İsrail, Batı Şeria’daki tartışmalı kısıtlamalardan geri adım attı

İsrail, yabancı ziyaretçilerin Batı Şeria'ya girişlerine ilişkin tartışmalı kurallardan bazılarını kaldırdı. Kaldırılanlar arasında ziyaretçilerin İsrail’i Filistinlilerle ilişkileri hakkında önceden bilgilendirmelerini gerektiren madde de yer alıyor.
Herhangi bir ziyaretçinin bir Filistinli ile evlilik sürecine gireceği taktirde bunu İsrail'e önceden haber vermesi kuralı, ABD Başkanı Joe Biden yönetimi ve Avrupa hükümetlerinin bu yöndeki baskısı ardından kaldırıldı.
İsrail hükümetinin Filistin topraklarındaki faaliyetlerinden sorumlu Koordinasyon Ofisi (COGAT), yabancıların Batı Şeria'ya girişleri ve ikametleri yönündeki prosedürler için yeni ve güncel bir belge yayınlamıştı. Söz konusu belgede, Batı Şeria'da yaşayan bir Filistinli ile resmi bir ilişkiye girecek yabancı pasaport sahiplerinin nişan veya düğünleri itibariyle 30 gün içerisinde İsrailli yetkililere haber vermeleri şart koşulmuştu.
Plana göre, 20 Ekim'de yürürlüğe girecek yeni prosedürün, iki yıllık bir deneme süresi olacak ve bunun sonunda durum değerlendirmesi yapılarak prosedürün yürürlükte kalıp kalmayacağına karar verilecek. COGAT’ın Şubat ayında yayınladığı talimatların temmuz ayında başlatılması planlanmış, ancak Yüksek Mahkeme’ye sunulan dilekçeler dolayısıyla önce Eylül ayına, ardından ise 20 Ekim'e ertelenmişti.
COGAT Şubat ayında taslağı web sitesinden kaldırmış, 4 Eylül 2022 tarihli 90 sayfalık yeni versiyon ile değiştirmişti. Yeni taslak, yabancı vizelerinin 90 günden 180 güne uzatılmasına imkan sağlıyor.
COGAT, Filistin üniversitelerindeki yabancı öğretim üyelerine ve öğrencilere ayrılan, başlangıçta 100 öğretmen ve 150 öğrenci ile kısıtlı tutulan kontenjanları da iptal etti. Aynı zamanda yeni metinde yabancıların yeni bir izin almadan önce Batı Şeria'yı altı ay süre ile terk etmeleri zorunluluğundan bahsedilmedi.
Bireysel hakları savunan İsrail merkezli HaMoked derneği, yeniden düzenlenmiş metnin de insanların hayatlarında büyük aksamalara neden olmaya devam edeceğini vurguladı. Derneğin yönetici direktörü Jessica Montell, “En şaşırtıcı bazı maddeleri çıkardılar. Asıl sorun şu: İsrail, eşlerden biri yabancı olduğu taktirde demografik durumla ilgili bariz siyasi nedenlerle binlerce ailenin bir arada yaşamasını hala engelliyor” vurgusunda bulundu.
İsrail, ABD ve Avrupa ülkelerinden yetkililerin eleştirileri ardından böyle bir değişikliğe gitmişti. Yayınlanan protokoller hakkında hala endişelerinin olduğunu söyleyen ABD’nin İsrail Büyükelçisi Tom Nides, şu açıklamalarda bulundu:
