Irak Başbakanı Kazımi, üçüncü tur ulusal diyalog çağrısında bulundu

Irak’ın bölge ülkelerini yakınlaştırma çabalarına dikkat çeken Kazımi, protestocuların öldürülmesiyle ilgili ‘önemli’ bir şüphelinin tutuklandığını açıkladı.

Guterres ve Kazımi, perşembe günü New York’taki görüşmeler sırasında bir araya geldiler. (Irak Başbakanlık Ofisi)
Guterres ve Kazımi, perşembe günü New York’taki görüşmeler sırasında bir araya geldiler. (Irak Başbakanlık Ofisi)
TT

Irak Başbakanı Kazımi, üçüncü tur ulusal diyalog çağrısında bulundu

Guterres ve Kazımi, perşembe günü New York’taki görüşmeler sırasında bir araya geldiler. (Irak Başbakanlık Ofisi)
Guterres ve Kazımi, perşembe günü New York’taki görüşmeler sırasında bir araya geldiler. (Irak Başbakanlık Ofisi)

Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi, bölgesel istikrarın Irak’taki durum üzerinde olumlu yansımaları olduğunu açıkladı. Kazımi ayrıca Iraklı siyasi taraflar arasında yeni bir diyalog turu çağrısında bulunacağı bilgisini verdi.
Mustafa el-Kazımi, merkezi (Birleşmiş Milletler Genel Kurul toplantısına katıldığı) New York’ta bulunan bir Irak kanalına verdiği röportajda, “Irak, İran ve Suudi Arabistan’ı yakınlaştırmayı başardı.  Bu gelişmeden sonra da diğer ülkeler birbirleriyle ilişkilerini yeniden kurdular” dedi. Irak Başbakanı, sözlerinin devamında “Bölgeyi istikrara kavuşturmaya ve halklarının onurunu korumaya yardımcı olan her şeye katkıda bulunacağız” ifadelerini kullandı.
Kazımi, protestocuları öldürmekle suçlanan ‘önemli’ bir kişinin tutuklandığını da açıklarken, yeni bir hükümet kurulmadan erken seçimlerin yapılmasından 11 ay sonra siyasi sürecin ortakları arasında ulusal diyalog çağrısını yineledi.
“Sorunlarımızı çözmek için üçüncü bir tur ulusal diyalog çağrısı yapacağım. Diyalogdan başka yolumuz yok” diyen Başbakan Kazımi, Irak’ı inşa etmede fırsatları olduğunu dile getirdi. “Politikacılarla kişisel bir anlaşmazlık nedeniyle hükümetin başarısız olmasını isteyenler var” diyerek, bu tarafları her konuda hükümetin başarısızlığını istemekle suçladı.
Irak Başbakanı, “Benimle anlaşmazlığı olan tüm taraflar, bu anlaşmazlıkları halkın çıkarlarından uzaklaştırmak zorundadır” ifadesini kullandı.
Yaklaşık on yıldır tüm Irak hükümetleri nezdinde neredeyse sürekli bir baş ağrısı olan kontrolsüz silahlar konusunda da açıklamalarda bulunan Kazımi, “Güvenlik güçleri, protestocuları ve bazı isimleri öldürmekle suçlanan bir devlet kurumuna mensup önemli bir ismi tutuklamayı başardı” dedi. Devletin yasama, yargı ve güvenlik kurumlarının ‘kontrolsüz silahlara çözüm bulunması için iş birliği yapması’ gerektiğini belirten Irak Başbakanı, “Kontrolsüz silahın kime ait olduğunu herkes biliyor. Bu sorunu çözmek için önlemler aldık” ifadesini kullandı.
Diğer yandan Kazımi, hükümetin kontrolü altındaki nakit rezervin 86 milyar dolara ulaştığını ve 100 milyara yükselmesinin beklendiğini belirten Kazimi ayrıca daha önce hükümeti tarafından hazırlanan beyaz kâğıdın, ekonomik reformu gerçekleştirmeyi başardığını vurguladı.

