Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin Şarku’l Avsat’a konuştu: Washington ve Tahran arasında arabuluculuk yapıyoruz, nükleer anlaşma tamamlandı

Suudi Arabistan önemli bir Körfez, Arap, bölgesel ve uluslararası rol oynuyor. İran’la diyaloğunu diplomatik düzeye taşımasını umuyoruz.

Irak Dışişleri Bakanı, röportaj verirken (Şarku’l Avsat)
Irak Dışişleri Bakanı, röportaj verirken (Şarku’l Avsat)
TT

Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin Şarku’l Avsat’a konuştu: Washington ve Tahran arasında arabuluculuk yapıyoruz, nükleer anlaşma tamamlandı

Irak Dışişleri Bakanı, röportaj verirken (Şarku’l Avsat)
Irak Dışişleri Bakanı, röportaj verirken (Şarku’l Avsat)

Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin, Şarku’l Avsat’a verdiği röportajda, Irak hükümetinin Türkiye ve İran’ın yanı sıra Körfez ülkeleri başta olmak üzere komşu ülkeler arasında ‘farklılıkları bir araya getirme ve diyalog ortamı yaratma’ konularında rol oynadığını açıkladı. Suudi Arabistan Krallığı’nın Körfez, bölgesel, Arap, İslami ve uluslararası düzeylerde ‘önemli bir rol oynadığını’ vurgulayan Hüseyin, İran ile ilişkileri düzelirse bu rolün ‘daha büyük ve daha güçlü olacağına’ inandığını dile getirdi. İki taraf arasındaki diyaloğun güvenlik düzeyinden diplomatik düzeye taşınmasını umut ettiğini de belirtti.
Bağdat’ın ABD ve İran arasında arabuluculuk rolü oynadığını söyleyen Iraklı Bakan, “Çünkü nükleer anlaşmaya geri dönmek için maddeler üzerinde anlaşmaya varan iki tarafa yardım etmemiz, Irak’ın lehinedir” diyerek, ‘anlaşma arasındaki bağlantı ve anlaşma dışındaki bazı sorunların çözümü’ ile ilgili konularda anlaşmazlığın devam ettiği vurguladı. Ancak Ukrayna savaşının etkilerine ve bir yanda ABD ile diğer yanda da Rusya ve Çin arasındaki gerginliklere değinen Hüseyin, ayrıntıya girmekten de kaçındı. Fuad Hüseyin, Ürdün, Irak, Mısır ve Yemen’in yanı sıra Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Kuveyt, Bahreyn, Katar ve Umman’ın da yer aldığı ‘6+4 grubunun’, İran’a karşı olmadığını, aksine grubun enerji güvenliğinin yanı sıra ekonomi ve güvenlik alanlarında bir ‘işbirliği grubu’ olduğunu vurguladı. Bakan, Irak ve Körfez arasındaki elektrik bağlantısının artık ileri bir aşamaya ulaştığına da dikkat çekti.
Irak Dışişleri Bakanı, New York’taki Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nun 77. yıllık toplantısının oturum aralarında Şarku’l Avsat’a konuştu. İşte görüşmenin tamamı;

-Filistin meselesinden ve BM Genel Sekreterliği’ne ‘Filistin’in uluslararası örgüte tam üyeliğiyle, iki devletli çözüme ulaşmak için ciddi bir süreç başlatılması’ çağrısı yapan Devlet Başkanı Mahmud Abbas’tan başlayacağım. Bu adım konusunda bir Arap uzlaşısı mevcut mu?
Filistin’deki koşullardan ve Filistin meselesinin arka planından kaynaklanan Filistin liderliğinin konumu konusunda bir Arap uzlaşısı mevcut. Filistin davasını desteklemek için bir Arap uzlaşısı mevcut. Irak açısından bu, toplumsal bir meseledir, bireysel ve kolektif kültürün bir parçasıdır. Bu konu oldukça hassastır. Bu nedenle Irak parlamentosunda bir tasarı önerildi ve kabul edildi.

-Filistin sorunu BM’nin ortaya çıkmasıyla baş gösterdi. Ancak henüz uluslararası örgüt bir şey başaramadı. BM, güçsüz bir kurum mu, yoksa bir yerde başarılı olurken başka bir yerde başarılı değil mi?
Filistin meselesi, sadece BM koridorlarıyla ya da meseleyi orada gündeme getirmekle ilgili değil. Filistin meselesi, bölgedeki siyasi durumla ilgilidir. Güç dengesi kadar küresel boyutları da vardır. Başlangıçta Filistin meselesi, aslında BM koridorlarında gündeme getirildi. Hafızam bana ihanet etmiyorsa, 1947’de ‘iki devlet oluşturma’ konusu önerildi. İki devletli çözüm yeni bir öneri değil. BM’de çalışmaların başlangıcına kadar uzanıyor. Ancak daha sonra Arap ülkeleri bu konuya karşı çıktılar. Bununla birlikte Filistin meselesi, gerçek ve önemli bir meseledir. Ancak sorunu çözmek ve bu konuyu benimsemek Filistin liderliğinin kendisinin ayrıcalığıdır.
-Bu konudan İsrail ile ilişkilerde Arap ülkeleri arasında şu anda var olan çeşitli yollara geçeceğim. İsrail ile ilişkilere yaklaşımın, İsrail ile Filistinliler arasında bir çözüm bulma konusuna gerçekten yardımcı olabileceğine inananlar var. Filistinlilere haklarını vermeden çözüm olmadığını söyleyen diğer bir görüşe tamamen katılan başka Arap ülkeleri de var. Peki Irak nerede duruyor?
Irak, Arap ülkelerinin iradesine saygı duyuyor, çünkü bu karar egemen bir meseledir. Ancak Irak’ın net bir halk ve parlamento kararı var. Filistin davasını ve Filistin halkını destekliyoruz. Filistin halkının önerileri, Irak’ın dış politikasının temelini oluşturmaktadır. Filistin liderliği, Filistin halkından sorumludur. Ancak Irak halkının tutumuna ve Irak parlamentosunun konumuna dayanarak, hükümet bu konuda Irak yasalarına bağlıdır.

“FARKLILIKLARI DİYALOG YOLUYLA BİR ARAYA GETİRİYORUZ”

-Farklı, ama bağlantılı bir konuya geçiş yapıyorum. Zira Irak, şu anda çeşitli Arap ülkelerinin görüşlerini yakınlaştırma hususunda veya Arap ülkeleri ile diğer ülkeler arasında önemli bir rol oynuyor. Bu konuda veya diğer konularda tam olarak nerede durduğunuzu açıklar mısınız?
Nerede durduğumuzu sorarsanız, bu açık. Irak’ın tutumu bazen dış politikayla, bazen de Irak yasalarıyla ifade ediliyor. Bu konuda Irak yasalarını kabul ediyoruz. Farklılıkları bir araya getirmede ve çatışmalara girmek yerine diyaloğa yönelmede bölgede öncü rol oynuyoruz. Diyalog içerisindeyiz. Ama diyalog ortamı yaratmaktan bahsettiğimizde şartların da hazırlanması ve taraflar arasında karşılıklı bir tanıma olması gerekiyor. Komşu ülkelere odaklandık, çünkü Irak dış politikası komşulara öncelik veriyor.