“Kudüs'teki ABD Büyükelçiliği ve ABD Filistin Meseleleri Ofisi, Şubat ayından bu yana bu hususta İsrail hükümeti ile yoğun bir iletişim içerisinde. Uygulamaya kadar olan 45 günlük süreçte ve deneme sürecinde bunu yapmaya devam edeceğiz. COGAT'ın Filistin akademik kurumları tarafından davet edilen bireylerin Batı Şeria'ya girmeye uygun olup olmadığını belirlemedeki rolü ve (Filistinlilerin)aile birliği üzerindeki olası olumsuz etkisi hususundaki protokollerle ilgili endişelerim sürüyor.”
ABD Büyükelçisi, tüm bu düzenlemelerin Filistin Yönetimi de dahil kilit paydaşlarla koordineli olarak geliştirilmesinin önemli olduğunu vurguladı.
Filistin Yönetimi de İsrail’in yayınladığı belgeyi ve yapılan değişikleri reddetmişti. İsrail’in söz konusu planını “ırkçı uygulamalar” olarak nitelendiren Filistin Başbakanı Muhammed İştiyye, İsrail’in bu uygulama ile ABD ve Avrupa vatandaşları başta olmak üzere yabancı uyruklu Filistinlileri, Filistin'le dayanışma içinde olanları, gönüllü faaliyetler için Filistin'de ikamet eden yabancıları, yabancı şirket çalışanlarını ve Filistin üniversitelerindeki öğretim görevlilerini taciz etmeyi amaçladığını ifade etmişti. İsrail bu protokolleri uyguladığı taktirde ABD'nin İsraillilere ABD'ye ‘vizesiz’ giriş hakkı vermemesini talep eden İştiyye, Avrupa'nın İsrail'e Filistin'e ulaşmak isteyen hiçbir Avrupa vatandaşını engellemeyecek şartlar dayatmasını istemişti.
ABD, İsrail ile yaptığı görüşmelerde söz konusu belgeyi İsraillilerin vize almadan Washington'a gelişiyle ilişkilendirdi. İsrail medyasına yaptığı açıklamada Washington'un talimatların etkisini yakından izlediğini aktaran ABD'li bir yetkili, Washington’un iki yıllık deneme süresi boyunca İsraillilerin şeffaflık, adalet ve eşit muamele ile gerekli ayarlamaları yapacağını beklediğini dile getirdi.
“COGAT'ın Filistin akademik kurumları tarafından davet edilen bireylerin Batı Şeria'ya girmeye uygun olup olmadığını belirlemeye yönelik kurallarıyla ilgili endişeler sürüyor” vurgusunda bulunan yetkili, ABD’nin ilgili Filistin kurumlarının yeni yönergeleri şekillendirmede rol oynamasını sağlamak için COGAT’a baskı kurduğunu belirtti.
Üst düzey yetkili, İsrail ile uzun zamandır beklenen vize muafiyetiyle ilgili devam eden görüşmelerin paralel ilerlediğini, ancak COGAT’ın yayınladığı talimatlardan bağımsız olduğunu açıkça belirtti. Diğer yandan İsrail’in vize muafiyet programına katılmak için ‘karşılıklılık’ şartlarını karşılayabilmesi için bazı kurallarda ek değişiklikler yapması gerekeceğini de ifade etti. Aynı zamanda, “COGAT tarafından çıkarılacak bu politikalar, diğer ülke vatandaşları gibi ABD vatandaşları üzerinde de etkili olacak. Bunu yakından izleyeceğiz. Vizelerde karşılıklılık üzerine ilerlerken COGAT ve İsrail hükümetindeki diğer birimler ile görüşmelere devam edeceğiz” vurgusunda bulundu.

