Yağ birikimine neden olan nadir bir hastalık için ilaç geliştirildi

İlacın fiyatı 7000 doların üzerinde

Bir şişe Xenpozyme 7142 dolara mal olacak (Sanofi Corporation)
Bir şişe Xenpozyme 7142 dolara mal olacak (Sanofi Corporation)
TT

Yağ birikimine neden olan nadir bir hastalık için ilaç geliştirildi

Bir şişe Xenpozyme 7142 dolara mal olacak (Sanofi Corporation)
Bir şişe Xenpozyme 7142 dolara mal olacak (Sanofi Corporation)

ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), Fransız ilaç şirketi Sanofi tarafından üretilen ve Xenpozyme adıyla ticari olarak pazarlanan Olipudase alfa ilacını onayladı. İlaç, yağlı bileşiklerden birinin parçalanmasından sorumlu enzimin  yetersiz olduğu çocuklar ve yetişkinlerde kullanılabilecek.
Bazı kişiler, karaciğerde, dalakta, akciğerde ve beyinde birikebilen yağlı bileşik sfingomiyelinin parçalanmasından sorumlu olan sfingomiyelinaz asit enziminin eksikliği ile ortaya çıkan nadir bir kalıtsal hastalığa sahipler. Xenpozyme, sorunu tedavi etmeye yardımcı olan enzim alternatifleri sağlıyor.
Asit sfingomiyelinaz eksikliği olan hastalar, ağrı, kusma ve beslenme güçlüğüne neden olabilen genişlemiş bir karından muzdariptirler. Ayrıca hastaların kan ve karaciğer yağ testlerinin sonuçları anormaldir. Hastalığın en olumsuz etkileri derin nörolojik semptomlardır ve nadiren bu kişiler ancak iki ila üç yaşına kadar hayatta kalırlar. Diğer hastalar daha uzun yaşayabilirler ancak solunum yetmezliğinden erken ölürler.
İlacın ABD onayı, Xenpozyme tedavisinin akciğer fonksiyonunu iyileştirmeye, karaciğer ve dalak boyutunu küçültmeye yardımcı olduğunun 31 hasta üzerinde yapılan randomize kontrollü bir çalışmayla desteklenmesine dayanıyor.
Klinik deneylerde, intravenöz (ilacın damar yoluyla verilmesi) tedavi sonrası pediyatrik hastaların yüzde 75'i ve yetişkin hastaların yarısıda, baş ağrısı, bulantı ve kusma gibi yan etkiler görüldü.
ABD Gıda ve İlaç İdaresi Nadir Hastalıklar ve Pediatri ve Üroloji Ofisi'nden Kristin Nguyen, Pazartesi günü HealthDay tarafından yayınlanan bir haberde şunları söyledi. “Asit sfingomiyelinaz eksikliği hastaların yaşamları üzerinde oldukça zararlı etkileri var. Bu nadir hastalığın tedavi seçeneklerinin acilen artırılmasına ihtiyaç var. Hastaların, ailelerinin ve doktorlarının uzun zamandır beklenen bu gelişmeyi memnuniyetle karşılayacağını düşünüyorum.”
ABD’nin yanı sıra, ilaç Avrupa ve Japonya'da da onaylandı. Sanofi, her üç bölgede de tedavi için uygun olabilecek hastalığa sahip yaklaşık 2 bin  kişi olduğunu tahmin ediyor.
Şirket, ABD’de ilacın liste fiyatını flakon başına 7.142 dolar olarak belirledi. Bu da yıllık ortalama tedavi maliyeti yaklaşık 780 bin dolar olacağı anlaına  geliyor. Hasta sayısının az olması sebebiyle şirketin önemli bir gelir elde etmesi beklenmiyor.



Çin’de bunama vakaları neden daha hızlı artıyor?

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Çin’de bunama vakaları neden daha hızlı artıyor?

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, Çin'de Alzheimer hastalığıyla diğer demans türlerinin orantısız bir sağlık yükü oluşturduğu ve vaka oranlarının küresel ortalamadan daha hızlı arttığı uyarısını yaptı.