-Dolayısıyla Irak’ın zorlu yıllarından sonra Arap kucağına dönmüş ve koşullarınızı yeniden düzenlemiş olabilirsiniz.
Irak’ın kucağındayız. Komşu ülkelere saygımla birlikte, ilişkilerimiz başkalarının kararlarından kaynaklanmıyor. Kararlarımız Irak’taki durumdan kaynaklanıyor. Ancak Körfez ülkeleri ve Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) de dahil olmak üzere komşu ülkelerle güçlü ilişkiler kurduk. Ama aynı zamanda İran, Türkiye ve diğer ülkelerle de ilişkilerimiz güçlü. Dolayısıyla konu, Irak’ın kucağa geri dönüşü değildir. Irak coğrafi ve siyasi olarak mevcut Körfez ülkeleri arasında yer almaktadır. Ancak Irak’ta meydana gelen değişimlerin koşulları ve iç sorunlar, Irak’ı diğer bazı konulardan ve genel olarak dış politikada etkileşimden veya inisiyatif almaktan soyutlamıştır. Bu dönemde Irak dış politikasında inisiyatif aldık. Tepki konumunda olmak yerine inisiyatif almaya güvenmeye başladık. Kriz yönetimine, hatta bölgesel kriz yönetimine başladık. Bu noktadan hareketle Irak ile bu ülkeler arasında, daha sonra bu ülkeler ile diğer ülkeler arasında Irak arabuluculuğu ve Irak eylemi ile mutabakatlara başladık.

SUUDİ ARABİSTAN, ARAP, İSLAMİ VE ULUSLARARASI

-BM’deki üst düzey toplantılar sırasında, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Farhan ile kişisel ilişkinize dair notlar aldım.
Diplomasimizin bir kısmı kişisel toplantılara dayanmaktadır. Sonuçta siyaset insan yapımıdır. Bu nedenle Körfez ülkelerinin tüm bakanlarıyla olduğu kadar İran ve Türkiye gibi çevre ülkelerin dışişleri bakanlarıyla da iyi kişisel ilişkilerimiz var. Allah’a şükür ilişkilerimiz güçlü ve her bakanla her an iletişim kurabiliyoruz ve onlar da iletişim kurabiliyorlar. Bu ülkelerden bazılarında sorunlar olduğunda çoğu bakan bizimle iletişime geçiyor. Görevimizi yapıyor ve bunu ilan etmiyoruz.

-Suudi Arabistan Krallığı başta olmak üzere birçok ülke ile bu ilişkinin geliştirilmesinde dinamo rolü oynuyorsunuz. Suudi Arabistan ve diğer Arap ülkeleriyle olan bu ilişkinin geleceğini nasıl gördüğünüzü bize açıklayabilir misiniz?
Krallık, Körfez, bölgesel, Arap, İslami ve uluslararası ortamlarda önemli bir rol oynamaktadır. Suudi Arabistan önemli bir ülke. Krallık ile komşu İran arasındaki ilişkiler düzelirse, bu rolün daha büyük ve daha güçlü olacağını düşünüyorum.

-Belki de bu mantıkla Suudi Arabistan ve İran’ın görüşlerini yakınlaştırmaya çalışıyorsunuz.
Bu mantıkla ve Irak açısından da çalışıyoruz. Çünkü Irak’ı çevreleyen ülkeler arasında ne zaman bir gerginlik olsa bu, Irak’ın durumunu da olumsuz etkiliyor. Bu ülkeler arasında ne zaman iyi bir durum ve normal ilişkiler olursa bu, Irak’ın iç durumunu da olumlu yönde etkileyecektir. Dolayısıyla hareketler ulusal ve bölgeseldir. Bu hareketlerin uluslararası boyutları vardır.

-Görüşleri yakınlaştırma çabalarınızda nereye ulaştınız?
İlgili ülkeler, bu konuyu konuşmalı. Çünkü sonuç olarak konu, iki ülke arasındaki ikili ilişkileri ilgilendiriyor. Bazı şeyler, gerçekler var. Birincisi, diyaloglar başladı. İkincisi, 5 diyaloğa ulaşıldı. Üçüncüsü de diyaloglar güvenlik düzeyinde gerçekleşiyor. Ama diyalogların yürütüldüğünü tüm dünya biliyor. Riyad, Tahran ve Bağdat’ta diyalog düzeyinin güvenlik düzeyinden diplomatik düzeye nasıl yükseltileceği konusunda görüştük. İlişki bağlamında da bir diyalog var. Bu konularda anlaşmaya varılırsa bu, Bağdat’taki Suudi Arabistan -İran diyaloğunun gizli bir diyalog yerine kamuoyuna açıklanacağı anlamına geliyor. Bu aşamaya gelmeyi umuyoruz ve bu doğrultuda çalışıyoruz.

İRAN’DAN ŞİKAYETLER

-Ancak en önemli şeylerden biri, Irak’ın kendi içerisinde ‘İran’ın Irak ve diğer Arap ülkelerinin işlerine çok fazla müdahale ettiği’ yönünde bir şikâyet var. Bu durumu nasıl değerlendirirsiniz?
Bu, Irak ve İran arasında ikili bir meseledir. Irak’taki durumun hem bölgeyi hem de bölgesel ve küresel çevreyi ilgilendirdiği doğrudur. Ancak bakınız, 2003’teki değişimden sonra Irak’ın yaşadığı koşullar ve Irak’taki uluslararası müdahaleler, uluslararası şemsiye altında ve uluslararası bir kararla gerçekleştirilmiştir. 1991’den bu yana Irak’ın egemenliği, BM kararının çatısı altına girdi. Irak egemenliği, yaptırım ve ambargoların uygulandığı 1991’de sağlandı. Uluslararası ekip, eski Irak cumhurbaşkanının yatak odasını kontrol ediyordu. Saddam Hüseyin döneminde Irak egemenliği yoktu.

