Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Burhan: Bu mevkide devam etmek istemiyorum

Sudan Ordu Komutanı Abdulfettah el-Burhan. (AP)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, yaklaşan seçimlerde adaylığını koymayacağını açıkladı. Ancak iktidardan çekilmesi yönünde seçimlere yönelik herhangi bir tarihe işaret etmedi. Seçilmiş bir hükümet kurulduğunda, silahlı kuvvetlerin daha yüksek bir statüyü korumak yerine kurulacak hükümetin bir kurumu olacağını vurguladı.
Ordunun geçtiğimiz ekim ayında iktidara gelişinin birinci yıl dönümü yaklaşırken, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu görüşmelerine katılmak üzere gittiği New York'ta AP’ye açıklamalarda bulunan Burhan, yaklaşan seçimlerde aday olmayı düşünmediğini belirtti. “Kendimi aday olarak öne çıkarmak gibi bir arzum yok. Bu mevkide devam etmek de istemiyorum” ifadesini kullandı.
Seçimlerin Temmuz 2023’te yapılması beklenirken Burhan, belirli bir tarihten bahsetmeyerek seçim tarihinin belirlenmesi için siyasi grupların anlaşması gerektiğini ve bunda ordunun herhangi bir rolü olmadığını vurguladığı açıklamasında şunları söyledi.
“Siyasi katılımdan ve bu katılımın kapsamının genişletilmesinden bahsediyoruz. Hamduk ya da başka bir figür olsun, bu karakter Sudan'ın yönetimi için geniş bir kaide olmadan başarılı olamaz. Yönetime giden yol ancak seçimlerledir, kimse kendi iradesini diğerine dayatamaz.”  
Geçiş hükümetindeki iç gerilimleri görmezden gelen Burhan, Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Orgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) ile aralarında anlaşmazlık olduğu iddialarını yalanladı. Yerel medya, söz konusu iki isim arasında anlaşmazlıkların olduğuna dikkat çekmişti. Nitekim Hamideti, ordunun ekim ayında iktidarı ele geçirmesinin başarısız olduğunu itiraf etmişti. İktidardaki askeri komutan, Sudan'daki kötüleşen ekonomik koşullardan adını vermediği ülkeleri ve kurumları sorumlu tuttu.
Sudan üç yıldan fazla bir süredir siyasi kargaşanın batağına saplandı ve ekonomi ciddi şekilde sarsıldı. Ülke, ekonominin de ciddi şekilde sarsılması ile birlikte yaklaşık üç yıldır siyasi kargaşa içerisinde bulunuyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre enflasyonun bu yıl yüzde 245'e ulaşması bekleniyor. Siyasi kargaşa devam ederken milyonlarca Sudan vatandaşı, yüksek fiyatlardan ve ulusal para biriminin dolar karşısında önemli ölçüde değer kaybetmesinden muzdarip.
Ordunun geçen yıl iktidara gelmesinin ardından demokratik sivil yönetime dönüş taraftarı yüz binlerce protestocu sokaklara dökülerek askerileri iktidarı sivillere devretmeye çağırdı. Protestocular aynı zamanda ordunun Abdullah Hamduk başkanlığındaki sivil geçiş hükümetini dağıtması ardından Burhan'ın iktidara geçmesini ve Egemenlik Konseyi’nin feshedilmesini kınadı.
Güvenlik güçlerinin protestoculara ateş açması neticesinde onlarca protestocunun öldürdüğü, yüzlercesinin tutuklandığı kaydedildi. Polis veya güvenlik güçlerinin hiçbiri cinayetlerden hüküm giymezken Burhan ise beş veya altı kişiye dair soruşturmaların sürdüğünü söylemişti. Aynı zamanda “Hiçbir protestocu tasvir edildiği şekilde öldürülmüyor. Protestocular polisle çatıştı, polis ise kamu malını korumak amacıyla yasaya uygun şekilde müdahale etti” ifadelerini kullanmıştı.
BM Dünya Gıda Programı'nın ( WFP ) Sudan Ülke Direktörü Eddie Rowe dün BM basın toplantısında yaptığı açıklamada, Sudan’ın siyasi kargaşa dolayısıyla daha da kötüleşen gıda krizinden muzdarip olduğuna işaret etti. Sudan’daki hasatlarda iki yıldır düşüş kaydediliyor. Aynı zamanda Ukrayna’daki savaşın ardından Doğu Avrupa'dan tahıl ithalatında zorlukların kaydedildiği, yıkıcı sellerin yaşandığı sıkıntılı bir yazın yaşandığı biliniyor.
BM’deki bazı önde gelen bağışçılar ordunun geçen ekim ayındaki eylemlerinin ardından ülkeden fonları geri çekmişti. Rowe, Sudan'daki krizin hafifletilmesine yardımcı olmak için kalıcı barış, güvenilir bir hükümet, daha fazla uluslararası yardım ve destek çağrısında bulundu.
Biden yönetimi, ordunun iktidara gelmesi ardından Sudan'ın tam bir sivil hükümete geçişini desteklemek için ayrılan 700 milyon dolar değerindeki mali yardımı askıya almıştı. ABD Dışişleri Bakanlığı, en az 700 milyon dolar değerindeki diğer yardımları da içerebilecek kapsamlı yardım paketinin, Hartum'daki gelişmeler gözden geçirilinceye kadar dondurulduğunu bildirmişti. Burhan ise “Sudan'a yardım sözleri vardı ancak sözlerini tutmadılar. Dışarıdaki partilerden de çok destek geldi, ancak siyasi nedenlerle bu destekler maalesef kesildi” açıklamasında bulunmuştu.