Kazımi-Guterres buluşması
Diğer yandan Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Irak Başbakanı’nın ülkede sivil barışın korunmasındaki rolüne övgüde bulundu. Başbakanlık Medya Ofisi tarafından yayınlanan bir açıklamaya göre Kazımi ve Guterres, New York’taki BM Genel Kurulu toplantılarının oturum aralarında bir araya geldi. Guterres, Kazımi’nin siyasi güçler arasındaki ulusal diyalog çerçevesindeki girişimine ve siyasi açılım arayışına desteğini dile getirdi. Guterres ayrıca Irak’ın egemenliğini etkileyen saldırganlıklara ve içişlerine müdahaleye karşı olduğunu vurguladı.
Aynı şekilde Irak Başbakanı da BM misyonuna şeffaf ve adil seçimler yaparak Irak’a yardım sağlama çabaları dolayısıyla teşekkürlerini iletti. BM’nin ve kalkınma programlarının ‘yerel kapasiteleri güçlendirmek, terörden etkilenenleri rehabilite etmek ve çevre ve sürdürülebilir kalkınma alanlarındaki projeleri iyileştirmek’ konusundaki rolüne övgüde bulundu.
Görüşmede ayrıca Irak’taki koşullar ve hükümetin siyasi güçler arasında ulusal diyalog girişimini benimseyerek siyasi anlaşmazlığı azaltma çabaları da ele alındı.



Orgeneral Burhan: HDK'nın lağvedilmediği hiçbir çözümü kabul etmeyeceğiz

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (Arşiv-Reuters)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (Arşiv-Reuters)
TT

Orgeneral Burhan: HDK'nın lağvedilmediği hiçbir çözümü kabul etmeyeceğiz

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (Arşiv-Reuters)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (Arşiv-Reuters)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan dün yaptığı açıklamada, Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) lağvedilmesini ve silahlarının elinden alınmasını öngörmeyen hiçbir çözümü kabul etmeyeceklerini söyledi. Öte yandan HDK, Batı Kordofan eyaletinde, Sudan ordusunun son kalesi olan Babnusa kentindeki 22. Piyade Tümeni'nin kontrolünü ele geçirdiğini iddia ettiği videolar yayınladı.

Darfur Valisi Minni Arko Minnawi liderliğindeki Sudan Kurtuluş Ordusu üyelerinden hayatını kaybedenler için düzenlenen anma töreninde bir konuşma yapan Orgeneral Burhan, savaşta, özellikle Darfur'un Faşir kentinde Sudan halkının kanının dökülmesinin kendilerine tek bir seçenek bıraktığını, onun da HDK'nın ortadan kaldırılması olduğunu söyledi. Orgeneral Burhan, “HDK’nın lağvedilmesini ve silahlarının elinden alınmasını öngörmeyen hiçbir çözümü kabul etmeyeceğiz” dedi. “HDK'dan intikam almalıyız” diye devam eden Orgeneral Burhan, HDK üyelerinin ‘Sudan'da yaşamayı hak etmediklerini’ belirtti.

dfvbg
Darfur Valisi ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Minni Arko Minnawi, Sudan'ın kuzeyindeki bir mülteci kampını ziyaret ederken, 26 Kasım 2025 (AFP)

Orgeneral Burhan, ABD Başkanı Donald Trump’ın Afrika ve Arap meseleleri konusunda üst düzey danışmanlığını yapan Massad Fares Boulos ve Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri António Guterres’in Özel Temsilcisi Ramtane Lamamra başta olmak üzere Sudan'ı ziyaret eden bazı uluslararası temsilcilere tutumunu bildirdiğini ifade etti.

Malik Akkar’ın konuşması

Öte yandan Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Malik Akkar, Sudan'ın ulusal birliği gerektiren ‘büyük zorluklarla’ karşı karşıya olduğunu belirterek, geçiş dönemi adaletinin gerçek ulusal uzlaşmayı sağlamanın tek yolu olduğunu belirtti.