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi İç Güvenlik Güçleri, Deyrizor'un kuzey kırsalındaki karargâhlarına yapılan benzer saldırıların ardından yaptığı açıklamada, Rakka vilayeti kırsalındaki Tabka kenti ve Haseke vilayetinin güneyindeki eş-Şeddadi kasabasındaki güvenlik noktalarını hedef alan bir dizi silahlı saldırıda 5 üyesinin öldüğünü ve 2 üyesinin de yaralandığını duyurdu. Bu arada Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Medya Merkezi, silahlı grupların SDG'nin etki alanlarına yönelik saldırılarında 4 savaşçısının öldürüldüğünü açıkladı.

Kürt yönetimine bağlı İç Güvenlik Güçleri dün resmi internet sitesinden yaptığı açıklamada, ‘terörist’ olarak nitelediği grupların ‘Tabka kentinde güçlerine ait iki noktayı hedef aldığını ve iki üyesinin yaralanmasına neden olduğunu, 14 Temmuz sabahı da eş-Şeddadi kasabasındaki güvenlik kontrol noktalarından birine saldırı düzenlendiğini ve beş üyesinin öldüğünü belirtti.

Özerk Yönetim ve SDG liderliği söz konusu saldırıları genellikle DEAŞ hücrelerinin gerçekleştirdiğini iddia ederek, ‘medya saldırıları ve Suriye genelinde, özellikle de ülkenin kuzey ve doğu bölgelerinde kaos ve fitne yaymak isteyen tarafların sürekli kışkırtmaları ışığında’ bu saldırıların arttığını ve sıklaştığını kaydetti.

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi İç Güvenlik Güçleri liderlerinden Ali el-Hüseyin Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, son dönemde Özerk Yönetim bölgelerindeki güvenlik durumunun, doğrudan karargâhları ve güvenlik kontrol noktalarını hedef alan DEAŞ hücrelerinin hareketlerinde bir artışa sahne olduğunu söyledi. Hüseyin, “Bu girişimlere rağmen, kuvvetlerimiz yüksek hazırlık ve uyanıklıkları sayesinde saldırıları etkili bir şekilde engellemeyi başardı” dedi.

jukıo — *Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi İç Güvenlik Güçleri mensupları, Suriye'nin kuzeydoğusundaki Haseke vilayetinde bulunan karargahlarından birinde (Şarku’l Avsat)*

Genel Komutanlığın bu grupların kimliğini ve bağlantılarını ortaya çıkarmak amacıyla kapsamlı soruşturmalar başlattığını belirten el-Hüseyin, “Güvenlik güçlerimiz, bu tür girişimleri boşa çıkarmak konusunda daima tam teyakkuz hâlindedir ve sivillerin güvenliğini ve emniyetini korumak için gerekli tüm önlemleri almıştır” ifadesini kullandı.

SDG'nin güvenlik kanadı olan güvenlik güçlerinin mevzilerine yönelik bu silahlı saldırılar, Suriye'nin kuzeydoğusunda Özerk Yönetim’in kontrolü altındaki bölgelerin akıbetine ilişkin gerginlik ve endişe ortamında, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ve SDG lideri Mazlum Abdi tarafından 10 Mart'ta imzalanan anlaşmanın uygulanmasını hızlandırmak amacıyla Özerk Yönetim’den bir heyetin ABD ve Fransa arabuluculuğunda başkent Şam'da Suriye hükümeti bakanlarıyla yaptığı son görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlandığının açıklanmasının ardından geldi.

vdfghyju — *Suriye hükümeti Tişrin Barajı'nda bakım çalışmalarına başladı. (Arşiv)*

Konuyla ilgili olarak SDG Medya Merkezi, Halep'in doğu kırsalında Türk ordusu ve müttefik Suriyeli silahlı gruplar ile aralarında devam eden çatışmalarda 4 savaşçısının öldüğünü bildirdi.

Bu bölgeler, 10 Nisan'da Münbiç kırsalında varılan Tişrin Barajı anlaşmasından bu yana temkinli bir sükunete tanıklık etti. Cumhurbaşkanı eş-Şera ve Abdi arasındaki ikili anlaşmanın bir parçası olarak, tüm askeri tarafların çekilmesi ve Suriye Savunma Bakanlığı güçlerinin barajı korumak üzere bölgeye girmesiyle birlikte Suriye'nin kuzeyindeki stratejik barajın ortak yönetimi oluşturuldu.

İsrail, Batı Şeria’daki tartışmalı kısıtlamalardan geri adım attı

İsrail, yabancıların Batı Şeria'ya girişindeki ‘tartışmalı kısıtlamalar’ konusunda geri adım attı