-Şu an Irak’ın egemenliğini yeniden kazandınız mı?
Gerçekle ilgileniyoruz. Irak’ta ABD başta olmak üzere birçok ülkeden ordular vardı. ABD, askeri müdahalede bulunan bir ülkeden işgalci bir ülkeye dönüştü. Yani bir BM kararı varsa ve bu karar işgalden bahsediyorsa, Irak egemenliğinin olmadığı anlamına gelir. Irak’taki gerçek bu. İşgal durumundan çıktığımızda Batılı ordular, özellikle ülkeden çekilince Irak, adım adım egemenliğini yeniden kazanmaya başladı. Ama bu durum iz bıraktı. Birincisi, bölgedeki birçok ülkenin müdahalesi siyasi, askeri ve diğer açılardan açıktı. Bu müdahaleler, Irak siyasi gerçekliğinin bir parçası haline geldi. Bu nedenle, önce kararın bağımsızlığına, sonra da tam egemenlik durumuna ulaşmak için çalışmak, büyük ve sürekli çabayı gerektirir.
Bu sürecin son şeklini almaya başladığına inanıyorum. Dünyada mutlak egemenlik yoktur. Siyasi, ekonomik, askeri ve güvenlikle ilgili her konuda çevre ülkelerle ve diğer ülkelerle etkileşimler vardır. Ancak karar üretme ve karar verme ev halkının elinde olmalıdır. Irak’ın karar üretme ve karar verme mercii, Bağdat’ta olmalıdır, başka bir başkentte değil. Yürüyüş başladı. Ancak çevre ülkeler ve bölge ülkeleri de dahil olmak üzere diğer ülkelerin etkileri hala devam ediyor. Bazı ülkeler başka gerekçelerle Irak işlerine müdahale ediyor. Bu, Irak gerçeğidir. Gerçeklerin dışına çıkıp Irak egemenliğinin tamamlandığını söylemiyoruz. Bu, doğru değil.

ABD VE İRAN ARASINDA ARABULUCULUK

-Bölgedeki endişelerin bir kısmı, sadece bölgemizde değil, tüm dünyada çok sıcak bir tartışma konusu haline gelen İran nükleer programıyla da ilgili. Bu konuyla ilgili Irak’ın tavrı nedir?
Irak’ın tavrı net. Nükleer projede bir anlaşmaya varılmasından yanayız. Viyana görüşmelerini destekliyoruz. Aslında son iki yılda birçok kez, seçimler ve Demokratların zaferi sırasında, Washington ve Tahran arasında temasları sağladık. Seçimlerden önce ve sonra bazen her iki tarafa da yardım sağladık. Irak politikasının bu alandaki amacı, İslam Cumhuriyeti ile ABD arasında bir anlaşmaya varmaktır. Neden? Birincisi, çünkü bu meselenin bir Arap boyutu var. Bizde çok kriz varken bir kriz daha yaratmak bölgeyi doğrudan etkiliyor. İkincisi, Bağdat ve Washington arasındaki güçlü ilişkiler ve komşu İran ile olan güçlü ilişkiler sonucunda, iki taraf arasındaki herhangi bir gerginlik Irak siyasi gerçekliğini etkiliyor. İki tarafın bir sonuca varmasına yardımcı olmak Irak’ın lehinedir.

-Anlaşma nihayet köşeyi döndü, ancak anlaşmaya varılmasını engelleyen bir şey oldu. Son zamanlarda nükleer anlaşmaya geri dönmenin karşısındaki anlaşmazlıkların ve zorlukların üstesinden gelmek için herhangi bir çaba sarf ettiniz mi?
Sarf ettik ve hala etmeye devam ediyoruz. Geçen hafta İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve öncesinde bazı ABD’li yetkililerle bu konuda bir görüşmem oldu. Hâlâ iki tarafı yakınlaştırmaya çalışıyoruz. Ama aslında sorunlar var. Sorun, nükleer anlaşma ile ilgili değildir. Sorun, İran ile 5+1 grubu (Güvenlik Konseyi’nin daimi üyelerinden; ABD, İngiltere, Fransa, Rusya, Çin ve Almanya) arasındaki müzakerelerle de ilgili değildir. Tahran ve Washington arasında nükleer anlaşma dışında bazı temel sorunlar var. Bunlar, anlaşmanın bir parçası oldu. Nükleer anlaşmanın dışından bahsettiğimde, anlaşma maddelerini kastediyorum. Anlaşma maddelerine ulaşıldı. Mesele şu ki, anlaşma ile anlaşma dışındaki bazı sorunların çözümü arasında bir bağlantı var. Bu sorunlar son zamanlarda kök salmaya başladı, ama biz hala iki tarafla diyalog halindeyiz ve göreceğiz. Allah’a şükür iki taraf da bize güveniyor.

UKRAYNA SAVAŞININ İZLERİ

-ABD tarafı, bahsettikleriniz dışında herhangi bir mesaj verdi mi?
Mesaj taşımıyoruz. Ama biz ABD ve İran tarafıyla konuşuyoruz. ABD tarafıyla İran’ın tavrını tartışıyoruz. İran tarafıyla ABD’nin tavrını konuşuyoruz. Anlaşmaya varmanın yollarını bulmaya çalışıyoruz. Ama bu konu sadece ABD ve İran meselesi değil. Bu konunun, okyanusta etkileri var. Rusya- Ukrayna savaşı da etkilere sahip. Rusya ve Çin’in de 5+1 grubunun bir parçası olması nedeniyle bu savaşa yönelik tutumların da etkisi var. Dolayısıyla İran- ABD nükleer anlaşması konusuyla örtüşen başka çatışmalar da var.

- Sizce bu anlaşma gerçekleşecek mi?
Bir şey söyleyemem. Ama bunu umut ediyorum.

-Yani şüpheleriniz var.
Şüphelerim yok. Ama aynı zamanda ABD içindeki siyasi durumu ve ABD’deki yaklaşan seçimleri de okuyorum. İran’ın siyasi ve iç durumunu ve şu anda İran’da var olan sorunları okuyorum. Rusya ile Ukrayna, Rusya ile ABD ve Çin ile ABD arasındaki çatışmaların haritasını okuyorum. Rusya, İran, Çin İran arasındaki ittifakların haritasını okuyorum. Tüm bunlar rol oynuyor.

KAOS HALİ

- Bölgede ve dünyada Bağdat Paktı (CENTO- Merkezi Antlaşma Teşkilatı) dönemine mi dönüyoruz?
Hayır. Bağdat Paktı belli bir aşamadaydı. Dünya başka bir aşamada. Her yerde kaos halindeyiz. Yeni ittifaklar, yeni çelişkiler. Bu aşamaya geri döndük.

