Rusya, Cezayir ile yapacağı tatbikatın ‘üçüncü bir tarafa yönelik olmadığını’ belirtti

Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtane Lamamra, cumartesi günü New York’ta Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile yaptığı görüşmede (Reuters)
Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtane Lamamra, cumartesi günü New York’ta Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile yaptığı görüşmede (Reuters)
TT

Rusya, Cezayir ile yapacağı tatbikatın ‘üçüncü bir tarafa yönelik olmadığını’ belirtti

Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtane Lamamra, cumartesi günü New York’ta Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile yaptığı görüşmede (Reuters)
Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtane Lamamra, cumartesi günü New York’ta Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile yaptığı görüşmede (Reuters)

Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan bir yetkili dün, Rusya ile Cezayir arasında yapılması planlanan askeri tatbikatların Kasım ayı ortalarına doğru planlandığını belirtirken, bu tatbikatların üçüncü bir tarafa yönelik olmadığını söyledi. Bu açıklamalar, Cezayir kara kuvvetlerinin, ülkenin güneybatısında yer alan Beşar’da, eskiden Fransız sömürge güçlerine ait olan bir bölgede düzenlenecek olan tatbikatlara hazırlandığı sırada yapıldı.Şarku’l Avsat’ın  RT’ten aktardığı habere göre, Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharov, Çöl Kalkanı 2022 olarak adlandırılan tatbikatın Cezayir ile askeri iş birliği konusunda onaylanmış program çerçevesinde planlandığını belirtti. Zakharov, bu tatbikatın Rusya’nın katıldığı tüm askeri tatbikatlar gibi olduğunu ve herhangi bir üçüncü şahsa yönelik olmadığını söyledi.
Daha önce yapılan açıklamada, tatbikatların bir çölde terörle mücadele amaçlı taktik operasyonların simüle edilmesini amaçladığı ve Rus özel kuvvetlerinden 80 askerin katılımıyla gerçekleştirileceği belirtilmişti. Cezayir özel kuvvetleri 2021 yılı Ekim ayında Kuzey Osetya’da Tarskoye bölgesindeki benzer tatbikatlara katıldı. Tatbikatta 200 Rus ve Cezayir askeri, kırsal ve dağlık bölgelerde terörle mücadele için modern ekipman ve teknolojileri denedi. Rus ordusuna göre, bu tatbikatlar sırasında ayrıca modern savaş tekniklerinin uygulanmasına ek olarak yeni bir saldırı silahı başarıyla test edildi.
Savunma konularında uzmanlaşmış Mena Defense adlı web sitesi, söz konusu yeni tatbikatlar ile ilgili olarak “Sembolik bir anlamı var. Zira, tatbikatın yapılacağı bölge, Fransız kuvvetlerinin balistik silahlar geliştirdikleri, uzay deneyleri yaptıkları ve 1967’de Cezayir'e bıraktıkları yer” dedi. Fransız kuvvetleri bu bölgeyi, bağımsızlıktan 5 yıl sonra terk etmişti.
8 Ağustos’ta, Rusya’nın Güney Askeri Bölgesi Basın Ofisi, Çöl Kalkanı 2022 tatbikatını Kuzey Kafkasya’da konuşlanmış motorlu tüfek birliklerinin ve yaklaşık 80 Cezayir askerinin katılımını içereceğini belirtti. Söz konusu tatbikat sırasında silahlı kuvvetler, çöl bölgelerinde terörist grupları arama, tespit etme ve etkisiz hale getirmeye yönelik görevler gerçekleştirecek.
Tatbikat planı, Nisan ayında Rusya’nın Vladikavkaz şehrinde düzenlenen “Rus-Cezayir terörle mücadele ortak tatbikatlarına hazırlanmak için ilk planlama konferansında” görüşüldü. Rus haber ajansı TASS’ın aktardığına göre, konferans sırasında tatbikatın senaryosu ve konuşlanma prosedürlerinin yanı sıra lojistik organizasyon koordine edildi. Tatbikatın “yasadışı silahlı örgütleri aramak, tespit etmek ve etkisiz hale getirmek üzere taktik harekatlarından ibaret olacağı” ifade edildi.  TASS’ın haberine göre, Güney Askeri Bölgesi kuvvetlerinin 2022 muharebe tatbikat planı, Güney Bölgesinden askerlerin Cezayir, Mısır, Kazakistan ve Pakistan silahlı kuvvetlerinden birliklerle uluslararası tatbikatlara katılmasını içeriyor.
Cezayir bu tatbikatla ilgili henüz resmi bir açıklamada bulunmadı. Ancak Rusya ve Cezayir arasındaki uzun vadeli askeri ortaklığa önem veren Cezayirli kaynaklar daha önce Şarku’l Avsat’a verdikleri demeçte, Rusya’nın Federal Askeri-Teknik İşbirliği Servisi (FSVTS) Direktörü Dmitriy Şugayev’in 25 Mart’ta Cezayir’de gerçekleştirdiği toplantılar çerçevesinde Cezayir Genelkurmay Başkanı General Said Şangariha ile yaptığı görüşme sırasında, Beşar’da tatbikat yapma projesinin hedeflerinin ve ana hatlarının görüşüldüğünü belirtti.
Şugayev o tarihte Cezayir’de düzenlenen “Askeri ve Teknik İşbirliğinden Sorumlu Cezayir-Rusya Hükümetlerarası Komitesi” toplantısına katılan heyet ile ülkeye gelmişti. Cezayir’in silah ve askeri teçhizatını eskiden Sovyetler Birliği’nden satın aldığı ve daha sonra da Rusya’nın sadık bir müşterisi olarak kaldığı biliniyor.
Gözlemciler, Çöl Kalkanı 2022 tatbikatını ABD kuvvetlerinin gözetiminde Haziran ayında Fas’ta gerçekleştirilen Afrika Aslanı 2022 tatbikatının düzenlenmesine bağlıyor. Bazıları, Çöl Kalkanı 2022’nin bu tatbikatı bir yanıt olarak düzenleneceğini düşünüyor. 
Afrika Aslanı 2022 ile ilgili dikkat çekici olan ise, Cezayir tarafından doğrudan bir tehdit olarak görülen İsrail’in ilk kez katılımı oldu.



