HTŞ kontrolü altındaki bölgelerde vatandaşlara kimlik kartı çıkartıyor

İdlib'de Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) ile bağlantılı Suriye Kurtuluş Hükümeti tarafından kimlik kartları veriliyor.

 Suriye Kurtuluş Hükümeti Suriye'nin kuzeybatısındaki İdlib'de vatandaşlara kimlik kartı veriyor (Şarku'l Avsat)
Suriye Kurtuluş Hükümeti Suriye'nin kuzeybatısındaki İdlib'de vatandaşlara kimlik kartı veriyor (Şarku'l Avsat)
TT

HTŞ kontrolü altındaki bölgelerde vatandaşlara kimlik kartı çıkartıyor

 Suriye Kurtuluş Hükümeti Suriye'nin kuzeybatısındaki İdlib'de vatandaşlara kimlik kartı veriyor (Şarku'l Avsat)
Suriye Kurtuluş Hükümeti Suriye'nin kuzeybatısındaki İdlib'de vatandaşlara kimlik kartı veriyor (Şarku'l Avsat)

Suriye'nin kuzeybatısındaki İdlib, Hama, Halep ve Lazkiye kentlerinin bazı bölgelerinin kontrolünü elinde tutan Suriye Kurtuluş Hükümeti’nin (Heyetu Tahriru'ş Şam'ın (HTŞ) sivil kolu) İçişleri Bakanlığı, bu bölgelerin Şam'daki merkezi hükümetin otoritesinden ayrılmasını destekleyen bir girişimle, vatandaşların kimlik kartı taleplerini almaya başladı.
Suriye Kurtuluş Hükümeti’nin İçişleri Bakanlığı, yaptığı açıklamada, İdlib şehir merkezleri ile İdlib'deki Sarmada, Harem, Kafr Takharim ve Dana bölgelerinde 14 yaşını doldurmuş vatandaşlardan kimlik kartı  için talep almaya başladığını duyurdu. Kurtuluş Hükümeti'nin Başkanı Mühendis Ali Kidde ve İçişleri Bakanı Muhammed Abdurrahman, çok sayıda vatandaşın kayıt yaptırmak ve kimlik kartı almak istediğini belirtti.
HTŞ’ye (eski adıyla Nusra Cephesi) bağlı hükümetin İçişleri Bakanı, birkaç gün önce İdlib'de düzenlediği basın toplantısında, "Kimlik kartı projesi çalışmaları, yerel çabalarla, özel bir sistemle ve düşük bir maliyetle, savaş koşullarından ve zorla yerinden edilmeden kaynaklanan hakların korunması ve nüfus kayıtlarının muhafaza edilmesi amacıyla yapıldı" dedi. Bakan, yeni uygulamanın nikah kıymak, ticari alım-satım sözleşmeleri, gayrimenkul işlemleri, yargılamalar ve yerinden edilmiş kişilerin geride kalan toprakları üzerindeki haklarını korumak noktasında kolaylıklar sağlayacağına işaret ederek, bakanlığın askeri harekatlar nedeniyle daha güvenli bölgelere taşınması ve arşivleme çalışmasının yapılmasının ardından kimlik kartı çıkarma projesinin eski nüfus kayıtlarına bağlı kalınarak yapıldığı bilgisini verdi.
İçişleri Bakanı, yeni kimlik kartının özelliklerinin uluslararası standartlara göre tasarlandığını ve kartta uluslararası kimlik kartlarına benzer şekilde bilgilerin İngilizce karşılıklarına yer verildiğini, kartın en başta Suriye kelimesi ve haritası olmak üzere yedi Suriye kentinin sembolünü ve kadim Şam mirası süslemelerini içerdiğini söyledi.
İdlib vatandaşı olan 23 yaşındaki Ayham El-Hasan Şarku'l Avsat'a, İdlib kentinde kimlik kartı çıkarma projesinin duyurulmasının insanlar arasında farklı görüşleri ortaya çıkardığını, bunun da kimlik kartı olmayan geniş bir vatandaş kesiminin olmasıyla ilişkili olduğunu" söyledi. Ayham El-Hasan, "Bu onlar için iyi bir şey. Ancak rejimin kurumları tarafından verilen eski kimlik kartlarının yanı sıra, Halep'in kuzeyindeki Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı gibi Türk askeri operasyonlarının yapıldığı bölgelerin yerel meclisleri tarafından verilen kimlik kartları da var. Bu yüzden insanlar bölgeler arasındaki geçişlerine göre talep sırasında ibraz etmek için aynı anda 3 kart bulundurmak zorundalar. Bu ise onlar için istenmeyen olumsuz bir durum" diyerek sözlerini bitiriyor.
Kurtuluş Hükümeti, Kasım ayı başlarında İdlib kentinde, rejim güçlerinden ayrılanların önderlik ettiği gruplarla kanlı bir çatışma ve mücadele döneminin ardından bölge üzerindeki kontrolünü sıkılaştıran Heyetu Tahriru'ş Şam fraksiyonunun desteğiyle kuruldu. Diğer taraftan, İdlib kenti ve çevresindeki vatandaşlara kimlik kartı dağıtma projesi, 2011'de Suriye savaşının başlamasından beri yapılanlar arasında türünün ilk örneği olarak görülüyor. 
Heyetu Tahriru'ş Şam hükümetinin bu hamlesi, en büyüğü Suriye hükümetinin kontrolü altında olan bölgelerin, farklı güçlerin nüfuz alanları haline gelmesinden sonra, Suriye'nin yıllardır tanık olduğu fiili bölünmeyi sürdürüyor. Bu bölgelerin bir kısmı Fırat'ın doğusundaki Kürtlerin, bir kısmı da Suriye'nin kuzeyinde Türkiye'nin kontrolünde. Son bölüm ise ülkenin kuzeybatısında olduğu gibi aşırılık yanlısı İslami grupların kontrolünde.



