ABD’nin Suriye’de Captagon üretimini durdurmaya yönelik stratejisi

Geçtiğimiz aylarda Captagon kaçırma girişimlerinin gerçekleştiği Ürdün-Suriye sınırındaki Cabir sınır kapısı (AFP)
Geçtiğimiz aylarda Captagon kaçırma girişimlerinin gerçekleştiği Ürdün-Suriye sınırındaki Cabir sınır kapısı (AFP)
TT

ABD’nin Suriye’de Captagon üretimini durdurmaya yönelik stratejisi

Geçtiğimiz aylarda Captagon kaçırma girişimlerinin gerçekleştiği Ürdün-Suriye sınırındaki Cabir sınır kapısı (AFP)
Geçtiğimiz aylarda Captagon kaçırma girişimlerinin gerçekleştiği Ürdün-Suriye sınırındaki Cabir sınır kapısı (AFP)

ABD Temsilciler Meclisi, uyuşturucu üretimini ve kaçakçılığını durdurmak ve Suriye’de Esed rejimiyle bağlantılı uyuşturucu şebekelerini dağıtmak üzere devlet stratejisini belirleyen karar taslağını onayladı.
Demokratlar ve Cumhuriyetçiler tarafından sunulan ortak karar taslağında ‘Esed rejimiyle bağlantılı Captagon kaçakçılığının uluslararası bir tehdit oluşturduğu’ belirtiliyor. ABD yönetimine ‘Suriye rejiminin uyuşturucu kaçakçılığı ağlarını dağıtmak’ için bir strateji geliştirmesi ve uygulaması çağrısında bulunuluyor.
Taslağı ortaya koyan Cumhuriyetçi French Hill Temsilciler Meclisi’nde yaptığı konuşmada “Suriye’deki Esed rejimi, kendi halkına karşı savaş suçları işlemesinin yanı sıra bir ‘uyuşturucu devleti’ haline de geldi” ifadelerini kullandı. Hill, uyuşturucu kaçakçılığının merkezinin şu anda Esed rejiminin kontrolü altındaki bir bölgede olduğuna dikkat çekerek, “Captagon Avrupa’ya ulaştı ve bize ulaşması an meselesi” ifadeleri ile uyarıda bulundu.
Cumhuriyetçi Temsilci French Hill “Uyuşturucu kaçakçılığını durdurmak için ortaklarımızla birlikte çalışmaz ve Suriye halkına hizmet eden kurumlardan oluşan bir sistem getirmezsek, Esed uluslararası alanda tanındığı üzere ‘kitle katili’ unvanının yanına ‘uyuşturucu kralı’ unvanını da ekleyecektir” ifadelerine yer verdi.
Temsilciler Meclisi tarafından Salı günü öğleden sonra onaylanan tasarı, Beyaz Saray’a, onaylanmasından itibaren 180 günü aşmayan bir süre içinde, gözden geçirilmesi için istenen stratejinin Kongre’ye sunulmasını talep ediyor. Ayrıca stratejinin, kaçakçılık faaliyetleri sırasında büyük miktarlarda Captagon'un giriş yaptığı bölge ülkelerindeki müttefiklere destek sağlanmasını içermesi şartı vurgulanıyor. Yasa tasarısını hazırlayanlar, yönetime Esed rejiminin uyuşturucu ağlarını hedef almak için ‘Sezar’ yaptırımları da dahil olmak üzere yaptırımların etkin bir şekilde kullanma çağrısında da bulunuyor.
Strateji, Esed rejiminin uyuşturucu ticaretiyle ilişkisini vurgulamak için bir kamu kampanyası yürütülmesini ve büyük miktarda Captagon sevkiyatı alan ülkelerin bir listesinin yanı sıra bu ülkelerin kaçakçılık operasyonlarını durdurma imkânlarının değerlendirilmesini kapsıyor. Yasa tasarısı metninde, ABD yönetimine bu ülkelerin kaçakçılık operasyonlarına karşı koyma yeteneklerini geliştirmeleri için yardım ve eğitim programları sağlaması talep ediliyor.
Baskılar
Kongre, Captagon sorunu ile mücadele için ABD Başkanı Joe Biden’ın yönetimi üzerindeki baskıyı artırmıştı.  ABD Kongresi Dış İlişkiler Komitesi’ndeki iki üst düzey Cumhuriyetçi, uyuşturucu konusunun ülkedeki istikrara yönelik etkisine dikkat çekerken, Beyaz Saray’a Kongre’ye Suriye Devlet Başkanı’nın Captagon kaçakçılığındaki rolünü özetleyen ayrıntılı bir rapor sunmasını istemişti.
Cumhuriyetçi Senatör Jim Risch ve Michael McCaul Dışişleri Bakanı Antony Blinken’e bir mektupta “Ürdün, Captagon’un sınırlarından girişi ile giderek daha fazla uyuşturucu tehdidi altında kalıyor ve Suriye sınırında uyuşturucu kaçakçılarıyla tehlikeli çatışmalar sebebiyle sıkıntı yaşıyor. Suudi Arabistan da aynı şekilde Suriye’den Captagon akınına maruz kalıyor ve bu akına karşı mücadele çabalarını artırmak için güvenlik kaynaklarını artırdı” ifadelerine yer verdi.
Bir grup Demokrat ve Cumhuriyetçi temsilci de ABD yönetimine Suriye’yi uyuşturucu üreten veya geçişini kolaylaştıran ülkeler listesine dahil edilmesi için çağrıda bulundu. Temsilciler Blinken’e yazdıkları mektupta, Dışişleri Bakanlığa, Suriye rejiminin uyuşturucu üretimi ve kaçakçılığı alanında yürüttüğü faaliyetler hakkında bir değerlendirme yapmasını ve bu değerlendirmeye göre Suriye’nin uyuşturucu üreten ülkeler kategorisine girip girmediğinin belirlenmesini istedi.
Şarku’l Avsat’ın Kongre kaynaklarından aktardığına göre Cumhuriyetçi Senatör Roger Marshall, Cumhuriyetçi Temsilci French Hill, Demokrat Brendan Boyle tarafından imzalanan mektupta “Suriye’deki Esed rejimi korkunç insan hakları ihlalleri ve kendi halkına karşı işlediği savaş suçlarının yanı sıra bir uyuşturucu devleti haline geldi” ifadeleri yer aldı. 
Mektupta, Captagon’un üretiminin ve kaçakçılığının ‘Esed’in çok ihtiyaç duyduğu bir hayatta kalma yolu sağladığı, yerel toplumları felç ettiği, aileleri tehdit ettiği ve bölgedeki İran destekli grupları finansman sağladığı’ belirtildi. Meclis üyeleri ABD hükümetine ‘şu anda Suriye’de gerçekleşen uyuşturucu üretimini engellemek için elinden gelen her şeyi yapma’ çağrısında bulundular ve harekete geçilmemesinin Esed’in ‘uyuşturucu devleti’nin bölgede sabit bir faktör haline gelmesine izin vereceğini de sözlerine eklediler.



