3. Charles resmen Kral ilan edildi ve göreve başladı

Kral 3. Charles (Reuters)
Kral 3. Charles (Reuters)
TT

3. Charles resmen Kral ilan edildi ve göreve başladı

Kral 3. Charles (Reuters)
Kral 3. Charles (Reuters)

İngiltere Kralı 3. Charles, tarihi bir törenle dün resmen Birleşik Krallık Kralı ilan edildi ve annesi Kraliçe 2. Elizabeth’in ölümünden bir gün önce kurulan Liz Truss başkanlığındaki hükümet üyeleri ve muhalefet liderleriyle görüşerek göreve başladı.
Londra’da St. James Sarayı’nda düzenlenen tören ilk kez televizyonlardan canlı olarak yayınlandı.
Charles, kendisine intikal eden ağır görev ve sorumlulukların bilincinde olarak, annesinin tahtta 70 yıl üstlendiği mirası devraldı.
Söz konusu törene, Kraliyet Danışma Meclisi Üyeleri, Prens William, Charles’ın eşi Camilla, ülkenin eski Başbakanları David Cameron, Gordon Brown ve Tony Blair katıldı.
Charles törende yaptığı konuşmada, “Bu büyük mirasın ve egemenliğin bana intikal eden görev ve ağır sorumluluklarının derinden farkındayım. Kraliçe 2. Elizabeth tarafından Anayasal hükümeti desteklemek için ortaya konan ilham verici örneği takip etmeye çalışacağım” dedi.
Charles, Birleşik Krallık’ın yanı sıra Commonwealth bölgesi üyesi Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda ve Papua Yeni Gine dahil 14 ülkenin daha devlet başkanı oldu.


Kral 3. Charles dün Buckingham Sarayı’nda muhalefet liderleriyle bir araya geldi (AFP)

73 yaşındaki Charles, annesinin ölümünden sonra varis olarak yerine geçti, ancak Tahta Geçiş Konseyi dün resmi göreve başladığını duyurmak için toplandı.
Oğlu ve varisi William, eşi Camilla, yeni Başbakan Liz Truss ve İskoçya Başbakanı Nicola Sturgeon Charles’ın yeminine tanık oldu.
Charles konuşmasının ilk bölümünü annesini onurlandırmaya adayarak şu ifadeleri dile getirdi;
“Sevgili annem Kraliçe'nin ölümünü size duyurmak benim en acı görevimdir. Sizin, tüm ulusun ve sanırım tüm dünyanın ne kadar derinden acı çektiğimizi biliyorum, telafisi mümkün olmayan kayıpta bana sevgi duyuyorsunuz. Bu kadar çok kişinin kız kardeşime ve erkek kardeşlerime gösterdiği sempatiyi ve bu kadar büyük bir sevgi ve desteğin tüm ailemize iletilmesi gerektiğini bilmek benim için en büyük teselli.”
Charles, Konsort Kraliçe (Kral’ın eşi olarak Kraliçelere verilen unvan) ismi alan eşi Camilla’ya övgüde bulunmayı da unutmadı ve “Sevgili eşimin devam eden desteği beni derinden cesaretlendiriyor” dedi.
Bu unvanı alan son kişi, 2002 yılında 101 yaşında hayatını kaybeden 2. Elizabeth'in annesi ‘ana Kraliçe’ oldu.


Kral dün Buckingham Sarayı’nda Liz Truss ve bakanları kabul etti (AFP)

Yeni kral, annesinin ölümünden sonra ulusa ilk hitabında Cuma günü ülkesine sadakat, saygı ve sevgi ile hizmet etme sözü verdi.
Ayrıca 40 yaşındaki en büyük oğlu William’a, Kral Charles’ın 50 yıldan fazla bir süredir elinde tuttuğu ve geleneksel olarak tahtın varislerine verilen bir unvan olan Galler Prensi unvanını verdiğini duyurdu.
96 yaşındaki Kraliçe Elizabeth’in ölümü Perşembe günü açıklandı.
ABD Başkanı Joe Biden ve Japonya İmparatoru Naruhito da dahil olmak üzere çok sayıda liderin katılımının beklendiği cenaze töreni için uzun zaman önce ayrıntılı planlar hazırlanmıştı.
Ülkede ilan edilen ulusal yas Kraliçe 2. Elizabeth’in devlet töreni ile gömüleceği günün akşamına kadar sürecek. 
Cenazeden sonra, Kraliyet ailesi yedi günlük bir yas dönemine başlayacak ve Charles’ın kral olarak taç giyme töreninin ne zaman yapılacağı henüz net değil ve bu aylar sürebilir.

