Darth Vader'a sesini veren aktör emekliye ayrıldı

91 yaşındaki James Earl Jones son hamlesiyle Darth Vader'ın sesini korumasını sağladı

James Earl Jones, 1977'de yaptığı seslendirmeden sadece 7 bin dolar kazanmıştı (Reuters)
James Earl Jones, 1977'de yaptığı seslendirmeden sadece 7 bin dolar kazanmıştı (Reuters)
TT

Darth Vader'a sesini veren aktör emekliye ayrıldı

James Earl Jones, 1977'de yaptığı seslendirmeden sadece 7 bin dolar kazanmıştı (Reuters)
James Earl Jones, 1977'de yaptığı seslendirmeden sadece 7 bin dolar kazanmıştı (Reuters)

45 yıldır Darth Vader'a sesini veren aktör James Earl Jones emekliye ayrılarak Star Wars evrenine veda etti.
Jones, George Lucas'ın yarattığı evrene 1977'de serinin ilk filmi Yıldız Savaşları: Yeni Bir Umut'ta (Star Wars: A New Hope) Darth Vader'ı oynayan David Prowse'a dublaj yaparak dahil olmuştu.
Jones'un sesi o günden bu yana evrenin kötü karakteri Darth Vader'la özdeşleşti.
91 yaşındaki aktör sesinin haklarını Lucasfilm ve Ukraynalı ses teknolojileri şirketi Respeecher'a devretti.
Respeecher, ölen veya karakterine kıyasla yaşlı kalan aktörlerin seslerini yapay zeka programıyla tekrar yaratıyor.
Bu teknoloji daha önce The Book of Boba Fett'te genç Luke Skywalker için Mark Hamill'in ve Obi-Wan Kenobi'deki Darth Vader için Jones'un sesi oluşturulurken kullanıldı.
32 yıldır Lucasfilm'de ses editörlüğü yapan Matthew Wood, Jones'un kararını şöyle anlattı:
"James artık karakteri yavaş yavaş bırakmak istediğini söylemişti. "Nasıl bir yol izleyebiliriz?" diye sordu."
Wood, Respeecher'ın kabiliyetini gösterdikten sonra ünlü aktörün haklarını devretmeye ikna olduğunu belirtti.
Pek çok film stüdyosu orijinal sesin sahibi öldüğünde veya yaşlandığında yeni bir oyuncu bulma yoluna gidiyor.
Darth Vader'la özdeşleşen Jones'un yaşının ilerlemesi de Star Wars hayranlarında karakterin geleceği hakkında endişelere sebep olmuştu.
Jones'un sesinin haklarını hayatını kaybetmeden şirkete vermesi ve Respeecher'ın işlemesi gereken meta veriyi sağlayabilecek olması Darth Vader'ın sesini korumasını da garanti altına aldı.
 
Independent Türkçe, ScreenRant, CBR



İranlı yönetmen, Yılın Asyalı Sinemacısı seçildi

Mayıs'ta Cannes'da Altın Palmiye kazanan Penahi, 2002'de Çember'le (Dayereh) Venedik'te Altın Aslan'ı, 2015'te Taksi Tahran'la Berlin'de Altın Ayı'yı almıştı (Reuters))
Mayıs'ta Cannes'da Altın Palmiye kazanan Penahi, 2002'de Çember'le (Dayereh) Venedik'te Altın Aslan'ı, 2015'te Taksi Tahran'la Berlin'de Altın Ayı'yı almıştı (Reuters))
TT

İranlı yönetmen, Yılın Asyalı Sinemacısı seçildi

Mayıs'ta Cannes'da Altın Palmiye kazanan Penahi, 2002'de Çember'le (Dayereh) Venedik'te Altın Aslan'ı, 2015'te Taksi Tahran'la Berlin'de Altın Ayı'yı almıştı (Reuters))
Mayıs'ta Cannes'da Altın Palmiye kazanan Penahi, 2002'de Çember'le (Dayereh) Venedik'te Altın Aslan'ı, 2015'te Taksi Tahran'la Berlin'de Altın Ayı'yı almıştı (Reuters))

Busan Uluslararası Film Festivali (Busan International Film Festival/BIFF), 2025'te Yılın Asyalı Sinemacısı ödülüne Cafer Penahi'yi layık gördü. 

İranlı yönetmenin Asya sinema endüstrisine ve kültürüne yaptığı katkılara dikkat çekildi. 

BIFF, Penahi için şu ifadeleri kullandı:

Sansür ve siyasi baskı altında yaşayan bireylerin varlığını ve özgürlüğünü ele alıyor. Defalarca gözaltına alınmasına, tutuklanmasına, seyahat yasağı konmasına ve devlet tarafından film çekmesinin yasaklanmasına rağmen çektiği filmleri cesaretle uluslararası film festivallerine gönderiyor.

Penahi de ödüle dair açıklamasında "Ülkemde film çekmek günbegün zorlaşırken böyle bir takdire layık görülmem sinemanın sınır, dil ve engel tanımadan bizi birleştirebileceğini bana hatırlattı. Bu ödülü yalnızca kendi adıma değil; sessizliğe, sürgüne, baskıya mahkum edilip yaratmayı sürdürenler adına da kabul ediyorum" dedi. 

17 Eylül'de Güney Kore'deki Busan Sinema Merkezi'nde BIFF'in açılış töreni yapılırken bu ödülün Penahi'ye sunulması planlanıyor. 

Yılın Asyalı Sinemacısı ödülüne daha önce Hirokazu Kore-eda, Kiyoshi Kurosawa, Abbas Kiarostami, Tsui Hark, Chow Yun-fat, Ryuichi Sakamoto, Muhsin Mahmelbaf ve Tony Leung Chiu-wai gibi önemli sanatçılar layık görülmüştü. 

Bu sene 30. yılını kutlayan ve 26 Eylül'e kadar sürecek BIFF'te ilk kez sağlam bir yarışma bölümü de olacak. 

65 yaşındaki Penahi , İran hükümeti tarafından hapse atıldığı dönemde yaşadıklarından ilham alan Yek Tasadef Sadeh (Sadece Bir Kazaydı) adlı filmiyle, önceki aylarda Cannes Film Festivali'nin en büyük ödülü Altın Palmiye'yi kazanmıştı.

Film, 2023'te cezaevinden tahliye edilmesinin ardından çektiği ilk yapım olma özelliğini taşıyor. Yönetmen, yasaklara rağmen yıllardır film çekmeye devam ediyordu.

Penahi'nin şimdiye kadarki en kişisel filmi diye nitelendirilen İran-Fransa-Lüksemburg ortak yapımı Sadece Bir Kazaydı, cezaevinde işkenceye maruz kalan 5 karakterin, kendilerine bu işkenceyi yapan kişiyi teşhis ettiğine inanmasıyla gelişen olayları konu alıyor.

Penahi'nin Cannes'daki bu büyük zaferi sonrası, birçok sinema çevresinde "Bu film Oscar yarışına katılabilir mi?" sorusu gündeme geldi. Son yıllardaki Cannes birincilerinin Oscar'da da ses getirmesi bu beklentiyi güçlendiriyor. Ancak İran yönetiminin, Penahi'nin ödüllü dramasını En İyi Uluslararası Film kategorisinde aday göstermek üzere Oscar'a göndermesi pek olası görünmüyor.

Penahi'nin ülkesindeki antidemokratik baskılara karşı açık tavrı ve filmde İran ceza sistemiyle ilgili sert eleştiriler, resmi kurumların böyle bir adım atmasını neredeyse imkansız kılıyor.

Independent Türkçe, Deadline, Hollywood Reporter, Variety