Kazakistan'ın başkentinin adı yeniden Astana oldu

AA
AA
TT

Kazakistan'ın başkentinin adı yeniden Astana oldu

AA
AA

 Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, başkent Nur Sultan'ın isminin resmen Astana olarak değiştirilmesini içeren kararnameyi imzaladı.
Kazakistan Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya göre, Tokayev, Anayasa'nın bazı maddelerine yapılacak değişiklikleri öngören kanunu onayladı.
Söz konusu kanun kapsamında imzalanan kararname ile ülkenin başkentinin ismi yeniden Astana oldu.
Ayrıca, cumhurbaşkanlığı görev süresi 5 yıldan 7 yıla çıkartıldı ve tek dönemle sınırlandırıldı.
Böylece dün Parlamento'da onaylanan yasa tasarısı Cumhurbaşkanı imzasıyla resmen yürürlüğe girdi.

Başkentin yeniden Astana olma süreci
Daha önce Kazakistan Meclisi’nde "Yeni Kazakistan" grubu milletvekilleri, halkın başkentin yeni adını (Nur Sultan) kabullenemediğini belirterek şehre eski adı Astana'yı iade etme önerisini getirmişti.
Meclis ve Senato Başkanları da milletvekillerinin söz konusu önerisinin halkın fikrini yansıttığını bildirmişlerdi.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Basın Sözcüsü Ruslan Jeldibay da milletvekillerinin bu önerisinin Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in onayıyla Anayasa’nın bazı maddelerine düzenleme getirmeyi öngören yasa tasarısına dahil edildiğini açıklamıştı.
Jeldibay, “Cumhurbaşkanı (Tokayev), Kazakistan’ın devlet olarak güçlenmesinde ve başkentin temelini atmada Nursultan Nazarbayev’in kilit rol üstlendiğini tarihi gerçek olarak niteliyor. Bunun için ilk Cumhurbaşkanının ismini taşıyan diğer yapılar korunacak." ifadelerini kullanmıştı.
Tokayev, 12 Eylül'de Anayasa Konseyi'ne başvurarak milletvekillerinin söz konusu önerisinin Anayasa'ya uygunluğunu teyit etmiş ve olumlu cevap almıştı.

Başkente neden Nur Sultan ismi verildi?
Kazakistan’ın kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, 19 Mart 2019'da cumhurbaşkanlığı görevinden istifa etmiş, bir gün sonra da söz konusu dönemde Senato Başkanı koltuğunda oturan Kasım Cömert Tokayev de Anayasa gereği Cumhurbaşkanlığı görevini devralmıştı.
Görevi devraldıktan sonra Parlamento'da ilk halka sesleniş konuşmasını yapan Tokayev, başkent Astana'nın inşası ve gelişmesinde öncü rol üstlenen Nazarbayev'in ismini şehre verilmesini önermişti.
Bu öneri ülkenin farklı noktalarında düzenlenen gösteri ve imza kampanyalarına rağmen 23 Mart 2019'da Parlamento'da oy birliğiyle kabul edilmiş ve ülkenin başkentinin ismi "Nur Sultan" olmuştu.



Hong Kong'da tartışma yaratan öneri: "Yönetimin karalanması yasaklansın"

Hong Kong Baş Yöneticisi John Lee (Reuters)
Hong Kong Baş Yöneticisi John Lee (Reuters)
TT

Hong Kong'da tartışma yaratan öneri: "Yönetimin karalanması yasaklansın"

Hong Kong Baş Yöneticisi John Lee (Reuters)
Hong Kong Baş Yöneticisi John Lee (Reuters)

Shweta Sharma Muhabir 

Hong Kong'un yasama meclisi, milletvekillerinin yönetimi "karalamasını" yasaklayacak ve Pekin'in kent üzerindeki genel kontrolüne "samimi destek" verilmesini zorunlu kılacak bir dizi yeni etik kural teklif etti.

Sadakati sağlamayı amaçlayan kurallar, bunların ihlali durumunda uzaklaştırmalar ve maaş kesintilerini de içeren 5 aşamalı bir ceza sistemi öngörüyor.

Hong Kong Yasama Konseyi'ne (LegCo) bu hafta sunulan yeni etik kuralların, Meclis Komitesi tarafından incelendikten sonra bir sonraki yasama döneminin başında yürürlüğe girmesi bekleniyor.

Belgeye göre milletvekillerinin görevlerini yerine getirirken "Baş Yönetici'ye" ve Özel İdari Bölge (ÖİB) yönetimine "samimi destek" vermeleri ve yapıcı bir tutum sergilemeleri gerekiyor.

Metinde "Baş Yönetici'nin ve ÖİB yönetiminin görevlerindeki güvenilirliğini kasten karalamamalı; yürütmenin liderliğindeki yönetimin etkinliğini isteyerek zayıflatmamalı ya da baltalamamalılar" diye ekleniyor.

Ayrıca yalnızca Pekin'e ve Çin Komünist Partisi'ne (ÇKP) sadık kişilerin Hong Kong'da kamu görevi üstlenebileceği yönündeki emirlere atıfta bulunarak "Hong Kong'u vatanseverlerin yönetmesi" ilkesinin kapsamlı bir şekilde hayata geçirilmesi çağrısında bulunuyor.

Hong Kong Free Press'e göre LegCo Başkanı Andrew Leung, kuralların milletvekillerinin konuşmasını engellemeyeceğini söyledi ancak "kırmızı çizgiyi aşmamaları" gerektiğine dair onları uyardı.

LegCo yeni kuralları uygulamak için Üyelerin Menfaatleri Komitesi'nin rolünü genişleterek adını "Yasama Konseyi Denetleme Komitesi" olarak değiştirmeyi önerdi.

Yeniden yapılandırılan bu organ, milletvekilleri hakkındaki şikayetleri soruşturma ve disiplin cezaları uygulama yetkisine sahip olacak.

Gözlemciler bu etik kuralların, 2020'de çıkarılan ulusal güvenlik yasasından bu yana siyasi muhalefet üzerindeki denetimi sıkılaştırmak ve yalnızca Pekin yanlısı "vatanseverlerin" Hong Kong'u yönetmesini sağlamak amacıyla yürütülen daha geniş kapsamlı bir baskının parçası olduğunu belirtiyor.

Çin anakarasına sınır dışı edilmeleri öngören bir yasa tasarısına tepki olarak 2019'da patlak veren hükümet karşıtı kitlesel protestoların aylarca sürmesinin ardından Pekin, Haziran 2020'de ulusal güvenlik yasasını yürürlüğe koyarak muhalefeti etkin bir şekilde susturdu.

O zamandan beri, önde gelen birçok aktivist ya yargılanıyor ya hapse atılıyor, demokrasi yanlısı medya kuruluşları kapatılıyor ve sivil toplum örgütleri dağılıyor veya faaliyetlerini gizlice sürdüyor.

Mart 2021'de Pekin, Hong Kong'u yalnızca "vatanseverlerin" yönetebilmesini sağlamayı amaçlayan bir yasa çıkardı.

Bu reformla yasama meclisindeki demokratik temsil azaldı, seçimlere daha sıkı denetim geldi ve adayları değerlendirmek için Pekin yanlısı bir inceleme komitesi kuruldu.

Hong Kong yönetimi bu değişikliğin kentin istikrarını ve refahını koruyacağını iddia etse de demokrasi yanlısı adayların seçime girmesini fiilen engellediği için uluslararası kamuoyundan geniş çapta eleştiriye maruz kaldı.

 Independent Türkçe, independent.co.uk/asia