Libya Parlamentosu’ndan Başağa’ya bir sonraki oturuma katılma çağrısı

Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, paralel İstikrar Hükümeti Başkanı Fethi Başağa’nın ‘katılmak istediğini belirtmesi’ sonrasında bir sonraki meclis oturumuna çağrıldığını açıkladı. Aynı şekilde Libya Ulusal Ordusu (LUO) Başkomutanı Mareşal Halife Hafter, geniş ve barışçıl bir ‘halk ayaklanması’ çağrısını yinelerken, ordunun ‘çöküşü sonlandıracak tek garantör’ olduğunu vurguladı.

Meclis Başkanı Salih, 27 Eylül’de ülkenin doğusundaki Bingazi şehrinde bir meclis toplantısı sırasında, kontrol organlarının başkanlarının bir sonraki oturuma çağrılması gerektiğini söyledi. Salih ayrıca Merkez Bankası Yönetim Kurulu’na da döviz kurunu yeniden gözden geçirmesi çağrısı yaptı.

Başsavcı’nın, kontrol organlarının raporlarında adı geçenler hakkında dava açılması gerektiğini söylemesi üzerine Salih, bir adayı ‘sahtecilikle’ suçlaması nedeniyle Temsilciler Meclisi’nin ikinci başkan yardımcısının seçileceği oturumdan uzak durduğunu dile getirdi. Akile Salih, güneyden 15 milletvekilinin seçimlerin ertelenmesini istemesinin ardından konunun bir sonraki oturuma taşınacağını bildirdi.  

Diğer yandan Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri, ertelenen cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin anayasal temeli konusunda Temsilciler Meclisi ile süregelen görüş ayrılıklarına işaret etti. Çifte vatandaşların cumhurbaşkanlığı seçimlerine adaylığının, Temsilciler Meclisi’nde halen bir anlaşmazlık noktası olduğunu belirten Mişri, geçen pazartesi akşamı başkent Trablus’ta düzenlediği bir toplantıda, Meclis Başkanı Akile Salih’in önerilerine rağmen anlaşmazlığı çözmek için hiçbir formül üzerinde anlaşmaya varılmadığını dile getirdi.

Devlet Yüksek Konsey üyeleri de Temsilciler Meclisi’nde görüşülen ‘anayasal kural’ maddelerini oylamaya başlamıştı. Bu çerçevede konsey tarafından yapılan açıklamada görüşmelerin, nihai bir nüsha üzerinde bir anlaşmaya varılıncaya kadar devam edeceği, daha sonra Temsilciler Meclisi’ne havale edileceği belirtildi.

Diğer yandan LUO Komutanı Mareşal Halife Haftergeçen pazartesi akşamı (bölgenin ileri gelenlerinin daveti üzerine) ziyaretini kutlayan Berek eş-Şati bölgesi halkına yaptığı bir konuşmada, ‘vatana komplo kuran kurumlara karşı ayaklanmayı’ desteklediğini vurguladı. Terörü hezimete uğratan ordunun, güvenilmeyi hak ettiğini belirten Hafter, yıllardır ‘uzlaşı, kapsamlı bir anlaşma ve milletin çıkarlarını her şeyin üstünde tutma’ konusunda hiçbir çabadan kaçınmadığını vurguladı.

Mareşal Halife Hafter açıklamasında “Siyasi liderlerin siyasi çıkmaza son vermeyi kabul etmeleri için olanak sağladık ancak başarısız oldular. Bugün siyasi süreçte bir çıkmaza girdik” dedi. Tekrarlanan başarısızlıkların sebeplerine de değinen Hafter, bu durumun halkın yokluğundan ve kendi kaderlerini kendilerinin tayin etmemesinden kaynaklandığını vurguladı. Mareşal Halife Hafter sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu yüzden halkın karşısında alarm zilini çalıyoruz. Halkı işlerini kontrol altına almaya ve sivil bir devlet inşa etmeye çağırıyoruz. Çünkü halk, düşmanını biliyor. Yolsuzluğa ve tiranlığa son vermek için sorunu kararlı bir mücadeleyle, halkla çözmek fayda sağlar.”

Hafter ayrıca Libya’nın ‘halkın yokluğundan ve ulusal rollerini görmezden gelen ve güvene ihanet eden kurumlara bağlılıktan’ mustarip olduğuna dikkat çekti.

Hafter ayrıca siyasi kotalara dayalı fabrikasyon çözümlerin başarısızlıklarını kanıtladığını ve yalnızca üreticilerine hizmet ettiklerini söylerken, ‘halkın iradesini dayatmak için ayağa kalkması ve yolsuzluk ve ihanetin sembollerini sona erdiren, vatanseverleri ve onurlu insanları açığa çıkaran yeni bir gerçeklik yaratması’ gerektiğini vurguladı.

Diğer yandan Abdulhamid Dibeybe hükümetine bağlı ‘Terör ve Organize Suçla Mücadele İçin Caydırıcılık Birimi’, İçişleri Bakanlığı’na bağlı ‘Sifav Grubu’ unsurlarından Muaz Bilal’in teslim olduğunu duyurdu. Bilal, Zaviye şehrinin tanık olduğu çatışmalarda aranan isimlerden biriydi. Söz konusu çatışmalar, beş kişinin ölümüne yol açmış ve şehirdeki durumu daha da kötüleştirmişti.

Birim, geçen pazartesi akşamı yaptığı açıklamada, ‘sürmekte olan anlaşmazlığın nihai şekilde durdurulması için’ adli makamların son sözü söylemesi şartıyla, soruşturmanın ilgili makamlarla koordineli olarak fiilen başladığını açıkladı. Açıklamada, söz konusu adımın çatışmayı çözmek ve mevcut savaşı sona erdirmek için birçok tarafın müdahalesinden sonra (Başkanlık Konseyi, İçişleri Bakanı, Batı Sahili Askeri Bölge Komutanı ve Zaviye Güvenlik Müdürü’nün takibiyle) atıldığına dikkat çekti.

Dibeybe hükümetinde Genelkurmay Başkanı Muhammed el-Haddad, geçen pazartesi günü Zaviye şehrinden bir heyetle bir araya geldi. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre görüşme sırasında ‘çatışma taraflarıyla iletişim kurma, toplumsal durumu çözme, zararları en aza indirme, güvenliği sağlamak için ortak gücü harekete geçirme’ amacıyla komiteler oluşturma konusu ele alındı. Haddad’ın ofisinden yapılan açıklamada, aranan bir ismin Başkanlık Konseyi ve İçişleri Bakanlığı ile koordineli olarak, caydırıcılık birimine teslim edildiğini ve şehirde nihai ateşkes anlaşmasına varıldığı duyuruldu.

Yerel kaynaklar, şehirdeki silahlı çatışmaların sona erdiğini ve aranan bir kişinin teslim edilmesi konusunda uzlaşı sağlandıktan sonra iki tarafın güçlerinin de geri çekildiğini doğruladı. Gelişmeyle eş zamanlı olarak Başkanlık Konseyi üyesi Abdullah el-Lafi’nin güvenlik ve askeri yetkililerle bir araya geleceği bilgisi paylaşıldı.