-Irak ve bölge için neyden korkuyorsunuz?
Aslında dünya için korkuyorum. Şu an ciddi tehditler var. Dünya ciddi zorluklar içine girdi. Bu tehditler harekete geçerse dünyamız tehlikede demektir. Dünyamız iklim değişikliğine bağlı doğal afetlerden dolayı risk altındadır. Dünyadaki en tehlikeli şey insan yapımı felaketlerdir.
Örneğin Ukrayna- Rusya Savaşı. Bu savaşın uluslararası boyutları var. Bu savaş iki taraf arasında değil. Aksine enerji güvenliği, gıda güvenliği ve ilaç güvenliğinin dünya halkları üzerindeki ekonomik etkileri de vardır. Bu bir gerçek. Eğer savaş yöntemleri gelişirse -Allah korusun- bu dünya için bir tehdittir. Şu an dünya iki tarafa ya da farklı taraflara bölünmeye başlıyor. Bu yüzden diyorum ki, küresel düzeyde silah kaosu, yeni çelişkilere, yeni çatışmalara ve yeni ittifaklara yol açar. Ancak bu ittifaklar, çelişkiler veya çatışmalar insanlığın çıkarına değildir. İnsanların doğayı taciz etme tehlikesiyle karşı karşıyayız ve bunun sonucunda yine insan yapımı olan iklim değişiklikleri arttı. En tehlikelisi de İkinci Dünya Savaşı ve Birinci Dünya Savaşı ile kıyaslayamayacağımız çatışmalar üretmeye başlamış olmamızdır. Şu anda var olan silahlar, Birinci Dünya Savaşı’ndakilerden farklı. Bu alanda düşünmek gerekiyor. Irak, bu gezegenin ve bölgesel alanların bir parçası. Bölgesel olarak anlaşamazsak bölgesel güvenlik de tehlikeye girecek. Anlayışlara ihtiyacımız var ve silahlı çatışmalardan uzak durmalıyız. Bu açıdan bakıldığında, özellikle Irak toplumu 50 yıldır savaşlardan ve iç çatışmalardan muzdarip olduğu için, bir sükûnete ihtiyacımız var. Bir merdiven vakasından bahsetmiyorum, çünkü bu çok zor. En azından işleri farklı şekilde yönetene kadar ateşkese ihtiyacımız var. Dünyamızda ciddi zorluklar var. Bunlar benim gerçek korkum.

6+4 GRUBU

-Bölgeyi ve uluslararası toplumu tehdit eden bir tehlike döneminden geçen dünyamızdan bahsediyorsunuz. Ürdün, Irak, Mısır ve Yemen ile Körfez devletlerinden oluşan ‘6+4 grubu’ çekirdek sayılabilir mi?
Bu çatışmalar sonucunda aynı doğrultuda düşünen ülkelerin kendilerini ve bölgeyi korumak için birleştiğini görüyoruz. Artık farklı siyasi, güvenlik, ekonomik ve kültürel eksenler mevcut. Ancak 6+4 toplantısı (daha önce 6+3’tü) bölgenin çıkarına olmalıdır. Birincisi bölgenin güvenlik menfaati ve ikincisi bölgenin ekonomik ve sosyal menfaati ve ayrıca enerjinin korunması amacıyla. Rusya- Ukrayna savaşı sonucunda enerji fiyatlarının yükseldiğine tanık olduk. Enerji kaynaklarının büyük bir kısmı bu ülkelerden sağlanmaktadır. Bu ülkeler arasında sorunlar olursa, bunlar küresel ekonomik durumu doğrudan etkileyecektir. Bu nedenle bu alanda işbirliği önemlidir. Ama bu grup, bir dostluk grubudur, diğerine karşı düşmanlık grubu değil. Bu grup, komşu İran’a düşman bir grup değildir. Suudi Arabistan ile İran arasında ilişkileri yeniden sağlamak için yoğun görüşmeler var. Şu anda BAE ile İran arasında iyi ilişkiler, Kuveyt ile İran arasında iyi ilişkiler, Katar ve Umman Sultanlığı ile İran arasında iyi ilişkiler ve tabii ki Irak ile İran arasında iyi ilişkiler var. Yani bu grup İran’a karşı değil. İran tarafı da grubu İran’a karşı olarak görmemelidir. Aksine bu grup, özellikle ekonomik ve güvenlik alanlarında bir işbirliği grubudur. Ama aynı zamanda bir rol de oynuyor, çünkü her ülkenin kendi politikası vardır.

-Açıklamamasına rağmen İran’ın bu grubu kendisine karşı olarak gördüğünü düşünüyor musunuz?
İkinci oturum New York’ta yapılırken, ilk oturumun Başkan Biden’in ziyareti sırasında Suudi Arabistan’da yapıldığı biliniyor. İran saplantısı vardı. Ancak oturumdan sonra İranlılar net tavrımız için bize teşekkür ettiler. Şu an görüşmemizde konuyu gündeme getirmedik. İran meselesini ele aldığımız doğru, ama İran meselesini, özellikle nükleer projeyi ve Viyana müzakerelerini görüştük. Bu küresel bir sorun ve herkes bunu ele alıyor.

-Irak’tan Körfez’e ve Mısır’a kadar uzanan elektrik bağlantı projesinde hangi noktaya ulaştınız?
Bu alanda çok ilerleme kaydettik. Teknik ve pratik konulara geldik. Ayrıca Ürdün ve dolayısıyla Mısır ile elektrik bağlantısı gerçekleşti. Körfez ülkeleriyle Kuveyt üzerinden elektrik bağlantısı da yapılmış durumda. Irak açısından elektrik meselesi hayati bir meselesidir. Ayrıca elektrikle mücadelede büyük problemlerimiz var. Irak ağlarını Ürdün ve Mısır ile ve Kuveyt ağı, dolayısıyla Körfez ile bağlayarak bazı sorunlarımızı çözeceğimizi umuyoruz. Ama gelecekte de elektrik üretip ihraç etmek istiyoruz. Şu an acı çekiyoruz. Zira elektrik endüstrisinin altyapısı eski ve savaşlar ve iç çatışmalar sonucu yok oldu. Bu alanda geç kaldık ama mali yolsuzlukların bir sonucu olarak geciktiğimiz bir gerçek. Bu nedenle Irak’ta elektrik üretimine geri dönmemiz beklenirken, Irak ağını şu anda bize yardımcı olacak diğer ağlarla bağlamak için sabırsızlanıyoruz.



İsrail, Refah'a girmeye hazırlanıyor: "Topçular ve zırhlı araçlar konuşlandırıldı"

İsrail ordusunun dün Refah'a düzenlediği bombardımanda büyük bir krater oluştu (AFP)
İsrail ordusunun dün Refah'a düzenlediği bombardımanda büyük bir krater oluştu (AFP)
TT

İsrail, Refah'a girmeye hazırlanıyor: "Topçular ve zırhlı araçlar konuşlandırıldı"

İsrail ordusunun dün Refah'a düzenlediği bombardımanda büyük bir krater oluştu (AFP)
İsrail ordusunun dün Refah'a düzenlediği bombardımanda büyük bir krater oluştu (AFP)

İsrail'in Refah'a operasyon hazırlığı olarak Gazze Şeridi çevresine ilave birlik konuşlandırdığı bildirildi.

