediler (AFP)

Zirveye ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Trump'ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff, Putin'in Danışmanı Yuri Ushakov ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da katıldı.

Trump, başkanlık kampanyası sırasında Ukrayna savaşını 24 saat içinde sona erdireceğini söylemişti, ancak perşembe günü yaptığı açıklamada, bu görevin tahmin ettiğinden daha zor olduğunu kabul etti.

Trump perşembe günü yaptığı açıklamada cuma günü zirvenin iyi geçmesi halinde, Zelenskiy'nin de katılacağı ve Putin ile görüşmesinden daha önemli olacak üçlü bir zirvenin hızla düzenleneceğini söyledi.

Cuma günü yaptığı açıklamaların sonunda Trump, Putin'e “Size çok teşekkür ederim, çok yakında tekrar görüşeceğiz ve belki de çok yakında tekrar görüşeceğiz” dedi.

Putin ise gülümseyerek ve İngilizce olarak “Bir dahaki sefere Moskova'da” diye cevap verdi. Trump, ‘bu yüzden bazı eleştirilere maruz kalabileceğini, ancak bunun gerçekleşebileceğini düşündüğünü’ söyledi.

Öte yandan Zelenskiy, cuma günkü zirve öncesinde, toplantının ‘adil bir barış’ ve kendisinin de katılacağı üçlü bir görüşmenin önünü açacağını söyledi, ancak Rusya'nın savaşı sürdürdüğünü de ekledi.

Zelenskiy, Telegram uygulamasından yaptığı paylaşımda şöyle yazdı:

“Savaşı sona erdirme zamanı geldi ve Rusya gerekli adımları atmalı. ABD’ye güveniyoruz.”