ABD liderliğindeki Uluslararası Koalisyon’dan Suriye-Irak-Türkiye sınır üçgeni yakınlarında SDG ile ortak askeri tatbikat

Türkiye duyurdu: 5 YPG üyesi etkisiz hale getirildi

Suriye-Irak-Türkiye sınır üçgenine yakınlarında Uluslararası Koalisyon ve SDG ortak askeri tatbikatından bir kare (Şarku’l Avsat)
Suriye-Irak-Türkiye sınır üçgenine yakınlarında Uluslararası Koalisyon ve SDG ortak askeri tatbikatından bir kare (Şarku’l Avsat)
TT

ABD liderliğindeki Uluslararası Koalisyon’dan Suriye-Irak-Türkiye sınır üçgeni yakınlarında SDG ile ortak askeri tatbikat

Suriye-Irak-Türkiye sınır üçgenine yakınlarında Uluslararası Koalisyon ve SDG ortak askeri tatbikatından bir kare (Şarku’l Avsat)
Suriye-Irak-Türkiye sınır üçgenine yakınlarında Uluslararası Koalisyon ve SDG ortak askeri tatbikatından bir kare (Şarku’l Avsat)

Uluslararası Koalisyon güçleri ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG), Haseke ilinin kuzeydoğusunda, Suriye-Irak-Türkiye sınır üçgeni yakınlarında yer alan el-Malikiye (Derik) ilçesi kırsalındaki ‘Tekil Bekil’ köyünde gerçek mühimmatla ortak askeri tatbikat gerçekleştirdiler. Tatbikatta ABD yapımı Bradley araçlarının yanı sıra ağır ve orta menzilli silahlar yer aldı.
Tankların ve ağır silahların yer aldığı tatbikata katılan onlarca ABD’li asker ve Uluslararası Koalisyon Birleşik Ortak Görev Gücü’nden komutanlar, SDG üyelerinin topçu, havan topu ve güdümlü füze kullanımı konusundaki eğitimlerini denetlediler. Uluslararası Koalisyona ait savaş uçakları ve helikopterler de bölgede alçak uçuşlar gerçekleştirdi.
Tatbikat, SDG ve İç Güvenlik Güçleri’nin (Asayiş) el-Hol Mülteci Kampı’nda DEAŞ bağlantılı hücrelere karşı başlattıkları ve kapsamlı güvenlik operasyonu 14. gününe denk geldi.
ABD Dışişleri Bakanlığı Suriye Özel Temsilcisi Nicolas Granger, ABD güçlerinin DEAŞ’a bağlı uyuyan hücrelere karşı mücadeleyi sürdürmek için Suriye'nin kuzeydoğusundaki görevlerini ve çabalarını sürdürdüğünü vurguladı. ABD’li diplomat, Kamışlı ve Haseke şehirlerinde Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi yöneticileri, Özerk Yönetim’e bağlı taraflar, Suriye Demokratik Konseyi (SDK) ve muhalefetteki Suriye Kürt Ulusal Konseyi ile yaptığı görüşmelerde ülkesinin, hapishaneler ve mülteci kampları da dahil olmak üzere Suriye’nin kuzeydoğusunda güvenliği sağlama çabalarına destek vermeye devam edeceğini ve ABD yönetiminin DEAŞ’ın yeniden ortaya çıkmasını ve yeniden örgütlenmesini engellemek amacıyla bölgede yatırım için uygun ortamın yaratılmasını sağlayacak istikrar programlarını desteklediğini belirtti.
Öte yandan Rasulayn’ın doğu kırsalında, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve Suriye Milli Ordusu’na (SMO) bağlı grupların kontrolü altındaki Barış Pınarı harekat bölgesinde konuşlu Türk güçleri, Tel Temir'i elektrik santralini hedef aldı. Bombardıman sonucunda elektrik santrali tamir edilmesinden sadece birkaç gün sonra yeniden servis dışı kaldı. Haseke'nin kuzeybatısındaki Tel Temir’e bağlı 10 köyün de hedef alındığı bombardıman nedeniyle bölge sakinleri daha güvenli yerlere yöneldiler. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'nin (SOHR) aktardığına göre Salı günü Rasulayn'ın doğusunda yer alan Davudiye köyündeki üssünde konuşlu Türk güçleri, Haseke’nin kuzeybatısındaki Tel Temir kırsalındaki Tel Tavil köyünü ağır toplarla bombaladı.
