Işık kirliliğini azaltmanın yolları

Uluslararası Karanlık Gökyüzü Birliği’nden bir uzman dört yöntem önerdi.

Uluslararası Karanlık Gökyüzü Birliği ışık kirliliğiyle savaşıyor.
Uluslararası Karanlık Gökyüzü Birliği ışık kirliliğiyle savaşıyor.
TT

Işık kirliliğini azaltmanın yolları

Uluslararası Karanlık Gökyüzü Birliği ışık kirliliğiyle savaşıyor.
Uluslararası Karanlık Gökyüzü Birliği ışık kirliliğiyle savaşıyor.

Ekip halinde yürütülen çalışmalar büyük ve karmaşık görevlerin daha kolay ve hızlı şekilde gerçekleştirilmesine imkan tanır. Uluslararası Karanlık Gökyüzü Birliği'nin Teknik Komite üyesi Nancy Clanton, topluluk üyelerini ışık kirliliğini hep birlikte ortadan kaldırmaya teşvik etmek amacıyla bir makale kaleme aldı.
ABD merkezli Uluslararası Karanlık Gökyüzü Birliği, geceleri doğal olmayan yapay aydınlatmanın aşırı veya yanlış kullanımından kaynaklanan ışık kirliliğinden, mevcut ve gelecek nesillerin etkilenmemesi için gece gökyüzünü ışık kirliliğinden korumak için çalışıyor.
Clanton, birkaç gün önce yayınlanan makalesinde "İnsanlar, gece gökyüzünü ışık kirliliğinden korumak için önerilerde bulundu. Öncelikle başta hareket sensörlerinin kullanımı olmak üzere dört yöntemle evin içinden duruma yardım edebileceğine inanılıyor. Işık kirliliğini azaltmanın en iyi yolu, gerekmediğinde ışıkları tamamen kapatmaktır. Bu aynı zamanda elektirik faturanızda da tasarruf sağlayacak. Hareket sensörleri, ışıkları yalnızca yakınlarda hareket olduğunda yanacak şekilde kontrol etmenin harika bir yoludur."
Clanton'ın önerdiği ikinci uygulama, loş ampuller kullanmak. Bu ampüller, yaydıkları ışığın yoğunluğunu kontrol eden anahtarlara sahip. Bu sayede gerektiğinde sadece güçlü ışık kullanılabiliyor.
Clanton ayrıca evin içine herhangi bir ışığın gereksiz kullanımını engelleyecek uygun bir cihaz yerleştirmenin de etkili olduğunu vurguluyor.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Uluslararası Karanlık Gökyüzü Birliği Teknik Komitesi üyesi tarafından vurgulanan üçüncü uygulama, daha sıcak ışık renkleri seçmek.
Daha sıcak gölgeli veya sarı renkli ampuller, mavi ışıktan ziyade sirkadiyen ritme daha uygun. Bu nedenle akıllı telefonlarda gece modu kullanılıyor.
Renk sıcaklığı veya ışık, lambanın renk sıcaklığı ile ölçülür. 6000K'nın üzerindeki parlak ve mavi gün ışığı sıcaklıklarından kaçınılmalı ve bunun yerine 3000K'nın altındaki sıcaklıklarda lambalar seçilmeli.



Sıradışı kimlik hırsızlığına 12 yıl hapis: Kafkaesk bir komplo

Soldaki William Donald Woods ve kimliğini çalan Matthew David Keirans (AP)
Soldaki William Donald Woods ve kimliğini çalan Matthew David Keirans (AP)
TT

Sıradışı kimlik hırsızlığına 12 yıl hapis: Kafkaesk bir komplo

Soldaki William Donald Woods ve kimliğini çalan Matthew David Keirans (AP)
Soldaki William Donald Woods ve kimliğini çalan Matthew David Keirans (AP)

Cuma günü ABD'nin Iowa eyaletinde görülen davada bilgi teknolojileri uzmanı Matthew David Keirans kimlik hırsızlığı yapmaktan 12 yıl hapis cezası aldı. 

Savcıların "Kafkaesk bir komplo" dediği olayın incelendiği dava, sıradışı detaylarıyla gündem oldu.

Bu suçun kurbanı olan William Donald Woods, yalnızca fail yerine hapse girmekle kalmamış, bir de zorla ilaç tedavisi görmüştü. 

Woods cezanın açıklanması sonrasında "Bunun her bir parçasını hak etti" dedi. 

59 yaşındaki failin çevresiyse Nisan 2024'te suçunu itiraf etmesi üzerine şoke olmuştu. Zira onu nazik, kibar ve güvenilir biri olarak tanıyorlardı.

Zor bir çocukluk geçiren Keirans'ın 16 yaşında evden kaçarak otomobil çaldığı mahkemede ortaya çıktı. 

1988'de Albuquerque'deki bir sosisli sandviç arabasında çalışırlarken Keirans, Woods'un cüzdanını çalmış. 

Mağdur, yumruk atmakla tehdit ettiği Keirans'tan cüzdanını alsa da sosyal güvenlik kartındaki bilgilerle kendi adına bir ehliyet çıkarıldığını fark etmemiş. 

1990 itibarıyla kendi adını bırakıp William Woods ismiyle hayatına devam eden Kerians; evlendi, çocuk sahibi oldu, çeşitli işyerlerinde çalıştı ve 200 bin doları aşkın borç yaptı.

Hiçbir zaman vergi ödeyecek kadar para kazanamayan gerçek Woods'un ise yetkililerle hiçbir işi olmadı. 

2015'te FouseyTube adıyla bilinen Yousef Saleh Erakat'ın yardım ettiği Woods, birlikte videolar çektiği YouTuber'dan aldığı paralar sayesinde evsizlikten kurtulup görece rahat bir hayat sürerken bankalara borcu olduğunu öğrendi. 

2019'da Los Angeles'taki bir banka şubesine gittiğinde Keirans'ın belirlediği güvenlik sorularını bilemedi. 

Keirans hiç kimsenin hesaplarına erişmesine izin vermediğini söyleyince gerçek Woods, kimlik hırsızlığı gerekçesiyle hapse atıldı. 

Gerçek Woods'a bu dava sırasında niye "Matthew Kierans" diye seslenilmeye başlandığı bilinmiyor. 

Akıl hastanesine kaldırılan gerçek Woods, burada zorla ilaç tedavisine alındı. 

428 günü hapiste, 147 günüyse akıl hastanesinde geçiren mağdur, bir dedektifin yardımıyla kendi kimliğini failden geri alabildi. 

Keirans'ın, dedektifin araştırmasının sonuçlarını görünce "Hayatım bitti" dediği bildiriliyor.

Artık Albuquerque'de bahçıvanlık yapan 56 yaşındaki Woods ise "Asıl amacım hayatımı yeniden kurmak" diyor. 

Independent Türkçe, New York Times, AP