İsrailli Ma'ariv gazetesinin dünkü haberinde, İsrail ordusunun Gazze çevresine topçu birlikleri ve zırhlı personel taşıyıcıları yerleştirdiği yazıldı.

Haberde, birliklerin alarm durumuna geçirildiği, Refah operasyonun temel planının Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi ve Savunma Bakanı Yoav Gallant tarafından onaylandığı da öne sürüldü.

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), iddialarla ilgili yorum yapmayı reddetti. 

IDF'den salı günü yapılan açıklamada, İsrail bombardımanları nedeniyle Gazze'nin kuzeyinden kaçıp Mısır sınırındaki Refah şehrine sığınan sivillerin tahliyesi için 40 bin çadır satın alındığı bildirilmişti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD başta olmak üzere Batılı müttefiklerin itirazlarına rağmen Refah'a kara harekatı düzenleyeceklerini birçok kez söylemişti. 

ABD Dışişleri Bakanlığı ise İsrail'in kara harekatıyla ilgili henüz kendileriyle bilgi paylaşmadığını aktardı.

Diğer yandan Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman es Sani, dünkü açıklamasında İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes görüşmelerinin tıkandığını söyledi.

Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam Tugayları'nın 7 Ekim'de başlattığı Aksa Tufanı'nın ardından Katar, ABD ve Mısır ateşkes için arabuluculuk rolünü üstlenmişti.

24 Kasım'da sağlanan ve bir hafta süren ateşkeste 81 İsrailli ve 240 Filistinli esir karşılıklı serbest bırakılmıştı. IDF'nin verilerine göre Hamas'ın elinde halen yaklaşık 130 rehine var. İsrail ordusu, bunlardan 34'ünün öldüğünü doğrulamıştı.

Ancak ikinci tur ateşkes müzakerelerinden henüz sonuç çıkmadı. Katar lideri, başkent Doha'da yaptığı açıklamada, oynadıkları arabulucu rolünü gözden geçirdiklerini belirterek şu ifadeleri kullandı: 

Ne yazık ki bu arabuluculuğun kötüye kullanıldığını ve dar siyasi çıkarlar uğruna istismar edildiğini gördük. Bu da Katar devletinin, bu rolü kapsamlı şekilde tekrar değerlendireceği anlamına geliyor. Oynadığımız rolü yeniden gözden geçirme ve tarafların bu arabuluculuk faaliyetlerine nasıl katıldığını değerlendirme aşamasındayız.

Es Sani, konuşmasında herhangi bir politikacının adını kullanmadı. Fakat Birleşik Krallık'ın kamu yayıncısı BBC, son dönemde özellikle ABD Kongresi'ndeki bazı isimlerin "ateşkes için Katar'ın Hamas'a yeterli baskıyı uygulamadığını öne sürdüğüne" dikkat çekti. 

Independent Türkçe, Times of Israel, Guardian, BBC


İsrail savaş uçakları Lübnan'ın doğusundaki Hizbullah altyapısını vurdu

İsrail'in Güney Lübnan'a düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AFP)
İsrail'in Güney Lübnan'a düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AFP)
TT

İsrail savaş uçakları Lübnan'ın doğusundaki Hizbullah altyapısını vurdu

İsrail'in Güney Lübnan'a düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AFP)
İsrail'in Güney Lübnan'a düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AFP)

İsrail Hava Kuvvetleri dün (Çarşamba) yaptığı açıklamada, İsrail ile Hizbullah arasındaki çatışmaların daha da yoğunlaşabileceği endişesiyle, savaş uçaklarının Lübnan'ın doğusundaki Baalbek'in kuzeyinde Hizbullah'a ait bir altyapıyı vurduğunu duyurdu.

İsrail Hava Kuvvetleri tarafından yapılan açıklamada, “Bu akşam erken saatlerde İsrail savaş uçakları Baalbek'in kuzeyinde, terör örgütünün hava savunma sistemi tarafından kullanılan önemli bir Hizbullah altyapısını vurdu” denildi.

İsrail ordusu dün erken saatlerde, İsrail’in kuzeyinde Hizbullah tarafından üstlenilen ve bir askeri komuta merkezini hedef aldığını söylediği roket ve insansız hava aracı (İHA) saldırısında, altısı ağır olmak üzere 14 askerinin yaralandığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı: “Son saatlerde, Lübnan topraklarından İsrail'in kuzeyindeki Arab el-Aramşe köyüne doğru sınırı geçen bir dizi tanksavar füzesi ve İHA tespit edildi. Altı asker ağır yaralanırken, iki asker orta derecede yaralandı ve geri kalan yaralanmalar hafif olarak tanımlandı.”

Hizbullah dün, salı günü Lübnan'ın güneyindeki iki kasabayı hedef alan İsrail saldırılarında üç savaşçısının öldürülmesine ‘yanıt olarak’ İsrail'in kuzeyindeki bir askeri karargâhı roket ve İHA’larla bombaladığını duyurdu. İsrail Celile Tıp Merkezi saldırıda 18 kişinin yaralandığını bildirdi.


Darfur'da daha geniş çaplı savaşlara hazırlık

Sudan'ın doğusundaki el-Gadarif şehrinde dün (Çarşamba) bir çuval tahıl taşıyan bir Sudanlı (AFP)
Sudan'ın doğusundaki el-Gadarif şehrinde dün (Çarşamba) bir çuval tahıl taşıyan bir Sudanlı (AFP)
TT

Darfur'da daha geniş çaplı savaşlara hazırlık

Sudan'ın doğusundaki el-Gadarif şehrinde dün (Çarşamba) bir çuval tahıl taşıyan bir Sudanlı (AFP)
Sudan'ın doğusundaki el-Gadarif şehrinde dün (Çarşamba) bir çuval tahıl taşıyan bir Sudanlı (AFP)

Görgü tanıklarına göre Sudan'ın batısındaki Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir kenti çevresinde ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki çatışmaların şiddetlenmesinden endişe ediliyor.

Görgü tanıkları, ordunun el-Faşir'deki askeri üsse silah ve mühimmat sevkiyatı için havadan indirme yaptığını, burada HDK ile çatışmaların yaşandığını ve HDK hesaplarından kara hareketliliğini ve bazı askeri araçların Kuzey Darfur'a hareketini gösteren videolar yayınlandığını bildirdi.

Özellikle el-Faşir kenti uzun süredir Sudan'daki savaştan etkilenmediği ve yardımların dağıtıldığı merkez olduğu için savaş nedeniyle Darfur bölgesindeki eyaletlerde kötüleşen insani krizlere ve açlığın yayılmasına ilişkin uluslararası uyarılar artıyor.

