İran’da Mahsa Amini’nin gözaltında ölmesinin ardından ‘iç gerginlik’ uyarısı yapıldı

Mahsa Amini
Mahsa Amini
TT

İran’da Mahsa Amini’nin gözaltında ölmesinin ardından ‘iç gerginlik’ uyarısı yapıldı

Mahsa Amini
Mahsa Amini

İran’da devlete ait olan İran gazetesi, başörtüsü takma konusunda katı kurallar uygulayan ahlak polisi tarafından gözaltına alındıktan sonra yaşamını yitiren Mahsa Amini’nin cenazesi sırasında meydana gelen protestolar nedeniyle iç gerginlik konusunda uyarıda bulundu.
Polis güçleri, bu sabah İran’ın Kürdistan Eyaleti’nin yönetim merkezi olan Senendec’teki protestocuları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı.
Protestocular, aralıklı silah sesleri arasında çevik kuvvet polisiyle karşı karşıya kaldı.
Sıkı güvenlik ortamına rağmen Senendec sokaklarına dökülen protestocular, İran’in dini lideri Ali Hamaney’e atıfta bulunarak ‘Diktatöre ölüm’ sloganları attı.
Sosyal medyada paylaşılan videolarda, 2020 başlarında ABD tarafından öldürülen Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’nin büyük bir pankartı da görüldü.
İran’daki insan hakları durumunu izleyen bir kuruluş olan Hengaw, Saggız ve Senendec şehirlerinde polisin göstericilere müdahalesi sırasında en az 33 kişinin yaralandığını bildirdi.
Devlete ait İran gazetesi, bugünkü sayısında ahlak polisinin performansını savunarak, Mahsa Amini’nin ölümünün acı ve üzücü olduğunu ifade etti, ancak haberde şu ifadeler kullanıldı:
“Kontrolünüz dışında bir konuyu gündeme getirmemelisiniz. Evet, bu alanda inkar edilemez zaaflar ve eksiklikler var ve bunların ihmal edilmemesi gerekiyor ama asıl mesele bu olaydaki abartmanın iç gerginliğe yol açabileceğidir. Olayın acısı, ahlak ve adaletin çiğnenmesini gerektirmez.”
Ancak olayı öne çıkaran İran gazetelerinin çoğu, yetkililerin örtünme konusundaki yaklaşımını eleştirdi.
Reformcu gazete Aftab-ı Yezd olayın ülke genelinde yarattığı şok dalgalarına dikkat çekti. Etimad gazetesi ise Amini’nin ölümünü ‘trajik’ olarak nitelendirdi.
Kadın ve aileden sorumlu Cumhurbaşkanı Yardımcısı Enise Hazali, Amini’nin ailesiyle doğrudan temasa geçtiğini, başsağlığı dilediğini ve olayın tüm yönleri netleşene kadar konunun ciddi bir şekilde takip edileceğine dair güvence verdiğini bildirdi.
Yetkililer, Amini’nin ölümünü araştırıyor, ancak bir adli tıp doktoru dün otopsi sonuçlarının ortaya çıkmasının üç hafta sürebileceğini söyledi.
Tepkiler üzerine Tahran Polisi tarafından yapılan açıklamada, ahlak polisinin amini’yi bir saatlik ‘brifing’ için karakola götürdüğü, genç kadının burada aniden bilincini kaybettiği ve kalp rahatsızlığı yaşaması üzerine hastaneye sevk edildiği belirtilmişti.
İran devlet televizyonu tarafından yayınlanan görüntülerde, Amini’nin polis merkezine getirildikten sonra bir görevliyle konuştuktan sonra aniden fenalaşarak yere düşmesi yer aldı.
İran’daki ihlalleri takip eden ‘Tasvir 1500’ kanalı, genç kadının kafasına darbe aldığını iddia etti.
Ailesi ise genç kadının kalp krizi nedeniyle öldüğüne dair iddiaları reddederek, kalp hastalığı olmadığını söyledi.