Diğer taraftan Milli Savunma Bakanlığı dün, SDG'nin omurgasını oluşturan Halk Savunma Birlikleri'nin (YPG) 5 üyesinin Barış Pınarı ve Fırat Kalkanı harekat bölgelerinde açtıkları ateşe verilen karşılıkla etkisiz hale getirildiklerini duyurdu.
Suriye'nin kuzeydoğusundaki Özerk Yönetim bölgelerinde faaliyet gösteren Suriyeli bir insan hakları kuruluşu olan T'azur Derneği, Türkiye’nin ülkenin kuzeyinde askeri harekatlar gerçekleştirdiği ve Türkiye'ye yakın Suriyeli muhalif grupların kontrolü altında olan bölgelerin içinde yer alan Haseke'nin Rasulayn ilçesi, Rakka'nın Tel Abyad ilçesi ve Halep'in Afrin ilçesinde Ağustos ayı boyunca 12'si çocuk 9'u kadın 117 kişinin tutuklandığını belgeledi.
T'azur Derneği tarafından hazırlanan ve Salı günü yayınlanan rapora göre tutuklamaların 107’si Afrin’de gerçekleşirken çocuklardan 11’inin ve kadınlardan 8’inin yine Afrin’de tutuklandığı belirtildi. Rasulayn’da ve Tel Abyad'da ise aralarında bir kadın ve bir çocuğun bulunduğu en az 10 kişi tutuklandı. Türk ordusunun desteklediği muhalif gruplar tutuklulardan 2’si kadın ve 3'ü çocuk olmak üzere sadece 21 kişiyi serbest bırakırken, 96 kişinin akıbeti henüz bilinmiyor.
Rapora göre T'azur Derneği’nden bir heyet, SMO’nun Türkiye'ye yakın grupları tarafından kontrol edilen cezaevlerinde işkence ve kötü muameleye maruz kalan ve kısa süre önce tahliye edilen 12 tutukluyla doğrudan temasa geçti.
Raporla birlikte yayınlanan istatistiksel tabloya göre Afrin bölgesindeki toplam tutuklamaların yüzde 50'sini SMO unsurları, 28’ini ‘sivil polis’, 27 tutuklamayı ise askeri polis gerçekleştirdi. Tutuklamaların en az 6’sı Türkiye’nin Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) tarafından yapıldı.  SMO gruplarından Cephetu’ş-Şamiye 11, Feyleku’ş-Şam 10, 13. Tümen 6 ve Sultan Süleyman Şah Tümeni 4 tutuklama gerçekleştirdi.



Sudan Savaşında yeni umut penceresi: Suudi–ABD Girişimi

Sudan, on binlerce kişinin hayatını kaybettiği çatışmaların gölgesinde üçüncü yıl üst üste küresel insani krizler izleme listesinin başında yer aldı (Reuters)
Sudan, on binlerce kişinin hayatını kaybettiği çatışmaların gölgesinde üçüncü yıl üst üste küresel insani krizler izleme listesinin başında yer aldı (Reuters)
TT

Sudan Savaşında yeni umut penceresi: Suudi–ABD Girişimi

Sudan, on binlerce kişinin hayatını kaybettiği çatışmaların gölgesinde üçüncü yıl üst üste küresel insani krizler izleme listesinin başında yer aldı (Reuters)
Sudan, on binlerce kişinin hayatını kaybettiği çatışmaların gölgesinde üçüncü yıl üst üste küresel insani krizler izleme listesinin başında yer aldı (Reuters)

Sudanlıların, 15 Nisan 2023’ten bu yana yaşadıkları savaşın ve insani trajedinin yakın zamanda sona ereceğine dair umutları giderek zayıfladı. İlk kurşunun sıkıldığı andan itibaren bölgesel ve uluslararası girişimlerin tıkanması, kamuoyundaki karamsarlığı daha da derinleştirdi.

Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın inisiyatif alması ve Başkan Donald Trump’tan doğrudan müdahale istemesi, karamsar tablo içinde yeni bir umut penceresi açtı; Suudi Arabistan, kilitlenmiş sürecin çözümünde belirleyici bir aktör olarak öne çıktı.

Veliaht Prens, kısa süre önce ABD’ye yaptığı resmî ziyaret sırasında, savaşın durdurulmasına yardımcı olması için Başkan Trump’tan müdahale talep etti. Trump, 19 Kasım’da düzenlenen ABD–Suudi İş Forumu’nda yaptığı açıklamada bu talebi doğruladı.

dfrgt
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Riyad’daki el-Yemame Sarayı’nda Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdülfettah el-Burhan’ı kabul ederken (SPA)

Veliaht Prens’in Sudan’daki savaşı sona erdirmek için kendisinden doğrudan müdahale istediğini ifade eden Trump,  “Prens, Sudan konusunda belirleyici bir adım atmamı talep ediyor” dedi. Trump, ABD’nin çatışmanın bitirilmesinde etkin bir rol oynayacağını da sözlerine ekledi.

Halk ne diyor?

Savaşın harabeye çevirdiği Hartum’da vatandaşlar, Suudi hamlesini “kardeşlerden beklenen” bir adım olarak görüyor. Ahmed Musa, “Veliaht Prens’in yaptığı, kardeş bir ülke olan Suudi Arabistan’dan beklenen bir adımdır” diyor.

Hızlı Destek Güçleri’nin kontrolüne giren Faşir’de yaşayan Hava İbrahim, savaşın yıkımını şu sözlerle anlatıyor: “Savaş yeşili kuruyu yok etti; çok zarar gördük.”

Kuşatma altındaki Kuzey Kordofan’ın başkenti Ubeyd’en İsa Abdullah ise genel ruh hâlini şöyle özetliyor: “Savaştan etkilenmeyen ev kalmadı; bu nedenle kardeşlerin müdahalesini memnuniyetle karşılıyoruz.”

Sudan Kurucu İttifakı'nın (Te'sis) fiilî başkenti konumundaki Nyala’dan F. Cibril, kamuoyunun temel beklentisinin çatışmaların sona ermesi, insani yardımların ulaştırılması ve yerinden edilenlerin geri dönüşü olduğunu belirtti.

sa
Güney Sudan’ın Renk şehrinde bir sınır noktasından ayrılmayı bekleyen, yerinden edilmiş ailelerin kişisel eşyalarını taşıyan bir kamyon (Arşiv – AFP)

Sudanlılar dışarıdan dayatılan bir çözümden ziyade, tarafları yeniden müzakere masasına getirecek, siyasi süreçlerin zaman kazanmak için kullanılmasını engelleyecek “tarafsız” bir arabulucu istiyor. Kamuoyunda Suudi Arabistan’ın bu rolü üstlenebileceği düşünülüyor.

Geri adım sinyalleri

Resmî düzeyde tepkiler tek çizgide ilerlemedi. Trump’ın 19 Kasım 2025’te Veliaht Prens’in talebini açıklamasının hemen ardından, Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Abdülfettah el-Burhan adımı memnuniyetle karşıladı ve X’te “Teşekkürler Prens Muhammed bin Selman, teşekkürler Başkan Trump” mesajını paylaştı.

Suudi ve ABD girişimlerine destek açıklayan Burhan hükümeti, barış için hazır olduğunu vurguladı; ancak Dörtlü Grup çerçevesindeki arabuluculuğa mesafeli durarak Suudi Arabistan’ın tek başına yürüteceği bir süreci ön plana çıkardı.