El-Faşir sakinleri salı günü öğleden sonra orduya ait savaş uçaklarının, Mühendisler Birliği'nden teknisyenler olması muhtemel güçlerle birlikte, şehrin yakınlarına ‘kutular taşıyan paraşütler’ bıraktığını bildirdi. Adının açıklanmasını istemeyen bir kent sakini, “Orduya ait savaş uçakları, bazıları paraşütçü, bazıları da askeri teçhizat taşıyan yaklaşık 150 paraşüt indirdi” dedi.

Geçtiğimiz birkaç gün boyunca Sudan ordusu ile el-Faşir'in kuzeyindeki Mellit kentinde tam kontrolü sağladığını duyuran HDK arasında şiddetli çatışmalar yaşandı.

HDK'ye bağlı platformlar, askeri komutanlarından birinin el-Faşir'e yaklaşık 50 kilometre uzaklıktaki Mellit'te bir yönetim kurulduğunu duyurduğu ve hükümet ile silahlı hareketlere bağlı tüm komitelerin feshedilmesi, ana pazarın açılması ve kasaba sakinlerinin güvenliğinin sağlanması yönünde kararlar aldığı bir video yayınladı.


Hizbullah, İsrail-İran gerilimine ayak uyduruyor

Arash insansız hava aracını taşıyan bir İran askeri kamyonu, dün (Çarşamba) Tahran'da düzenlenen Ordu Günü geçit töreni sırasında, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve subayların önünden geçti. (AFP)
Arash insansız hava aracını taşıyan bir İran askeri kamyonu, dün (Çarşamba) Tahran'da düzenlenen Ordu Günü geçit töreni sırasında, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve subayların önünden geçti. (AFP)
TT

Hizbullah, İsrail-İran gerilimine ayak uyduruyor

Arash insansız hava aracını taşıyan bir İran askeri kamyonu, dün (Çarşamba) Tahran'da düzenlenen Ordu Günü geçit töreni sırasında, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve subayların önünden geçti. (AFP)
Arash insansız hava aracını taşıyan bir İran askeri kamyonu, dün (Çarşamba) Tahran'da düzenlenen Ordu Günü geçit töreni sırasında, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve subayların önünden geçti. (AFP)

Hizbullah, İsrail-İran gerilimine, Lübnan'ın güneyinden niteliksel ve benzeri görülmemiş bir askeri hamleyle karşılık verdi. Dün (Çarşamba) sınırın her iki tarafında da askeri operasyonların hızı artarken, İsrail ordusuna göre Hizbullah'ın İsrail'in liderlerine yönelik suikastlarına verdiği karşılık, iki patlayıcı yüklü insansız hava aracı (SİHA) ve iki tanksavar füzesinin Lübnan sınırındaki Arab el-Aramşe köyünde bir ordu karakolu ve bir aracı hedef alması sonucu 18 İsraillinin yaralanmasına yol açtı.

Bu, Hizbullah'ın Lübnan'ın güneyinden ‘Gazze Şeridi’ndeki direnişi desteklemek için’ başlattığı savaştan bu yana İsrail'de bir günde meydana gelen en yüksek yaralanma vakası.

İsrail Hizbullah’a, Baalbek kenti çevresi de dâhil olmak üzere güneydeki birçok kasabayı hedef alan yoğun bombardımanla karşılık verdi.

Yerel medya organları, Lübnan'ın doğusundaki Baalbek şehrinin batısında yer alan İyat Ovası'nı hedef alan üç hava saldırısı düzenlendiğini, ancak herhangi bir can kaybı yaşanmadığını duyurdu.

Şarku!l Avsat’ın edindiği bilgiye göre İsrail İran'ın son saldırısına karşılık verme kararı alırken, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi dün Ordu Günü münasebetiyle düzenlenen askerî geçit töreninde yaptığı açıklamada “Siyonist rejimin topraklarımıza yönelik herhangi bir saldırısı sert bir karşılıkla cevaplanacaktır” dedi.

Diğer yandan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İngiliz ve Alman dışişleri bakanlarına, İsrail'in ‘kendini koruma hakkını saklı tuttuğu’ güvencesini verdi.

İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron ise İsrail'in bunu, gerilimi en aza indirecek şekilde yapacağını umduğunu söyledi.

ABD, Avrupa Birliği (AB) ve G7 ülkeleri dün İran'a yönelik yaptırımları sıkılaştırma niyetlerini açıklayarak, İsrail'i sakinleştirmeyi ve İran'ın geçtiğimiz cumartesi günü gerçekleştirdiği saldırılara vereceği tepkiyi frenlemeyi amaçladılar.


ABD, Filistin'in BM'ye tam üyeliği talep edilen karar tasarısını veto etti

ABD, Filistin'in BM'ye tam üyeliği talep edilen karar tasarısını veto etti
TT

ABD, Filistin'in BM'ye tam üyeliği talep edilen karar tasarısını veto etti

ABD, Filistin'in BM'ye tam üyeliği talep edilen karar tasarısını veto etti

ABD, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde (BMGK) Filistin'in BM'ye tam üyeliği istenilen karar tasarısını veto etti.

15 üyeli BMGK'de Cezayir tarafından Filistin'in BM'ye tam üyeliğini talep eden karar tasarısı oylamaya sunuldu.

ABD'nin "hayır" oyu kullandığı tasarı, 12 "evet" ve 2 "çekimser" oy aldı.

İngiltere ve İsviçre "çekimser" kalırken, Rusya, Çin, Fransa, Cezayir, Malta, Ekvator, Guyana, Slovenya, Sierra Leone, Mozambik, Güney Kore ve Japonya "evet" oyu verdi.

Karar tasarısının geçmesi için 5 daimi üyeden hiçbirinin "hayır" oyu kullanmaması ve toplamda 9 "evet" oyu alması gerekiyordu.

Karar tasarısı metninde, "BM Genel Kuruluna Filistin'in tam üye olarak kabul edilmesi tavsiye edilir." ifadesi yer alıyordu.

- Filistin'in üyelik başvurusu

Filistin, 2011'de de BM'ye tam üyelik başvurusu yapmış ancak BMGK'de gereken desteği alamamıştı. Filistin 2012 yılında BM "daimi gözlemci statüsü"ne kavuştu.

Filistin'in BM Daimi Temsilcisi Riyad Mansur, 2 Nisan'da yaptığı açıklamada, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'e bir mektup göndererek, üyelik başvurularının yeniden ele alınması talebinde bulunmuştu.

Guterres de 3 Nisan'da BMGK'ye mektup yazarak, Filistin'in talebinin gündeme alınması çağrısı yapmıştı.

BMGK ise 8 Nisan'da Filistin'in talebini "Yeni Üyelerin Kabulü Komitesi'ne" iletmişti.