Gazze hastaneleri kapanma tehdidiyle karşı karşıya

Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırısında hayatını kaybeden yakınlarının cenazeleri başında yas tutan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırısında hayatını kaybeden yakınlarının cenazeleri başında yas tutan Filistinliler (Reuters)
TT

Gazze hastaneleri kapanma tehdidiyle karşı karşıya

Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırısında hayatını kaybeden yakınlarının cenazeleri başında yas tutan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırısında hayatını kaybeden yakınlarının cenazeleri başında yas tutan Filistinliler (Reuters)

Gazze Şeridi'ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü, bu sabah İsrail'in Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerine düzenlediği saldırılar ve ağır topçu bombardımanında aralarında çocukların da bulunduğu 19 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Bu arada Gazze Şeridi'ndeki Sağlık Bakanlığı dün (Cuma) yaptığı açıklamada, yakıt yetersizliği nedeniyle 48 saat içinde tüm hastanelerin çalışmayı durduracağı ya da hizmetlerini azaltacağı uyarısında bulundu. Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre İsrail, bir yıldan uzun bir süredir savaş yürüttüğü Gazze Şeridi'ne yakıt girmesine izin vermiyor.

Sivil Savunma Müdürlüğü Sözcüsü Mahmud Basal AFP'ye yaptığı açıklamada, “İsrail'in gece yarısından sonra sabaha kadar Gazze Şeridi'ne düzenlediği bir dizi şiddetli hava saldırısında 19 vatandaş şehit oldu ve 40'tan fazla kişi de yaralandı” dedi.

Daha önce Filistin televizyonu, Gazze şehrinin doğusundaki ez-Zeytun mahallesinde bir evi hedef alan İsrail bombardımanında altı kişinin öldüğünü ve birkaç kişinin de yaralandığını bildirmişti.

Gazze Şeridi'ndeki Sağlık Bakanlığı, İsrail'in dün şafak vaktinden bu yana Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerine düzenlediği saldırılarda 38 kişinin öldüğünü açıkladı.

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) perşembe günü İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, eski Savunma Bakanı Yoav Gallant ve Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları Komutanı Muhammed ed-Dayf hakkında, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail yerleşimlerine eşi benzeri görülmemiş bir saldırı başlatmasından bu yana Gazze Şeridi'ndeki çatışmalarda insanlığa karşı suç ve savaş suçu işledikleri şüphesiyle yakalama kararı çıkarmasının ardından uluslararası tepkiler devam ediyor.

Gazze Şeridi'ndeki Sahra Hastaneleri Genel Müdürü Dr. Mervan el-Hams, “İşgalcilerin yakıt girişini engellemesi nedeniyle Gazze Şeridi'ndeki tüm hastanelerin 48 saat içinde çalışmayı durduracağı ya da hizmetlerini azaltacağı konusunda acil bir uyarıda bulunuyoruz” dedi.

