Mali’nin G5 Sahel Gücü’nden çekilmesi Batı Afrika’da terörle mücadeleyi nasıl etkiledi?

Mali bayrağı taşıyan vatandaşlar Birleşmiş Milletler Barış Güçleri’nin varlığına karşı yürüdü (AFP)
Mali bayrağı taşıyan vatandaşlar Birleşmiş Milletler Barış Güçleri’nin varlığına karşı yürüdü (AFP)
TT

Mali’nin G5 Sahel Gücü’nden çekilmesi Batı Afrika’da terörle mücadeleyi nasıl etkiledi?

Mali bayrağı taşıyan vatandaşlar Birleşmiş Milletler Barış Güçleri’nin varlığına karşı yürüdü (AFP)
Mali bayrağı taşıyan vatandaşlar Birleşmiş Milletler Barış Güçleri’nin varlığına karşı yürüdü (AFP)

Afrika’daki Sahel ülkeleri’nin Batı Afrika’daki silahlı gruplara karşı çabalarını güçlendirmeye çalıştığı bir dönemde, Mali’nin G5 Sahel Gücü’nden çekilmesi, bölgedeki radikal gruplara karşı mücadeleyi zorlaştırdı.
Bu bağlamda, G5 Sahel ülkelerinin savunma bakanları ve genelkurmay başkanları, Mali’nin G5 Sahel Gücü’nden çekilmesinin ardından uygulanacak ‘yeni stratejiyi’ görüşmek üzere Perşembe günü Nijer’in başkenti Niamey’de bir araya geldi.
Nihai bildiriye göre, bir günlük toplantıda, Mali’nin çekilmesi ve Fransa’nın Barkhane Operasyonu güçlerinin bu ülkeden ayrılması sonrasında ortak gücün yeniden yapılandırılması tartışıldı.
Bildiride, “G5 Sahel Gücü liderleri, Mali’nin çekilmesi, Barkhane Operasyonu kuvvetinin ayrılmasından sonra ortak gücün yeni oluşumu hakkında görüş alışverişinde bulundu. Liderler yeni durumun, ortak alanda silahlı terör gruplarıyla etkin bir şekilde mücadele etmek için yeni stratejiler benimsemelerini gerektirdiğini vurguladı” denildi.
G5 Sahel Gücü, Nijer, Burkina Faso, Mali, Moritanya ve Çad tarafından bölgede güvenlik, insani ve ekonomik duruma ilişkin iş birliğini geliştirmek amacıyla 2014’te kurulmuştu.
Ancak Mali, beş ülkeden oluşan bölgesel bloğun dönem başkanlığını üstlenmesi engellendikten sonra Mayıs ayında ortak askeri güçten çekilmeye karar verdi.
Afrika Sahel bölgesi, son zamanlarda DEAŞ, El Kaide ve Boko Haram gibi çeşitli örgütler tarafından gerçekleştirilen terör saldırılarından en çok etkilenen bölgelerden biri olarak kabul ediliyor.
Şarku’l Avsat’a konuşan Pharos Danışmanlık ve Stratejik Araştırmalar Merkezi Genel Koordinatörü Dr. Nermin Tevfik, “Mali’nin Avrupa Birliği tarafından finanse edilen ortak güçten çekilmesi durumu daha da kötüleştiriyor. Mali ordusu Batı ile, özellikle Fransa ile olan teması nedeniyle bölgedeki en deneyimli ordu olarak kabul ediliyor” dedi.