Hamas yanlısı bir araştırmacının özür tweeti, destekçileri arasında öfkeye yol açtı

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)
TT

Hamas yanlısı bir araştırmacının özür tweeti, destekçileri arasında öfkeye yol açtı

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)

Hamas yanlısı Filistinli bir araştırmacının, hareketin siyasi büro üyelerinden birinden kamuoyu önünde özür dilemesi, özellikle bu özrün söz konusu üyenin siyasi bir açıklamasına yöneltilen eleştirinin ardından gelmesi nedeniyle Hamas destekçileri arasında tepkiye yol açtı.

Katar’da yaşayan ve Hamas’a desteğiyle bilinen Filistinli siyasi araştırmacı Mahmud Hamid el-İle, salı akşamı X platformunda, hareketin yine Katar’da bulunan siyasi büro üyesi Muhammed Nazzal’dan özür diledi. El-İle, özrünü bir ay önce aynı platformda Nazzal’ın Hamas’ın silahları ve Gazze Şeridi’ndeki geleceğine ilişkin açıklamalarının ardından paylaştığı bir mesajda yer verdiği ifade nedeniyle yaptı.

Krizin kökeni, geçen yıl ekim ayında Reuters’ın yayımladığı bir habere dayanıyor. Haberde, Nazzal’a Hamas’ın Gazze Şeridi’nde silah bırakıp bırakmayacağı sorulduğunda verdiği yanıt aktarılmıştı. Nazzal, “Evet ya da hayır diyemem” ifadesini kullanmış, ardından “Silah meselesi genel bir ulusal konudur ve yalnızca Hamas’la ilgili değildir. Sahada silahlı gücü olan başka gruplar da var” demişti.

Bu açıklamalar Hamas içinde geniş çapta tepki çekti. Tepki gösterenler arasında, sözlerin muğlaklığı nedeniyle eleştiriler yönelten araştırmacı Mahmud el-İle de vardı. El-İle, açıklamaların hem siyasi büro üyesi tarafından yapılmış olmasına hem de hareketin farklı kademelerindeki, özellikle Gazze’de yaşayan veya aslen Gazze kökenli olan diğer yöneticilerin tutumlarıyla çelişmesine dikkat çekmişti.

Nazzal’ın sözlerine yönelik itirazların büyümesi üzerine Hamas bir açıklama yayımlayarak beyanların ‘bağlamından koparıldığını’ bildirdi.

Paylaşımına gelen tepkilerin ardından birkaç gün sonra eleştirisini silmek zorunda kalan el-İle, krizin bu noktada sona erdiğini düşünüyordu.

Özrün sebebi neydi?