Askerî bir anlaşma mı?

Eski Başbakan Abdullah Hamduk’un liderliğindeki sivil-demokratik ittifak Sumud, Suudi çabalarını “yeni bir yol açabilecek olumlu bir adım” olarak değerlendirdi; ancak çözümün yalnızca askerler arasında kalmaması ve sivil aktörlerin kapsamlı bir uzlaşmaya dâhil edilmesi şartını koydu.

HDK’ye yakın Sudan Kurucu İttifakı da Suudi Arabistan’ın  hamlesini desteklediğini ve bunun krallığın Sudan’ın çöküşünü önleme konusundaki hassasiyetini yansıttığını söyledi.

Girişim başarılı olur mu?

Sudanlılar, Suudi–ABD girişimlerinin ateşkesi zorlayan, insani yardım geçişlerini mümkün kılan ve krizi yeniden üretmeyen bütüncül bir diplomatik çerçeveye dönüşmesini umuyor. Avukat Hatem İlyas, Şarku’l Avsat’a bu yaklaşımın “en büyük ihtiyaç” olduğunu ifade etti.

İlyas, Şarku’l Avsat’a, savaşın en büyük zorluğunun meşruiyet mücadelesi, toplumsal bölünme, kurumların zayıflığı ve çok sayıda aktörün çıkar çatışmalarından kaynaklanan karmaşık yapı olduğunu ifade etti.

rty6
Faşir’den kaçan Sudanlılar, 19 Kasım 2025’te Kuzey Sudan’daki Debbe kentinde bulunan “El-Ifad” yerinden edilmişler kampına ulaştıktan sonra dinlenirken (AFP)

Tüm belirsizliklere karşın, Sudan’ın doğusundan batısına uzanan kentlerde ortak bir duygu öne çıkıyor. Paris’te yaşayan gazeteci Muhammed el-Esbat, kamuoyunda silahların susmasına ve uzun süredir beklenen barışa giden yola dair temkinli ama güçlü bir beklentinin hâkim olduğunu ifade etti.

Yakın bir çözüme dair umutların zayıflamasının ardından, Egemenlik Konseyi Başkanı Abdülfettah el-Burhan’ın 15 Aralık’ta Riyad’a yaptığı ziyaret ve Veliaht Prens’le gerçekleştirdiği üst düzey görüşme, yeniden iyimser bir hava yarattı.

Riyad’da bu görüşmenin yapılması bile, savaşın durdurulması ve insani felaketin sona erdirilmesine yönelik yeni bir umut kapısı araladı. Genel kanaat, “Suudi Arabistan’ın Sudan’da savaşı durdurma dosyasını önceliklerinin başına aldığı” yönünde.

Savaşın yorduğu, canlar aldığı, geçim kaynaklarını yok ettiği ve milyonları mülteci ile yerinden edilmiş kişi hâline getirdiği Sudanlılar, ülkelerine, evlerine ve özledikleri hayatlarına dönmeyi umut ediyor. Peki bu kez girişimler kalıcı bir barış getirecek mi?


Şam–SDG hattında belirsizlik: Anlaşma iddiaları yalanlandı

Fotoğraf:  Reuters
Fotoğraf:  Reuters
TT

Şam–SDG hattında belirsizlik: Anlaşma iddiaları yalanlandı

Fotoğraf:  Reuters
Fotoğraf:  Reuters

Suriye’nin El Vatan gazetesi, bugün (perşembe) hükümetten bir kaynağa dayandırdığı haberinde, Suriye hükümeti ile Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında yakın zamanda bir askerî anlaşmaya varılacağı yönündeki iddiaların yalanlandığını aktardı.

Kaynak, SDG ile temasların şu anda durmuş olduğunu ve hükümetin, Suriye Savunma Bakanlığı tarafından sunulan bir öneriye SDG’nin verdiği yanıtı değerlendirdiğini vurguladı.

