Satranç dünyasını sarsan skandal büyürken Magnus Carlsen rakibini açıkça hile yapmakla suçladı

Dünya şampiyonu, Amerikalıya karşı yaptığı çevrimiçi maçta tek hamleden sonra çekilmişti

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

Satranç dünyasını sarsan skandal büyürken Magnus Carlsen rakibini açıkça hile yapmakla suçladı

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

The Independent'ta yer alan habere göre Dünya satranç şampiyonu Magnus Carlsen, Amerikalı genç Hans Niemann'ı hilekar olarak damgaladı ve bir daha asla ona karşı oynamayacağını söyledi.
Dünyanın bir numaralı oyuncusu Carlsen, pazartesi günü rakibine saldırdığı ateşli bir açıklama yaparak Niemann ile kamuoyunda süregelen kavgasını derinleştirdi.
Carlsen, 19 yaşındaki Niemann'ın "kamuoyuna açıkladığından daha fazla ve daha yakın zamanda hile yaptığını" iddia etti.
Bu ay Niemann'a yenildikten sonra bir turnuvadan çekilen Carlsen, geçen hafta da Niemann'a karşı oynadığı çevrimiçi maçı bir hamle sonra bıraktı.
Niemann'a karşı çekilmesine rağmen Julius Baer Nesil Kupası'nı kazanan 31 yaşındaki Carlsen, yaptığı son açıklamada "davranışlarının satranç camiasındaki pek çok kişiyi hayal kırıklığına uğrattığını" anladığını söyledi.

 
Carlsen, "Hayal kırıklığına uğradım. Satranç oynamak istiyorum. En iyi etkinliklerde en üst düzeyde satranç oynamaya devam etmek istiyorum. Satrançta hile yapmanın büyük bir olay ve oyun için varoluşsal bir tehdit olduğuna inanıyorum. Ayrıca satranç organizatörlerinin ve sevdiğimiz oyunun kutsallığını önemseyen herkesin, masaüstü satranç için güvenlik önlemlerini ve hile tespit yöntemlerini artırmayı ciddi olarak düşünmesi gerektiğine inanıyorum" ifadelerini kullandı. 
Niemann davet edildiğinde etkinlikten çekilmeyi düşündüğünü belirten Carlsen, rakibine yönelik suçlamalarında açık sözlü davrandı:
"Niemann'ın kamuoyuna açıkladığından daha fazla ve daha yakın zamanda hile yaptığına inanıyorum."

Hans Niemann (YouTube/St Louis Satranç Kulübü)

Carlsen, "Tahta üzerindeki ilerleyişi alışılmadıktı ve Sinquefield Kupası'ndaki oyunumuz boyunca, sadece birkaç oyuncunun yapabileceğini düşündüğüm bir şekilde siyah olarak benden üstün oynarken, kritik pozisyonlarda gergin olmadığı ve hatta oyuna tamamen konsantre olmadığı izlenimini edindim."
Niemann, daha önce gençken Chess.com'daki çevrimiçi satranç maçlarında hile yaptığını kabul etmesine rağmen Sinquefield Kupası'nda ya da bir masaüstü maçında hile yapmadığında ısrarcı.
Ancak Carlsen, rakibiyle bir daha oynamayacağını ima eder gibiydi:
"Hile konusunda bir şeyler yapmalıyız ve kendi adıma, geçmişte defalarca hile yapmış insanlara karşı oynamak istemiyorum, çünkü gelecekte ne yapabileceklerini bilmiyorum."



Dikkat çeken araştırma: Evlilik fetüs algısını etkiliyor

Anne adaylarının, ten rengi veya yüz hatları gibi özellikler olmadan da fetüsü babaya benzettiği görüldü (Unsplash)
Anne adaylarının, ten rengi veya yüz hatları gibi özellikler olmadan da fetüsü babaya benzettiği görüldü (Unsplash)
TT

Dikkat çeken araştırma: Evlilik fetüs algısını etkiliyor

Anne adaylarının, ten rengi veya yüz hatları gibi özellikler olmadan da fetüsü babaya benzettiği görüldü (Unsplash)
Anne adaylarının, ten rengi veya yüz hatları gibi özellikler olmadan da fetüsü babaya benzettiği görüldü (Unsplash)

Evli olmayan hamile kadınların büyük bir kısmının, fetüsü babaya benzettiği tespit edildi. Evli anne adaylarındaysa bu oran kayda değer derecede düşük. 

Daha önce yapılan çalışmalarda annelerin, yeni doğan bebeklerini babasına benzetmeye daha yatkın olduğu gözlemlenmişti. 

Araştırmalarda ayrıca çocuklarının kendisine benzediğini düşünen babaların, onlara daha fazla ilgi gösterdiği öne sürülüyor.

Bazı uzmanlar bu durumu babalık belirsizliği (paternity uncertainty) denen bir olguyla açıklıyor. Bu terim, özel testler yapılmadan bir erkeğin, partnerinin çocuğunun biyolojik babası olduğundan kesin bir şekilde emin olamayacağını ifade ediyor.

Bu belirsizliğin, erkeklerin bazı üreme stratejilerini ve davranışlarını şekillendirmiş olabileceği düşünülüyor. Erkeklerin, başkasının çocuklarına kaynak yatırımı yapma riskini azaltmak için kıskançlık ve sahiplenme gibi mekanizmalar geliştirmiş olabileceği iddia ediliyor. 

Erkekler, bebeğin babası olduklarına dair güven duyduklarında çocuklarına destek, koruma ve kaynak sağlama olasılıkları da artıyor.

Bu nedenle annelerin, çocuklarının babalarına benzediğini düşünmeye daha yatkın olabileceği tahmin ediliyor.

Bulguları hakemli dergi Evolution and Human Behavior'da yayımlanan bir çalışmada, bu eğilimin bebek doğmadan da görülüp görülmediği araştırıldı. 

Çalışmaya, hamilelik döneminde düzenli olarak bir doğum kliniğine kontrole giden ve ortalama yaşı 31 olan 190 ebeveyn katıldı. Çiftlerin yüzde 80'i evliyken, yüzde 20'sinin ilişkisi vardı.

Katılımcılara ultrason görüntülerindeki fetüsün kime benzediği soruldu. Seçenekler arasında "Anne", "Baba", "Annenin bir akrabası", "Babanın bir akrabası" ve "Kimseye benzemiyor" vardı.

Babaların yüzde 49'u fetüsün kendisine benzediğini söylerken, annelerin yüzde 74'ü babaya benzediğini belirtti.

Ekip daha sonra yanıtları katılımcıların ilişki durumuna göre analiz etti. Evli erkeklerin yüzde 47'si fetüsün kendilerine benzediğini söylerken, bu oran evli olmayan erkeklerde yüzde 58'di. 

Diğer yandan evli kadınların yüzde 69'u ve evli olmayan kadınların yüzde 93'ü fetüsün babaya benzediği görüşündeydi.

Araştırmacılar makalede şu ifadeleri kullanıyor:

Anneler, babayla fenotipik benzerlik kurarak babalık belirsizliğini azaltıyor ve böylece çocukları daha rahimdeyken yatırımı güvence altına alıyor.

Bulgular, evrimsel kökeni olabilecek ilginç bir duruma işaret ediyor. Öte yandan bulguların küçük bir gruptan ve tek bir soru üzerinden elde edildiğini belirtmekte fayda var. 

Çeşitliliği daha yüksek geniş gruplarla yapılacak kapsamlı çalışmalar, yeni araştırmanın bulgularını desteklemeye yardımcı olabilir.

Independent Türkçe, PsyPost, Evolution and Human Behavior