Putin’in kısmi seferberlik ilanı ne anlama geliyor?

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AP)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AP)
TT

Putin’in kısmi seferberlik ilanı ne anlama geliyor?

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AP)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AP)

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’daki savaş alanında yaşanan büyük gerilemenin ardından Rus güçlerini desteklemek için kısmi askeri seferberlik ilan etti.
Putin dün televizyonda yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında, Batı’nın savaşı Rus topraklarına taşımak istediğini öne sürerek, “Toprak bütünlüğümüzü korumak için her türlü silahı kullanırız. Karşılık vermek için çok fazla silahımız var, bu bir blöf değil” dedi. 

Putin’in kısmi seferberlik ilan etmesi ne anlama geliyor?
BBC’ de yer alan analize göre, Rusya kısmi seferberlik kapsamında, savaş tecrübesi veya özel askeri becerilere sahip yaklaşık 300 bin yedek askeri göreve çağırmayı planlıyor.
Savunma Bakanı Sergey Şoygu’nun açıklamasına göre, seferberlik çağrısı öğrenciler ve acemi askerleri kapsamayacak. Ancak 60 yaş üstü birçok yedek subayı içerebilir.
Rusya teorik olarak yaklaşık 25 milyon insanı askerlik hizmeti için seferber edebilir, ancak bu henüz düşünülmedi.
Şoygu, cephe hattının bin kilometreden fazla olduğunu, böylece bu hattın gerisinde ve hat boyunca güvenliğin güçlendirileceğini bildirdi.
Bu seferberlik aylarca uzayabilir. Putin daha önce yaptığı açıklamalarda, Rusya’nın uzun bir savaşa hazır olduğunu söylemişti.
Reuters, bunun 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana ilk Rus seferberliği olduğuna dikkat çekse de, Kremlin 1980’lerde Afganistan ve daha sonra Kuzey Kafkasya’da Çeçenistan için savaşmak üzere binlerce asker gönderdi.
Bu maliyetli savaşlarda pek çok eğitimsiz asker ölürken, Kremlin bu sefer savaş karşıtı duyguları körüklemekten kaçınma konusunda endişeli görünüyor.

Rus ordusu, Ukrayna ordusundan güçlü mü?
Rusya ordusu, Ukrayna’dan sayıca üstün ancak Ukrayna’nın savaş alanı taktikleri ve hassas Batı silahları bu boşluğu azaltıyor.
Kremlin, savaşın başlamasından bu yana büyük bir askere alma kampanyası başlattı, yeni askerlere büyük mali teşvikler teklif etti.
Deneyimli Çeçen savaşçılar da dahil olmak üzere özellikle Sibirya ve Kafkasya’nın yoksul bölgelerinden ek kuvvetler getirmeyi başardı.
Rus Silahlı Kuvvetleri’ndeki maksimum aktif asker sayısı bu yılın başında 900 bindi.
Putin’in geçen ay imzaladığı kararname ile muharip güç sayısı 137 bin asker arttırılarak 1,15 milyona yükseltilecek.
18 ile 27 yaş arasındaki Rus erkekler genellikle bir yıl süreyle askerlik yapmakla yükümlü, ancak tıbbi nedenler veya öğrencilik gibi birçok muafiyet var.

Rusya neden şimdi harekete geçme kararı aldı?
Batılı analistler ve politikacılar, Ukrayna’nın kuzeyinde bulunan Harkov bölgesinde gerçekleştirdiği büyük karşı saldırının Kremlin’i savunmasız bir konuma getirdiğini ve bunun Putin’in son hamlesini açıkladığını söylüyor.
Şoygu Ukrayna’daki savaşta 5 bin 937 Rus askerinin hayatını kaybettiğini ve yaralı askerlerin yüzde 90’ının görevlerine geri döndüğünü bildirdi.
Bu yaklaşık yedi ay içinde kayıplarla ilgili ilk Rus güncellemesi oldu.
Ancak bu sayı, İngiltere Savunma Bakanlığı’nın Haziran ayında yaptığı, yaklaşık 25 bin Rus askerinin öldüğünü iddia eden tahminlerin hala çok altında.
Ukrayna ise, bu sayının 50 bin civarında olduğunu ileri sürüyor.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.