Bölgedeki terör tehdidine karşı yeni bir strateji arayışının dört ülke için bir zorunluluk haline geldiğini vurgulayan Dr. Tevfik şu ifadeleri kullandı;
“Durum şu anda radikal terörist grupların lehine gelişiyor. Önümüzdeki dönemin Cezayir ve Fransa’nın durumu çözme girişimlerine tanık olacağını umuyorum. Fransa, Mali’den çekildikten sonra üsleri için yeni yerler arıyor ve Nijer’de uygun bir yer bulabilir.”
Şarku’l Avsat’a demeç veren bir diğer Afrika uzmanı olan Dr. Attia Isavi, “Mali’nin çekilmesinin ardından ülkenin bir yanda Nijer ile Çad, diğer yanda Moritanya ve Burkina Faso arasındaki konumu, bölgesel gücün ortak operasyonlar yürütmesini zorlaştırıyor. Finansal zorluklar da radikal gruplarla savaşma yeteneğini azaltıyor” şeklinde konuştu.
Sahel grubu ülkelerinin açıklamasına göre, üye devletlerin çabalarına ve ortakların desteğine rağmen, güvenlik durumu, özellikle Burkina Faso, Mali ve Nijer arasındaki sınırlardaki üçgen bölgede endişe verici olmaya devam ediyor.
Geçen ay, dört ülke Mali’nin gruptaki rolünü geri getirmeye çalıştı, ancak çabaları şu ana kadar başarılı olamadı.
Dr. Isavi konuya ilişkin açıklamasına şu ifadelerle devam etti;
“Mali, ülkelerin kendisine grubun dönem liderliğini vermeyi reddetmesi nedeniyle çekildi ve belki de talebi kabul edilirse ortak kuvvete dönüşü kabul ederdi. Ancak ortak güç, Mali’nin varlığına rağmen umulan gelişmeyi başaramadı ve operasyonlarda terörü yenmek için inisiyatif almak yerine saldırıları püskürtmeye odaklandı. Bunun nedeni eğitim, yeterli silah ve mali imkan eksikliği. Terörizm ve radikal hareketlerle mücadeledeki aktif rolü ve bölgedeki en güçlü orduları içermesi göz önüne alındığında, şu anda gruba liderlik etmeyi hak eden Çad’dır.”
Dr. Tevfik ise, “Mali ile Fransa arasındaki anlaşmazlık ve herhangi bir yabancı varlığı reddetmesi, Bamako’nun tavrını sürdürmesinin nedenlerinden biri olabilir” dedi.
Afrika’daki mevcudiyet üzerindeki uluslararası güç mücadelesine atıfta bulunan Dr. Tevfik, “Durum kötüleşirse, Batı Afrika ülkeleri, Fransa’nın yokluğu ışığında Rusya’ya başvurabilir. ABD de bölgede nüfuz alanları bulmaya çalışıyor” diye ekledi.
Afrika Birliği ve ECOWAS’ın Afrika ülkelerinin terörizmle mücadelesine yardım etmedeki rolünün önemini de vurguladı.
Almanya ve Fransa, geçtiğimiz hafta, gözlemcilere göre Wagner güçleri aracılığıyla artan bir Rus nüfuzuna tanık olan bölgede güvenliği sağlamak için Afrika Sahel bölgesinde misyonlar yürütmeye devam etme niyetlerini açıkladı.



