Çalışma: Kolesterol ilaçları prostat kanserinin tedavisine yardımcı olabilir

Statinler hormon düzeylerini düşüren tedaviyle birlikte verildiğinde tümör büyümesini yavaşlatır (Reuters)
Statinler hormon düzeylerini düşüren tedaviyle birlikte verildiğinde tümör büyümesini yavaşlatır (Reuters)
TT

Çalışma: Kolesterol ilaçları prostat kanserinin tedavisine yardımcı olabilir

Statinler hormon düzeylerini düşüren tedaviyle birlikte verildiğinde tümör büyümesini yavaşlatır (Reuters)
Statinler hormon düzeylerini düşüren tedaviyle birlikte verildiğinde tümör büyümesini yavaşlatır (Reuters)

Araştırmacılar, kan kolesterolünü tedavi etmek için kullanılan ilacın, hormon tedavisine yanıt vermeyen prostat kanserini tedavi etmek için kullanılabileceğini keşfetti.
Sky News’in haberine göre, Glasgow’daki Beatson West of Scotland Kanser Merkezi’ndeki bilim insanları, bir klinik deneyde 12 katılımcıyı gözlemledi.
Sonuçlar, statinlerin, androjen yoksunluğu tedavisi olarak bilinen hormon düzeylerini azaltan tedavinin yanında verildiğinde tümör büyümesini yavaşlattığını gösterdi.
Ancak klinik etki konusunda bir karar vermeden önce çok daha geniş bir denemeye ihtiyaç olduğu bildirildi.

Araştırmanın lideri, Beatson West of Scotland Kanser Merkezi’nden Profesör Hing Leung şunları söyledi:
“Çalışmamız, statinlerin hastalarda prostat kanseri büyümesi üzerinde saptanabilir bir etkiye sahip olduğunu gösteren türünün ilk örneğidir. Statinlerin prostat kanserinin kolesterolden androjen üretmesini durdurabileceğini ve kanserin androjen yoksunluğu tedavisine direnç yolunu kesebileceğini düşünüyoruz.”
Kanser, hormon tedavisine yanıt vermeyi bıraktığında tedavi edilmesi çok zor hale geliyor.
Daha geniş kapsamlı denemeler başarılı olursa, hastalara hızlı tedavi sağlamak için onaylanmış ilaçlar kullanılabilir.
Leung, “Hastalara yönelik yararları ve riskleri tam olarak anlamak için daha büyük bir hasta grubunda statinleri daha uzun bir süre boyunca test etmemiz gerekiyor. Ancak bu veriler, bize gelecekte prostat kanseri için bazı hazır tedavilere sahip olabileceğimiz konusunda umut veriyor” diye ekledi.



Azteklerin geniş ticaret ağı ortaya çıktı

Silah olarak ya da inşaatlarda kullanılan obsidyenin Aztek İmparatorluğu'na farklı bölgelerden geldiği tahmin ediliyor (INAH)
Silah olarak ya da inşaatlarda kullanılan obsidyenin Aztek İmparatorluğu'na farklı bölgelerden geldiği tahmin ediliyor (INAH)
TT

Azteklerin geniş ticaret ağı ortaya çıktı

Silah olarak ya da inşaatlarda kullanılan obsidyenin Aztek İmparatorluğu'na farklı bölgelerden geldiği tahmin ediliyor (INAH)
Silah olarak ya da inşaatlarda kullanılan obsidyenin Aztek İmparatorluğu'na farklı bölgelerden geldiği tahmin ediliyor (INAH)

Orta Amerika'daki obsidyen eşyaların kökenini araştıran arkeologlar, Aztek İmparatorluğu'nun geniş ticaret ağını ortaya çıkardı. 

Aztek İmparatorluğu'nun obsidyeni geniş çapta kullandığı biliniyor. Sıradan çelikten daha sert olan bu volkanik cam, jiletten daha keskin kenarlara ve aynaları andıran yansıtma özelliğine sahip olabiliyor. Ayrıca farklı renklerde oluşması, bu mineralin silahlardan takılara kadar çeşitli alanlarda kullanılmasına olanak tanıyor.

Bugüne kadar Azteklere ait arkeolojik kazı alanlarında yapılan çalışmalarda çok fazla obsidyen eşya bulunsa da bunların nereden geldiği detaylıca incelenmemişti. 

Bulguları hakemli dergi PNAS'te dün (12 Mayıs) yayımlanan çalışmada, Aztek İmparatorluğu'nun başkenti Tenoçtitlan'ın ana tapınağı Templo Mayor'dan çıkarılan 788 obsidyen obje analiz edildi. Araştırma bugüne kadar bölgede yapılan en kapsamlı obsidyen çalışması olma özelliği taşıyor.

Örneklerin yaklaşık yüzde 90'ının başkentin 94 kilometre kadar kuzeydoğusundaki Sierra de Pachuca'dan çıkarıldığı tespit edildi. Bu bölge, yeşil ve altın rengi volkanik camlarıyla biliniyor.

Ancak nesnelerin geri kalanındaki mineral, 7 farklı bölgeden geliyordu. Araştırmacılar Ucareo gibi bazı bölgelerin, imparatorluğun sınırlarının dışında yer aldığını belirtiyor.

Aztek İttifakı kurulmadan önce Tenoçtitlan'ın obsidyeni çoğunlukla yakındaki Pachuca'dan temin ettiği görülüyor. Ancak MS 1430 civarında imparatorluğun güçlenmesinden sonra başkente rakip devletlerden daha çok obsidyen girdiği anlaşılıyor.

Araştırmacılar ayrıca bu dönemde dini amaçlarla kullanılan obsidyenin neredeyse tamamının Pachuca'dan geldiğini saptadı. Bu durum merkezi kontrolün artarak dini alanı tek tipleştirdiği anlamına gelebilir.

Tulane Üniversitesi'nden makalenin başyazarı Diego Matadamas-Gomora "Meksikalılar yeşil obsidyeni tercih etse de çoğunlukla ritüel dışı amaçlarla kullanılan obsidyen eserlerdeki yüksek çeşitlilik, birden fazla kaynaktan gelen obsidyen aletlerin, imparatorluğun başkentine doğrudan madenler yerine pazar yoluyla ulaştığını düşündürüyor" diyor.

Tarihi belgeler de Orta Amerika'nın çeşitli bölgelerinden gelen tüccarların, Tenoçtitlan pazarında mallarını sattığını gösteriyor.

Araştırmacılar makalede şu ifadeleri kullanıyor:

En az 7 obsidyen kaynağının varlığı, Meksikalıların bu dönemde ticari etkileşimlerini genişlettiğine işaret ediyor.

Araştırmacılar, Aztek obsidyeninin kökenlerini inceleyerek Orta Amerika'daki ticari ağların daha net bir haritasını çıkarmayı umuyor.

Matadamas-Gomora yeni çalışma hakkında "Bu tür bir analiz imparatorluk topraklarının, siyasi ittifakların ve ticari ağların zaman içinde nasıl geliştiğinin izini sürmemizi sağlıyor" diyor.

Independent Türkçe, Science Alert, Phys.org, PNAS