Suriye televizyonu ise bugün, bir kaynağa dayandırarak, ABD arabuluculuğunda hükümet ile SDG arasında, unsurların yıl sonundan önce Suriye ordusu ve iç güvenlik güçlerine entegre edilmesini öngören bir askerî anlaşmaya yakında varılmasının beklendiğini bildirmişti.

Televizyonun aktardığına göre, söz konusu anlaşma Savunma ve İçişleri bakanlıklarına 90 bin unsurun entegre edilmesini ve Rakka, Deyrizor ve Haseke’de Savunma Bakanlığına bağlı güçler içinde SDG’ye tahsis edilecek üç askerî tümeni kapsıyor.

Kaynak ayrıca, hükümet güçlerinin Suriye’nin kuzeydoğusuna girişi, askerî karar alma mekanizması ile görev, yetki ve sorumlulukların dağılımı gibi başlıca ihtilaflı konuların hâlen müzakere edildiğini belirtti.


Katz: İsrail, yerleşimlerini korumak için Gazze Şeridi’nde güvenlik kuşağı kuracak

Batı Şeria’da Cenin kenti yakınlarında bulunan ve tahliye edilen İsrail yerleşimi Sanur’da İsrailli askerler (EPA)
Batı Şeria’da Cenin kenti yakınlarında bulunan ve tahliye edilen İsrail yerleşimi Sanur’da İsrailli askerler (EPA)
TT

Katz: İsrail, yerleşimlerini korumak için Gazze Şeridi’nde güvenlik kuşağı kuracak

Batı Şeria’da Cenin kenti yakınlarında bulunan ve tahliye edilen İsrail yerleşimi Sanur’da İsrailli askerler (EPA)
Batı Şeria’da Cenin kenti yakınlarında bulunan ve tahliye edilen İsrail yerleşimi Sanur’da İsrailli askerler (EPA)

İsrail Savunma Bakanı Israel Katz, bugün (perşembe) Gazze savaşıyla ilgili açıklamalarında, “Gazze’de kazandık” dedi. Hamas ile olası bir ateşkes anlaşmasına değinen Katz, ülkesinin “Gazze’den asla ayrılmayacağını” söyledi. Katz, İsrail Gazze Şeridi içinde, yerleşimleri korumak amacıyla bir güvenlik kuşağı oluşturacağını ifade etti.

Savunma Bakanı Katz, Hamas’ın silah bırakması gerektiğini yineleyerek, aksi takdirde “İsrail’in bu görevi kendisinin yerine getireceğini” ifade etti.

Şarku’l Avsat’ın Yedioth Ahronoth gazetesinden aktardığı habere göre Katz, Bnei Akiva, Ulpanot Merkezi ve Makor Rishon’un ortak düzenlediği Ulusal Eğitim Konferansı’nda yaptığı konuşmada, ABD Başkanı Donald Trump’ın planı çerçevesinde Hamas silah bırakmazsa İsrail’in bu adımı bizzat atacağını söyledi.

Haberde, ordunun Gazze’den çekilmesini ve bölgenin Filistinlilere devrini içeren anlaşmaya karşın, Katz’ın Gazze Şeridi’ni çevreleyen bir güvenlik kuşağının yerleşimlerin korunması amacıyla kurulacağını ifade ettiği belirtildi.

Öte yandan Batılı ülkeler iki devletli çözümden söz etmeyi sürdürürken, İsrail parlamentosu Knesset, Haziran 2024’te Ürdün Nehri’nin batısında bir Filistin devletinin kurulmasını reddeden kararı resmen kabul etmişti. Kararda, 7 Ekim olaylarının ardından bir Filistin devleti kurulmasının “teröre ödül” anlamına geleceği savunulmuş ve bunun Hamas’ı daha da teşvik edeceği öne sürülmüştü.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile aşırı sağcı dini kanattan bazı bakanlar da defalarca Filistin devleti kurulmayacağını dile getirmişti.