Sudanlılar, Hartum’a gelen İngiliz heyetinin, siyasi bir atılım ve kapsamlı bir sivil geçiş hükümeti için çerçeve oluşturulmasını sağlayacak bir anlaşmaya varılması çabalarına destek vermesini bekliyor. Sudan’ın başkentindeki İngiltere Büyükelçiliği tarafından yapılan açıklamaya göre İngiltere bu yöndeki çalışmaları destekliyor.
Heyette İngiltere’nin Kızıldeniz ve Afrika Boynuzu Özel Temsilcisi Sarah Montgomery ve İngiltere’nin Sudan ve Güney Sudan Eyaleti Özel Elçisi Robert Fairweather yer alıyor. Temsilciler üç gün sürecek ziyarette Sudan’daki bir dizi siyasi aktör, sivil ve askeri liderle toplantı gerçekleştirecek.
Burhan toplantı düzenledi
Sudan Ordu Komutanı Abdulfettah el-Burhan, ABD’den döndüğü gün Silahlı Kuvvetler Komutanlığı ile bir toplantı gerçekleştirdi. Burhan, ABD’de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 77’nci oturumuna katılmış ardından cumartesi akşamı Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ile görüşmüştü.
Egemenlik Konseyi Başkanı’nın Silahlı Kuvvetler Komutanlığı ile toplantı gerçekleştirmesi, Burhan’ın önümüzdeki günlerde Egemenlik Konseyi’ni feshetmek ve seçimler yapılana kadar ülkeyi yönetecek bir ‘Silahlı Kuvvetler Yüksek Konseyi’ oluşturmak gibi önemli kararlar alabileceği yönündeki spekülasyonların çıkmasına neden oldu. Tartışmalar, Sudan ordu liderlerinin ve Mısır Cumhurbaşkanı ile yaptığı görüşmenin ardından, 25 Ekim’de Egemenlik Konseyi’ni ve Bakanlar Kurulu’nu feshetmesi ve olağanüstü hal (OHAL) ilan ederek iktidara gelmesinin birinci yıl dönümü yaklaşırken artıyor.
Burhan söz konusu dönemde yaptığı açıklamalarda, bir ay içerisinde bir hükümet kurma ve devlet kurumlarının oluşumunu tamamlama sözü vermişti. Ancak yaklaşık bir yıldır anayasal boşlukta olan Sudan’da karşılaştığı güçlü muhalefet nedeniyle 11 aydır bunu başaramadı.
Sudan Silahlı Kuvvetleri Sözcüsü Tuğgeneral Nebil Abdullah, Silahlı Kuvvetler’in Facebook sayfasından yaptığı açıklamada, Burhan’ın BM Genel Kurulu oturumundan döndükten sonra pazar sabahı Ordu Genel Komutanlığı’ndaki ofisinde Silahlı Kuvvetler Komutanlığı Heyeti ile görüştüğünü belirtti. Ancak daha fazla açıklamada bulunmadı.
Burhan, BM Genel Kurulu toplantılarının oturum aralarında AP’ye verdiği röportajda, Sudan’da seçimlerin gerçekleştirileceği tarihle ilgili olarak, siyasi sürece müdahale edilmeden anlaşmaya varılmasını beklediğini vurguladı. Burhan sözlerini şöyle sürdürdü:
“Elbette bu bekleyiş süresiz değil. Bize alan bırakılsaydı şimdi geçiş aşamasının görevlerini yerine getirmiş olurduk. Ancak sivil güçler, bölgesel ve uluslararası toplum durmamızı istedi.”
Burhan, ordunun 4 Temmuz’da sivil muhalefetle müzakerelerden çekildiğini duyurdu. Siyasi güçler sivil bir hükümet üzerinde anlaşmaya vardığında Egemenlik Konseyi’ni feshetme ve ‘Silahlı Kuvvetler Yüksek Konseyi’ kurma niyetinde olduğunu açıkladı. Ancak bu yaklaşım muhalefet tarafından ‘manevra’ olarak değerlendirildi. Zira Burhan’ın bu talebi, askeri yönetimde kendisiyle müttefik ve devrik Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir rejimiyle ortak olan partiler de dahil olmak üzere tüm siyasi güçlerin anlaşmasını şart koşuyordu. Muhalefet, Burhan’ın bu önerisini ordu yönetiminin Egemenlik Konseyi’nin yetkileri kurulacak Silahlı Kuvvetler Yüksek Kurulu’na devredilirken sivil kabinenin askeri kurum için sadece bir ‘sekreterlik’ haline getirileceği bir ‘taktik’ olarak değerlendirdi.
Diğer yandan, Burhan New York’tayken Afrikalı ve yabancı liderlerle bir dizi görüşme gerçekleştirdi. Bu liderler arasında Afrika Birliği (AfB) Dönem Başkanı ve Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall’da yer alıyordu. Burhan, Sall ile gerçekleştirdiği toplantıda, birliğin Sudan’ın AfB üyeliğini dondurma kararını yeniden gözden geçirilmesini görüştü. AfB, Burhan’ın 25 Ekim 2021’de aldığı kararların ardından Sudan’ın üyeliğini askıya aldı. Zira birliğe göre Burhan Abdullah Hamduk liderliğindeki geçici sivil hükümeti devirdi. Burhan’ın aldığı kararlar, AfB tarafından ‘askeri darbe’ olarak nitelendirilirken, AfB yönergeleri, askeri darbelerin yaşandığı ülkelerin üyeliğinin dondurulmasını öngörüyordu.
Sudan Silahlı Kuvvetleri Sözcüsü Nebil Abdullah dün, Deniz Kuvvetleri’nin Sudan karasularında dört Yemen vatandaşını taşıyan bir tekneye el koyduğunu duyurdu. Teknenin içinde 90 Kalaşnikof, 162 kutu Karnov hafif makinalı tüfek, çeşitli kalibrelerde 182 mühimmat kutusu, 43 kutu Vortex patlayıcı kabloları ve 45 kutu patlayıcı fitil bulundu.
Abdullah, Sudan ordusunun daha önce de Yemenli ve Sudanlı unsurlar tarafından kaçırılan çok miktarda uyuşturucu, silah ve patlayıcı maddenin ele geçirdiğini kaydetti.