Lapid, Lübnan ile deniz sınırları tartışmasında hükümeti eleştiren Netanyahu'yu "sorumsuzlukla” suçladı

AA
AA
TT

Lapid, Lübnan ile deniz sınırları tartışmasında hükümeti eleştiren Netanyahu'yu "sorumsuzlukla” suçladı

AA
AA

İsrail Başbakanı Yair Lapid, Lübnan ile deniz sınırının belirlenmesine ilişkin muhalefet lideri Binyamin Netanyahu’nun hükümete yönelttiği suçlamaları "son derece sorumsuzca" bulduğunu söyledi.
İsrail’in Times of Israel haber sitesinin aktardığına göre Lapid, BM 77. Genel Kurulu görüşmelerine katılmak üzere bulunduğu New York'ta gazetecilere açıklamalar yaptı.
Binyamin Netanyahu'nun dün Twitter hesabından paylaştığı ve kendisini tartışmalı Kariş gaz sahası konusunda "Hizbullah'a boyun eğmekle" suçladığı videoya değinen Lapid, şunları söyledi:
"Bu ulusal anlamda son derece sorumsuzcadır. Başbakan, BM Genel Kurulu için New York'ta bulunuyor. Amerika’da karmaşık bir müzakere yürütülüyor. (Netanyahu) Güvenlik meselesinde bilgilendirilmediği için detayları bilmiyor. Bu, İsrail'in müzakerelerine, güvenliğimize ve diplomatik ve ekonomik çıkarlarımıza zarar veriyor."
Netanyahu, dün paylaştığı görüntülü mesajında, İsrail Başbakanı’nı Kariş sahasından gaz çıkarmayı geciktirmekle ve "milyarlarca dolarlık gaz sahasını Lübnan’a teslim etmeye niyetli olmakla" suçlayarak, "Lapid, Nasrallah'ın tehditleri karşısında tamamen boyun eğdi." ifadelerini kullanmıştı.
Eski Başbakan Netanyahu, bu eleştirilerinin üzerine 1 Kasım’da yapılacak genel seçimlerde önderlik ettiği Likud’un da dahil olduğu sağ parti hükümetine oy vermeleri için İsraillilere çağrı yapmıştı.

İsrail ile Lübnan arasındaki sınır anlaşmazlığı
İsrail ile Lübnan arasında yaklaşık 860 kilometrekarelik deniz sahası anlaşmazlığı bulunuyor.
İki ülke de bu bölgenin kıta sahanlığında hak iddia ediyor. İsrail, Lübnan hükümetinin lisanslama sürecine başladığı beş bloktan üçünün İsrail kıta sahanlığı sınır bölgesinde yer aldığını öne sürüyor.
Lübnan tarafı ise tartışmalı bölgenin 2 bin 290 kilometrekare olduğunu belirtiyor.
İsrail ve Lübnan deniz sınırı anlaşmazlığının çözümü amacıyla Ekim 2020'de Birleşmiş Milletler gözetimi ve ABD ara buluculuğunda dolaylı müzakereler başlamıştı.
Müzakereler, Mayıs 2021'deki beşinci turun ardından anlaşmaya varılmaksızın askıya alınmıştı.
İsrail'in 5 Haziran'da ihtilaflı deniz sahası "Kariş"e bir sondaj gemisi göndermesi bölgede gerilimi yeniden yükseltmişti.
Öte yandan ABD Dışişleri Bakanlığı Enerji Güvenliği Danışmanı Amos Hochstein da İsrail ile bir yıldır askıda olan müzakerelere yeniden başlanması için ara buluculuk görevini üstleniyor.
Hochstein, son olarak 9 Eylül'de Beyrut'ta bazı temaslarda bulunmuş ve anlaşmaya varılması hususunda iyimser olduğunu ifade etmişti.
Lübnan'daki Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah ise 17 Eylül'deki açıklamasında ülkesi ile İsrail arasındaki tartışmalı deniz sınırına ilişkin müzakereleri takip ettiklerini, Lübnan'ın taleplerinin karşılanmaması halinde Kariş Doğal Gaz Sahası'nı hedef alacaklarını söylemişti.



Antik Maya kentinin ilk hükümdarının mezarı keşfedildi

Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
TT

Antik Maya kentinin ilk hükümdarının mezarı keşfedildi

Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)

Kritik öneme sahip Maya kenti Caracol'un ilk hükümdarı olduğu düşünülen birine ait mezar keşfedildi. Mezarda bulunan eserler dönemin büyük kentleri arasındaki ilişkiye ışık tutuyor.