Siyasi istişareler
Kraliyet Danışma Meclisi üyeleri Başbakan Lizz Truss’ın da aralarında olduğu 670 üst düzey politikacıdan oluşuyor.
Londra Belediye Başkanı ve hükümdarın devlet başkanı olduğu diğer 14 bölgedeki üst düzey bürokratlar da konseyde yer alıyor.
Seçilmiş temsilcilerin yanı sıra Lordlar Kamarası üyeleri ve Canterbury Başpiskoposu da dahil olmak üzere İngiltere Kilisesi piskoposları da katılıyor.
Meclis Norman döneminden beri krallara danışmanlık yapıyor.
Danışmanların çoğu açılışa davet edilirken, açılış salonundaki sınırlı alan nedeniyle törene hepsi katılamadı.
Birleşik Krallık son yıllarda hızlı bir hükümet başkanı değişikliğine tanık olduğu için, halen hayatta olan altı eski başbakan açılış törenine katıldı.
Eski başbakanlar John Major, Gordon Brown, Tony Blair, David Cameron, Theresa May, Boris Johnson ve diğer katılımcılar Charles’ın Kral ilan edilmesinin ardından “Tanrı Kralı korusun” diye bağırdı.
Jartiyer Baş Silah Kralı David White, geleneksel kıyafetleriyle Charles’ın İngiltere’nin yeni Kralı olarak resmi ilanını okudu.


Eski hükümet bakanları dün St James Sarayı’ndaki açılış törenine katıldı (Reuters)

Törenin ardından, ana muhalefet partisi İşçi Partisi’nin lideri Keir Starmer de dahil olmak üzere üst düzey siyasiler, olağanüstü bir oturumda yeni Krala bağlılık yemini etmek için Avam Kamarası’na gitti.
Charles resmen Kraliyet görevlerini üstlenirken, Buckingham Sarayı’nda başbakan Truss ve hükümet üyeleriyle bir araya geldi.

Taç giyme töreni
Charles resmen kral ilan edildi ancak taç giyme töreni aylar sonra gerçekleşebilir.
Kralın, yas süresine saygı nedeniyle, selefinin ölümü üzerine hemen taç giymemesi ve törenin düzenlenmesi için zaman tanınması gelenek gereği.
Babasının öldüğü 6 Şubat 1952 tarihinde Kraliçe olan 2. Elizabeth, 15 ay sonra 2 Haziran 1953’te Westminster Abbey’de sekiz binden fazla kişinin huzurunda taç giydi.
AFP’nin haberine göre Birleşik Krallık, taç giyme törenleri sırasında hala kraliyet kostümleri ve özellikleri kullanan Avrupa’daki tek monarşi.



İki farklı insansı türünün aynı yer ve zamanda yaşadığı keşfedildi

1,5 milyon yıl önce Kenya'daki bir göl kenarından geçen Paranthropus boisei'nin soyu bundan yaklaşık 400 bin yıl sonra tükendi (Kevin G. Hatala/Chatham Üniversitesi)
1,5 milyon yıl önce Kenya'daki bir göl kenarından geçen Paranthropus boisei'nin soyu bundan yaklaşık 400 bin yıl sonra tükendi (Kevin G. Hatala/Chatham Üniversitesi)
TT

İki farklı insansı türünün aynı yer ve zamanda yaşadığı keşfedildi

1,5 milyon yıl önce Kenya'daki bir göl kenarından geçen Paranthropus boisei'nin soyu bundan yaklaşık 400 bin yıl sonra tükendi (Kevin G. Hatala/Chatham Üniversitesi)
1,5 milyon yıl önce Kenya'daki bir göl kenarından geçen Paranthropus boisei'nin soyu bundan yaklaşık 400 bin yıl sonra tükendi (Kevin G. Hatala/Chatham Üniversitesi)

1,5 milyon yıllık ayak izleri, iki hominin türünün aynı zamanda ve aynı yerde yaşadığını ortaya koydu. 

6 ila 7 milyon yıl önce büyük maymunlardan ayrılan hominin grubunun hâlâ yaşayan tek üyesi Homo sapiens, yani modern insanlar.

Bilim insanları, bu grubun eski üyelerinin aynı ekosistemleri paylaştığını bilse de ellerinde ne kadar yakından etkileşime girdiklerini gösteren bir kanıt yoktu.

Kenya'daki Turkana Gölü kıyısında bir dizi ayak izinin keşfi, araştırmacılara aradıkları kanıtı verdi. 

