Kan testi, uzun süreli Kovid-19 riskini belirleyebilir ve erken müdahaleye izin verebilir

Pekin’de bir adam koronavirüs testinden geçiyor (AP)
Pekin’de bir adam koronavirüs testinden geçiyor (AP)
TT

Kan testi, uzun süreli Kovid-19 riskini belirleyebilir ve erken müdahaleye izin verebilir

Pekin’de bir adam koronavirüs testinden geçiyor (AP)
Pekin’de bir adam koronavirüs testinden geçiyor (AP)

İngiltere’de yapılan yeni bir araştırmaya göre, insanlar yeni tip koronavirüse (Kovid-19) yakalandığında yapılan bir kan testi, uzun vadeli sağlık sorunları geliştirip geliştirmeyeceklerini tahmin edebilir.
Sky News’in haberine göre, deneysel test daha fazla araştırma ile doğrulanırsa, uzun süreli Kovid-19 riski yüksek kişilere, zayıflatıcı semptomları önleme umuduyla anti-viral tedaviler verilmesiyle sonuçlanabilir.
University College London’daki araştırmacılar, sağlık alanında çalışan ve koronavirüse yakalanan 54 kişinin kan proteini düzeylerini, sağlıklı olan diğer çalışanlar ile karşılaştırdı.
Hafif semptomları olanlarda bile, birkaç proteinin altı haftaya kadar önemli ölçüde bozulduğunu buldular.
Bunların 20’si, bir yıl sonra kalıcı semptomların habercisiydi. Çoğu, pıhtılaşma önleyici ve iltihap önleyici süreçlerle bağlantılıydı.
Araştırmacılar daha sonra kan örneklerindeki proteinleri taramak için bir yapay zeka algoritması kullandılar ve uzun süreli Kovid-19 geliştiren 11 enfekte sağlık çalışanını başarıyla belirlediler.
Great Ormond Street Çocuk Sağlığı Enstitüsü’nden araştırmacı Dr. Wendy Heywood şunları söyledi:
“Uzun süreli Kovid-19 geliştirmesi muhtemel insanları belirleyebilirsek, bu antiviral ilaçlar gibi tedavileri ilk enfeksiyon aşamasında daha erken denemeye ve bu durumun daha sonra gelişme riskini azaltıp azaltamayacaklarını görmeye kapı açar.”
Profesör Kevin McConway ise, yapay zeka algoritmasının düzgün çalıştığından emin olmak için kan testinin daha büyük bir çalışmada doğrulanması gerektiğini söyledi.
McConway, “Tahmin araçları kesinlikle oldukça umut verici görünse de, bu araştırma daha geniş bir bağlamda çalışabileceğine dair yeterli kanıt sağlayamıyor” dedi.



Kalp krizi ölümleri 50 yılda yüzde 90 azaldı: Uzmanlar üç hastalık riskine dikkat çekiyor

Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
TT

Kalp krizi ölümleri 50 yılda yüzde 90 azaldı: Uzmanlar üç hastalık riskine dikkat çekiyor

Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)

Yeni bir çalışma ABD'de kalp krizi ölümlerinin 50 yılda yaklaşık yüzde 90 azaldığını ancak diğer kalp rahatsızlıklarının yükselişe geçtiğini gösteriyor.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden araştırmacılar Journal of the American Heart Association'da çarşamba günü yayımlanan çalışmada, 1970-2022 döneminde 25 yaş ve üstü yetişkinler arasında kalp hastalığına bağlı ölüm oranlarını yaşa göre analiz etti.

Araştırmacılar genel kalp hastalığı ölümlerinin 50 yılda yüzde 66 azaldığını, bunun başlıca nedeninin kalp krizi ölümlerindeki yüzde 89'luk düşüş olduğunu tespit etti.

Kalp krizi 1970'te kalp hastalığından kaynaklı ölümlerinin yarısından fazlasından sorumluyken, 2022'ye gelindiğinde üçte birinden daha azını oluşturuyordu.

Kaliforniya'daki Stanford Tıp Fakültesi'nde iç hastalıkları asistanlığında ikinci yılında olan Sara King, başyazarı olduğu çalışma hakkında, "Son 50 yılda yaşanan bu gelişme, kalp krizi ve diğer iskemik kalp hastalığı türlerinin tedavisinde elde edilen inanılmaz başarıları yansıtıyor" diyor.

İnsanların, bir zamanlar idam fermanı olarak görülen ilk akut kardiyak olaylardan kurtulmasını sağlama yolunda büyük adımlar atıldı.

Olay yerindeki daha fazla kişinin kalp masajı yapması, erken kalp krizi belirtilerine dair farkındalığın artması, tedavilerin iyileştirilmesi ve sigara yasağı gibi gelişmeler kalp krizi ölümlerinin azalmasına katkı sağladı.

Ancak uzmanlar, kalp krizinden kurtulan kişi sayısı artarken, diğer kalp hastalığı türlerinin yükselişe geçtiğine dair uyarıyor.

Kalbin çok hızlı, çok yavaş ya da düzensiz atması anlamına gelen aritmiden kaynaklanan ölümler yüzde 450, kalp yetmezliğinden kaynaklanan ölümlerse yüzde 146 oranında arttı.

Hipertansif kalp hastalığı ölümleri ise uzun süreli yüksek tansiyonun etkisiyle yüzde 106 oranında arttı. Araştırmacılar bu yükselen ölüm nedenlerini ABD'deki obezite, diyabet ve yüksek tansiyona bağlıyor.

ABD'deki obezite oranı 1970'ten 2022'ye kadar yüzde 15'ten yüzde 40'a yükseldi. Yetişkinlerin neredeyse yarısı artık tip 2 diyabet hastası ve yüksek tansiyon oranları 1978'den 2022'ye kadar yüzde 30'dan neredeyse yüzde 50'ye çıktı.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde araştırmadan sorumlu dekan yardımcısı ve öğretim üyesi olan, çalışmanın kıdemli yazarı Dr. Latha Palaniappan şöyle diyor: 

Artık vakaları önleyerek insanların güçlü, sağlıklı kalplerle yaşlanmasını sağlamaya odaklanmak gerekiyor ve önleme çalışmaları çocukluk kadar erken bir dönemde başlayabilir.

Amerikan Kalp Derneği'nin "Hayatın Temel 8'i" listesi, kalp hastalığı riskini azaltmak için atılması gereken temel adımları şöyle özetliyor: sağlıklı beslenmek, kilo kontrolü, sigarayı bırakmak, daha fazla egzersiz yapmak, uykuyu iyileştirmek ve sağlıklı kolesterol, kan basıncı ve kan şekeri seviyelerini korumak.

Independent Türkçe