Dini Siyonizm İsrail büyük şehirlerinde oylarını arttırıyor

İsrail seçim panoları iki Arap liderin öldürülmesini teşvik ediyor

Ultra-Ortodoks bir Yahudi, Likud seçim panolarının yanında yürüyor, panolardan biri Netanyahu, diğeri Gantz ve Tibi'yi gösteriyor, Şubat 2020 (Reuters)
Ultra-Ortodoks bir Yahudi, Likud seçim panolarının yanında yürüyor, panolardan biri Netanyahu, diğeri Gantz ve Tibi'yi gösteriyor, Şubat 2020 (Reuters)
TT

Dini Siyonizm İsrail büyük şehirlerinde oylarını arttırıyor

Ultra-Ortodoks bir Yahudi, Likud seçim panolarının yanında yürüyor, panolardan biri Netanyahu, diğeri Gantz ve Tibi'yi gösteriyor, Şubat 2020 (Reuters)
Ultra-Ortodoks bir Yahudi, Likud seçim panolarının yanında yürüyor, panolardan biri Netanyahu, diğeri Gantz ve Tibi'yi gösteriyor, Şubat 2020 (Reuters)

Cephe ve Arap Değişim Hareketi’nn liderleri, Eymen    Udeh ve Ahmed et-Tibi'ye yönelik kışkırtma kampanyası ve beraberindeki ölüm tehditleri devam ederken, İsrail Polis Teşkilatı Operasyon Departmanı Sorumlusu Ofir Bender, özellikle işgal altındaki Doğu Kudüs kentinde ibadet eden Yahudileri, Yahudi Yeni Yılı Roş Haşanah tatili sırasında ibadethanelere ve sinagoglara giderken kişisel silah taşımaya çağırdı.
Resmi İsrail radyosu Kan, Bender'in "polisin terör operasyonlarıyla ilgili birçok uyarısı olduğunu" söylediğini aktardı. Kan, polisin her acil duruma uygun şekilde müdahale etmeye hazır olduğuna, ancak vatandaşların gerekli önlemleri alması gerektiğine dikkat çekti.
Panoda milletvekilleri Eymen Udeh ve Ahmed et-Tibi ile Yahudi ortaklarının fotoğrafları ve Tevrat'tan bir alıntı yer alıyor: "Düşmanlarımızı kovalım".
İtamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich liderliğindeki Dini Siyonizm Partisi'nin seçim pankartları, Cuma gününden beri büyük şehirlerde reklam panolarını kapladı. Panolar, Cephe ve Arap Değişim Hareketi’ne karşı açık cinayet tahriki dahil, Filistinli Arapların anavatanlarından toplu olarak sınır dışı edilmesi çağrısında bulunan bu partinin politikasını ortaya koyuyor. Ben-Gvir konuyla ilgili görüşünü şöyle açıkladı: “İsrail'in güvenliğini yeniden tesis eden sağcı bir hükümet kuracağız. Her terörist idama mahkum edilmelidir. Teröristlere veya terörü kışkırtanlara ateş açan her polisi korumalıyız. Tibi, Odeh ve Kasif gibi teröristler sınır dışı edilmelidir".
Cephe ve Arap Değişim Hareketi, kışkırtmaya yanıt olarak, Ben-Gvir'in her seferinde kanlı yüzünü ortaya koyduğunu, hatta ırkçılık, kışkırtma ve yerinden etme niyetleriyle akıl hocası Kehana'dan daha iyi performans gösterebileceğini kanıtladığını belirtti. Hareket, faşist güçlerin seçimleri Araplara ve onların temsilcilerine karşı kışkırtmak için ilk kez kullanmadığını da sözlerine ekleyerek, "Ancak Ben-Gvir, İsrail'deki faşist gerilemenin doğasını ve Kahanist sözlerin kamusal alandaki egemenliğini ifade eden eşi görülmemiş kanlı bir kışkırtmayla tehlikeli bir noktaya ulaşıyor. Ben-Gvir, hareketin temsilcilerini, her alanda kendisine ve faşizmine karşı durdukları için değil, esas olarak varlığı ve bekası bir bütün olan Arap topluluğunu temsil ettikleri ve bu topluluk ile Yahudi ilerici güçler arasındaki ortaklığı sağladıkları için hedef gösteriyor" ifadelerini kullandı
Cephe ve Arap Değişim Hareketi, bu kışkırtıcı pankartların kaldırılması ve Ben Gvir'in cinayete teşvik suçlamasıyla yargılanması talebiyle seçim komitesine ve hükümetin yargı danışmanına gideceğini açıkladı.
Kamuoyu yoklamalarının Ben-Gvir'in partisine önümüzdeki seçimlerde 6 milletvekili olan mevcut gücünün iki katı 12-13 sandalye verdiği ve partinin Mescid-i Aksa'nın avlularında Yahudilere ibadet özgürlüğünü kabul ettirmek için bir kampanya yürüttüğü biliniyor.
 İsrail polisi, Pazar sabahından beri güvenlik önlemlerini en üst düzeye çıkardı ve binlerce polisini, özellikle işgal altındaki Kudüs'te ve İsraillilerin yoğun olduğu bölgelerde konuşlandırdı.
Şarku'l Avsat'ın edindiği bilgiye göre Beerşeba belediyesi, görevi polisin yerine geçmek ve vatandaşları korumak olan “Güvenlik Devriyesi” adı altındaki silahlı milisleri finanse etmek amacıyla şehirdeki vatandaşlara yeni bir vergi uygulamaya başladı. Bu durum Arap liderler için bir endişe kaynağı oldu.
Devriye, polis teşkilatındaki görevinden istifa eden eski bir memurun, kendi ifadesiyle “poliste insan kaynağı eksikliği” nedeniyle görevini yapamamasından dolayı görevine başladı.
Negev (Necef) Araplarının liderlerinin görüşüne göre, bu devriye, diğer kasabalarda olduğu gibi sıradan bir polis gücü veya gönüllü devriye ekibi değil, daha ziyade, ağır silahlı muhafızlardan oluşan ve İç Güvenlik Bakanlığı ve polisin izniyle faaliyet gösteren özel bir güvenlik şirketinin uzman gücü.
Güney Bölgesi polis şefi Peretz Amar Pazar günü bir radyoya verdiği röportajda, “Güneydeki durum Tel Aviv'den farklı. Güneyde Bedeviler var ve Bedeviler yasalara uymuyor, kültürlerine tabiler ve kendi yasalarına uyuyorlar” diye belirtti.



