Çitalar 70 yıl sonra büyük bir deney için Hindistan'a döndü

"Bu tarihi bir an, dünyada ilk kez yaşanıyor"

Çitalar 70 yıl sonra büyük bir deney için Hindistan'a döndü (EPA)
Çitalar 70 yıl sonra büyük bir deney için Hindistan'a döndü (EPA)
TT

Çitalar 70 yıl sonra büyük bir deney için Hindistan'a döndü

Çitalar 70 yıl sonra büyük bir deney için Hindistan'a döndü (EPA)
Çitalar 70 yıl sonra büyük bir deney için Hindistan'a döndü (EPA)

Namibya'dan 8 çita, yeniden doğaya kazandırma projesi kapsamında Hindistan'a götürüldü.
Çitalar, cuma günü Namibya'nın başkenti Windhoek'teki Boeing 747 model bir uçağa yerleştirildi.
Hayvanlar, 11 saat süren yolculuğun ardından Hindistan'ın Delhi şehrinin güneyinde kalan Kuno Ulusal Parkı'na vardı.
Burada çitaları Hindistan Başbakanı Narendra Modi karşıladı. 72'nci yaş gününe denk getirilen etkinlikte başbakan, çitaların Kuno'daki yerlerine yerleştirilmesini sağladı.
Modi, "Bu çitalar sayesinde Hindistan'ın doğayı seven bilinci de tüm gücüyle uyandı" ifadelerini kullandı.
Hindistan'ın Namibya Büyükelçisi Praşant Agrawal, çitaların ilk kez başka bir kıtaya taşınarak yerleştirildiğini belirtti.
Fransız haber ajansı AFP'ye konuşan Agrawal, "Bu tarihi bir an, dünyada ilk kez yaşanıyor" dedi.
Saatte 113 kilometre hıza ulaşabilen ve dünyanın en süratli hayvanı olan çitaların soyu, yaşam alanlarının yok edilmesi ve kaçak avcılık nedeniyle Hindistan'da 1952'de tükenmişti.
Hindistan Yüksek Mahkemesi, 2020'de alınan bir kararla çitaların tekrar doğaya kazandırılması için Namibya'yla görüşmeye başlamış, bu yıl temmuzda iki ülke arasında anlaşma sağlanmıştı.
Fakat Namibya merkezli yardım kuruluşu Çitaları Koruma Fonu'nun (CCF) kurucusu Laurie Marker, bu projenin aslında 1990'lara kadar dayandığını söyledi.
Marker, çitaların yeni ortama uyum sağlamakta güçlük çekmeyeceğini düşündüğünü de belirtti.
Projenin lojistik sorumlusu, 5 dişi ve üç erkek çitanın her birine GPS cihazı bulunan tasmalar takılacağını söyledi.
ABD'nin önde gelen gazetelerinden New York Times'ın (NYT) haberine göre Hindistan, ülkedeki çita popülasyonunu 40 civarına yükseltmeyi hedefliyor.
NYT'nin "büyük deney" diye nitelediği projede Namibya'dan ekimde 12 çitanın daha nakledilmesi planlanıyor.
Soyları 8,5 milyon yıl öncesine kadar dayanan çitalar, eskiden Afrika, Arap Yarımadası ve Asya'da görülüyordu.
Ancak CCF'nin verilerine göre şu anda birkaçı İran'da olmak üzere çitaların çoğu sadece Afrika'da yaşıyor. Sayılarıysa yalnızca 7 bin civarında.



Bilim insanları yaşlanmayı yıllarca geciktirebilen takviyeyi açıkladı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Bilim insanları yaşlanmayı yıllarca geciktirebilen takviyeyi açıkladı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Uzun yaşam açısından umut verici stratejilere yol açabilecek yeni bir çalışmaya göre günlük D3 vitamini takviyesi almak, biyolojik yaşlanmayı yıllarca önleyebilir.

American Journal of Clinical Nutrition'da perşembe günü yayımlanan çalışmada, ABD'den 55 yaş ve üzeri kadınlarla 50 yaş ve üzeri erkeklerin D3 vitamini ve omega 3 yağ asidi takviyesinden sonra 5 yıl boyunca izlendiği Vital adlı klinik çalışmadan elde edilen veriler değerlendirildi.

Takviyenin özellikle hücrelerdeki telomerler üzerindeki etkisi incelendi; tekrarlayan DNA dizileri olan telomerler, kromozomların uçlarında bulunur ve onların bozulmasını önler.

Kromozomların bu koruyucu başlıkları doğal yaşlanma sürecinde kısalıyor ve yaşa bağlı çeşitli hastalıkların gelişimiyle de bağlantılılar.

Brigham ve Kadın Hastanesi'nden çalışmanın ortak yazarı JoAnn Manson, "Vital, D vitamini takviyelerinin telomerleri koruduğunu ve telomer uzunluğunu muhafaza ettiğini gösteren ilk büyük ölçekli ve uzun vadeli randomize çalışma" diyor.

Bu bulgu özellikle dikkate değer çünkü Vital, D vitamininin iltihaplanmayı azaltma ve ileri seviye kanser ve otoimmün hastalıklar gibi yaşa bağlı belirli kronik hastalıkların riskini düşürmedeki faydalarını da gösterdi.

Daha önceki kısa süreli, küçük ölçekli çalışmalar, D vitamini veya omega 3 yağ asidi takviyesinin telomerleri desteklediğini öne sürse de sonuçlar tutarsızdı.

Araştırmacılar Vital çalışmasında 5 yıl boyunca katılımcılarda D3 vitamini (günde yaklaşık 50 mikrogram) ve omega 3 yağ asidi (günde 1 g) takviyesini takip etti.

Yaklaşık 1054 katılımcının beyaz kan hücrelerindeki telomer uzunluğu, çalışmanın başında, ikinci ve 4. yıllarında incelendi.

Araştırmacılar D3 vitamini takviyesinin telomer kısalmasını 4 yıl boyunca kayda değer derecede azalttığını saptadı.

Bilim insanları "Plaseboyla karşılaştırıldığında, D3 vitamini takviyesi lökosit telomer uzunluğundaki azalmayı önemli ölçüde azalttı" diye yazıyor.

Bu, "plaseboya kıyasla yaklaşık üç yıllık yaşlanmayı" önlemeye eşdeğer.

Ancak omega 3 yağ asidi takviyesinin takip süresince telomer uzunluğu üzerinde önemli bir etkisi olmadığını belirtiyorlar.

Çalışmanın bir diğer yazarı Haidong Zhu "Bulgularımız, hedefe yönelik D vitamini takviyesinin biyolojik yaşlanma sürecine karşı koymada umut verici bir strateji olabileceğini gösteriyor ancak daha fazla araştırmaya ihtiyaç var" diyor.

Omega 3 yağ asitleriyle birlikte veya bunlar olmadan günlük D3 vitamini takviyesi, telomer aşınması veya hücre yaşlanmasına karşı koymada rol oynayabilir.

Independent Türkçe