Gazze ateşkesi: İsrail'in İran'a yönelik saldırıları görüşmeleri ne ölçüde etkileyecek?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta bir dağıtım noktasında yiyecek bekleyen Filistinli çocuklar (AFP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta bir dağıtım noktasında yiyecek bekleyen Filistinli çocuklar (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: İsrail'in İran'a yönelik saldırıları görüşmeleri ne ölçüde etkileyecek?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta bir dağıtım noktasında yiyecek bekleyen Filistinli çocuklar (AFP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta bir dağıtım noktasında yiyecek bekleyen Filistinli çocuklar (AFP)

Washington'un Tahran'ın Gazze müzakerelerinin bir parçası olduğunu açıklamasından günler sonra İsrail'den İran'a ani bir darbe geldi. İsrail medyası görüşmelerde ‘gerçek bir ilerleme şansı’ olduğuna dair sızıntılara tanık olurken, Hamas kaynakları da ateşkesle ilgili ‘fikirler’ aldıklarını doğruladı.

Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlara göre bu yeni gelişmeler ateşkes sürecine ‘gölge’ düşürüyor. Görüşmelerin er ya da geç sekteye uğraması muhtemel, özellikle de İsrail bölgede zaferler elde ettikçe taleplerini sıkılaştıracak. Diğer taraftan Hamas kapsamlı bir anlaşmada ısrar edecek ve gelecekte Gazze Şeridi'ndeki savaşı durduracak gerçek garantilerin yokluğunda şu anda en önemli kartını (esirler) kaybedebilecek kısmi anlaşmalara sürüklenmeyecek.

İsrail dün, İran'ın ülkenin çeşitli bölgelerindeki nükleer programını vurmayı amaçlayan Yükselen Aslan Operasyonu kapsamında bir saldırı başlattı. İsrail ordusunun açıklamalarına göre bu saldırı, İran Silahlı Kuvvetleri’nin üst düzey liderlerinin öldürülmesiyle sonuçlandı. İsrail ordusu daha sonra İran'dan fırlatılan uzaktan kumandalı insansız hava araçlarını (İHA) durdurmaya başladığını bildirdi, İranlı medya kuruluşları ise yetkililere dayanarak bu iddiaları yalanladı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu yayınladığı video mesajında ülkesinin İran'a yönelik askeri saldırısını övdü: “Çok başarılı bir açılış saldırısı gerçekleştirdik ve daha fazlasını başaracağız. Bu tehdidi ortadan kaldırmak için operasyon günlerce devam edecek.” Hamas ise yaptığı açıklamada söz konusu saldırıyı, ‘aşırılık yanlısı İsrail hükümetinin bölgeyi açık çatışmalara sürükleme konusundaki ısrarını yansıtan acımasız bir saldırı’ olarak nitelendirdi.

Söz konusu gelişmeler, Katar'daki Hamas müzakere heyetinden kaynakların basına yaptıkları açıklamalarda ‘ateşkes anlaşması konusunda arabulucularla bir dizi fikrin tartışıldığını’ söylemeleri, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nun Gazze Şeridi'nde devam eden savaşta acil, koşulsuz ve kalıcı bir ateşkesi ezici bir çoğunlukla onaylaması ve Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati'nin ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile ‘İran'ın nükleer programı konusunda ABD ile İran arasındaki müzakereler ve arabulucuların Gazze Şeridi'nde hızlı bir şekilde ateşkes anlaşmasına varma çabaları’ üzerine yaptığı görüşmelerin ardından geldi.

İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği bombardımanda yıkılan bir binanın enkazını inceleyen Filistinliler (AFP)İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği bombardımanda yıkılan bir binanın enkazını inceleyen Filistinliler (AFP)

İsrail saldırısı, ABD Başkanı Donald Trump'ın pazartesi akşamı yaptığı “Gazze şu anda Hamas’la İsrail arasında büyük müzakerelerin ortasında ve İran da zaten işin içinde. Gazze'de ne olacağını göreceğiz. Esirleri geri almak istiyoruz” açıklamasından birkaç gün sonra geldi. Ancak İsrail ve Hamas kaynakları, Trump’ın iddialarını yalanladı.

İkinci ateşkes, yürürlüğe girmesinden iki ay sonra 18 Mart'ta çöktü. Bu ayın başlarında Doha'da Hamas ile Washington arasında yapılan doğrudan görüşmelerde herhangi bir ilerleme sağlanamadı.

Mısır'da siyaset bilimi profesörü olan Dr. Ahmed Yusuf Ahmed, İsrail'in gerilimi artırma girişimlerinin ve bunu takip edecek İran tepkilerinin, ister süreci dondurarak ister hızlandırarak olsun, Gazze Şeridi'ndeki ateşkese hizmet etmediğine inanıyor. Ahmed, “Gazze savaşından bu yana İran ve Lübnan'da ateşkes müzakereleri üzerinde doğrudan bir etkisi olmayan benzer saldırılara zaten tanık olduk” dedi.

Bu saldırıdan sonra Netanyahu'nun içeride popülaritesinin artacağına ve kendisine yönelik iç baskıların üstesinden geleceğine inanan Ahmed, Hamas'ın bu gerilim ışığında kısmi bir anlaşmayı kabul etmeyeceğini ve bir kez daha kapsamlı bir anlaşma için daha fazla ısrar edeceğini, bunun da İsrail tarafından reddedileceğini ve bu nedenle gerçek bir ilerleme olmayacağını ve sürecin olduğu gibi kalacağını belirtti.

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal'a göre Hamas şu anda güçlü bir konumda değil. İran ile İsrail arasında işler daha da kötüye giderse Gazze Şeridi'ndeki operasyonlarda bir azalma olacak ama bu ateşkes görüşmelerini olumlu etkilemeyecek. Nazzal, ‘Hamas’ın kapsamlı anlaşmaya bağlılığını arttıracağını ve en güçlü kartı olan esirlerin elinden alınmasını kabul etmeyeceğini, Netanyahu'nun da küstahlığının artacağını’ düşünüyor.

 ağlayan Filistinli bir çocuk (AFP)Gazze'deki Şifa Hastanesi yakınlarında İsrail bombardımanı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze töreninde ağlayan Filistinli bir çocuk (AFP)

ABD’li arabulucular İsrail'in yanında yer aldıklarını belirtirken, Gazze Şeridi'ndeki durum hakkında bir açıklama yapmadı. Mısırlı ve Katarlı arabulucular ise bölgedeki çatışmanın genişlememesi konusunda uyarıda bulundu.

ABC News'e göre İsrail'in İran'a yönelik saldırısını ‘mükemmel’ olarak nitelendiren Trump, saldırıların devamının geleceğini söylerken, Truth Social platformunda yaptığı bir paylaşımda Tahran'ı uyardı: “Nükleer anlaşma yapılmazsa her şey daha da kötüleşecek.”

Gazze müzakerelerinde arabulucu olan her iki ülkenin dışişleri bakanlıklarından yapılan açıklamalara göre Mısır, saldırının ‘krizi daha da alevlendireceğini ve bölgede daha geniş bir çatışmaya yol açacağını’ savunurken, Katar ‘saldırıların durumu yatıştırma çabalarını engellediğini’ belirtti.

Mısır Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, Mısır Dışişleri Bakanı ile Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani arasında gerçekleşen telefon görüşmesinde, İran'daki gerilim ve Mısır, Katar ve ABD'nin Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanması ve esirlerin serbest bırakılması için yürüttüğü çabalardaki gelişmeler ele alındı.

Ahmed Yusuf Ahmed, ABD'nin İsrail'e yönelik tutumunun yeni olmadığını ve gerilimi reddeden ne kadar pozisyon olursa olsun ateşkes görüşmelerinin direnişin kararlılığına, yıpratma operasyonlarının devamına ve İsrail'in pozisyonunun gerilemesine bağlı olacağını ve bu konuların sonuçlarının ancak İsrail ve İran'ın karşılıklı saldırılarını durdurmasından sonra netleşeceğini düşünüyor.

Nizar Nazzal, ABD'nin İsrail'i sonuna kadar destekleyen tutumunun, gerilimi azaltma görüşmeleri ile gerçeklik arasında büyük bir uçurum olduğunu, gerilimin devam edeceğini ve Gazze Şeridi'nde bir anlaşmaya ya da bölgede bir ateşkese varma ihtimalinin bulunmadığını gösterdiğine inanıyor.