2021'de keşfedilen ve 1,5 milyon yıl önceye tarihlenen izler, Homo erectus ve Paranthropus boisei'ye ait.

Homo erectus'un modern insanların doğrudan atası olduğu tahmin edilirken, Paranthropus boisei maymunlara daha çok benzeyen başka bir cinse ait. 

Bulgularını hakemli dergi Science'ta dün (28 Kasım) yayımlayan araştırmacılar, Paranthropus boisei'ye ait 12 iz saptadı. Ayak izlerinin aynı kişi tarafından bırakıldığı tahmin edilirken, Homo erectus'a ait üç iz farklı kişilerin gibi görünüyor. 

Araştırmacılar iki türün de iki ayak üzerinde yürüdüğünü ancak yürüme biçimlerinin farklı olduğunu belirledi. 

Makalenin yazarlarından Dr. Neil T. Roach "Homo erectus'a atfettiğimiz izlerde, bizimkilere çok benzeyen ayak izleri görüyoruz" diyerek ekliyor: 

Sert ayakları varmış ve bir şeylere basarken önce topuklarını kullanıyor, sonra da ayak parmaklarını itiyorlar gibi görünüyor.

Paranthropus boisei ise muhtemelen daha çok insan ve şempanze arasında bir ayağa sahipti. Seri halinde bıraktığı izleri analiz eden ekip, nispeten hızlı yürüdüğünü de saptadı. 

Nasıl etkileşime geçtiler?

Bölgede bulunan kemik fosilleri de iki türün aynı ortamda yaşadığını gösteriyor. Ancak fosiller çok daha geniş bir zaman aralığını kapsarken iki ayak izi arasında birkaç saat veya birkaç gün olduğu tespit edildi. Bu da insanların bu eski akrabalarının belki de beraber yaşadığına işaret ediyor.

Dr. Roach "Geçerken birbirlerine el sallamamış olabilirler ancak bunlar, kesinlikle aynı yerden geçen ve kolayca etkileşime girebilecek iki tür" diyor.

ABD'deki Chatham Üniversitesi'nden makalenin başyazarı Kevin Hatala da iki tür için "İlk kez birbirleriyle yan yana yaşadıklarını biliyoruz" diyor:

Bu kadar yakın yaşarken muhtemelen birbirlerinin varlığından haberdardılar. Bu da rekabet ve bir arada yaşamayla ilgili bazı ilginç soruları akla getiriyor.

Bilim insanları Paranthropus boisei'nin otçul, Homo erectus'un da hepçil beslendiğini tahmin ediyor. Bu nedenle iki hominin türü arasında bir rekabet yaşanma ihtimali düşük görünüyor. 

Bu dönemde bölgenin sıcak ve yağmurlu bir iklime sahip olduğu ve geniş kaynaklar sunduğunu söyleyen araştırmacılar, iki türün, domuzlar ve kılıç dişli kaplanlarla beraber yaşadığını ekliyor.

Ayrıca bölgede bulunan ayak izleri, devasa kuşların da burada yaşadığını gösteriyor.
 

hyju
Bilim insanları Homo erectus'a ait diğer ayak izlerinin, aynı dönemde başka hayvanlar tarafından silinmiş olabileceğini düşünüyor (Chatham Üniversitesi)

İklimdeki değişimlerle Homo erectus ve Paranthropus boisei'nin rekabete girmiş olabileceğini de düşünüyorlar. Hatala iki tür arasındaki etkileşimlerin "Homo erectus'un evrimi üzerinde etki yaratmasının kesinlikle mümkün" olduğunu ifade ediyor.

Smithsonian Ulusal Doğa Tarihi Müzesi İnsan Kökenleri Programı'ndan paleoantropolog Dr. Briana Pobiner, yer almadığı çalışmada aynı bölgede yürüyen bir değil, iki türe ait ayak izleri bulmanın "akıl almaz" olduğunu söylüyor:

Belki aynı yiyecek için rekabet ettiler; belki de sadece çimenlik bir alanın karşısından birbirlerine ihtiyatla baktılar ya da birbirlerini tamamen görmezden geldiler. 

Dr. Pobiner'a göre iki tür birbiriyle çiftleşmiş bile olabilir. 

Bulgular, iki tür arasında rekabet yoksa Homo erectus'un gelişimini neyin tetiklediği sorusunu da gündeme getiriyor. Dr. Roach "Eğer rekabet bunu açıklamıyorsa, cinsimizin nasıl ortaya çıktığını yeniden düşünmemiz gerekebilir" diyor.

Independent Türkçe, IFL Science, Washington Post, CNN, Science