Egemenlik Konseyi Basın Ofisi, Akkar'ın Darfur'da ‘barış ve barış içinde  bir arada yaşama’ konulu bir etkinlikte yaptığı konuşmada, sosyal barış ve barış içinde bir arada yaşamanın gerçek siyasi dönüşümün temeli olduğunu ve başkalarını kabul etmek, çeşitliliğe saygı duymak, nefret söylemini ve bölgeselciliği reddetmek ve Sudan'ın herkes için olduğu inancına dayanmadıkça hiçbir ulusal projenin başarılı olamayacağını söylediğini bildirdi. Konuşmasında ayrıca, “Geçiş dönemi adaleti, gerçek ulusal uzlaşmayı sağlamak ve vatandaşlar ile devlet arasındaki güveni yeniden tesis etmek için tek yoldur” diyen Akkar, hükümetin ‘hesap verebilirlik ve telafiyi sağlayan, çatışmaların etkilerini ele alan, trajedilerin tekrarlanmamasını sağlayan ve daha istikrarlı gelecek için sağlam bir temel oluşturan’ adil ve şeffaf bir sürece bağlı olduğunu vurguladı.

HDK’nın suçlamaları

Diğer yandan HDK, 22. Piyade Tümeni karargahını almayı başardığını ve Batı Kordofan eyaletindeki Babnusa şehrinin kontrolünü tamamen ele geçirdiğini duyurdu.

HDK tarafından dün yapılan açıklamada, ilan edilen ‘insani ateşkes’ taahhüdü bir kez daha vurgulanırken, ordunun ve müttefik grupların bunu Kuzey ve Batı Kordofan'daki bazı kasaba ve köylere ‘tekrar tekrar saldırılar düzenlemek’ için kullandığı öne sürüldü. Açıklamada, ‘Uluslararası Dörtlü’ ülkeleri ile bölgesel ve uluslararası kuruluşlara ‘bu saldırıları kınamaları’ çağrısı yapıldı.

dfgt
Darfur'dan Çad'ın doğusunda yerinden edilmiş kişiler için kurulan çadırların önünde oynayan çocuklar, 29 Kasım 2025 (Reuters)

Başkent Hartum’dan yaklaşık 700 kilometre uzaklıkta yer alan Babnusa, ülkenin batı, orta ve kuzey eyaletlerini birbirine bağlayan en büyük demiryolu merkezlerinden biri.

Çatışmalar ve saldırılar

Öte yandan Sudan ordusu, Abdülaziz el-Hilu liderliğindeki Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Kuzey (SPLM-N) güçleriyle yaşanan çatışmaların ardından Güney Kordofan eyaletindeki bir dizi kasabaya ilerlerken, bölgenin batısında Babnusa kentindeki ordu üssü çevresinde şiddetli çatışmalar yeniden başladı.

Ordu tarafından resmi bir açıklama yapılmazken, orduya yakın platformlar pazar günü, SPLM-N güçlerinin Nuba Dağları bölgesindeki dar bir şeritte bulunan Sanadra, Damra ve Tabsa beldelerine konuşlandırıldıkları görüntüleri yayınladı.

Bu yeni ilerleme, Sudan ordusunun Hilu'nun kontrolündeki bir kale olan Kauda şehrini hedef alan insansız hava araçlarıyla (İHA) hava saldırısı düzenlemesinden birkaç saat sonra gerçekleşti. Saldırıda 46'dan fazla kişi öldü, onlarca kişi yaralandı.

Güney Kordofan

SPLM-N'nin HDK ve Sudan Kurucu İttifakı'ndaki diğer askeri gruplarla güçlerini birleştirmesinin ardından, son aylarda Güney Kordofan eyaletinin geniş bir bölgesinde şiddetli çatışmalar yeniden başladı.

Sudan Kurucu İttifakı güçleri, Güney Kordofan şehirlerinin çevresindeki tüm bölgeleri etkin bir şekilde kontrol ederken, ticarete sıkı kontroller uyguluyor ve bölgesel başkent Kadugli'de kuşatma altında bulunan Sudan ordusu ve müttefik silahlı gruplara giden yolları ve ikmal hatlarını kesiyor.

SPLM-N daha önce eyaletin ikinci büyük şehri Dilling'e giden ana yolda bulunan Karkal ve Daşul bölgelerinin kontrolünü ele geçirmişti.