Maya dünyasının en büyük ve en önemli şehirlerinden Caracol'un nüfusunun zirve döneminde 100 bine ulaştığı tahmin ediliyor. Ancak diğer pek çok Maya şehrinde olduğu gibi, bilinmeyen nedenlerle MS 900 civarında çöküşe geçti.

Kalıntıları Belize'de yer alan antik kentin harabelerindeki kazılar en az 40 yıldır sürüyor. Fakat bugüne kadar yapılan çalışmalarda hiçbir kraliyet üyesine ait mezara rastlanmamıştı. 

Kazılara liderlik eden Houston Üniversitesi arkeologları Diane ve Arlen Chase, etkileyici bir keşifle bu durumu değiştirdi. 

İlk kez Caracol'da bir kraliyet mezarı ortaya çıkaran ekip, bunun kentin bilinen ilk hükümdarına ait olduğunu düşünüyor.

Houston Üniversitesi'nden yapılan açıklamaya göre Te K'ab Chaak adlı kralın mezarı yaklaşık MS 350'ye tarihlendi. Araştırmacılar tahta 331'de çıkan Te K'ab Chaak'ın hanedanının en az 460 yıl varlığını sürdürdüğünü söylüyor.

Field Museum'dan arkeolog Gary Feinman, yer almadığı çalışmanın bulguları hakkında "Çok erken bir döneme ait hükümdar buldular, ki bu çok önemli ve bir hanedanın kurucusu olduğu iddia ediliyor" diyerek ekliyor: 

Bu büyük bir bulgu.

Araştırmacılar mezarda bulunan kalıntılara dayanarak Te K'ab Chaak'ın 1,7 metre boyunda ve öldüğünde dişi olmayan yaşlı bir adam olduğunu tespit etti.

Chase çifti kalıntılarla birlikte gömülen seramik kapların tarzından mezarın son derece eski olduğu sonucuna vardı. Kırmızı zincifre mineraliyse, çok yüksek statüye sahip birine ait olduğunu anlamına geliyordu.

Arlen Chase "Eşyalar zincifreyle kaplanmışsa kraliyet ailesinin en üst seviyedeki kişileri sözkonusu demektir" diye açıklıyor.

Ekip mezarda yeşim taşından yapılmış üç set kulak süsü de buldu. Maya elitlerinin kullandığı bu değerli eşyalara pek sık rastlanmıyor. 

ghyjudcfv
Çömlek kaplar üzerinde daha önce görülmeyen tasvirler bulundu (Houston Üniversitesi)

Ayrıca mozaik bir ölüm maskesi de keşfeden araştırmacılar bunun çok daha nadir olduğunu belirtiyor. Chase çifti daha önce sadece bir adet ölüm maskesi bulmuştu.

Arkeologlar mezarda gördükleri çömleklerin de etkileyici olduğunu ifade ediyor. Bu kaplarda Mayaların ticaret tanrısı, bir sinek kuşu ve mızrak tutan bir hükümdarla ona adak adayan kişiler resmedilmişti. Bazılarında maymun, baykuş ve nasua gibi hayvanlar tasvir edilmişti. 

Arlen Chase bazı tasarımlar için "Bunları daha önce hiç görmemiştik" diyor.

Araştırmacılar mezardaki bazı eserlerin, yine MS 350'lere tarihlenen diğer iki Caracol mezarındakilere çok benzediğini söylüyor. Bunlar arasında Meksika'nın orta kesiminden gelen yeşil obsidyen bıçaklar ve mızrak fırlatmak için kullanılan bir alet de vardı. 

Ekip bu aletlerin genellikle Caracol'un 1200 kilometre uzağındaki Teotihuacán kentiyle ilişkilendirildiğini belirtiyor. 

Chase çiftine göre bu durum iki kent arasındaki büyük mesafelere rağmen erken Maya halkının, Orta Meksika topluluklarıyla sanılandan onlarca yıl önce ilişki kurduğuna işaret ediyor. Te K'ab Chak zamanında Teotihuacán'dan Caracol'a yürümek muhtemelen en az 150 gün sürüyordu.

İkili, ellerindeki bulgulara dayanarak kentler arasında ticari ve diplomatik ilişkiler kurulduğunu düşünüyor. Öte yandan bazı uzmanlar net çıkarımlar yapmadan önce daha net kanıtlara ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.

Independent Türkçe, Live Science, New York Times, Smithsonian Magazine, Houston Üniversitesi