Sivil Savunma Müdürlüğü, İsrail'in biri Gazze Şehri'nin doğusunda diğeri de şehrin güneyinde bulunan iki evi hedef alan saldırısında ölen on iki kişinin cesedine ulaşıldığını ve onlarca kişinin de yaralandığını duyurdu.

İsrail ordusu dün yaptığı açıklamada, 7 Ekim 2023'teki saldırıya karışan beş Hamas mensubunu öldürdüğünü bildirdi.

Filistinli tıbbi kaynaklara göre saldırıda onlarca kişi öldü ve yaralandı.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), sekizi yoğun bakımda olmak üzere 80 hastanın ve Gazze Şeridi'nin kuzeyinde kısmen faaliyet gösteren iki hastaneden biri olan Kemal Advan Hastanesi'ndeki personelin durumuyla ilgili ‘ciddi endişelerini’ dile getirdi.

WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus'a göre, hastane perşembe günü bir insansız hava aracı (İHA) saldırısının hedefi oldu. Söz konusu saldırı, bir elektrik jeneratörünün ve bir su deposunun tahrip olmasına yol açtı.

Kemal Advan Hastanesi Müdürü Hüsam Ebu Safiye AFP'ye yaptığı açıklamada, kurumunun dün yine İsrail hava saldırılarının hedefi olduğunu, bir doktor ve hastaların yaralandığını söyledi.

İsrail ordusu, Hamas savaşçılarının yeniden toparlanmasını önlemek amacıyla 6 Ekim'de Gazze Şeridi'nin kuzeyinde büyük bir kara operasyonu başlattı.

‘Masum çocuklar’

Bilal isimli Filistinli, kurbanların götürüldüğü el-Ehli Arap Hastanesi'nin salonlarından birinde şunları söyledi: “Tüm ailem öldürüldü. Aileden geriye bir tek ben kaldım. Adaletsizliği durdurun.”

AFP'ye konuşan bir başka adam ise hastane yatağında hareketsiz yatan bir çocuğun yanında otururken, “Orada masum çocuklar vardı (...) Onların suçu neydi?” diye sordu.

Birleşmiş Milletler’in (BM) güvenilir bulduğu Hamas yönetimindeki Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda şimdiye kadar çoğu sivil kadın ve çocuk olmak üzere en az 44 bin 56 kişi hayatını kaybetti.

AFP'nin İsrail'in resmi verilerinden aktardığına göre, Hamas'ın İsrail yerleşimlerine yönelik saldırısında çoğu sivil bin 206 kişi öldü.

Saldırı sırasında 251 kişi esir alınarak Gazze Şeridi'ne götürüldü. Bunlardan 97'si Gazze Şeridi'nde kaldı ve İsrail ordusu kalan esirlerden 34'ünün öldüğünü tahmin ediyor.

‘Tehlikeli bir emsal’

Savaşın başlamasından bir yıldan fazla bir süre sonra, UCM'nin perşembe günü aldığı karar İsrail'i çileden çıkardı.

Netanyahu perşembe akşamı yaptığı açıklamada, “Hiçbir bariz İsrail karşıtı karar bizi, özellikle de beni, ülkemizi savunmaya devam etmekten alıkoyamaz. Baskılara boyun eğmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.

Gallant kararı, ‘terörizmi teşvik eden tehlikeli bir emsal’ olarak değerlendirdi.

ABD Başkanı Joe Biden, ‘utanç verici’ olarak nitelendirdiği kararı kınadı. Macaristan Başbakanı Viktor Orban ise dün yaptığı açıklamada, Netanyahu'yu karara ‘meydan okuyarak’ Macaristan'ı ziyaret etmeye davet edeceğini söyledi.

Netanyahu, Orban'ın tutumunu memnuniyetle karşılayarak, bunun ‘ahlaki netliği’ yansıttığını söyledi.

Macaristan da dahil olmak üzere UCM'ye üye 124 ülke teorik olarak üç yetkiliyi kendi topraklarına girmeleri halinde gözaltına almakla yükümlü.

İngiliz hükümeti dün Netanyahu'nun yakalama kararı kapsamında gözaltına alınabileceğini ima etti.

İrlanda Başbakanı Simon Harris, ülkesini ziyaret etmesi halinde Netanyahu'yu gözaltına alacağını söyledi.

Harris, RTE devlet televizyonunda UCM üyesi olan İrlanda'nın Netanyahu'yu ülkeyi ziyaret etmesi halinde gözaltına alıp almayacağı sorusuna “Evet, kesinlikle” yanıtını verdi.

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni dün yaptığı açıklamada, G7 dışişleri bakanlarının pazartesi ve salı günleri Roma yakınlarında bir araya geldiklerinde mahkemenin yakalama kararlarını görüşeceklerini duyurdu.

İran kararı, ‘Siyonist varlık için siyasi bir ölüm’ olarak değerlendirirken, Çin mahkemeyi ‘objektif ve adil bir duruş’ sergilemeye çağırdı.

Hamas mahkemenin kararını memnuniyetle karşılayarak, bunu ‘tarihi ve önemli’ bir adım olarak nitelendirdi.