Hamas, İsrail'e baskı yaparak Refah sınır kapısının her iki yönde de açılmasını sağlamaları için arabuluculara çağrıda bulundu

İnsani yardım yüklü bir kamyon, Gazze Şeridi ile Refah sınır kapısının Mısır tarafında izin bekliyor (AFP)
İnsani yardım yüklü bir kamyon, Gazze Şeridi ile Refah sınır kapısının Mısır tarafında izin bekliyor (AFP)
TT

Hamas, İsrail'e baskı yaparak Refah sınır kapısının her iki yönde de açılmasını sağlamaları için arabuluculara çağrıda bulundu

İnsani yardım yüklü bir kamyon, Gazze Şeridi ile Refah sınır kapısının Mısır tarafında izin bekliyor (AFP)
İnsani yardım yüklü bir kamyon, Gazze Şeridi ile Refah sınır kapısının Mısır tarafında izin bekliyor (AFP)

Hamas, arabuluculara ve Gazze'deki Şarm el-Şeyh ateşkes anlaşmasının garantör ülkelerine, İsrail'in anlaşmayı "ihlal etmesini" durdurması ve anlaşmada yer alan taahhütlerini, özellikle de Refah sınır kapısının her iki yönde açılması gibi taahhütlerini yerine getirmesi için ciddi baskı yapmaları çağrısında bulundu.