Ancak özrün yayımlanması, bunun nedenine ilişkin yeni soru işaretleri doğurdu. Daha sonra X platformundaki bazı Hamas yanlısı kullanıcıların paylaşımlarına ve Katar’daki hareket kaynaklarının Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamalara göre, olayın arka planında Muhammed Nazzal’ın attığı adım bulunuyor. Buna göre Nazzal, uzun yıllardır ikamet ettiği Doha’da Katar resmi makamlarına Mahmud el-İle hakkında şikâyette bulunarak, kendisine hakarette bulunduğu ve manevi zarar verdiği iddiasını gündeme getirdi.

ghy
Katar'ın başkenti Doha'da İsrail’in hava saldırısı düzenlediği bina (Reuters)

Kaynaklardan birine göre, pek çok kişi, aralarında bazı üst düzey yöneticiler de olmak üzere, arabuluculuk yaparak anlaşmazlığı çözmeye çalıştı, ancak Nazzal, kendisine yönelik ifadeler nedeniyle X platformu üzerinden kamuoyuna açık bir özür yayınlanmasında ısrar etti. Bu şart yerine getirilince, Nazzal’ın başka bir talepte bulunmaması ve anlaşmazlığın kapanması üzerinde uzlaşıldı. Buna rağmen Nazzal’ın ‘maddi tazminat talebinde ısrar ettiği’ ifade edildi.

Hareketle ilişkili başka kaynaklar ise ‘Mahmud el-İle’nin özrünün krizi çözmek için yalnızca ilk adım olduğunu, sürece müdahil olan bazı kişilerin Nazzal’ın öfkesini yatıştırmak ve onu şikâyeti geri çekmeye ikna etmek amacıyla el-İle’yi bu yöne yönlendirdiğini’ aktardı.

Aktivistler arasında öfke

Hamas’ın içinden ve dışından birçok isim özür meselesine tepki gösterdi. Tepki verenler arasında Filistinli gazeteci Muna Havva da vardı. Havva, sosyal medya hesabında, “Filistin’deki özgürlük hareketlerinin tarihinde, ne yaşanırsa yaşansın, bir liderin kendi mensuplarından birini üçüncü bir tarafa ya da başka bir otoriteye şikâyet ettiği tek bir örnek dahi yoktur. Bu davranış ne ulusal örgütlerin ahlakıyla ne de kabile geleneklerinde kabul gören en basit sığınma kurallarıyla bağdaşır. Utanç verici, acı verici, üzücü” diye yazdı.

Havva bir başka paylaşımında ise şu ifadeleri kullandı: “İsrail’in bugünkü genişlemesi kadar tehlikeli bir dönem görülmedi; tarih de Gazze’de halkımızın yaşadığı kadar vahim bir katliama tanıklık etmedi. Bu felaketin ortasında, halkımızın önde gelen isimlerinden biri, bir gencin attığı bir tweet yüzünden onu başka bir devlete şikâyet ediyor; geçimini ve güvenliğini riske atıyor. ‘Direniş’in liderleri halkımızdan ateş altında direnmelerini isterken, tek bir eleştiri cümlesine dahi tahammül edemiyor.”

Ayrıca Hamas gibi gruplara verdiği destekle bilinen aktivist Cemil Mikdad da konuya ilişkin paylaşım yaptı. Mikdad, “Hamas’tan bir yönetici, Katar’da yaşayan bir Filistinliyi, hakkında Katar mahkemelerinde dava açtıktan sonra uzun bir özür metni yayımlamaya zorladı; üstelik yalnızca kendisini eleştirdiği bir önceki paylaşım yüzünden!” ifadesini kullandı. Mikdad sözlerini şöyle sürdürdü: “Harika gerçekten… Nereye geldik? Halk olarak eleştirme hakkına sahip olduğumuz ve bizi dinlemekle yükümlü olan liderlerimiz, şimdi Arap mahkemelerini bize karşı bir güç olarak kullanıyor. Bu da ne demek oluyor? Siz ne hale geldiniz böyle, cahiller?!”

Hamas’ın silahlı yapısının geleceği, hareketin üst düzey isimlerinin açıklamalarında uzun süredir farklılık gösteren bir başlık olarak öne çıkıyor. Hamas’ın yurt dışı sorumlusu Halid Meşal, geçtiğimiz cumartesi günü İstanbul’da düzenlenen bir panelde, “Hamas’ın ancak bir Filistin devleti kurulması hâlinde silah bırakabileceğini” söyledi.

Buna karşın, Meşal’in açıklamasından yalnızca bir gün sonra, Hamas yetkilisi Basim Naim AP’ye yaptığı değerlendirmede, hareketin kapsamlı bir güvenlik ve siyasi düzenlemenin parçası olmak kaydıyla ‘silahların depolanması ya da dondurulması gibi seçeneklerin görüşülmesine açık olduğunu’ belirtti.