Çarşamba günü PLOS One adlı akademik dergide yayımlanan yeni araştırma, ülkede demansı mümkün olduğunca erken önlemek için acil ve etkili müdahalelerin uygulanması çağrısında bulunuyor.

Alzheimer ve diğer demans türleri, (ADD; Alzheimer Dissease and Demantia / Alzheimer Hastalığı ve Demans), dünya çapında artan oranlarla giderek daha ciddi bir nörolojik sağlık sorunu haline geliyor.

Ancak bilim insanları, özellikle Çin'deki bunamaların gerçek hastalık yükü ve risk faktörlerinin yeterince anlaşılmadığını söylüyor.

Mevcut çalışmada araştırmacılar, Dünya Bankası ve Dünya Sağlık Örgütü gibi kurumlar tarafından başlatılan halka açık veri tabanı Küresel Hastalık Yükü'nden (GBD) alınan, 30 yıldan uzun süreye yayılan küresel sağlık verilerini analiz etti.

Veri tabanı, 204 ülke ve bölgede 370’in üzerinde hastalık ve sağlık sorunuyla bunlara karşılık gelen 88 risk faktörü hakkında veri içeriyor.

1990'la 2021 arasındaki son analizlere dayanarak bilim insanları, Çin'de demans vakalarının üç katına, küresel vakalarınsa iki katına çıktığını tespit etti.

"ADD, küresel hastalık yükü en ağır hastalıklardan biri. Çin'de ve küresel olarak ADD'nin hastalık yükü 1990'dan 2021'e kadar yıldan yıla arttı" diye yazdılar.

Çalışmada, "2021'e gelindiğinde, Çin'in hastalık yükü üç kat artarken, küresel hastalık yükü iki katına çıktı" dendi.

y6u78ı9
ADD'nin 1990-2021 küresel hastalık yükü haritası. İki cinsiyet ve tüm yaşlar için 100 bin kişi başına düşen ölümlerdeki yıllık değişim (Liu, Geng., 2025, PLOS One)

Kısmen daha uzun yaşam süreleri nedeniyle kadınların erkeklere kıyasla demansın genel yükünü daha fazla taşıdığı tespit edildi.

Ancak araştırmacılar, erkeklerin bu hastalıktan ölüm oranlarının biraz daha yüksek olduğunu söylüyor.

Gelecek 15 yıl için eğilimleri tahmin eden bilim insanları, daha etkili müdahaleler yapılmadığı takdirde demans oranlarının özellikle Çin'de artmaya devam edeceği uyarısını yapıyor.

Araştırmacılar, diyabet gibi hastalıklardan kaynaklanan yüksek kan şekerinin Çin de dahil dünya genelinde demans için önde gelen risk faktörü olduğunu, bunu sigara ve yüksek vücut ağırlığının izlediğini söylüyor.

"Sigara, yüksek açlık kan şekeri düzeyleri ve yüksek vücut kitle indeksi, aralarında yüksek açlık plazma glukozunun baskın konuma sahip olduğu üç ana risk faktörü" diye yazdılar.

Bilim insanları Çin'de demans vakalarındaki artışın büyük ölçüde nüfus artışı ve değişen yaş demografisine bağlı olabileceğinden şüpheleniyor.

"Gelişen bir ülke olarak Çin, ekonomik dönüşüm ve yaşam tarzındaki büyük değişiklikler nedeniyle diyabet hastalarının sayısında önemli bir artış yaşadı" diye yazdılar.

Araştırmacılar, demans vakalarındaki artışı yavaşlatmak adına özellikle yaşlı yetişkinler arasında yüksek kan şekeri ve sigara kullanımının azaltılması için çaba gösterilmesi çağrısında bulunuyor.

Erken müdahalenin klinik hedeflerine ulaşmak için cinsiyete özgü risk faktörlerini hedef alan müdahalelere ihtiyaç duyulacağını belirtiyorlar.

Independent Türkçe