Microsoft karbon ayak izi sorununu insan dışkısıyla çözecek

Vaulted Deep'in ortak kurucusu Omar, Hutchinson sahasının açılış töreni sırasında ekip liderlerini yönlendiriyor (Vaulted Deep)
Vaulted Deep'in ortak kurucusu Omar, Hutchinson sahasının açılış töreni sırasında ekip liderlerini yönlendiriyor (Vaulted Deep)
TT

Microsoft karbon ayak izi sorununu insan dışkısıyla çözecek

Vaulted Deep'in ortak kurucusu Omar, Hutchinson sahasının açılış töreni sırasında ekip liderlerini yönlendiriyor (Vaulted Deep)
Vaulted Deep'in ortak kurucusu Omar, Hutchinson sahasının açılış töreni sırasında ekip liderlerini yönlendiriyor (Vaulted Deep)

Microsoft, insan atıklarını yeryüzünün yaklaşık 1500 metre altına pompalayarak muazzam seviyedeki karbon ayak izini azaltmaya çalışıyor.

Teknoloji devi yapay zeka alanındaki girişimleriyle daha da artan devasa karbon ayak izini, alışılmadık bir sera gazı giderme stratejisi kullanarak dengelemeyi umuyor.

Microsoft perşembe günü Vaulted Deep'ten 4,9 milyon metrik tonluk dayanıklı karbondioksit giderme kredisi satın almak üzere bir anlaşma yaptığını duyurdu. Şirket, insan ve çiftlik atıklarının karışımından oluşan "biyolojik gübre kompostu"nu, karbon kredileri karşılığında yeraltının derinliklerine enjekte ediyor.

Microsoft'un aldığı karbon kredisi gelecek yıldan başlayarak 12 seneye yayılacak. Yeraltının derinliklerine gönderdikleri her 1 ton karbon için bir karbon giderme kredisi alacaklar.

Vaulted Deep'in kurucu ortağı ve CEO'su Julia Reichelstein, Wall Street Journal'a yaptığı açıklamada "Farklı türlerde organik atıklar alıyoruz" diyor.

Reichelstein "Bugün yeryüzünde sorunlara yol açan, çamurumsu ve genellikle kirli organik atıkları alıp kalıcı karbon giderimi için yerin çok derinlerine gönderiyoruz" diye ekliyor.

Vaulted Deep'in kullandığı atık genellikle bulamaç oluyor; tam olarak katı, sıvı veya gaz değil. Geleneksel olarak işlenmesi zor olan bu tür atıklar, sıklıkla arazilerde bırakılarak besin kirliliğine ve PFAS diye bilinen "sonsuz kimyasalların" su sistemlerine yayılmasına yol açıyor.

Ancak Vaulted Deep, bulamacı alıp doğal kaya oluşumlarının derinliklerine aktarıyor. Şirket daha sonra toprağın altında depoladığı karbon miktarına göre karbon kredisi satıyor. Habere göre bu kredilerin bir metrik tonu halihazırda yaklaşık 350 dolardan satılıyor.

2020'den 2024'e kadar 75,5 milyon ton CO2 salan Microsoft gibi şirketler, organik atıkları yerin binlerce metre altında depolamanın emisyon hedeflerine ulaşmalarına katkı sağlamasını umuyor.

Microsoft'un 2030'a gelindiğinde karbon negatif olma hedefi var ve kuruluşundan bu yana yaydığından daha fazla sera gazını 2050'ye kadar ortadan kaldırmayı umuyor.

Microsoft bugüne kadar çok sayıda karbon giderme kredisi satın aldı. Habere göre Vaulted Deep'le anlaşmasının dışında, bu yıl şimdiye kadar 59 milyon tonu satın alınmış olmak üzere 83 milyon tondan fazla karbon giderme kredisi edindi.

Teknoloji devinin enerji ve karbon gideriminden sorumlu kıdemli direktörü Brian Marrs, Vaulted Deep'e yapılan yatırımın her iki taraf için de faydalı olduğunu dile getiriyor.

Marrs "Esasen biyokatıları alıyorlar ve bugün bunların çoğu arazilere yayılıyor" diyor. 

Su havzalarında besin [kirliliğine] ve diğer kirleticilerin yayılmasına neden olabilir ve bu biyokatıları çevreye rahatsızlık veremeyeceği, karbonu atmosfere geri göndermeyeceği bir yerde izole etme yaklaşımı, bu ortak fayda yaklaşımı bizim için çok ama çok ilgi çekici.

Independent Türkçe