BMGK'ye üyelikle ilgili dönüş yapması gereken Komite, iki toplantının ardından mutabakata varamadığını duyurmuştu.

Bunun ardından Cezayir, Filistin'in üyeliği için karar tasarısını müzakerelere açmıştı.

ABD, BM Güvenlik Konseyi'nde Filistin'in BM'ye tam üyeliği talep edilen karar tasarısını veto etti.


UNICEF: Gazze'de her 10 dakikada bir çocuk ölüyor ya da yaralanıyor

Filistinli bir kadın ve çocuğu, İsrail'in Refah'ta bir evi bombalaması sonucu oluşan yıkımın ortasında duruyor. (Reuters)
Filistinli bir kadın ve çocuğu, İsrail'in Refah'ta bir evi bombalaması sonucu oluşan yıkımın ortasında duruyor. (Reuters)
TT

UNICEF: Gazze'de her 10 dakikada bir çocuk ölüyor ya da yaralanıyor

Filistinli bir kadın ve çocuğu, İsrail'in Refah'ta bir evi bombalaması sonucu oluşan yıkımın ortasında duruyor. (Reuters)
Filistinli bir kadın ve çocuğu, İsrail'in Refah'ta bir evi bombalaması sonucu oluşan yıkımın ortasında duruyor. (Reuters)

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) İcra Direktörü Catherine Russell dün (Çarşamba) yaptığı açıklamada, Hamas ile İsrail arasında 7 Ekim'de başlayan savaştan bu yana Gazze Şeridi'nde 13 bin 800'den fazla çocuğun öldürüldüğünü duyurdu.

UNICEF’ten yapılan açıklamaya göre Russell New York'ta yaptığı basın toplantısında, “Binlerce kişi yaralandı ve binlercesi de açlığın eşiğinde” dedi.

Birleşmiş Milletler Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kadının Güçlendirilmesi Birimi (UN Women) de yaptığı ayrı bir açıklamada Gazze'de ‘her 10 dakikada bir çocuğun yaralandığını ya da öldüğünü’ bildirdi.

Açıklamada, savaşın başlamasından bu yana Gazze'de 10 binden fazla kadının öldürüldüğü ve bunlardan altı bininin geride 19 bin yetim çocuk bıraktığı belirtildi.

Kısa bir süre önce Gazze'yi ziyaret eden UNICEF Sözcüsü Tess Ingram, Salı günü Cenevre'de düzenlediği basın toplantısında gördüğü ‘yaralı çocuk sayısı’ karşısında hayrete düştüğünü söyledi.

Ingram, “Sadece hastanelerde değil, sokaklarda, derme çatma barınaklarda, sürekli değişen hayatlarını yaşıyorlar” dedi.


BM Libya Özel Temsilcisi’nin istifasının ardından Libya'daki çatışmanın çözümü ufukta görünmüyor

Libya siyasi sahnesinde çatışma halen sürüyor. (Libya Parlamentosu)
Libya siyasi sahnesinde çatışma halen sürüyor. (Libya Parlamentosu)
TT

BM Libya Özel Temsilcisi’nin istifasının ardından Libya'daki çatışmanın çözümü ufukta görünmüyor

Libya siyasi sahnesinde çatışma halen sürüyor. (Libya Parlamentosu)
Libya siyasi sahnesinde çatışma halen sürüyor. (Libya Parlamentosu)

Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi Abdullah Bathiliy’nin ani istifası, kendi çıkarlarına hizmet etmek için ülkenin bölünmüşlüğünü sürdürmekle suçladığı rakip taraflar arasındaki uzlaşma çabalarının başarısızlığını yansıtıyor.

18 aydır BM Libya Destek Misyonu’na (UNSMIL) başkanlık eden Senegalli diplomat, Salı günü BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'e istifasını sundu.

Bathiliy, 2011 yılında Muammer Kaddafi rejiminin devrilmesinden bu yana kaos, bölünme ve şiddetle boğuşan ülkedeki ana tarafları eleştirdi.

Son aylarda durumun ‘kötüleştiğine’ değinen Bathiliy, ‘mevcut çıkmazdan memnun olan Libyalı liderlerin siyasi irade ve iyi niyet eksikliğini’ eleştirdi.

Kaddafi rejiminin devrilmesinden bu yana kaos içindeki Libya, biri Trablus'ta (batıda) Abdulhamid Dibeybe tarafından yönetilen ve BM tarafından tanınan, diğeri ise doğuda Usame Hammad tarafından yönetilen ve Bingazi'deki kalesi ile Mareşal Halife Hafter tarafından desteklenen iki rakip yürütme otoritesi tarafından yönetiliyor.

cvdfbrt
Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi Abdullah Bathiliy (AFP)

Libya’da Cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin Aralık 2021'de yapılması planlanmıştı, ancak rakip taraflar arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle seçimler süresiz olarak ertelendi. Dolayısıyla ülkedeki siyasi istikrarsızlık süreci uzadı.

“Mevcut liderlerin Libya halkının zararına olacak şekilde hareket etme ve oyalama taktikleriyle statükoyu korumaya yönelik bencilce kararlarına son verilmelidir” diyen Bathiliy, her iki rakip tarafın yabancı destekçilerinin isimlerini vermeden suçlayıcı bir tavır sergiledi.

Büyük Britanya Kraliyet Enstitüsü'nde yardımcı araştırmacı olan Celal Harşavi, Bathiliy'nin ayrılışının şaşırtıcı olmadığını, çünkü birkaç aydır yönettiği sürecin ‘zaten tamamen tükenmiş’ olduğunu söyledi.

Atlantik Konseyi uzmanlarından İmad Badi, Bathiliy'nin görevden ayrılışının ‘Libya'da son yıllarda hâkim olan istikrar görüntüsünün ortadan kalktığı inkâr edilemez bir dönüm noktasında’ gerçekleştiğini söyledi.

Mart ayında Bathiliy’nin siyasi işlerden sorumlu yardımcısı olarak atanan Amerikalı Stephanie Koury geçici olarak onun görevlerini üstlenecek.

Harşavi, Koury'nin ‘geçici bir özel temsilci olarak ortaya çıkmasının muhtemel’ olduğunu ve bunun ‘ABD'nin BM Güvenlik Konseyi'nde Rus vetosuyla karşılaşmadan UNSMIL'i yönetmesine olanak sağlayacak bir düzenleme’ olacağını belirtti.

Badi, Koury'nin pozisyonunun bir özel temsilcinin yokluğunda geçici bir süre için görev yapmasına izin vereceğini, ancak ‘başarabileceklerinin sınırlı olacağını’ söyledi.


İsrail ordusunun Refah'a yönelik saldırısında çoğu kadın ve çocuk 8 Filistinli öldü

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

İsrail ordusunun Refah'a yönelik saldırısında çoğu kadın ve çocuk 8 Filistinli öldü

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kentine yönelik saldırısında 5'i çocuk, 2'si kadın 8 Filistinli hayatını kaybetti.