Sudan'daki temas hatları, sınırlı topçu bombardımanı ve orduya ait İHA’ların HDK mevzilerine düzenlediği saldırılar dışında geçtiğimiz hafta nispeten sakin geçerken, kuzey ve batı Kordofan'daki ana çatışma noktaları sakinliğini korudu.


İsrail, Lübnan'a yönelik tehditlerini artırıyor

Papa 14. Leo, Beyrut şehir merkezinde Lübnanlı dini toplulukların liderlerinin arasında konuşmasını yapıyor (Reuters)
Papa 14. Leo, Beyrut şehir merkezinde Lübnanlı dini toplulukların liderlerinin arasında konuşmasını yapıyor (Reuters)
TT

İsrail, Lübnan'a yönelik tehditlerini artırıyor

Papa 14. Leo, Beyrut şehir merkezinde Lübnanlı dini toplulukların liderlerinin arasında konuşmasını yapıyor (Reuters)
Papa 14. Leo, Beyrut şehir merkezinde Lübnanlı dini toplulukların liderlerinin arasında konuşmasını yapıyor (Reuters)

İsrail, Lübnan'a yönelik tehditlerini artırdı. İsrail ordusu, kuzeyde konuşlandırılan kuvvetlerinin "yüksek düzeyde savunma ve operasyonel hazırlık" içinde olduğunu duyurdu. İsrail ordusunun Kuzey Komutanlığı Komutanı Rafi Milo, "Düşmanın ilk saldırmasını bekleyemeyiz; inisiyatifi ele alıp herhangi bir tehdide karşı ilk savunma hattını oluşturmalıyız" dedi.

İsrail tehditleri karşısında, Lübnan'daki İslam ve Hristiyan mezheplerinin liderleri ülkelerinin davasını Papa 14. Leo'ya emanet ettiler. Onunla yaptıkları diyalogda, bir arada yaşama, siyasi istikrar ve barış vurgusu yaptılar. Yüksek İslam Şii Konseyi Başkan Yardımcısı Şeyh Ali el-Hatib, "Lübnan meselesini sizin ellerinize bırakıyoruz ki dünya, ülkemizin başta İsrail saldırganlığı olmak üzere biriken krizlerden kurtulmasına yardımcı olsun" ifadesini kullandı.

Papa, onlara "barışçıl" olmaları, hoşgörüsüzlüğe karşı çıkmaları, şiddeti yenmeleri ve dışlanmayı reddetmeleri çağrısında bulundu.


İsrail ordusu: El Halil yakınlarında araçla saldırı olayı yaşandı, geniş çaplı insan avı başlatıldı

Batı Şeria'daki İsrail askerleri (DPA)
Batı Şeria'daki İsrail askerleri (DPA)
TT

İsrail ordusu: El Halil yakınlarında araçla saldırı olayı yaşandı, geniş çaplı insan avı başlatıldı

Batı Şeria'daki İsrail askerleri (DPA)
Batı Şeria'daki İsrail askerleri (DPA)

İsrail ordusu dün akşam yaptığı açıklamada, el Halil yakınlarında bir araçla saldırı gerçekleştiğini ve askerlerin saldırgana ateş açarak karşılık verdiğini, geniş çaplı bir insan avı başlatarak karşılık verdiğini duyurdu.

Ordu, Batı Şeria'da el Halil yakınlarındaki Yehuda Kavşağı'na araçlı saldırı ihbarı üzerine bölgeye birlik gönderildiğini belirtti.

Batı Şeria'daki İsrail askerleri (Reuters)Batı Şeria'daki İsrail askerleri (Reuters)

Açıklamada, "Askerler, saldırının failini bulmak için geniş çaplı arama çalışmaları yürütüyor ve ayrıntılar daha sonra açıklanacak" ifadelerine yer verildi. Yerel basında yer alan bazı haberlere göre olayda bir kadın asker yaralandı.

Araçla gerçekleştirilen saldırının sonuçları ve faili hakkında henüz bir açıklama yapılmadı.