Hamas Sözcüsü Hazım Kasım, bugün yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun "sivilleri hedef alarak, çadırlarını içerideyken yakarak, Şeridin evlerinden geriye kalanları yıkarak ve Refah sınır kapısını kapatmaya devam ederek Gazze Şeridi'ndeki halkımıza karşı katliamlar yapmaya devam ettiğini" söyledi.

Kasım, hareketin ateşkes anlaşmasına bağlı kaldığını belirtti. Anlaşmanın uygulanması kapsamında dün tutuklularından birinin cenazesini teslim ettiklerini kaydeden Kasım, tutuklu değişimini tamamen sonuçlandırmak için çalışmalarına devam edeceklerini ifade etti.

İsrail hükümeti dün, Refah sınır kapısının önümüzdeki günlerde yalnızca Gazze Şeridi'nden ayrılanların Mısır'a seyahat edebilmeleri için açılacağını duyurdu.

Ancak Mısır Devlet Enformasyon Servisi daha sonra bir yetkilinin, İsrail'in Gazze Şeridi'nden çıkış kapısının açılması için Kahire ile iş birliği yapılacağı yönündeki açıklamasını yalanladığını bildirdi.

Resmi kaynak, "Sınır kapısının açılması konusunda anlaşmaya varılması halinde, Trump'ın planında belirtildiği gibi, sektöre giriş ve çıkışlar çift yönlü olarak sağlanacak" ifadelerini kullandı.


Refah Sınır Kapısı ve cephe hattı Gazze meselesini körüklüyor

2023 yılının Kasım ayında Refah Sınır Kapısı’nın Gazze Şeridi tarafındaki Filistinliler (AFP)
2023 yılının Kasım ayında Refah Sınır Kapısı’nın Gazze Şeridi tarafındaki Filistinliler (AFP)
TT

Refah Sınır Kapısı ve cephe hattı Gazze meselesini körüklüyor

2023 yılının Kasım ayında Refah Sınır Kapısı’nın Gazze Şeridi tarafındaki Filistinliler (AFP)
2023 yılının Kasım ayında Refah Sınır Kapısı’nın Gazze Şeridi tarafındaki Filistinliler (AFP)

Refah Sınır Kapısı’nın açılması konusunda Mısır ile İsrail arasında çıkan anlaşmazlık ve aynı cephede Hamas üyesi olduğu sanılan unsurların İsrail güçlerine düzenlediği saldırı, Gazze'de gerginliği yeniden alevlendirdi.

Mısır dün, İsrail'in ‘Refah Sınır Kapısı’nın Filistin tarafından sadece çıkış için açılması konusunda bir anlaşmaya varıldığı’ iddiasını yalanladı. Mısırlı bir yetkili, “Sınır kapısı, eğer anlaşma sağlanırsa, geçiş noktası ABD Başkanı Donald Trump'ın barış planına çerçevesinde her iki yönde de giriş ve çıkış için açılacak” dedi. İsrail hükümetinin Hükümet Faaliyetleri Koordinatörlüğü, sınır kapısının ‘önümüzdeki günlerde, yalnızca Gazze sakinlerinin Mısır'a çıkması için’ açılacağını bildirdi.

Öte yandan sahada silahlı unsurlar, Refah Sınır Kapısı’nda konuşlu İsrail güçlerine tanksavar füzeleriyle saldırdı.

Bir diğer gelişmede, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu liderliğindeki iktidar koalisyonu, Filistin devleti kurulmasını öngören Trump’ın Gazze’deki savaşı sona erdirme planını desteklemekten kaçınmak için, muhalefetin dün İsrail parlamentosu Knesset'te önerdiği oylamayı boykot etti.


Petrol zengini Babnusa'dan sonra HDK’nin yeni hedefi Kadugli mi, el-Ubeyd mi?

Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) Kordofan eyaletindeki el-Ubeyd şehrine düzenlediği saldırının yol açtığı yıkım (Sosyal medya)
Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) Kordofan eyaletindeki el-Ubeyd şehrine düzenlediği saldırının yol açtığı yıkım (Sosyal medya)
TT

Petrol zengini Babnusa'dan sonra HDK’nin yeni hedefi Kadugli mi, el-Ubeyd mi?

Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) Kordofan eyaletindeki el-Ubeyd şehrine düzenlediği saldırının yol açtığı yıkım (Sosyal medya)
Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) Kordofan eyaletindeki el-Ubeyd şehrine düzenlediği saldırının yol açtığı yıkım (Sosyal medya)

İki yılı aşkın süredir devam eden şiddetli çatışmaların ardından Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) geçtiğimiz pazartesi günü, Orta Sudan’daki Batı Kordofan eyaletinin merkezi Babnusa şehrinde, Sudan ordusunun son kalesi olan 22. Piyade Tugayı üzerinde ‘tam kontrol’ sağladığını duyurdu. Bu arada bazı askeri uzmanlar, petrol zenginliği ve süt ürünleri üretimi ile tanınan stratejik şehrin düşmesinin, kuzey ve güneydeki diğer bölgelere yönelik yeni saha kazanımları için bir sıçrama noktası haline gelebileceğini öngörüyor. Olayın üzerinden iki gün geçmesine rağmen Sudan ordusundan resmi bir açıklama gelmezken, orduya yakın platformlarda, şehirdeki birliklerin aynı eyaletteki Heglig bölgesine çekildiği iddiaları paylaşıldı.

Kordofan şehirleri sallantıda

Kordofan’daki büyük şehirler, HDK’nin baskılarının artmasıyla sallantıda. Sudan ordusunun elinde sadece, Batı Kordofan’da Nuhud ve Babnusa’nın düşmesinin ardından Kuzey Kordofan eyaletinin el-Ubeyd ve Um Ruvabe şehirleri ile Batı Kordofan’daki petrol zengini Heglig kaldı. Güney Kordofan eyaletinde ise ordu Kadugli ve Deleng’i kontrol ederken, HDK ed-Dubeybat’ta hakimiyet kurmuş durumda. Diğer yandan HDK’nin müttefiki olan Sudan Halk Kurtuluş Hareketi’nin Abdulaziz el-Hilu kanadı, Güney Kordofan’daki Nuba Dağları’ndaki Kauda şehrini kontrol ediyor.

Babnusa’nın önemi

Batı Kordofan eyaletinde, Doğu Darfur sınırına yakın konumda bulunan Babnusa, başkent Hartum’a yaklaşık 600 kilometre uzaklıkta yer alıyor. Sudan demiryolu ağının en önemli kavşaklarından biri olan şehir, ülkenin batısı ile doğusu ve kuzeyini birbirine bağlıyor. Babnusa, Sudan’ın önde gelen süt fabrikalarına ev sahipliği yapmasının yanı sıra petrol zenginliği ile ekonomik açıdan stratejik bir şehir olarak kabul ediliyor.

dfvg
El-Faşir'in Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) eline geçmesinin ardından şehirden kaçmak zorunda kalan yerlerinden edilmiş Sudanlılar, 26 Ekim 2025 (AFP)

HDK, Babnusa’nın düşüşünün ardından izleyeceği net stratejiyi henüz açıklamamış olsa da, eski Sudan ordusu askerleri olası senaryolar üzerinde değerlendirmelerde bulundu. İsminin açıklanmasını istemeyen eski bir Sudan ordusu subayı, Babnusa’nın hem askeri hem de coğrafi açıdan büyük öneme sahip olduğunu, düşmesinin savaşın gidişatında kritik bir dönüm noktası oluşturabileceğini ve bunun, Güney Kordofan’ın başkenti Kadugli, Deleng ve ordunun hâlâ kontrolünde tuttuğu diğer bölgelerin ele geçirilmesine kapı açabileceğini belirtti. Subay, “HDK, Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd’i öncelikli askeri hedefleri arasına almış ve sürekli saldırılar düzenlemeye devam etmiştir. Kuvvetlerini stratejik noktalara yaymaları, şehre yönelik bir saldırının her an gerçekleşebileceğini gösteriyor” dedi.