Hamas’ın siyasi büro üyelerinden Husam Bedran ise salı günü yaptığı açıklamada, sürecin ikinci aşamaya geçmesinin ‘İsrail’in ihlalleri durdurmasına’ bağlı olduğunu ifade etti. Öte yandan Hamas’ın birçok lideri ve sözcüsü, aralarında Halil el-Hayye ve Hazım Kasım’ın da bulunduğu isimler, hareketin ikinci aşamaya geçmeye ‘hazır olduğunu’ vurgulayan açıklamalarını sürdürdü.


Amerika Birleşik Devletleri'nin Gazze'de yakın zamanda ikinci aşamanın yaşanacağına dair beklentileri

Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)
Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)
TT

Amerika Birleşik Devletleri'nin Gazze'de yakın zamanda ikinci aşamanın yaşanacağına dair beklentileri

Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)
Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)

ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz dün Kudüs'te yaptığı açıklamada, Başkan Donald Trump'ın Gazze barış planının ikinci aşamasına ilişkin gelişmeler hakkında "yakında" duyurular beklediğini belirterek, Washington'un Hamas'ın yeniden yapılanmasına izin vermeyeceğini vurguladı.

Waltz, planın ana bileşenlerinin, hizmetleri yönetecek teknokrat bir Filistin yönetimi, ilgili tarafların maliyetleri karşılamasını sağlayacak bir finansman mekanizması ve son olarak uluslararası bir istikrar gücü olduğunu açıkladı.


İsrail, Gazze'ye gönderilecek yardımlar için Ürdün ile olan sınır kapısını yeniden açtı

Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)
Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)
TT

İsrail, Gazze'ye gönderilecek yardımlar için Ürdün ile olan sınır kapısını yeniden açtı

Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)
Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)

İsrail ve Filistinli yetkililer AFP'ye verdikleri demeçte, İsrail'in, Gazze'ye yardım taşıyan kamyonlar için Ürdün ile işgal altındaki Batı Şeria arasındaki Kral Hüseyin Köprüsü (Allenby Köprüsü) sınır kapısını, kapanmasından yaklaşık üç ay sonra dün yeniden açtığını söyledi.

İsrail, eylül ayında Ürdünlü bir sürücünün sınırda ateş açarak iki İsrail askerini öldürmesinin ardından sınır kapısını kapatmıştı. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre birkaç gün sonra, sınır kapısı bireysel geçişlere yeniden açıldı, ancak savaşın harap ettiği Gazze Şeridi'ne yönelik insani yardımlara kapalı kaldı.

İsrail hükümetinin Topraklardaki Hükümet Faaliyetleri Koordinatörlüğü (COGAT) sözcüsü, "Allenby Köprüsü sınır kapısı bugün açıldı ve kamyonlar Allenby Köprüsü'nden Gazze'ye geçiyor" dedi. Adının açıklanmasını istemeyen bir Filistinli yetkili de sınır kapısının yeniden açıldığını doğruladı.

Yetkilinin açıklamasına göre, salı günü çimento ve yapım malzemesi taşıyan 96 kamyonun geçişine izin verildi. Dün ise insani yardım taşıyan 20 kamyon bu sınır kapısından giriş yaparken, inşaat sektörü için kumun da bugün girişine izin verilmesi bekleniyor.

Sınır kapısının kapatılmasından bu yana Ürdünlü yetkililer, Batı Şeria'nın kuzeyindeki Şeyh Hüseyin sınır kapısından Gazze'ye yardım ulaştırabildiklerini söylüyor. Salı günü bir İsrailli yetkili, Ürdün'den Allenby Köprüsü sınır kapısından mal ve yardım transferinin yakında yeniden başlayacağını söyledi.

Yetkili şöyle devam etti: “Gazze Şeridi'ne giden tüm yardım kamyonları, kapsamlı bir güvenlik kontrolünden geçtikten sonra, refakat ve güvenlik eşliğinde seyahat edecek… Ürdünlü sürücüler ve kargolar için güvenlik kontrolü ve kimlik doğrulama prosedürleri sıkılaştırıldı. Geçişi güvence altına almak için özel güvenlik güçleri görevlendirildi.”

Ürdün Vadisi'ndeki sınır geçişi, Batı Şeria'dan Filistinlilerin İsrail topraklarına geçmeden ayrılmalarına olanak tanıyan tek geçiş noktasıdır.

İsrail, özel izinleri olmadığı sürece Filistinlilerin havaalanlarından geçmesine izin vermiyor.