Suikast girişimine uğrayan Trump'ın 5 kurşun yediği sanılmış

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Suikast girişimine uğrayan Trump'ın 5 kurşun yediği sanılmış

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Yeni bir kitaba göre ABD Başkanı Donald Trump, geçen yıl temmuzda kendisine yönelik suikast girişiminden sonra, hastane yatağında üst düzey yardımcılarının "4 ya da 5" kez vurulduğunu düşündürecek kadar çok kanaması olduğunu söyledi.

2024: How Trump Retook the White House and the Democrats Lost America (2024: Trump Beyaz Saray'ı Nasıl Geri Aldı ve Demokratlar Amerika'yı Nasıl Kaybetti) adlı kitabın The Washington Post'ta yayımlanan kısmı, neredeyse bir yıl sonra Pensilvanya'nın Butler kentindeki saldırıya ilişkin yeni ayrıntıları ortaya çıkardı.

Trump, 13 Temmuz'daki kampanya mitinginde sahnede konuşurken, 20 yaşındaki Thomas Matthew Crooks'un yaklaşık 100 metre ötedeki bir binanın çatısından kendisine ateş etmesinin ardından Gizli Servis ajanları tarafından yere yatırılmış ve hastaneye kaldırılmıştı.

Kitapta, "Trump yatakta oturuyordu, üzerinde hâlâ takım elbisesi vardı. Kulağı bandajlıydı. Her yer kan içindeydi" yazıyor.

Trump daha sonra kitabın yazarlarına verdiği bir röportajda "Deli gibi kanıyordu" diye konuştu. Başkan, gelecekteki Beyaz Saray Özel Kalem Müdürü Susie Wiles, gelecekteki İletişim Sorumlusu Steven Cheung ve gelecekteki Özel Kalem Müdür Yardımcısı Dan Scavino'yu kastederek "Çok fazla kan olduğu için 4 ya da 5 kurşun yediğimi düşündüler" dedi.

sadfrgt
Alıntıya göre Trump'ın kampanya ekibi, hastanede şakalar yapmaya başladıktan sonra başkan adayının iyi olduğunu anladı (AFP)

Kitaba göre üçü, Trump hastane yatağında "şakalar yapmaya başlayınca" kısa süre sonra başkan adayının iyi olduğunu anladı.

Bu, kampanya için bir dönüm noktasıydı. Olayın ardından, geçmişte Trump'ı açıkça eleştiren dünyanın en zenginlerinden Amazon'un patronu Jeff Bezos ve Meta'nın CEO'su Mark Zuckerberg'den Trump'a büyük destek geldi.

dfgthy
13 Temmuz, Trump kampanyası için bir dönüm noktasıydı. Trump, dünyanın en zenginlerinin (Amazon devi Jeff Bezos, Meta CEO'su Mark Zuckerberg ve Tesla'nın patronu Elon Musk) iyi dileklerini ve desteğini aldı (AFP)

Kitaba göre "Bezos, Trump'ın içgüdülerinin onun kim olduğunu gösterdiğini ve aralarında bir dostluk olmasını istediğini söyledi".

Wiles daha önce bu insanlardan bazılarının ona yüz vermemesine hayret etti. Trump buna bayıldı. Harika vakit geçiriyordu.

Zuckerberg daha sonra Trump'ın vurulmasının ardından "yumruğunu havaya kaldırmasının" hayatında gördüğü "en havalı şeylerden biri" olduğunu söyledi.

13 Temmuz aynı zamanda geleceğin "first buddy"si (first lady sözcüğüne atıfla oluşturulan en yakın arkadaş anlamında bir kelime oyunu -ed.n.) ve Hükümet Verimlilik Bakanlığı'nın mimarı Elon Musk'ın Trump'ı resmen desteklediği gündü. Tesla'nın patronu o gün X'te yaptığı paylaşımda "Başkan Trump'ı tamamen destekliyorum ve hızla iyileşmesini umuyorum" diye yazdı.

dfgthy
Kitabın yazarları, "Trump buna bayıldı. Harika vakit geçiriyordu" diye yazıyor. Trump, eşi Melania'nın kendisini beklediği New Jersey'nin Bedminster kentine uçurulmuştu (AFP)

Trump, Cumhuriyetçi adaya karşı sergilediği felaket münazara performansının etkilerini hâlâ üzerinden atamamış olan dönemin başkanı Joe Biden'la kısa bir telefon görüşmesi yapmıştı.

Kitapta şöyle deniyor:

İki hafta önceki gergin münazaranın ardından bu telefon görüşmesi tuhaftı. Görüşme kısa sürdü. Ama Trump bunu 'aslında çok güzel' diye tanımladı.

Trump hastaneden ayrılmış ve eşi Melania'nın kendisini beklediği New Jersey'nin Bedminster kentine uçmuştu.

Kitabın 8 Temmuz'da yayımlanması bekleniyor.

Independent Türkçe