HDK ateşkese uymadı

Kaynak, HDK’nin tek taraflı bir ateşkes ilan etmiş olmasına rağmen buna uymadığını ve 22. Piyade Tugayı’na bağlı askerlerin mevzilerine yönelik saldırılarına devam ederek şehri ele geçirdiğini belirtti. Bu durum, grubun askeri hedeflerinin henüz tamamlanmadığını ortaya koyuyor.

Askeri uzmanlara göre HDK’nin bu bölgeyi ele geçirmesi, ona daha fazla askeri operasyon için iyi bir üs sağlıyor. Uzmanlar, kuvvetlerin müttefiki olan Abdulaziz el-Hilu liderliğindeki Halk Kurtuluş Hareketi’ni destekleyerek, Güney Kordofan eyaletinin başkenti Kadugli’yi ele geçirmeye çalışmasının muhtemel olduğunu belirtiyor. Bu, ordunun eyaletteki önemli bazı kasabaları ele geçirmesinin ardından gelen stratejik bir adım olarak değerlendiriliyor.

Sudan ordusunun eski Genelkurmay Başkan Yardımcısı ve sözcüsü Tümgeneral Muhammed Beşir Süleyman, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Babnusa’nın HDK’nin eline geçmesinin beklenen bir gelişme olduğunu ve kenti kontrol eden tarafın operasyonel manevra alanını büyük ölçüde genişleteceğini söyledi. Süleyman, “Babnusa, petrol zenginliğiyle ekonomik açıdan önemli bir eyalette yer alıyor. Ayrıca demografik yapısı, HDK’nin sosyal tabanlarını oluşturuyor. Bu durum, onlara siyasi bir boyut kazandırıyor; özellikle Darfur bölgesi ile bağlantılı olarak kontrol alanlarını genişletmek ve Kordofan’da savaşçılar için lojistik destek sağlamak amacıyla bir tür geçici yönetim oluşturma stratejisi izliyorlar” ifadelerini kullandı.

efrf
El-Faşir'den gelen Sudanlı mülteciler, Tine Mülteci Kampı (Reuters)

Süleyman, HDK’nin Babnusa’yı ele geçirmesinin, ordunun Kuzey Kordofan eyaletindeki operasyonel ilerleyişine karşı onu daha avantajlı bir askeri konuma getirdiğini, buna rağmen ordunun el-Ubeyd’in batısı ve Nuba Dağları’nda elde ettiği zaferlerin önemini koruduğunu belirtti.

Ordu neye ihtiyaç duyuyor?

Süleyman, ordunun Kuzey ve Batı Kordofan’daki tüm cephelerde operasyonları yönetebilmesi için doğru planlamaya ihtiyaç duyduğunu vurguladı. Bunun, kuvvetler, lojistik destek ve yedeklerin sağlanması gibi büyük askeri kaynakları gerektirdiğini ifade ederek, “Operasyonel başarısızlığa yer yok. Stratejik hedef, Darfur’un yeniden kontrolünü sağlamak” dedi.

Eski asker, HDK’nin Babnusa’yı ele geçirerek başarmayı hedeflediği askeri amaçların başında, Sudan ordusunu Batı Kordofan’daki sosyal tabanlarından uzaklaştırmak olduğunu söyledi.

Süleyman, “Bu bölgeyi kontrol etmek HDK’ye, operasyonlarında asker ve teçhizat tedarikini sürdürme imkânı sunuyor, böylece daha fazla toprak kazanabiliyor, aynı zamanda Darfur’u güvence altına alıyor ve stratejik öneme sahip el-Ubeyd şehrine yönelik operasyonlarını geliştirebiliyor” dedi.

Süleyman ayrıca, HDK’nin kenti ele geçirme çabasının, askeri ve siyasi olarak konumunu güçlendirme, kara hakimiyetini genişletme ve böylece daha güçlü bir müzakere pozisyonu elde etme amacı taşıdığını vurguladı. Bu çerçevede, ABD, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Mısır’ın dahil olduğu Dörtlü’nün Sudan’da üç aylık bir insani ateşkes sağlama çabaları da devam ediyor.