Sağlık yetkilileri, AA muhabirine, İsrail ordusunun Refah'ın güneyinde bulunan es-Selam Mahallesi'ndeki tarım arazisi üzerindeki bir barakayı hedef aldığını söyledi.

Yetkililer, İsrail ordusunun saldırısında, Gazze kentinden yerinde edilerek Refah'a gelen Iyad ailesinden 5'i çocuk, 2'si kadın 8 Filistinlinin hayatını kaybettiğini aktardı.

İsrail ordusunun, Refah kentinde bulunan Doğu Mezarlığı çevresindeki el-Behabisa ailesine ait bir evi bombalaması sonucu da çok sayıda Filistinli yaralandı.

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda en az 14 bin 500’ü çocuk, 9 bin 560'ı kadın olmak üzere 33 bin 899 Filistinli öldürüldü, 76 bin 664 kişi yaralandı.

Enkaz altında halen binlerce ölü olduğu bildirilirken, halkın sığındığı hastane ve eğitim kurumları hedef alınarak sivil altyapı da tahrip ediliyor.

- Gazze'de yerinden edilen Filistinlilerin son sığınağı Refah

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana sürdürdüğü saldırıları nedeniyle yaklaşık 2,3 milyon nüfuslu Gazze Şeridi'nde 1,9 milyon kişi, yerinden edildi. Bu Filistinlilerin çoğu, İsrail'in daha önce "güvenli bölge" olduğunu iddia ettiği Refah kentine sığındı.

Gazze Şeridi'nin en güneyinde, Mısır sınırında yer alan Refah'ın İsrail saldırılarından önce 280 bin olan nüfusu, halihazırda 5 katından fazla artarak neredeyse 1,5 milyona ulaştı.

İsrail saldırılarından kaçarak, yeterli kalacak yerin bulunmadığı ve altyapının yetersiz kaldığı Refah'a sığınan Filistinlilerin büyük bölümü, derme çatma çadırlardan oluşan kamplarda yaşam mücadelesi veriyor.

İsrail ordusunun sık sık hava saldırıları düzenlediği Refah'a kara saldırısı başlatması halinde sivillerin Gazze Şeridi'nde sığınacak yerinin kalmayacağından endişe ediliyor.


Sudan Dışişleri Bakan Vekili Sadık, görevden alındı

Sudan Kabine İşleri Bakanı ve Başbakan Vekili Osman Hüseyin, Dışişleri Bakan Vekili Büyükelçi Ali es-Sadık (AFP)
Sudan Kabine İşleri Bakanı ve Başbakan Vekili Osman Hüseyin, Dışişleri Bakan Vekili Büyükelçi Ali es-Sadık (AFP)
TT

Sudan Dışişleri Bakan Vekili Sadık, görevden alındı

Sudan Kabine İşleri Bakanı ve Başbakan Vekili Osman Hüseyin, Dışişleri Bakan Vekili Büyükelçi Ali es-Sadık (AFP)
Sudan Kabine İşleri Bakanı ve Başbakan Vekili Osman Hüseyin, Dışişleri Bakan Vekili Büyükelçi Ali es-Sadık (AFP)

Sudan Kabine İşleri Bakanı ve Başbakan Vekili Osman Hüseyin, Dışişleri Bakan Vekili Büyükelçi Ali es-Sadık'ı görevden aldı.

Devlet televizyonundan yapılan açıklamada, Dışişleri Bakanı Vekili Ali es-Sadık'ın görevine son verildiği aktarıldı.

Sadık'ın yerine Bakanlık Müsteşarı Hüseyin Avad getirildi.

Sadık, 21 Ocak 2022'de Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan'ın 25 Ekim 2021'de sivil hükümetin feshedilmesi dahil aldığı istisnai kararlar sonrası bu göreve getirilmişti.

Aralık 2023'te Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı olarak atanan yeni Bakan Vekili Avad ise Sudan'ın Zambiya ve Uganda büyükelçiliği görevlerini yürütmüştü.

- Sudan'daki savaş

Sudan'da 30 yıl süren Ömer el Beşir iktidarının halk ayaklanmasıyla devrilmesi sonrası, sivillerin katılımıyla oluşturulan hükümete karşı ortak darbe yapan ordu ve HDK arasındaki güç mücadelesi 1 yıldır sürüyor.

Nisan 2023'ün ortasında başlayan ve Sudan'ın 18 eyaletinden 10'unda devam eden savaşta ordu, kuzey ve doğudaki eyaletleri kontrol ederken, HDK, batı ve güney eyaletlerini ele geçirmeyi başarmıştı.

Savaşın bitirilmesi için başlatılan Suudi Arabistan ve ABD arabuluculuğundaki Cidde görüşmeleri, Mısır'ın öncülük ettiği Sudan'a komşu ülkeler barış girişimi, Doğu Afrika'da Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesinin çabaları ve Bahreyn'in başkenti Manama'da yapılan görüşmeler sonuçsuz kalmıştı.

BM'ye göre, dünyanın en büyük yerinden edilme ve açlık krizinin yaşandığı Sudan'daki çatışmalar sonucu 15 binden fazla kişi hayatını kaybetti, yaklaşık 8,5 milyon kişi yerinden edildi ve 25 milyondan fazla kişi insani yardıma muhtaç durumda.


İsrail'in Refah'ın doğusuna yönelik bombardımanında biri kadın, üçü çocuk yedi kişi öldü

İsrail'in Refah'ta bombaladığı yerin yakınındaki Filistinliler (Reuters)
İsrail'in Refah'ta bombaladığı yerin yakınındaki Filistinliler (Reuters)
TT

İsrail'in Refah'ın doğusuna yönelik bombardımanında biri kadın, üçü çocuk yedi kişi öldü

İsrail'in Refah'ta bombaladığı yerin yakınındaki Filistinliler (Reuters)
İsrail'in Refah'ta bombaladığı yerin yakınındaki Filistinliler (Reuters)

Filistin Haber ve Enformasyon Ajansı (WAFA) dün (Çarşamba), İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyinde bulunan Refah'ın doğusundaki bir arazi ve konutu hedef alan bombardımanı sonucu biri kadın, üçü çocuk olmak üzere yedi kişinin öldürüldüğünü bildirdi. Ajans, konutta yerinden edilmiş kişileri barındırdığını belirtti.

Gazze Şeridi Sağlık Bakanlığı ise yaptığı açıklamada, İsrail'in 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi'nde yürüttüğü savaş sonucu ölen Filistinli sayısının 33 bin 899'a, yaralananların sayısının ise 76 bin 664'e yükseldiğini duyurdu.